1. Sách bò là bộ phận nào của con bò?
Sách bò hay còn có tên gọi khách là lá lách, khăn lông bò. Người ta gọi là "sách bò" vì hình dạng của chúng giống như những trang sách. Được biết dạ dày của con bò có cấu tạo khá phức tạp gồm 4 bộ phận là dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khế. Như vậy sách bò là bộ phận thuộc 1 trong 4 túi dạ dày của con bò. Chúng có vai trò ép thức ăn xuống dưới đáy dạ dày dễ dàng để bò dễ tiêu hóa.
Vì lá sách bò có độ giòn dai sần sật thú vị nên lấy lòng được phần đông mọi người. Chúng có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như món kho, món xào , món hấp, món luộc, nhúng món lẩu, trộn gỏi , cho vào phở bò...
2. Cách làm sách bò trắng sạch, không hôi
2.1. Sách bò đen chưa được tẩy trắng
Dùng nước sôi chần lá sách
Bắc nồi nước lên bếp nấu sôi, bỏ sách bò vào chần khoảng 5 - 8 phút cho lớp màng đen bong ra.
Kế đến bạn vớt sách bò ra xả lại với nước lạnh, dùng dao cạo sạch bẩn, màng đen bám trên lá sách. Sau khi cạo xong bạn mang rửa sạch lại với nước, để ráo.
Dùng vôi ăn trầu
Lá sách bỏ vào thau cho thêm 2 nắm vôi ăn trầu. Dùng tay chà xát lên bề mặt lá sách, nhồi bóp mạnh tay, thật kỹ rồi ngâm khoảng 5 phút. Hết thời gian bạn lấy dao cạo sạch bẩn và màng đen, rửa sạch chúng lại với nước. Sau đó tiếp tục dùng vôi ăn trầu chà xát thêm lần nữa, cạo hết phần màng đen, tạp chất còn sót rồi rửa sạch, để ráo.
2.2. Cách làm sạch, khử mùi hôi sách bò đã tẩy trắng
Dùng muối, rượu trắng, gừng, chanh
Đầu tiên bạn cho lá sách vào thau đổ vào 1 lượng muối hạt vừa đủ. Dùng tay bóp thật đều rồi rửa chúng lại với nước sạch.
Kế đến bạn giã nhuyễn ít gừng cho vào 1 ít rượu trắng tạo thành hỗn hợp rượu gừng. Đổ chúng vào lá sách nhồi bóp kỹ rồi rửa sạch lại nhiều lần nước.
Sau đó bạn vắt vào lá sách 2 - 3 quả chanh, tiếp tục bóp kỹ sau đó mang rửa sạch lại.
Dùng muối, giấm, baking soda
Lấy thau cho vào ít giấm và muối khuấy đều. Kế đến bạn cho sách bò vào ngâm khoảng 5 phút. Tiếp đến cho vào 1 thìa cà phê baking soda rồi dùng tay bóp thật kỹ.
Dùng dao cạo sạch phần màng đen, chất bẩn, rửa sạch lại nhiều lần nước. Bạn có thể làm lại các thao tác thêm lần nữa để sách bò sạch và không còn hôi.
3. Sách bò có tác dụng gì? Giá bao nhiêu
3.1. Sách bò có tác dụng gì?
Trong Đông Y, sách bò là vị thuốc tốt có tác dụng bổ dưỡng dạ dày. Theo đó sách bò nấu với giấm sẽ chữa được chứng tiêu khát, chóng mặt do cảm gió, bổ ngũ tạng. Bên cạnh đó loại thực phẩm này còn giúp giải độc, bổ trung ích khí, dưỡng vị, dưỡng tỳ, chữa chứng thực tích. Theo y thuật Trung y cho rằng sách bò có vị cam, tính bình, quy kinh lạc tỳ vị, dưỡng khí huyết.
Ngoài ra theo y học hiện đại sách bò cũng chứa nhiều chất đạm, chất béo, canxi, phốt pho, sắt, vitamin B1, B2, vincamine... Các chất này giúp tăng cường sức đề kháng, giảm cholesterol xấu, sản sinh máu, hạn chế nhiều bệnh tim mạch , huyết áp....
3.2. Sách bò giá bao nhiêu? Sách bò bán ở đâu?
Hiện tại sách bò có giá tham khảo trên thị trường dao động từ 150.000đ - 300.000đ/kg tùy loại (sách bò đen, sách bò trắng). Đây là loại thực phẩm giòn dai cực ngon nên có giá thành khá cao. Tuy nhiên những món ăn từ loại thực phẩm này lại khiến bạn cảm thấy hài lòng.
Sách bò có bán phổ biến tại các khu chợ truyền thống, siêu thị, các cửa hàng thực phẩm. Ngoài ra bạn có thể mua sách bò trên các trang thương mại điện tử, cửa hàng thực phẩm online... rất tiện lợi.
3.3. Cách chọn sách bò ngon
Để chọn được sách bò ngon bạn nên đi chợ sớm, nơi bán uy tín. Chọn loại sách bò dày, mùi hương đặc trưng, sờ vào có độ nhớt, cầm chắc tay. Sách bò tươi ngon không hóa chất sẽ còn lớp màng đen, hơi sần hoặc màu trắng hồng tự nhiên.
