1. Tình trạng tăng cân sau khi sinh phổ biến như thế nào
Trên thực tế, tăng cân sau khi sinh khá thường gặp đối với mọi đối tượng phụ nữ, dù trước khi mang thai họ gầy hay béo.
Tại Mỹ, theo nghiên cứu của các nhà nghiên cứu đại học Chicago và Bệnh viện Phương pháp Houston (Houston Methodist Hospital) được công bố trên tạp chí HealthDay, thì gần 75% phụ nữ sau khi sinh 1 năm có trọng lượng nặng hơn so với trước khi họ mang thai.
Trên hết các yếu tố bao gồm cả chế độ ăn và tập thể dục thì áp lực làm mẹ mới là thủ phạm chính gây ra tình trạng này.
Phân tích dữ liệu từ gần 774 phụ nữ có thu nhập thấp, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng một phần ba những người có cân nặng bình thường trước khi mang thai bị thừa cân hoặc béo phì một năm sau khi sinh con.
Đáng báo động hơn, đối với phụ nữ ở mọi kích cỡ, đặc biệt là những người nhỏ nhắn, thì gần 25% các bà mẹ có con lần đầu vẫn giữ lại khoảng 8-9 kg sau khi sinh một năm. Trong khi 47% thì giữ lại một nửa số cân trên.
Vấn đề cân nặng đối với nhiều phụ nữ Mỹ bắt đầu từ khi còn trẻ, với 35% phụ nữ trên 20 tuổi đủ điều kiện được xem là béo phì, và 34% là thừa cân. Điều này khiến các nhà nghiên cứu cho rằng việc nguyên nhân dẫn đến các con số thống kê này có thể là do mang thai.
“Đây là một vấn đề rất quan trọng”, Loraine Endres – bác sỹ đa khoa, một trong những thành viên của nghiên cứu – cho biết, “Tất cả chúng ta đều thấy tỷ lệ người béo phì đang gia tăng (ở Mỹ), và hậu quả về sức khỏe bắt nguồn từ đó, như bệnh tiểu đường và huyết áp cao. Tôi thực sự muốn tìm hiểu xem tình trạng này bắt nguồn từ đâu và có cách nào để xoay chuyển nó không.”
Tình trạng tăng cân sau sinh không chỉ xảy ra phổ biến ở Mỹ mà còn rất nhiều khu vực khác. Khi áp lực của cuộc sống hiện đại đè nặng lên người phụ nữ, đặc biệt sau khoảng thời gian phải nghỉ hoặc tạm ngưng công việc để sinh nở và chăm sóc con cái.
2. Nguyên nhân dẫn đến việc tăng cân sau khi sinh
Có một số nguyên nhân được xem là có liên quan đến việc tăng cân sau sinh, bao gồm:
- Lượng cân nặng tăng trong thai kì : bạn càng tăng cân nhiều trong thai kì thì bạn càng có khả năng “giữ lại” nhiều trọng lượng hơn sau khi sinh con. Một số quan niệm cho rằng phụ nữ mang thai phải ăn uống cho hai người. Tuy nhiên đây là suy nghĩ sai lầm, vì thực tế khi mang bầu, họ chỉ cần thêm khoảng 300-400 calories một ngày. Lượng dinh dưỡng cũng sẽ phụ thuộc vào từng giai đoạn của thai kì. Quan trọng là bạn cần ăn uống đủ chất chứ không phải ăn thật nhiều. Vì vậy, khi có thai, bạn cần tham khảo ý kiến bác sỹ, họ sẽ dựa vào chỉ số khối cơ thể và tình trạng sức khỏe của bạn để đưa ra trọng lượng hợp lý bạn cần tăng thêm.
- Chủng tộc : nguồn gốc của phụ nữ cũng có thể ảnh hưởng đến việc tăng cân, đặc biệt sau khi sinh của họ. Ví dụ như phụ nữ gốc Phi có xu hướng giữ lại nhiều cân nặng hơn phụ nữ da trắng.
- Số lần mang thai: lần mang thai đầu tiên của bạn sẽ có nhiều ảnh hưởng đến việc tăng cân hơn so với những lần sau.
- Cân nặng trước khi mang thai : trọng lượng của bạn càng nhiều trước khi mang thai thì bạn càng giữ lại nhiều cân nặng hơn sau khi sinh.
