1. Yoga cho trẻ em và góc nhìn thực tiễn
1.1. Góc nhìn không nhiều thiện cảm
Không ít cha mẹ cảm thấy rằng, bộ môn yoga hay việc tập luyện nó giống như hoạt động của một hội thiên về tôn giáo nhiều hơn. Thậm chí, yoga khiến họ cảm thấy như đang cầu nguyện và điều này không nên thực hiện trong các không gian công cộng.
Có các phụ huynh cho rằng, yoga là "một nhánh" của Ấn Độ giáo. Yoga phổ biến các nguyên tắc tôn giáo và thiền định.
Một số khác tin rằng, có những tư thế tập yoga như tư thế chào mặt trời - một hình thức thờ cúng tôn giáo của đạo Hindu.
1.2. Những góc nhìn tích cực
Có một cuộc khảo sát tại Mỹ đã thống kê, số lượng trẻ em tham gia bộ môn yoga ngày càng đông. 3% trẻ em Mỹ (khoảng 1,7 triệu trẻ em) đã luyện tập yoga vào năm 2012, tăng khoảng 400.000 em so với năn 2007. Con số này vẫn tiếp tục tăng cho đến thời điểm hiện tại.
Các nước khác trên thế giới, trẻ em cũng đã bắt đầu tham gia và ngày càng tiếp cận nhiều hơn với yoga trong quá trình lựa chọn các hoạt động thể chất của mình.
Qua thời gian nhất định, yoga chứng minh, trẻ độ tuổi 6-12 tuổi tập yoga có những cải thiện sức khỏe cực kỳ đáng kể. Điều đáng nói ở đây là, yoga cải thiện sự cân bằng từ thể chất, sức bền và tinh thần của trẻ. Có nghiên cứu liên quan cũng chỉ ra, yoga có thể cải thiện sự tập trung, trí nhớ, sự tự trọng, thành tích học tập và cả hành vi của trẻ trong lớp học. Không chỉ dừng ở đó, trẻ cũng giảm bớt đi sự lo lắng và căng thẳng. Đây hoàn toàn là những kết quả vô cùng tuyệt vời, mà không phải bộ môn hay hoạt động thể chất nào cũng có thể mang lại.
Một nghiên cứu khác mới đây cũng cho thấy, yoga có thể giúp trẻ mắc hội chứng rối loạn tăng động giảm chú ý rất tích cực, hiệu quả. Yoga góp phần cải thiện đáng kể sự thiếu tập trung, hiếu động thái quá và sự bốc đồng của trẻ bị mắc hội chứng này. Đương nhiên, kèm theo đó, tác dụng cải thiện tích cực về hiệu suất học tập của trẻ bị tăng động giảm chú ý cũng hiển thị rõ.
Vì những lợi ích mà yoga mang lại, tại Mỹ, ngày càng có thêm nhiều các trường học chú ý đến yoga, cân nhắc lựa chọn bổ sung vào các chương trình giáo dục thể chất hoặc chương trình giảng dạy trong lớp. Hay, cũng có những phòng tập yoga tổ chức các lớp học yoga cho trẻ ở độ tuổi đang đi học.
1.3. Chia sẻ từ những chuyên gia và huấn luyện viên
Nhiều huấn luyện viên yoga chia sẻ, một cách nào đó, yoga mang lại sức khỏe và niềm vui cho trẻ cả ở trường lẫn ở nhà. Nhất là khi, trẻ có tương tác với cha mẹ anh chị em mình qua các bài tập yoga, mà cả nhà đều có thể cùng nhau tập luyện mỗi ngày.
Một số huấn luyện viên vì muốn người tập như trẻ em nhận được nhiều lợi ích yoga mang lại , hay tránh đi những suy nghĩ, góc nhìn không thiện cảm từ phụ huynh, họ đã phải thay đổi một số ngôn từ, từ ngữ cần thiết liên quan đến bộ môn này. Hay, huấn luyện viên đã tìm ra các giải pháp như lồng vào quá trình tập những chia sẻ, câu chuyện vui tươi, để không chỉ hấp dẫn trẻ, mà còn là cách để thuyết phục phụ huynh của trẻ, rằng đây không phải là một bộ môn thiên về tôn giáo hay thiền định cầu nguyện.
