1. Quả lặc lè là gì? Tác dụng ra sao?
Quả lặc lè được trồng thành giàn cũng giống như mướp, bầu. Tuy lạ lẫm với nhiều người nhưng chúng lại rất quen thuộc với vùng núi Tây Bắc. Vậy cụ thể loại quả này như thế nào? Công dụng ra sao? Cùng tìm hiểu ngay nhé!
1.1. Quả lặc lè là gì?
Quả lặc lè có tên khoa học khá dài là Cardiopteris quinqueloba Hassk. Bên cạnh đó trong dân gian còn đặt cho chúng nhiều cái tên dân dã như mướp Mường, lặc lày, bầu rắn, mướp rừng. Sở dĩ chúng được gọi như vậy là do thứ quả này được người Mường, người Thái trồng nhiều ở vùng núi Tây Bắc. Không những thế vì chúng treo lơ lửng và có hình thù dài, có sọc rất giống hình dáng rắn buông mình xuống giàn cây.
Lặc lè có hai loại. Một loại quả dài, vỏ ngoài có sọc xanh gần giống quả dưa gang. Một loại quả ngắn khoảng 10 - 15cm có độ mềm và ngọt hơn so với loại quả dài.
Lặc lè có dạng thân leo, nhiều nhánh, trồng thành giàn. Thân cây mềm, nhẵn nhụi, màu lục nhạt, có dịch nhầy giống như sữa. Phần lá có hình trái tim nguyên vẹn hoặc chia ra 3 - 5 thùy. Quả lặc lè được trồng phổ biến ở Việt Nam, Lào, Ấn Độ, Trung Quốc. Ở nước ta loại thực phẩm này phân bố nhiều ở vùng núi Tây Bắc. Tuy nhiên những năm gần đây chúng đã phổ biến tại các vùng miền xuôi.
1.2. Quả lặc lè có tác dụng gì?
Theo nghiên cứu của các chuyên gia quả lặc lè chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Tiêu biểu có thể kể đến protein, chất xơ, chất béo, calo, carbs, kali, natri, vitamin A, vitamin B6, vitamin C, vitamin E... Bên cạnh đó chúng còn có hàng loại các hợp chất thực vật phenolics và cucurbitacin.
- Chất xơ dồi dào trong quả lặc lè tạo ra nhiều tác dụng cho sức khỏe. Chúng giúp thanh lọc, làm mát cơ thể, cải thiện tiêu hóa, phòng ngừa táo bón.
- Trong lặc lè không chứa cholesterol xấu nên chúng góp phần giúp bạn phòng tránh nguy cơ bệnh tim, xơ vữa động mạch. Không những thế loại quả này còn giúp máu lưu thông tốt, cần bằng đường huyết phòng ngừa bệnh tiểu đường.
- Hàm lượng vitamin trong thực phẩm này có lợi cho hoạt động não bộ. Nước ép lặc lè có thể giúp bạn ngủ ngon, yên giấc hơn. Vitamin A và các chất chống oxy hóa khác giúp tăng cường thị lực, phòng các bệnh về mắt.
- Đặc biệt các chất chống oxy mạnh trong loại quả này có thể phòng ngừa bệnh ung thư. Bên cạnh đó ăn lặc lè còn phòng cảm lạnh, ho, tăng cường sức khỏe xương.
- Trong lĩnh vực làm đẹp chúng mang đến làn da mịn màng, tươi trẻ. Bên cạnh đó là thực phẩm giảm cân , dưỡng tóc óng mượt hiệu quả.
2. Quả lặc lè nấu món gì ngon? Những gợi ý hay
Quả lặc lè khá lạ lẫm nhưng lại có thể linh hoạt chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Theo đó chúng có thể nấu các món xào, luộc, trộn salad, trộn nộm , làm nước ép... Tuy nhiên lặc lè khi nấu chín sẽ có hương vị ngon và giảm mùi hăng hơn.
2.1. Quả lặc lè luộc
Nếu bạn là người bận rộn không có nhiều thời gian nấu nướng thì hãy đưa quả lặc lè luộc vào danh sách thực đơn bữa cơm. Bởi món luộc không những nhanh gọn lẹ mà còn đảm bảo dinh dưỡng tốt cho sức khỏe cả nhà.
2.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1kg quả lặc lè
- Ít hành lá
- 50gram đậu phộng rang
- 20gram mè trắng rang
- Muối, hạt nêm, đường
2.1.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Dùng dao cạo phần vỏ ngoài của quả lặc lè. Lưu ý bạn không nên gọt sẽ làm chúng mất đi độ giòn tự nhiên. Ngâm quả lặc lè vào nước muối loãng 5 phút, sau đó rửa lại bằng nước sạch. Thái chúng thành các miếng xéo vừa ăn.