- Rối loạn chức năng tuyến giáp
- Mất ngủ
Có nhiều người thắc mắc rằng liệu cơ chế kiểm soát cân nặng bên trong họ (hoặc tỷ lệ trao đổi chất cơ bản) có trải qua một sự thay đổi vĩnh viễn sau khi họ sinh con hay không. Dữ liệu hiện tại hiện không hỗ trợ cho lý do này. Thay vào đó, có nhiều bằng chứng cho thấy rằng một khi phụ nữ đã có con, thì hoạt động của cô ấy giảm đi và chế độ ăn của cô cũng không còn theo ý cô nữa. Điều này đặc biệt đúng khi phụ nữ ăn những gì cô ấy chế biến cho con (thật không may là những đứa trẻ của chúng ta ngày càng thích khoai tây chiên và gà viên).
Dù có nhiều lý do, nhưng trên thực tế thì sự căng thẳng và áp lực khi phải chăm sóc con cái cũng là một nguyên nhân trọng yếu khiến phụ nữ dễ dàng tăng cân sau sinh hơn. Vì hormone gây căng thẳng cũng có thể thúc đẩy tăng cân. Phụ nữ bị căng thẳng lại có xu hướng ăn nhiều hơn góp phần làm vấn đề tăng cân trầm trọng thêm. Hậu quả có thể xảy đến là nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp và bệnh tim khi về già.
Vậy chúng ta cần làm gì để giải quyết vấn đề này?
3. Làm thế nào để hạn chế tăng cân sau khi sinh
Để hạn chế tăng cân sau khi sinh, bạn nên có kế hoạch ngay từ khi mang thai, vì lượng cân nặng tăng lên trong thai kì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cân nặng của bạn sau khi sinh.
Bạn hãy lưu ý thực hiện những sau:
- Kiểm soát cân nặng khi mang thai. Hãy tránh việc “ăn cho hai người” mà chỉ nạp đủ những chất cần thiết cho từng giai đoạn của thai kì theo chỉ định của bác sỹ sản khoa. Trọng lượng tăng thêm khi mang thai của bạn nên tương ứng với chỉ số khối cơ thể BMI.
- Cho con bú mẹ. Việc cho trẻ bú mẹ sẽ khiến cơ thể bạn sử dụng thêm khoảng 500 calories mỗi ngày. Nếu bạn đang ăn thực phẩm bổ dưỡng, uống nhiều chất lỏng chứa ít hoặc không có calories và đang còn “tồn” một số cân nặng chưa giảm được, thì bạn không cần phải bổ sung thêm lượng calories này. Ăn uống lành mạnh đủ chất là tốt, nhưng không ăn cho hai người.
- Hãy liệt kê lại những gì bạn ăn, uống trong ngày để kiểm soát việc tiêu thụ những thực phẩm không tốt (như những món ăn nhiều đường và chất béo). Đồng thời cũng để lên kế hoạch cho những bữa ăn lành mạnh hơn.
- Tập thể dục điều độ. Việc tập luyện thể thao một cách điều độ sẽ giúp bạn duy trì được cân nặng khỏe mạnh. Nó cũng khiến cho cơ thể và tinh thần của bạn được thoải mái. Nhờ đó bạn vừa thực hiện tốt việc chăm con, vừa chăm sóc được bản thân và tránh xa cô bạn “tăng cân”.
4. Đừng để vấn đề cân nặng tác động tiêu cực đến bạn - bí quyết đơn giản giúp chị em bớt phiền lòng
Mặc dù việc đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh là việc rất nên làm đối với mọi người, đặc biệt là phụ nữ sau sinh . Tuy nhiên, bạn hiểu về tình trạng tăng cân sau sinh, cũng như nguyên nhân, có kế hoạch cụ thể liên quan đến cân nặng của mình. Bạn đừng để vấn đề cân nặng tác động quá tiêu cực và gây áp lực cho bạn, vì sự căng thẳng là kẻ thù của sức khỏe nói chung lẫn giảm cân nói riêng.
Do vậy, trong quá trình chăm sóc con và bản thân, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sỹ hoặc chuyên gia nếu cần thiết. Việc này sẽ giúp bạn dễ dàng sắp xếp lại mọi thứ, cân bằng cuộc sống một cách dễ dàng hơn, trong đó bao gồm cả vấn đề về sức khỏe và cân nặng của chính bạn.
Tăng cân sau khi sinh là một trong những thay đổi thường gặp đối với phụ nữ. Đây không phải là sự thay đổi đơn lẻ, mà là một phần trong quá trình mang thai, sinh nở và chăm sóc con cái của mỗi người phụ nữ. Các giai đoạn trong quá trình này đều có sự tác động và ảnh hưởng lẫn nhau. Vì vậy để kiểm soát chúng, bạn cần có kế hoạch và thực hiện một cách thật nghiêm túc, thật kiên nhẫn.
Theo Utah Health & Daily Mail
Lily Nguyễn tổng hợp