Christina Enneking, người sáng lập trung tâm Heart Happy Yoga ở Los Gatos, California tin rằng, yoga giới thiệu các giá trị nền tảng như không gây hại, trung thục, điều độ, sạch sẽ, biết ơn và tự giác. Những gì mà trẻ hưởng lợi từ yoga đó chính là sức khỏe tổng thể được cải thiện. Những đánh giá rất cụ thể của yoga đến trẻ em được tiếp tục đề cập như dưới đây.
- Yoga phát triển sự tập trung cực hiệu quả . Tập trung hành động thực hành các tư thế khuyến khích trẻ giải tỏa tâm trí và tập trung vào nỗ lực của mình. Kết quả này giúp trẻ đạt được một tư thế cân bằng. Nhờ thế, trẻ sẽ học được việc tập trung ở các hoạt động khác, cụ thể như việc học hành chẳng hạn, khi tập trung thì việc đạt điểm cao hơn là điều dễ thấy và dễ hiểu.
- Yoga cũng tăng cường lòng tự trọng và sự tự tin cho trẻ . Khi trẻ làm chủ được một tư thế, điều ấy sẽ mang lại cho trẻ sự tự tin và tự trọng. Bên cạnh đó, bộ môn này còn dạy trẻ sự kiên trì, kiên nhẫn để hướng tới mục tiêu.
- Yoga trẻ em còn phát hiện hiệu quả phòng bệnh . Tức, những tư thế hoạt động yoga giúp trẻ chủ động rèn luyện sức khỏe thể chất tinh thần tốt, điều này như một liều thuốc để trẻ phòng tránh bệnh tật, sự tiêu cực trong tâm trí ngay từ đầu.
- Yoga cũng tăng cường kết nối tâm trí và cơ thể . Các hoạt động của bộ môn này giúp trẻ có một tinh thần minh mẫn trong một cơ thể khỏe mạnh, cân bằng thể chất.
2. Yoga trẻ em có thể phát huy những tác dụng điển hình nào?
Có khá nhiều ý kiến xoay quanh vấn đề yoga cho trẻ em như trên. Cũng như nhiều hoạt động và các vấn đề khác, ý kiến đồng thuận, tích cực hay trái chiều xuất hiện là rất dễ hiểu. Vấn đề quan trọng là việc chúng ta nhìn ra lợi ích thật sự hay công bằng nhất, yoga thực sự phát huy tác dụng của nó đến cuộc sống và sự phát triển của trẻ như thế nào.
Có 3 tác dụng cực kỳ tốt mà yoga có thể đem lại cho trẻ, mà chúng ta không cần tranh luận nhiều, cụ thể:
2.1. Yoga giúp trẻ tập trung tốt
Như đã được đề cập từ ý kiến của các huấn luyện viên bộ môn này, tác dụng điển hình của yoga là giúp trẻ tập trung hiệu quả. Trong khi, với trẻ, sự tập trung là một kỹ năng cần phải rèn luyện và thực hành luôn. Cũng như tăng khả năng tập trung của trẻ là một phần quan trọng diễn ra trong suốt quá trình dạy trẻ.
Tập được và thành công các động tác yoga chính là nhờ kết quả của sự tập trung cao độ. Và một khi trẻ tham gia bộ môn yoga chắc chắn con cũng rèn luyện được kỹ năng tập trung này rất tốt.
2.2. Yoga cân bằng thể lực và trí lực
Chúng ta cũng thấy rõ, một số bộ môn thể thao hay hoạt động thể chất chú trọng sức khỏe cơ bắp, nâng cao thể lực. Lựa chọn này có thể giúp trẻ tăng cường về thể chất rất tốt.
Tuy nhiên, cân bằng sức khỏe cả thể lực lẫn tâm trí lại là một vấn đề khác biệt rất nhiều. Trong khi đó, yoga lại có thể giúp trẻ làm được điều này. Một mặt yoga giúp trẻ khỏe mạnh, có sự dẻo dai cần thiết; mặt khác, yoga cũng giúp trẻ có sự tập trung, giải tỏa tâm trạng, bớt căng thẳng và tìm được sự thoải mái về tinh thần.
