Cá kho tiêu hầu như chị em nội trợ nào cũng biết làm. Dù đơn giản nhưng kho cá sao cho ngon, dư vị còn đọng sau thưởng thức thì lại là một thách thức. Vì, cá kho với tiêu muốn ngon cũng có những mẹo hay nhất định nên được áp dụng. Thời tiết đang về cuối năm, bạn hãy cùng Chuyên mục Món ngon của Yeutre.vn bỏ túi các công thức kho cá dùng tiêu phổ biến nhất để làm ấm những ngày lạnh đang tràn về nhé.
1. Vị cá kho tiêu đặc trưng theo vùng miền Nam, Trung, Bắc
Có lẽ ai trong chúng ta cũng biết, đặc trưng vị ngon của món ăn theo vùng miền là rất quan trọng. Đây là một điểm lưu ý để giúp mọi người chuẩn bị món ăn dễ thành công hơn. Vì vị của mỗi miền đều có chút khác biệt. Hợp hay thích khẩu vị vùng miền nào chúng ta chế biến theo vùng miền đó thì xem như, cũng chạm đến mấy mươi chục phần trăm thành công rồi.
Với món cá kho tiêu cũng như các món kho thông thường khác, mỗi miền đều có vị riêng. Ví dụ, có miền thì thích cá kho tiêu khô, cũng có nơi quen với cá kho tiêu có nước. Hay có miền thích cá kho tiêu có chút vị ngọt, song có vùng lại thích cá kho tiêu mặn mặn cho đậm vị hơn. Ngay sau đây, chúng ta cùng khám phá vị cá kho tiêu điển hình nhất theo 3 miền Trung, Nam, Bắc nhé. Chỉ cần 3 công thức chính này, linh động biến tấu, bạn có thể chinh phục mọi món cá kho tiêu, cũng như món cá kho của bạn thuyết phục được mọi khẩu vị đấy.
1.1. Cá kho tiêu miền Nam & cá kho tiêu miền Tây
1.1.1. Cá kho tiêu miền Nam
Khi kho cá , người miền Nam thích có chút ngọt và thường chọn cách kho có nước kho cá sánh sệt. Đây dường như là đặc trưng rất tiêu biểu chúng ta thấy rõ, không chỉ với món cá mà với món thịt kho hay các món ăn khác cũng vậy. Món cá kho tiêu theo hương vị miền Nam không khó thực hiện. Bạn có thể tham khảo công thức và cách làm rất đơn giản như dưới đây.
Nguyên liệu
- 500g cá lóc tươi
- 3-5 trái ớt (tùy ăn cay)
- 1 nắm hành lá
- Gia vị: muối, nước mắm ngon, đường, bột nêm hoặc bột ngọt, tiêu xay
- Dầu ăn
Cách làm
- Cá lóc làm sạch, lấy sạch gân máu, rửa sạch, cắt khúc, để ráo.
- Hành lá nhặt sạch, rửa sạch, cắt nhỏ. Ớt rửa sạch, cắt lát.
- Bạn cho cá vào tô, cho 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê bột nêm hoặc 1/2 thìa cà phê bột ngọt. Thêm vào đó là 1 thìa canh nước mắm, 2 thìa cà phê đường, 1 thìa canh dầu ăn, 1 thìa cà phê tiêu. Trộn đều cá, ướp cá khoảng 15-17 phút.
- Bắc nồi nên bếp, đun nóng. Cho khoảng 1-2 thìa canh dầu ăn, thêm 1 thìa canh đường để làm nước màu. Bạn để lửa nhỏ, khuấy liên tục cho đường tan. Đường tan có màu cánh dán thì bạn cho cá vào, thỉnh thoảng trở mặt cá cho ngấm màu vàng đẹp. Cá săn lại thì bạn cho khoảng 1 chén nước ấm. Bạn cho 2/3 hành lá, đậy vung, kho cá với lửa nhỏ. Thời gian kho khoảng 3-5 phút hoặc cho đến khi cá chín thấm, nước kho sánh lại như ý là được.
- Bạn cho thêm tiêu xay, ớt tươi, và phần hành lá còn lại vào rồi tắt bếp. Gắp cá ra đĩa, thưởng thức cùng cơm nóng. Mùa lạnh ăn cơm cá kho theo cách này cực kỳ ngon miệng.
1.1.2. Cá kho tiêu miền Tây
Vị chung phổ biến trong món kho của người miền Nam là có chút ngọt. Với người miền Tây, có một đặc điểm khác cũng khá riêng trong món kho là còn sử dụng thêm nước dừa tươi hoặc nước cốt dừa. Nước dừa nói chung không chỉ làm thơm ngon từng khúc cá, có vị rất riêng biệt, lại góp phần tạo màu đẹp cho món cá nữa. Nếu thích đổi vị cho món cá kho so với thường ngày, bạn thử kho với nước dừa xem sao.
