1. Sự phát triển trẻ 18 tháng tuổi
1.1 Sự phát triển trẻ 18 tháng tuổi về mặt thể chất
Ở thời điểm 18 tháng, trẻ đã có những thay đổi khá rõ rệt về thể chất, thể hiện rất cụ thể ở kỹ năng vận động của con. Trẻ có thể đi nhanh, đi tới, đi lui, nhún nhảy và thậm chí leo trèo và chạy. Dù cũng còn hấp tấp nhưng sự vận động linh hoạt của trẻ cho thấy, đây là sự tiến bột vượt bậc mà tất cả chúng ta đều nhận ra.
Bé còn trở nên khéo léo hơn khi có thể tự cầm thìa ăn, tự cầm cốc uống nước, tự mở nhuần nhuyễn từng trang sách mà thích. Với những loại đồ chơi hình khối, con cũng dễ dàng hơn trong việc xếp đặt đúng hình khối như hướng dẫn.
1.2 Sự phát triển trẻ 18 tháng tuổi về mặt trí tuệ
Khả năng nhận thức của bé cũng có nhiều biến chuyển. Trẻ có thể hiểu một số khái niệm, quan sát có chủ đích để hiểu sự việc, ghi nhớ và bắt chước hoạt động của bố mẹ như quét nhà, cầm chổi, lau bàn, bỏ dép lên kệ,...Trẻ cũng có thể tự liên kết sâu chuỗi một số hành động từ nhận thức, hiểu biết và trí tưởng tượng của mình.
Trẻ ý thức được sự khác biệt của thời gian, thói quen sinh hoạt của mình và gia đình như khi nào thì chuẩn bị ăn cơm, khi nào thì đi tắm và khi nào phải đi ngủ.
Khả năng giao tiếp của con lúc này cũng trở nên linh hoạt và chủ động hơn. Ví dụ, con thích chơi với bạn hàng xóm cùng tuổi. Con có thể chia sẻ món đồ chơi với bố mẹ và mong muốn cùng chơi.
Một trong những điểm nổi bật khác trong sự phá triển trí tuệ của con là sự phát triển ngôn ngữ ở mức tốt hơn. Từ những từ đơn bắt trước không chủ đích như trước đây, con đã nắm bắt được ít nhiều khái niệm, dùng những từ đơn như một câu đơn có ý nghĩa và phù hợp với hoàn cảnh hơn. Thêm vào đó, con cũng chú ý và lặp lại những từ ghép hoặc cụm từ đơn giản, cố gắng hiểu khái niệm của chúng và cố gắng áp dụng vào hoàn cảnh dù còn vụng về và chỉ ở mức liên quan tương đối, song đây là nỗ lực rất lớn của con, không thể không ghi nhận.
Riêng về cảm xúc - chắc chắn đây là một trong những yếu tố sẽ khiến cha mẹ phải ngạc nhiên nhất. Vì, ở 18 tháng, trẻ đã bắt đầu biết thể hiện rõ hơn cảm nhận của mình về sự việc chung quanh. Con thể hiện sự cáu gắt, thất vọng và không đồng ý với sự việc mà con không muốn. Con tỏ ra thích thú mạnh mẽ biểu cảm từ nét mặt đến hành vi, với sự việc khiến con phấn khích. Không chỉ như thế, nếu con nhận thấy bố mẹ giận mình, hay mẹ tỏ ra mệt mỏi lo âu, con có thể chạy đến an ủi bằng cách ôm bố, ôm mẹ,...
2. Lưu ý dành cho bố mẹ trong việc chăm sóc con 18 tháng
2.1 Chăm sóc con về thể chất
Để con phát huy nhiều hơn và càng trở nên thuần thục hơn trong hoạt động thể chất ở độ tuổi 18 tháng của mình, mẹ cần rất lưu ý về chế độ dinh dưỡng, thời gian ngủ nghỉ, cùng việc giữ gìn sức khỏe cho trẻ khi con càng ngày càng trở nên hiếu động.
Về dinh dưỡng
Nếu con còn bú mẹ, mẹ vẫn cần bảo đảm nguồn sữa đủ chất cho con. Ở chế độ ăn uống, mẹ cần sắp xếp và luôn phiên thay đổi thực đơn, bổ sung các chất cần thiết đáp ứng đủ cho sự phát triển thể chất của con. Không quên tập cho trẻ tiếp nhận nhiều rau củ quả để luôn bảo đảm lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể. Mẹ cũng chú ý những thực phẩm mà con thích, bảo đảm rằng con được đáp ứng một cách cân bằng, nhằm kích thích việc ăn uống của con.
Về giấc ngủ
Mẹ bảo đảm trẻ có không gian đủ thoáng và dễ chịu để nâng cao chất lượng giấc ngủ của trẻ. Cho trẻ đi ngủ đúng giờ vào mỗi tối, dậy đúng giờ vào mỗi sáng và cần có một giấc ngủ trưa. Mẹ không để con thức khuya hay dậy quá trễ. Điều này không chỉ vì sức khỏe của trẻ mà còn nhằm tập cho trẻ một thói quen tốt liên quan đến giấc ngủ.