Bước 2 : Bắc nồi lên bếp cho vào ít muối, hạt nêm. Nước sôi bỏ lặc lè vào luộc mở nắp trên lửa to. Luộc khoảng 5 - 7 phút là chúng sẽ chín.
Bước 3 : Cho hành lá cắt khúc vào nồi, vớt lặc lè ra. Phần nước luộc giữ lại nêm nếm vừa miệng làm canh chan.
Bước 4 : Lấy đậu phộng rang giã nhỏ. Sau đó trộn mè rang cùng đậu phộng, 1 ít muối làm muối mè chấm.
Như vậy chỉ vài bước đơn giản bạn đã có quả lặc lè luộc chấm muối mè giản dị. Món luộc không dầu mỡ, ít gia vị rất thích hợp để giảm cân, ăn theo phương pháp eat clean bảo vệ sức khỏe.
2.2. Quả lặc lè xào tỏi
Vào những ngày trời hè oi bức bạn có thể thực hiện quả lặc lè xào tỏi thanh mát. Món ăn giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể tuyệt vời. Món xào ăn cơm tuy đơn giản nhưng lại có nhiều tác dụng cho sức khỏe và làm đẹp.
2.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1kg quả lặc lè
- 1/2 củ tỏi
- 1 nhánh gừng nhỏ
- 4 nhánh hành lá
- 1 quả ớt
- Dầu ăn, bột canh, hạt nêm,đường
2.2.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Dùng dao nhỏ cạo hết lớp vỏ bên ngoài của quả. Sau đó mang chúng đi rửa sạch, để ráo. Dùng dao thái chúng làm đôi theo chiều dọc. Nếu ruột quá già thì bỏ bớt, thái miếng xéo vừa ăn.
Bước 2 : Gừng cạo vỏ, rửa sạch, băm nhuyễn. Tỏi bóc vỏ, băm nhuyễn.
Bước 3 : bắc chảo lên bếp cho vào 2 thìa canh dầu ăn. Bỏ tỏi vào phi thơm rồi đổ hết phần gừng vào. Khi cả 2 vàng thơm dậy mùi đổ hết lặc lè vào.
Bước 4 : Xào đều tay nêm nếm 1/2 thìa cà phê bột canh, 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/3 thìa cà phê đường, 3 thìa canh nước lọc. Xào đến khi chúng chín thì nêm nếm lại cho vừa ăn, rắc lên ít hành lá thái nhỏ.
Quả lặc lè xào tỏi được thực hiện không quá 20 phút. Món xào ngon mang đến hương vị ngọt dịu, thanh mát. Bạn có thể kết hợp ăn cùng cá kho, thịt chiên , thịt kho... đều phù hợp.
2.3. Quả lặc lè xào thịt bò
Thịt bò là thực phẩm quen thuộc thường xuyên có mặt trong các món xào. Điển hình có thể kể đến thịt bò xào măng tây , thịt bò xào mướp, thịt bò xào nấm... Theo đó khi chúng kết hợp với lặc lè cũng tạo ra món ngon khó cưỡng.
2.3.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 500gram lặc lè
- 200gram thịt bò
- 1 nhánh gừng băm
- 2 củ hành tím băm
- 5 tép tỏi băm
- Hành lá
- Dầu ăn, muối, đường, hạt nêm, nước tương, tiêu xay, dầu hào
2.3.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Thịt bò rửa sạch, thái mỏng bỏ vào tô. Ướp thịt bò với 1 thìa canh nước tương, 1 thìa canh dầu hào, 1 thìa cà phê hạt nêm, ít tỏi, hành băm, tiêu xay trộn đều. Để thịt bò ướp khoảng 10 phút.
Bước 2 : Lặc lè cạo vỏ, rửa sạch, thái thành các miếng xéo vừa ăn. Hành lá cắt gốc, rửa sạch, thái nhỏ.
Bước 3 : Bắc chảo lên bếp cho vào 2 thìa canh dầu ăn. Đổ hành tím, tỏi, gừng băm còn lại vào phi thơm vàng. Cho hết thịt bò vào xào cùng. Sau đó đổ hết lặc lè vào.
Bước 4 : Nêm nếm gia vị lại cho vừa miệng. Tất cả chín rắc thêm hành lá, tiêu xay là hoàn thành. Ngoài ra bạn có thể xào thịt bò riêng, lặc lè riêng rồi mới trộn lại.
Lặc lè xào thịt bò có hương vị ngọt tự nhiên, mềm béo thơm thơm. Món xào ngon giúp bữa cơm gia đình vui vẻ, ngon miệng.
Quả lặc lè tuy chưa quá phổ biến trong bữa cơm ở vùng xuôi nhưng vẫn được ưu ái. Món ăn mang đến bữa cơm đơn giản nhưng lại bình yên, khiến bạn nhớ về quê hương.
Ngọc Hân
