1. Hiện tượng rụng trứng là gì?
Vào mỗi tháng, nang buồng trứng sẽ sản sinh ra một trứng. Sau khi trứng trưởng thành, chúng sẽ được phóng thích ra khỏi buồng trứng, đẩy vào ống dẫn trứng và di chuyển dần tới hướng tử cung để gặp tinh trùng. Lúc này, nếu tinh trùng gặp được trứng thì khả năng thụ thai trong cơ thể bạn là rất cao. Còn nếu không thì trứng sẽ bị đào thải ra ngoài tử cung và xuất hiện ngày kinh nguyệt mà bạn vẫn thường gặp mỗi tháng.
2. Quá trình rụng trứng diễn ra như thế nào?
Hormone được cho là yếu tố quan trọng quyết định đến sự rụng trứng. Vào thời gian đầu của chu kỳ, cơ thể người phụ nữ sản xuất ra một loại hormone sinh dục đặc biệt, giúp kích thích trứng chín và rụng trong thời điểm thích hợp. Cụ thể quá trình rụng trứng sẽ được chia làm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn nang trứng: Giai đoạn này bắt đầu từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 14 của chu kỳ kinh dưới sự ảnh hưởng của hormone nội tiết FSH một noãn bào nguyên thủy trong buồng trứng từ từ phát triển thành nang trưởng thành.
- Giai đoạn phóng noãn (rụng trứng): Giai đoạn này thường xảy ra vào giữa chu kì kinh nguyệt nghĩa là ngày 14 của chu kỳ (với chu kỳ 28 ngày). Lúc này, hormone FSH ngừng hoạt động, nhường chỗ cho hormone LH tiết ra làm nang trứng vỡ ra, trứng được phóng đi và cuốn vào ống dẫn trứng. Tại đây, trứng sau khi rụng chỉ sống được 24 giờ, nếu gặp tinh trùng sự thụ tinh sẽ xảy ra, nếu không trứng sẽ tự thái hóa và hiện tượng kinh nguyệt bắt đầu xảy ra.
- Giai đoạn cuối cùng là giai đoạn hoàng thể: Khoảng thời gian xảy ra sau khi rụng trứng nhưng trước ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo được gọi là giai đoạn hoàng thể, được tính từ ngày 14 đến ngày 18 của chu kỳ kinh. Khi giai đoạn này kết thúc cũng chính là thời điểm bắt đầu cho một chu kỳ hình thành nang trứng mới.
3. Nhận biết thời điểm rụng trứng có ý nghĩa gì?
Như bạn cũng đã biết, thời kỳ rụng trứng chính là khoảng thời gian có tỉ lệ thụ thai cao nhất. Vì thế, nếu muốn có em bé lúc này bạn chỉ cần tính được ngày rụng trứng và quan hệ vào khoảng trước 1 - 2 ngày hoặc trong 24 giờ từ khi trứng rụng. Lý do là vì, tinh trùng có thể sống sót đến 5 ngày sau khi rời khỏi cơ thể người nam. Chúng sẽ nằm chờ đến khi trứng rụng và sẵn sàng để thụ tinh. Do đó, bạn cũng không cần chờ trứng rụng mới giao hợp.
Ngược lại đối với những chị em chưa muốn có thai hoặc chưa muốn sinh con vào thời điểm này, có thể dựa vào những dấu hiệu nhận biết ngày rụng trứng để không giao hợp, hoặc khi giao hợp cần dùng bao cao su, hay dùng các biện pháp tránh thai khác, để kiểm soát điều này hiệu quả.
4. Thời điểm rụng rụng trứng có biểu hiện gì?
Các biểu hiện rụng trứng thường khác nhau ở mỗi phụ nữ. Đôi khi có những phụ nữ lại không cảm nhận được điều gì ở thời điểm rụng trứng, đôi khi ở những phụ nữ khác chúng lại trở nên khá rõ ràng. Một số dấu hiệu đặc trưng có thể dễ dàng nhận biết ở thời kỳ này được đề cập như dưới đây.
4.1. Chất nhầy ở tử cung thay đổi
Ở vài ngày trước khi rụng trứng, âm đạo của bạn sẽ xuất hiện dịch nhầy màu trắng trong nhiều hơn hẳn ngày bình thường kể cả về số lượng và độ ẩm, điều này giúp cho tinh trùng dễ dàng di chuyển qua âm đạo để tiếp cận trứng. Thay đổi chất nhầy cổ tử cung được xem là một trong những dấu hiệu rụng trứng phổ biến, mà đa phần chị em khi để ý đều có thể nhận ra.