Nguyên liệu
- 500g-700g cá lóc
- 250g thịt nạc dăm hay thịt ba rọi (tùy chọn)
- 3-5 củ hành tím hoặc 5 nhánh hành lá
- 1/2 củ tỏi
- 2 thìa canh nước màu
- Ớt tươi (tùy mức ăn cay)
- 1 trái dừa tươi lấy nước hoặc 1 chén nước cốt dừa
- Gia vị: muối, nước mắm, đường thốt nốt hoặc đường cát, bột nêm, tiêu xay.
- Dầu ăn
Cách làm
- Cá lóc rửa sạch, cắt khúc vừa ăn, rửa lại cho sạch gân máu, để ráo.
- Thịt nếu bạn dùng rửa sạch, cắt miếng vừa ăn.
- Hành tím và tỏi bóc vỏ, rửa sạch. Hành cắt lát hoặc băm nhỏ. Tỏi băm nhỏ. Nếu dùng hành lá bạn nhặt sạch, rửa sạch, cắt nhỏ. Ớt rửa sạch, cắt lát.
- Cho cá vào tô hay thố, thêm vào 1-1.5 thìa cà phê muối, 2 thìa canh nước mắm, 2 thìa canh nước màu. Bạn thêm vào 1-2 thìa cà phê bột nêm, ớt, 1-2 thìa canh đường cát hoặc đường thốt nốt. Trộn đều, ướp cá khoảng 17-20 phút.
- Bắc chảo lên bếp, đun nóng, cho dầu ăn. Đầu nóng, bạn cho tỏi vào phi thơm. Cho cá đã ướp vào, cùng với thịt. Thỉnh thoảng đảo cá để cá săn lại.
- Ở bếp khác, bạn cho nồi lên bếp cho nước dừa tươi hoặc nước cốt dừa, đun nóng.
- Cá săn lại, bạn cho nước dừa đun nóng vào cá. Bạn kho cá với lửa nhỏ cho đến khi nước kho cạn, sánh lại. Bạn có thể nêm nếm lại điều chỉnh vị. Rắc tiêu xay rồi tắt bếp.
- Múc cá kho ra đĩa, thưởng thức cùng cơm trắng. Cá kho nước dừa thơm thơm, chút béo nồng mùi tiêu vị cay cay kích thích vị giác vô cùng.
1.2. Cá kho tiêu miền Bắc
Vị cá kho miền Bắc khác biệt hoàn toàn với miền khác ở vị đậm và không ngọt. Người miền Bắc cũng sử dụng nhiều loại gia vị đặc trưng để kho cá ngon không bị tanh như dùng riềng, lá gừng, hạt mắc khén,...Món cá có vị thơm độc đáo rất dễ phân biệt với miền khác. Loại cá mà người miền Bắc hay dùng để kho tiêu phổ biến nhất là cá trắm hay cá chép. Một trong số các công thức đơn giản kho cá trắm hay kho cá chép và có cách làm kho tiêu dễ thực hiện, bạn có thể tham khảo như sau.
Nguyên liệu
- 1 kg cá trắm hoặc cá chép
- 100g thịt ba chỉ (thịt ba rọi)
- 1 miếng nghệ nhỏ hoặc 1 miếng riềng
- 5 củ hành tím
- 3-5 quả ớt tươi
- Gia vị: muối, nước mắm, bột nêm, đường, tiêu xay.
- Dầu ăn
Cách làm
- Cá làm sạch, cắt khúc vừa ăn, rửa sạch gân máu, để ráo.
- Thịt rửa sạch, cắt miếng vừa ăn.
- Hành tím bóc sạch, rửa sạch, cắt lát hoặc băm nhỏ hay giã đều được. Nghệ gọt vỏ, cắt làm 3-4, giã nhuyễn. Ớt rửa sạch, cắt lát hay giã đều được.
- Cho cá vào tô hoặc thố. Thêm vào cá 1-2 thìa canh nước mắm, 1 thìa cà phê tiêu xay, 1 thìa cà phê bột nêm. Cho vào cá cả phần nghệ cùng hành và ớt đã chuẩn bị. Bạn cũng cho vào cá 1-2 thìa canh dầu ăn. Trộn đều và ướp cá khoảng 20 phút.
- Chuẩn bị nồi kho cá, bạn xếp cá đã ướp vào nồi.