2.3. Yoga chuẩn bị tốt một nền tảng căn bản cần thiết cho nội tâm
Có lẽ đây là điều mà chúng ta ít nhìn nhận ra nhất, hoặc dám thừa nhận thẳng thắn nhất. Đôi khi chúng ta chỉ nhìn thấy bề nổi tác dụng của yoga cho một thời gian ngắn. Nhưng nếu nhìn kỹ và sâu rộng hơn, thực tế yoga lại có lợi ích không nhỏ cho trẻ, trong hoàn cảnh cuộc sống xã hội hiện đại ngày nay có khá nhiều biến động, chuyển động mạnh mẽ và thay đổi nhanh chóng không ngừng.
Một phụ huynh cho con theo học yoga chia sẻ rằng, làm cha mẹ , ai cũng muốn con cái mình hành động và cư xử một cách từ bi, dũng cảm, biết yêu thương, hạnh phúc và tìm thấy sự bình an nội tâm.
Thế giới hiện đại chuyển động rất nhanh, chẳng bao lâu trẻ sẽ phải chịu đủ áp lực từ áp lực của chính cá nhân mình đến áp lực từ cha mẹ lẫn xã hội, để theo kịp mọi người xung quanh. Yoga lúc này sẽ như một cái van giúp giải phóng những áp lực đó. Nó đồng thời cũng là một nền tảng, giúp trẻ nuôi dưỡng và phát triển một cơ thể khỏe mạnh, một tâm trí kiên cường và một tinh thần tháo vát.
3. Yoga cho trẻ em tại Việt Nam
Trước viễn cảnh yoga cho trẻ em nói chung như đề cập ở trên, hẳn sẽ có không ít phụ huynh sẽ đưa ra một câu hỏi cụ thể, hiện tại ở Việt Nam thì yoga cho trẻ em như thế nào?
Tại nước ta, Yoga cho trẻ em chỉ thực sự trở nên "rầm rộ" vào khoảng 3 năm trở lại đây. Sự rầm rộ này không phải do trào lưu, mà bởi, người theo yoga muốn đem đến những lợi ích thiết thực cho trẻ. Còn về phía phụ huynh, không ít các cha mẹ cũng lựa chọn cho trẻ tập yoga khui nhận thấy những điểm mạnh của bộ môn này dành cho con, trước tình hình phát triển xã hội, môi trường,...có khá nhiều biến động như hiện nay.
Sự đầu tư cho yoga nghiêm túc có thể được nhận thấy khá rõ qua phản ứng chung liên quan đến hoạt động của bộ môn này. Hiện ngày càng có các trung tâm thể dục thiết lập thêm các khóa học yoga dành cho trẻ ở các lứa tuổi. Bên cạnh đó, các huấn luyện viên cũng khá tích cực trong việc chia sẻ về các bài tập đơn giản nhất dành cho trẻ em thông qua hình thức trực tuyến.
Nhờ những nhiệt huyết hay sự mạnh dạn của những người theo đuổi yoga chuyên nghiệp, đã thổi một luồng gió tươi mát vào trong hoạt động thể chất của trẻ em Việt Nam nói chung. Nhất là điều này càng ngày càng được hưởng ứng ở các thành phố lớn, nơi trẻ rất bị giới hạn về không gian hoạt động cũng như lựa chọn hoạt động thể chất của mình.
Đến đây, qua những chia sẻ và cập nhật về yoga cho trẻ em mà Chuyên mục Thể chất của trẻ đề cập, Yeutre.vn mong rằng, phụ huynh có thêm góc nhìn đa chiều hơn. Từ đó, chúng ta sẽ có thêm lựa chọn và giúp trẻ thử tham gia vào một bộ môn hoạt động thể chất có vẻ điềm tĩnh, nhưng cũng không kém phần thú vị, lại rất ích lợi này. Và cũng nhờ đó, biết đâu trẻ sẽ cảm thấy phù hợp, có được sự chuẩn bị nền tảng thật tốt cho mình về sự cân bằng thể chất lẫn tinh thần, để lớn lên khỏe mạnh, trở thành một cá thể từ bi đầy yêu thương, kiên cường và tháo vát, trong xã hội không ngừng chuyển động, đầy biến động này.
Nguồn tham khảo: Yoga Journal, Harvard Medical School & DOYOU
Cát Lâm tổng hợp