Trong và sau khi trứng rụng, chất nhầy này sẽ thay đổi thành màu trắng đục, có thể dính trên ngón tay hoặc bám trên quần lót và bạn sẽ thường thấy âm đạo ẩm ướt cả ngày.
4.2. Nhiệt độ cơ thể thường tăng
Nhiệt độ cơ thể của bạn có thể tăng nhẹ ở thời điểm rụng trứng do lượng hormone progesterone được tiết ra nhiều hơn. Với những chị em có chu kỳ kinh nguyệt là 28 ngày:
- Nhiệt độ trung bình rơi khoảng 36,5 độ C.
- Trước khi rụng trứng giảm xuống 36,2 độ C
- Sau đó tăng trở lại đến 37,0 độ C cho đến khi bạn thấy kinh.
Lúc này, thời điểm thụ thai cao nhất rơi vào khoảng 2 - 3 ngày trước khi thân nhiệt tăng. Nhưng bạn cần phải để ý rất nhiều vì thân nhiều tăng không nhiều, chỉ khoảng 0,5°C.
4.3. Nhu cầu “chuyện ấy” cao hơn bình thường
Thông thường vào thời điểm rụng trứng, bạn sẽ cảm thấy ham muốn nhiều hơn. Điều này có thể lý giải là do lượng nội tiết tố estrogen trong cơ thể ng lên làm chi phối tâm trạng, cảm xúc khiến bạn có nhu cầu gần gũi và nghĩ đến "chuyện ấy" thường xuyên hơn.
Thời gian này thường kéo dài trong gần 1 tuần giúp cho chuyện "chăn gối" của bạn thăng hoa và dễ mang thai hơn.
4.4. Tử cung mềm, mở rộng
Tử cung của vào khi tới ngày rụng trứng sẽ có xu hướng mềm mại và mở rộng hơn so với bình thường. Điều này tạo điều kiện cho dương vật của nam giới dễ dàng xâm nhập sâu hơn vào âm đạo và giúp việc thụ thai diễn ra dễ dàng hơn.
4.5. Đau bụng dưới
Cũng tương tự như ngày bạn chuẩn bị xuất hiện kinh nguyệt, vào thời điểm rụng trứng bạn cũng thường có cảm giác đau bụng dưới, đầy bụng, đầy hơi, đau vùng xương chậu, khó chịu,... Nguyên nhân có thể do trứng đã vỡ trong nang buồng trứng hoặc khi trứng di chuyển trong ống dẫn để đi đến tử cung.
5. Cách tính thời điểm rụng trứng
Để tăng khả năng thụ thai, bạn cần xác định thời điểm trứng rụng một cách chính xác. Và ngoài dựa vào các biểu hiện trong cơ thể, bạn cũng hoàn toàn có thể tính toán được thời điểm rụng trứng thông qua những cách được Yeutre.vn giới thiệu dưới đây.
5.1. Tính thời điểm rụng trứng theo chu kỳ kinh nguyệt
Trước hết để áp dụng theo cách này bạn cần xác định chu kỳ kinh nguyệt của mình thường kéo dài trong bao lâu? Thông thường, thời gian của chu kỳ kinh nguyệt được tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh (ngày 1) cho đến ngày trước khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt kế tiếp và bạn cần theo dõi chu kỳ của mình ít nhất là 8 tháng để biết được chính xác chu kỳ kinh của mình. Từ những con số cụ thể này, bạn có thể tính như sau:
- Với chu kỳ kinh ngắn bạn trừ đi 18 ngày. Đây chính là ngày mà bạn có khả năng thụ thai cao nhất. Ví dụ: Chu kỳ kinh ngắn nhất của bạn là 25 ngày. Lấy 25 - 18 = 7, như vậy bắt đầu từ ngày thứ 7 kể từ sau ngày đầu tiên của kinh nguyệt mà bạn có khả năng thụ thai cao.
- Với chu kỳ kinh nguyệt dài bạn trừ đi 11 ngày. Ví dụ: Chu kỳ dài nhất của bạn là 29 ngày. Từ đó, 29 – 11 = 18, lúc này ngày 18 sau ngày đầu tiên của kinh nguyệt là ngày cuối cùng của thời điểm vàng để thụ thai.
Như vậy, trong khoảng thời gian từ ngày thứ 7 đến ngày 18 của chu kỳ kinh, nếu quan hệ thì khả năng mang thai của bạn rất cao.
5.2. Tính ngày rụng trứng bằng que thử rụng trứng
Một cách khác tiện lợi hơn để xác định đó là sử dụng que thử rụng trứng, và bạn cũng có thể sử dụng cách này nếu chu kỳ kinh của mình không đều.