- Bắc chảo lên bếp, cho vào 2 thìa canh dầu ăn và 2 thìa canh đường. Bạn đun chảy với lửa nhỏ. Khuấy đều cho đến khi đường có màu cánh dán. Bạn đổ thịt vào đảo nhanh tay rồi tắt bếp.
- Cho thịt đã xào với nước hàng vào nồi cá. Nấu nước sôi và đổ vào nồi cá sao cho nước bằng mặt cá. Bật bếp to lửa, nồi cá sôi ít thì mình hạ lửa. Đậy vung, kho đến khi cá chín thì nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn. Tiếp tục kho cho đến khi cá thật thấm ngon, nước kho cạn 2/3 nước thì bạn tắt bếp. Để cá nguội vài tiếng rồi kho lại lửa 2 đến khi nước kho sánh như ý thì bạn tắt bếp. Gắp cá kho ra đĩa, thưởng thức cùng cơm trắng rất đậm đà, bắt cơm.
1.3. Cá kho miền tiêu miền Trung
Đề cập món cá kho, nếu món cá của người miền Nam có vị ngọt, món cá của người miền Bắc có vị đậm cộng hương vị rất đặc trưng thì món cá của người miền Trung có vị cay nổi bật. Thêm vào đó, thói quen dùng gia vị riêng của vùng miền cũng tạo độ ngon khác biệt cho món ăn. Ví dụ, người miền Nam hay dùng nước dừa, lá giang trong món kho, người miền Bắc dùng lá riềng, lá gừng hay hạt mắc khén thì người miền Trung hay dùng củ nén. Để tạo vị ngon khác biệt như thế, bạn hãy cùng Chuyên mục Món ngon của Yeutre.vn tham khảo một công thức tiêu biểu như dưới đây nhé.
Nguyên liệu
- 400-500g cá bống
- 100g thịt ba rọi (thịt ba chỉ)
- Ớt tươi (tùy chọn)
- 1 miếng riềng nhỏ (tùy chọn)
- 1 miếng nghệ tươi (tùy chọn)
- Hành tím hoặc hành lá (tùy chọn)
- 1 nắm nhỏ củ nén (hành tăm, tùy chọn)
- Gia vị: muối (tùy chọn), nước mắm, tiêu hạt hoặc tiêu xay, ớt bột, đường, bột nêm hoặc bột ngọt.
- Dầu ăn
Cách làm
- Cá bống làm sạch, lấy sạch máu, rửa sạch, để ráo.
- Thịt rửa sạch, cắt miếng vừa ăn.
- Nếu bạn dùng hành tím bóc vỏ, rửa sạch, thái lát hoặc băm nhuyễn đều được. Nếu bạn dùng hành lá, nhặt sạch, rửa sạch, cắt nhỏ.
- Củ nén bóc sạch, rửa sạch, giã dập.
- Riềng và nghệ gọt vỏ, rửa sạch, giã nhuyễn.
- Nếu dùng tiêu hạt, bạn rang thơm, giã dập.
- Cho cá vào tô hoặc thố, thêm 1-2 thìa canh nước mắm, 1/2 thìa cà phê tiêu, 1/2 thìa cà phê ớt bột. Bạn cũng cho 1 thìa cà phê đường, 1 thìa cà phê bột nêm hoặc 1/2 thìa cà phê bột ngọt. Củ nén, riêng, nghệ giã bạn cho vào cùng, thêm cả ớt tươi. Hành tím bạn cho vào 1/2 lượng hành. Nếu dùng hành lá bạn cắt nhỏ hoặc cắt khúc đều được cho vào cùng. Trộn đều cá với gia vị, ướp 30 phút - 1 tiếng.
- Bắc nồi kho lên bếp, cho thịt ba chỉ vào xào vài phút cho ra mỡ. Bạn cho hành tím vào xào cùng cho thơm.
- Hành thơm, bạn cho cá đã ướp vào kho vài phút cho săn lại.
- Bạn nấu khoảng 1-2 chén nước sôi. Cá săn lại, bạn cho nước nóng vào bằng mặt cá. Kho lửa riu riu đến khi nước cạn 1/2 bạn nếm thử và có thể điều chỉnh vị nếu cần. Cá sôi lại bạn tắt bếp. Để nồi cá nguội.
- Cá nguội hẳn, bạn lại bật bếp, kho lửa 2 để cá ngon và thấm hơn. Bạn cũng kho lửa liu riu khoảng 20 phút hoặc đến khi nước kho cạn sánh như ý thì tắt bếp, rắc thêm tiêu. Tắt bếp, gắp cá ra đĩa, thưởng thức cùng cơm nóng. Vào ngày lạnh, ăn cơm với cá bống kho theo cách này ăn bao nhiêu cũng chưa chán.