Bảo vệ sức khỏe của con
Đây cũng là lưu ý quan trọng trong việc chăm sóc thể chất cho trẻ. Mẹ cần tuân thủ đúng lịch tiêm phòng cho trẻ để phòng tránh bệnh tật cho con. Che chắn bảo vệ mắt cũng như da trẻ khi ra ngoài trời ở khoảng thời gian sau 9h sáng đến trước 4h chiều. Thêm vào đó, hãy tập cho con thói quen đánh răng 2 lần mỗi ngày để giữ sức khỏe răng miệng cho con.
2.2 Giúp con có những đột phá trong sự phát triển trí tuệ
Mẹ hãy thường xuyên nói chuyện với trẻ mỗi ngày và đọc sách cho trẻ nghe, để con có thêm cơ hội phát triển về ngôn ngữ , cũng như cảm xúc của mình. Khuyến khích và khen ngợi khi con làm được một điều gì đó dù là nhỏ nhất. Hãy giúp con khám phá nhiều hơn về môi trường xung quanh. Như thế, con có thể mở rộng hơn về nhận thức, hiểu thêm nhiều khái niệm và giao tiếp tốt hơn nữa.
Bên cạnh đó, bố mẹ hãy dành nhiều thời gian chơi cùng con, dạy con thêm những trò chơi mới. Những cái mới không chỉ hấp dẫn con, khiến con thích thú không nhàm chán, mà còn có thêm cơ sở để phát triển sự sáng tạo và trí tưởng tượng phong phú của mình. Bố mẹ cũng đừng quên dạy con biết chia sẻ và cảm thông, cụ thể như luôn biết chạy đến vỗ về bố mẹ hay bạn mình đang buồn. Đây cũng là một trong những yếu tố cần thiết, nuôi dưỡng sự hiền hòa trong tâm hồn con, khiến con biết quan tâm đến cảm xúc của người khác nhiều hơn.
Một điều quan trọng liên quan đến nhận thức và hành vi trẻ bố mẹ không nên bỏ qua, là việc kiên trì giải thích cho con những việc làm chưa đúng của trẻ. Nếu con làm sai điều gì, thể hiện sự tức giận khi không vừa ý, quăng ném đồ đạc, đánh bạn,...thay vì trách phạt, bố mẹ hãy bình tĩnh và nhẹ nhàng giải thích cho con về sự việc và rằng, hành vi của con như thế là không tốt không đúng. Bạn đừng xem thường trẻ, ở 18 tháng, trẻ rất thông minh và chú ý sự giải thích của bạn. Nếu bạn giải thích đơn giản phù hợp với độ tuổi của con, chắc chắn con sẽ hiểu, nhận thức được vấn đề, tiếp thu, ghi nhớ và cải thiện hành vi lẫn thái độ của mình sau đó.
2.3 Không loại trừ những biểu hiện bất thường trong sự phát triển của trẻ 18 tháng
Bên cạnh những yếu tố tích cực, sự phát triển của trẻ 18 tháng tuổi không hẳn là không tồn tại những biểu hiện bất thường. Tùy từng trẻ, tùy vào quá trình phát triển có những tác động nào hay không, hay thể chất trí tuệ của trẻ có xuất hiện những bất ổn hay không, mà bố mẹ có những hướng xử lý thật phù hợp. Điều này nhằm hạn chế tối đa những ảnh hưởng có thể có, gây cản trở sự phát triển của trẻ.
Ngoài việc lưu ý chăm sóc, giúp con phát triển tốt nhất trong giai đoạn độ tuổi của mình, bố mẹ cũng cần theo dõi rất kỹ càng hành vi, phản xạ, nhận thức, tốc độ những thay đổi ở trẻ, để có thể phân biệt đâu là tình trạng bình thường, phát triển tốt hay có sự bất thường. Nếu đột nhiên trẻ đánh mất những kỹ năng từng có, ngôn ngữ của trẻ không phát triển, vận động hay giao tiếp của con trở nên kém linh hoạt hoặc không có sự tiến bộ, con không thể hiện cảm xúc yêu ghét và không quan tâm đến các sự việc tác động xung quanh,...lúc này, bố mẹ phải tìm đến bác sỹ để tư vấn hoặc mang con đi khám. Như thế sẽ bảo đảm hơn, việc con có thực sự ổn hay không, trong sự phát triển của con có tồn tại vấn đề nào liên quan đến sức khỏe thể chất và trí tuệ cần thiết phải can thiệp hay không...
Có thể nói rằng sự phát triển trẻ 18 tháng có rất nhiều điều khiến người lớn phải ngạc nhiên. Bởi, thời gian này có nhiều yếu tố thay đổi rất nổi bật, biểu hiện khá rõ ràng. Về phía bố mẹ, nhất thiết cũng cần đến sự nỗ lực, kiên trì, hiểu biết và nắm rõ những lưu ý cần thiết, để chắc chắn rằng mình không bỏ lỡ những đóng góp đúng đắn tích cực, giúp con phát triển tốt nhất, cả về thể chất lẫn trí tuệ trong giai đoạn này bố mẹ nhé.
Cát Lâm tổng hợp