Nguyên lý của que thử rụng trứng là dựa vào nồng độ hormone LH trong nước tiểu của bạn. Thông thường, trong nước tiểu luôn xuất hiện một lượng nhỏ hormone này, nhưng càng gần đến ngày rụng trứng khoảng 1 - 2 ngày nồng độ LH sẽ càng tăng lên từ 2 – 5 lần. Đây chính là thời điểm dễ thụ thai nhất trong chu kỳ kinh nguyệt của bạn.
Cách sử dụng tương tự như que thử thai và nếu kết quả cho ra:
- Một vạch trên là ngoài thời gian rụng trứng.
- 2 vạch vạch bằng nhau hoặc nhạt hơn: Sắp đến ngày rụng trứng.
- 2 vạch đỏ trong đó vạch dưới 2 đậm hơn vạch trên 1, báo hiệu thời điểm rụng trứng có thể xảy ra trong vòng 24 - 48 giờ.
5.3. Tính ngày rụng trứng bằng công cụ online
Hiện nay có khá nhiều ứng dụng theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và tính ngày rụng trứng cực kỳ đơn giản và mang đến kết quả chính xác. Khi tải ứng dụng về, bạn chỉ cần nhập bắt đầu kỳ kinh cuối, độ dài chu kỳ kinh và số ngày có kinh nguyệt là công cụ này sẽ tự động trả về kết quả ngày rụng trứng, ngày có khả năng mang thai cao nếu quan hệ và những ngày an toàn.
5.4. Tính thời điểm rụng trứng bằng cách siêu âm soi trứng
Bạn có thể biết chắc chắn rằng mình đã rụng trứng hay chưa bằng cách siêu âm nang noãn trứng, vì nó sẽ cho thấy sự hiện diện của phôi thai. Qua siêu âm, bác sĩ sẽ cho biết trứng lớn cỡ nào, nhờ đó xác định khoảng thời gian trứng rụng để từ đó hướng dẫn khoảng thời gian vợ chồng có thể quan hệ tình dục nhằm tăng khả năng có thai.
Đây được coi là một phương pháp có độ chính xác cao hơn những phương pháp thông thường khác, đặc biệt hữu ích cho những chị em chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc đang mong chờ có em bé. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi bạn phải đầu tư thời gian và tiền bạc nhiều hơn để đến cơ sở y tế thăm khám.
6. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả rụng trứng và sự thụ thai của bạn
Mặc dù đã tính được ngày rụng trứng và quan hệ đúng thời điểm đó, nhưng nhiều chị em lại không hiểu vì sao mình vẫn chưa mang thai. Có rất nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến thời điểm rụng trứng của bạn, cụ thể:
- Tinh trùng của người chồng yếu , nên khả năng kết hợp với trứng để thụ thai là rất thấp.
- Bạn đang sử dụng các chất kích thích như rượu, thuốc lá, cafe... Các chất này làm giảm chức năng của cơ thể, cản trở quá trình thụ thai.
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều, không ổn định cũng dẫn đến việc tính ngày rụng trứng sai lệch.
- Nếu bạn thường xuyên thức khuya, làm việc mệt mỏi, không có thời gian nghỉ ngơi... việc rụng trứng có thể bị đảo lộn. Thậm chí, nó có thể không rụng trứng trong những không thời gian cơ thể bạn quá mệt mỏi.
- Cảm xúc vui, buồn, căng thẳng, lo lắng, hạnh phúc... của bạn đều có ảnh hưởng đến nội tiết tố. Mà nội tiết tố chính là yếu tố chi phối toàn bộ quá trình phát triển và rụng của trứng. Chính vì vậy, nếu bạn muốn trứng rụng đều đặn hãy cố gắng điều chỉnh tâm trạng của mình nhé.
- Trứng có thể rụng đột xuất, sớm hơn một vài ngày so với quy luật nếu bạn đạt hứng thú tuyệt đỉnh, do sự co bóp của tử cung, của buồng trứng, làm cho áp lực ở ngoài nang Graff tăng làm vỡ nang và giải phóng trứng.
- Nếu chẳng may bạn bị ốm và phải dùng thuốc kháng sinh, trứng có thể rụng muộn hơn dự kiến, và tất nhiên những tính toàn theo chu kỳ có thể bị sai lệch.
Đến đây, chắc chắn bạn cũng đã nhận thấy, tại sao thời điểm rụng trứng lại là một trong những điều rất quan trọng trong việc thụ thai và sức khỏe sinh sản đến vậy. Và vì tầm quan trọng của nó, chị em phụ nữ chúng ta cần biết rõ về nó, dựa vào đó có thể hiểu được chính cơ thể và sức khỏe của bản thân, cũng như với kế hoạch có con của mình nữa.
Hiền Anh tổng hợp