2. Cá gì kho tiêu ngon
Cá kho tiêu không chỉ có cá bống, cá lóc hay cá trắm. Có nhiều loại cá bạn có thể kho tiêu để đổi vị cho phong phú hơn.
- Tùy theo sở thích và khẩu vị, bạn có thể kho tiêu một số loại cá phổ biến như: cá kèo, cá trê, cá diêu hồng, cá nục, cá rô.
- Một số loại cá tuy không phổ biến bằng nhưng cho vị ngon rất riêng. Bạn cũng có thể kho thử các loại cá này cho nhà mình dùng như cá dìa, cá phèn, cá khoai , cá chạch.
- Nếu nhà bạn có trẻ con bạn có thể dùng các lọai cá ít xương dăm để kho tiêu như cá thu, cá hồi, chả cá. Và trong trường hợp này, cũng tùy mức ăn cay cùng độ tuổi của trẻ, bạn điều chỉnh lượng tiêu và ớt cho phù hợp.
- Thỉnh thoảng, thích đổi vị lạ miệng hơn bạn hãy chọn các loại cá khô 1 nắng để kho tiêu thử nhé. Các loại cá khô 1 nắng như cá mối 1 nắng, cá nục 1 nắng hay cá thu 1 nắng kho tiêu ăn ngon vô cùng.
3. Cá kho tiêu ăn với canh gì
Trong bữa cơm gia đình, ngoài món mặn ngon , món canh ngon cũng góp phần làm bữa ăn thêm ngon miệng và thi vị hơn. Việc kết hợp món ăn phù hợp cũng tăng thêm độ ngon mỗi món ăn lẫn bữa ăn. Với món cá kho nói chung, món cá kho tiêu nói riêng, có một số món canh tiêu biểu được cho là tăng vị của món cá. Các món canh khá phù hợp này bạn có thể kết hợp như:
3.1. Canh rau muống
Nhiều gia đình rất thích kết hợp canh rau muống với cá kho tiêu. Món canh rau muốn có vị ngon thanh nên dùng với cá kho mặn mặn rất hài hòa. Các công thức canh rau muống bạn có thể nấu như canh rau muống nấu tôm, canh rau muống nấu chua.
3.2. Canh bí xanh hoặc canh bầu
Canh bí xanh hay canh bầu được xem là món canh thanh mát cho mùa hè. Tuy nhiên, vào mùa lạnh, bạn dùng canh nóng với món cá kho tiêu vẫn vô cùng phù hợp. Canh bí hay canh bầu nấu tôm hoặc nấu thịt đều cho vị ngọt thanh nên dùng với cá kho tiêu đậm đà rất được vị.
3.3. Canh mồng tơi
Canh mồng tơi cũng là món canh mùa hè. Nhưng, cũng như canh bí, canh bầu bạn dùng nóng cùng cá kho thì vẫn ngon ấm bụng. Canh mồng tơi bạn có thể nấu tôm tươi hay tôm khô, vắt vào chút chanh. Canh hơi chua dùng với cá kho rất hao cơm.
3.4. Canh rau lá nấu thịt
Các món canh rau nấu thịt kết hợp cá kho khá hài hòa vị. Bạn có thể nấu canh cải cay, canh cải xoong, canh cải xôi,...đều ngon. Các món canh khác như canh rau dền hay cải thìa cũng làm tăng độ ngon thỏa vị cho bữa ăn có cá kho tiêu.
3.5. Canh mướp
Cũng nằm trong danh sách món canh mùa hè, món canh mướp có vị ngon ngọt thanh thanh gia đình nào cũng yêu thích. Bạn có thể nấu canh mướp với tôm khô hoặc tôm tươi nếu thực đơn có món cá kho tiêu nhé. Chắc chắn sự kết hợp này rất bắt cơm, dùng nóng thì trong mùa lạnh ăn bao nhiêu cũng vẫn cứ thấy ngon miệng.
Có thể nói, món cá kho tiêu nghe qua thấy thật dân dã và đơn giản. Tuy nhiên, khi chế biến theo công thức phù hợp khẩu vị gia đình thì đây là món ngon đưa cơm bắt vị không phải món mặn nào cũng sánh bằng. Qua chia sẻ này, Chuyên mục Món ngon của Yeutre.vn hy vọng, bạn sẽ bỏ túi thêm cách làm, các kết hợp khi chế biến và trong mâm cơm. Nhờ đó, cả mùa lạnh đi qua, bữa cơm nhà mình luôn ấm vị với món cá kho bình dị nhưng luôn chinh phục bất cứ ai chạm đũa vào này.
Cát Lâm
