Món ngon ngày tết trung thu với gia đình bạn hay nhiều gia đình có thể là chiếc bánh trung thu thơm ngon hay chiếc bánh dẻo ngọt lịm. Nhưng, nếu có dịp điểm qua những món ăn mà nhiều gia đình khác ở các vùng miền khác nhau chuẩn bị nhân dịp trung thu về, bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi món ăn truyền thống trong dịp tết đoàn viên này còn có những món ăn như canh khoai môn, gỏi bưởi, ốc, các món ngon chế biến từ cốm, các món ăn chế biến từ ngó sen và cả bánh trôi nước nữa. Vậy chúng ta cùng tìm hiểu xem, tại sao những món ăn này được xem là truyền thống và nhiều gia đình nhất định phải có một trong các món ăn ấy, trong mâm cỗ trung thu nhé.
1. Bưởi và gỏi bưởi - món ngon ngày tết trung thu nhất định phải có với nhiều gia đình
Thực đúng vậy, với ý nghĩa "đoàn viên" theo tiếng Hán, từ lâu với nhiều gia đình coi bưởi là loại trái tượng trưng cho sự đoàn tụ. Cũng như dịp tết về, nhiều gia đình nhất định phải có mâm trái cây cầu-dừa-đủ-xoài, thì tết đoàn viên cũng nhất định không thể thiếu được quả bưởi. Nếu như có một số gia đình giữ lệ trưng bưởi trong ngày trung thu, thì cũng có những gia đình chắc chắn sẽ làm món gỏi bưởi dễ ăn vị tươi mát, để làm cho bữa tiệc ngày trung thu thêm sắc thêm vị, và thêm đủ đầy ý nghĩa cho sự đoàn tụ hạnh phúc.
2. Các món ăn chế biến từ cốm
Không biết từ bao giờ, ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ, cứ mỗi độ trung thu về là các gia đình sẽ chuẩn bị nhiều món ăn chế biến từ cốm. Có người cho rằng, cốm là sản vật đặc trưng của vùng miền này và vào thời điểm của tết đoàn viên, cũng là mùa cốm. Chính vì lẽ đơn giản ấy, cốm đã được chọn làm một trong những nguyên liệu chính, mà nhiều gia đình sử dụng để chế biến các món ăn đón tết trung thu.
Những món ăn được chế biến từ cốm khá phong phú và đều là những món ngon đặc trưng rất đỗi quen thuộc như xôi cốm, chả cốm , cốm xào, bánh cốm,...Tùy theo khẩu vị, ý thích của mỗi gia đình mà các món ăn này được lựa chọn chế biến, để bày trong mâm cỗ ngày tết đoàn viên, như một nét đẹp ẩm thực, mang ý nghĩa giản dị nhưng thật ấm áp và gần gũi.
3. Các món ăn chế biến từ ngó sen
Nếu như cốm là đặc sản của vùng Đồng bằng Bắc Bộ, hiện diện trong mâm cỗ trung thu của nhiều gia đình ở vùng này, thì ngó sen lại là một trong những đặc sản mùa thu của Huế và miền Tây của đất nước. Chính vì lẽ này, mâm cỗ trung thu của người Huế hay miền Tây, thường có ngó sen là vậy. Dịp trung thu cũng là mùa ngón sen thu hoạch ở một số nơi, do đó, thật dễ hiểu khi nguyên liệu này được dùng để chế biến món ăn cho ngày tết đoàn viên. Với ngó sen, không chỉ có món gỏi ngó sen rất phổ biến mà chúng ta thường ăn, hay thường nghe bàn đến, nhiều gia đình còn dùng ngó sen để làm món xào như xào thịt bò, xào thịt heo, hay ngâm chua ngọt,...làm cho mâm cỗ trung thu thêm phần phong phú.
4. Tết trung thu phải ăn ốc
Đây là tập tục ở một số địa phương mà nhiều gia đình vẫn còn giữ. Vì, ốc vào mùa thu thường rất đẫy thịt, béo và ngon, lại tốt cho mắt; do đó quan niệm cũ rằng ăn ốc mùa thu sáng mắt vẫn còn được lưu truyền. Nếu ngày tết trung thu bạn có đến thăm một số gia đình được dự mâm cỗ tết trung thu có món ốc , thì bạn cũng đừng ngạc nhiên nhé.
5. Thịt heo quay
Ảnh hưởng từ văn hóa ẩm thực Trung Hoa, một số gia đình luôn chuẩn bị heo quay trong mâm cỗ trung thu, với ý nghĩa của sự đủ đầy sung túc. Dù không phổ biến nhưng thịt heo quay cũng được xếp vào những món ngon nên có và rất phù hợp trong ngày tết đoàn viên này.
6. Canh khoai môn
Xuất phát từ quan niệm khoai môn có thể trừ tà theo dân gian, món canh khoai môn đặc biệt nên được dùng trong ngày trung thu với ý nghĩa xua đuổi những điều không may mắn, không tốt và đón những điều tốt lành về. Với món canh khoai môn, nhiều gia đình nấu với tôm tươi hoặc tôm nõn, cũng có gia đình nấu với sườn non hay gà vườn, tùy theo khẩu vị và ý thích. Dù nấu theo cách nào hay kết hợp với nguyên liệu nào, món canh khoai môn giản dị nhưng có ý nghĩa rất riêng cho dịp trung thu, mà lâu nay không có món canh nào có thể thay thế.
7. Chè trôi nước
Cũng gọi là bánh trôi - chè trôi nước là món ăn tượng trưng hình ảnh đẹp của trăng rằm, sự tròn trịa ấm áp cho hạnh phúc gia đình, hay đầy đủ no ấm cho một mùa bội thu, cũng như hàm chứa mong mỏi ước nguyện thêm một mùa bội thu kế tiếp. Bánh trôi tồn tại trong văn hóa ẩm thực Việt Nam từ rất lâu đời, và là một trong những loại bánh/ chè truyền thống mang rất nhiều ý nghĩa, được dùng trong nhiều dịp lễ khác nhau, trong đó có ngày tết trung thu. Và đến nay, những ý nghĩa tốt đẹp đó vẫn nguyên vẹn như nét tròn vạnh của bánh chẳng đổi theo thời gian.
Bạn cũng thấy đó, món ngon ngày tết trung thu thật sự rất phong phú. Vốn dĩ món bánh trung thu - chỉ mình nó đã khiến cho ngày hội trăng rằm trở nên rất đặc biệt rồi, nhưng không chỉ có thế, còn có các món ngon khác cho dịp đoàn viên này, mà có thể lâu nay chúng ta không biết đủ. Và những món ăn ấy, không chỉ đơn giản làm đẹp thêm cho ngày trung thu, còn mang những ý nghĩa dù giản dị nhưng rất tuyệt vời khác, liên quan đến mong ước cuộc sống ấm no vui vầy, đến với mọi gia đình Việt.
Cát Lâm