Ngoài ra bạn nên chọn lá sách khoảng 800gram - 1kg. Bởi chúng được lấy từ con bò to khỏe. Không nên chọn mua lá sách lúc xế chiều, đây là thời điểm sách để lâu có mùi hôi, không dai, mềm nhũn. Đặc biệt tránh mua sách bò tẩm hóa chất cũng thường có màu trắng tinh đẹp mắt, sờ vào khô không nhớt.
3. Món ngon từ sách bò
3.1. Cách xào sách bò rau răm
3.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 500gram sách bò
- 2 thìa canh tỏi băm
- 2 quả cà chua thái múi cau
- 1/2 quả thơm thái miếng
- 1 nhúm rau răm thái nhỏ
- 1 nhúm rau ngò om thái nhỏ
- Ớt
- Gia vị: Dầu ăn, hạt nêm, nước mắm, bột ngọt, đường, tiêu
3.1.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Sách bò bạn sơ chế sạch như phía trên hướng dẫn (bóp muối, chanh, gừng, rượu...). Bắc nồi nước nấu sôi cho vào ít gừng, muối, rượu trắng vào. Bỏ sách bò vào trụng khoảng 2 phút thì vớt ra chậu nước đá lạnh ngâm 10 phút. Kế đến vớt chúng ra rửa sạch lại. Thái sách bò thành các miếng nhỏ vừa ăn.
Bước 2 : Bắc chảo lên bếp cho vào 2 thìa canh dầu ăn. Thả 2 thìa canh tỏi vào phi thơm vàng, kế đến thả cà chua vào xào chín. Kế đến bạn đổ hết sách bò vào xào cùng.
Bước 3 : Nêm nếm vào sách bò 1 thìa cà phê muối, 2 thìa cà phê hạt nêm, 1 thìa cà phê đường, 1/2 thìa cà phê bột ngọt đảo đều 5 phút. Kế đến thả miếng thơm vào xào cùng nêm nếm gia vị lại vừa ăn thì cho rau răm, ngò om vào.
Món sách bò xào rau răm thơm cà chua hấp dẫn có thể ăn cơm, làm món nhậu lý tưởng. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận sách bò giòn dai sần sật, thơm cà rau răm chua ngọt thơm thơm hòa quyện tự nhiên. Món xào ngon dễ làm chấm kèm nước mắm ớt cay cay là hết sẩy.
4.2. Cách làm nộm sách bò
4.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 700gram sách bò
- 1 củ cà rốt
- 1 quả dưa leo
- 1 quả xoài xanh
- 1 củ hành tây
- 1 quả chuối chát
- 2 củ hành tím to
- 3 tép tỏi
- 3 nhánh rau húng
- 1 quả ớt sừng
- 50gram đậu phộng rang giã nhỏ
- Giấm, nước cốt chanh
- Gia vị: Dầu ăn, nước mắm, đường, muối
4.2.2. Các bước thực hiện
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Hành tây bóc vỏ, rửa sạch, bổ làm 4 phần.
- 1 củ hành tím bóc vỏ, thái mỏng thêm ít đường, giấm và nước ngâm 15 phút rồi vớt ra khử hăng. Củ hành còn lại băm nhỏ cùng tỏi.
- Chuối chát bào vỏ, ngâm nước muối loãng và giấm, bào miếng mỏng.
- Rau húng rửa sạch, thái nhỏ. Ớt thái xéo.
- Xoài, cà rốt, dưa leo gọt vỏ rửa sạch, bào sợi ngâm cùng chuối 5 phút rồi vớt ra rửa sạch, để ráo.
- Bắc chảo lên bếp cho vào ít dầu ăn. Bỏ hành tím thái mỏng, tỏi hành băm vào phi thơm vàng rồi dùng rây vớt ra cho vào chén.
Bước 2: Sơ chế sách bò
Sách bò bạn sơ chế thật kỹ như phía trên đã hướng dẫn. Chần chúng qua nước sôi có giấm muối gừng. Sau đó bắc nồi nước khác cho vào 1 củ hành tây, 2 thìa cà phê muối, 3 thìa canh giấm luộc sách 30 phút. Vớt sách bò ra bỏ vào nước lạnh ngâm 10 phút. Vớt chúng ra thái thành các lát xéo vừa ăn.
Bỏ sách bò vào chảo cùng ít dầu hành đảo đều khử hôi và để sách săn lại, nấu 2 phút thì tắt bếp.
Bước 3: Pha nước mắm và trộn gỏi
Cho vào chén 1 thìa canh nước mắm, 1 thìa canh đường, 1 thìa canh nước cốt chanh hòa tan.
Bỏ toàn bộ rau củ vào tô rưới 2/3 nước mắm vào trộn đều. Cho 1/3 lượng nước mắm, hành tím ngâm vào sách bò trộn đều. Sau đó cho hành tím phi vào sách bò, đổ sách bò và rau củ vào trộn cùng rồi cho ra đĩa, rắc thêm rau húng đậu phộng, hành phi.
Như vậy bạn đã hoàn thành món sách bò trộn gọi cực ngon. Món gỏi ngon lạ có thể dùng làm món nhậu ngon , hấp dẫn tăng cảm hứng nâng ly. Vào ngày cuối tuần làm món gỏi chua ngọt thay đổi khẩu vị cho cả nhà cũng rất tốt.
Sách bò có thể làm nhiều món ăn ngon khác như nhúng vào món lẩu, món kho, món canh... Tuy khâu sơ chế, làm sạch có phần vất vả, mất thời gian nhưng thành phẩm lại kiến cả nhà hài lòng, ăn ngon miệng, nhiều cơm.
Ngọc Hân
