1. Củ niễng là cây gì? tác dụng ra sao?
Củ niễng xào thịt bò được ưu ái bởi hương vị thơm ngon, giòn ngọt tươi mát tự nhiên. Tuy nhiên đối với nhiều chị em nội trợ củ niễng vẫn còn khá lạ lẫm. Dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu về loại thực phẩm này ngay nhé!
1.1. Củ niễng là gì?
Củ niễng có tên gọi khác là niềng niễng, niễng, cây lúa miêu, giao mạch, cao duẩn. Loại thực phẩm này có tên khoa học là Zizania caduciflora (Turcz ex Trin.) Haud-Mazz, họ lúa - Poaceae. Niễng thuộc cây thân thảo, thường mọc chìm dưới nước nơi nhiều bùn, đầm lầy, sống lâu năm. Chúng có thân thẳng đứng, rễ phát triển mạnh, cao khoảng 1 - 2m, thân dưới xốp và phình to.
Các nách lá của cây có nhiều chồi, đến mùa mưa sẽ đâm ra các cây mới. Niễng có lá phẳng, thuôn dài, rộng khoảng 2 - 3cm, bề mặt đều ráp như sơ khá giống cây sả. Củ niễng thân to, phồng, xốp đường kính khoảng 3cm, dài 5 - 8cm. Trên thân cây có nấm Ustilago Esculentum Hennings ký sinh. Loại nấm này có thể ăn được, nó giúp thân cây phồng lên nhiều đốm đen. Khi củ càng về già sẽ càng có nhiều đốm đen này. Người ta sẽ lấy bộ phện bị nấm ký sinh này làm dược liệu và thức ăn. Trong Đông Y thường gọi chúng là Cô giao, Cô bạch. Tại Việt Nam củ niễng thường phổ biến ở các vùng đồng bằng Bắc bộ, ngoại thành Hà Nội, Đồng Văn - Hà Giang, Vũ Thư - Thái Bình, Đà Lạt - Lâm Đồng, Nam Định. Chúng thường được trồng ven bờ ao, ven hồ, ao cạn...
1.2. Tác dụng của củ niễng đối với sức khỏe
Trong củ niễng chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, lipid, canxi, selen, kẽm, sắt, kali, vitamin A, nhóm B (B1, B2, B6...), C, D, E, K... chính vì thế chúng có giá trị sức khỏe rất cao.
Theo Y học hiện đại củ niễng có thể cải thiện đường ruột, đau dạ dày, trị táo bón , phòng ngừa xơ vữa động mạch, cao huyết áp. Ngoài ra chúng còn giúp cải thiện xơ gan, ổn định đường huyết, tăng tiết sữa, thông sữa, làm đẹp da...
Theo Y học cổ truyền củ niễng có tính lạnh, không độc, vị ngọt, có mùi thơm. Chúng là dược liệu, vị thuốc tốt hỗ trợ giải rượu , lợi tiểu, giải phiền khát, viêm tuyến tiền liệt...
Ngoài công dụng làm thực phẩm, dược liệu củ niễng còn có nhiều công dụng khác. Điển hình như tròng ven vùng ao hồ để giữ đất không sụp lún. Lá non của cây dùng làm thức ăn cho gia súc, lá già làm bột giấy. Thân cây có thể dùng làm chiếu mành. Củ niễng được dùng như một loại ngũ cốc khi mất mùa...
2. Cách làm củ niễng xào thịt bò
Củ niễng xào thịt bò là món ăn quen thuộc đối với khu vực Bắc Bộ nhưng xa lạ với người miền Nam. Tuy nhiên món ăn lại mang đến hương vị thơm ngon, dễ chịu và rất thanh mát. Đây là món xào ngon , lạ miệng giúp cả nhà thay đổi khẩu vị tuyệt vời.
2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 200gram thịt bò
- 5 củ niễng
- 3 tép tỏi băm
- Ít hành lá, ngò rí thái nhỏ
- 1 thìa canh bột năng
- Ớt
- Gia vị: Muối, hạt nêm, bột ngọt, tiêu xay, dầu hào, dầu ăn
2.2. Các bước làm củ niễng xào thịt bò
Bước 1 : Thịt bò chà muối, rửa sạch, thái miếng mỏng vừa ăn. Ướp thịt bò với 1 thìa cà phê tỏi băm, 1 thìa canh bột năng, 2 thìa canh dầu hào , 1/2 thìa cà phê bột ngọt, ít tiêu xay, 1 thìa canh dầu ăn, 1/2 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê hạt nêm. Trộn đều tất cả nguyên liệu để ướp 30 phút cho thấm gia vị.
Bước 2 : Củ niễng mang bóc bỏ lớp vỏ ngoài đến khi lộ phần màu trắng. Rửa sơ củ niễng ngâm vào nước muối loãng khoảng 15 phút. Sau đó vớt chúng lên rửa sạch vài lần nước cắt thành các lát xéo mỏng khoảng 0.5cm.
Bước 3 : Bắc chảo lên bếp cho vào 1 thìa canh dầu ăn đun nóng. Bỏ tỏi, đầu hành lá vào phi thơm vàng vào đổ hết thịt bò vào xào săn lại. Múc thịt bò ra để riêng.
Bước 4 : Lấy chảo vào thêm ít dầu ăn phi thơm tỏi còn lại. Bỏ củ niễng vào xào đều thêm ít nước để chúng không quá khô. Củ niễng vừa chín bạn đổ thịt bò vào lại nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Sau đó tắt bếp bỏ món xào ra đĩa rắc hành ngò, tiêu xay là xong.
Món củ niễng xào thịt bò có cách làm khá đơn giản nhanh chóng. Cũng giống như các món thịt bò xào măng tây , thịt bò xào ớt chuông, thịt bò xào hành tây ... bạn không nên nấu củ niễng quá chín sẽ mất độ giòn ngọt. Món ăn thơm ngon, tròn vị rất thích hợp để chấm cùng nước tương ăn cơm trắng nóng.
Củ niễng xào thịt bò là sự kết hợp hoàn hảo tạo ra món ăn giàu dưỡng chất. Không những thế chúng còn cực thơm ngon, giòn ngọt, béo ngậy thấm vị vừa miệng. Nếu chưa biết đến món ăn bạn có thể tìm mua, thực hiện thử để cả nhà cùng thưởng thức ngon miệng nhé!
Ngọc Hân
