1. Cận thị nặng là gì?
Cận thị là một khuyết tật khúc xạ hoặc lỗi trong tập trung thị giác. Hình ảnh được tập trung ở phía trước của võng mạc và không phải trên đó, làm cho tầm nhìn đường dài khó khăn. Khi lỗi thị giác vượt quá 6 diop, nó được gọi là cận thị nặng.
Cận thị nặng ảnh hưởng đến khoảng 2% dân số và dẫn đến một số rối loạn mắt nhất định. Những rối loạn này bao gồm:
- Cận thị nặng làm tăng nguy cơ bong võng mạc. Võng mạc là mô ở phần sau của mắt để báo hiệu não phản ứng với ánh sáng. Khi ngừng báo hiệu, võng mạc kéo ra khỏi mô bên dưới - được gọi là choroid. Máu từ choroid có tác dụng cung cấp võng mạc với oxy và chất dinh dưỡng.
- Cận thị nặng cũng có thể làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể và tăng nhãn áp.
- Cận thị nặng cũng là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa.
Những điều này có thể gây ra khuyết tật thị giác và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, đặc biệt là khi họ ở độ tuổi lao động.
2. Cận thị nặng có phòng ngừa được không?
Cận thị nặng xảy ra khi nhãn cầu kéo dài hoặc giác mạc cong hơn bình thường. Những người có tiền sử gia đình mắc tật khúc xạ mắt loại nặng cũng thường có nguy cơ cao mắc phải hơn. Không có loại thuốc hay vacxin nào có thể ngăn ngừa cận thị. Nhưng việc thường xuyên kiểm tra mắt, nhất là ở trẻ em, đặc biệt là khám cận thị cho trẻ ở nơi uy tín có thể tạo điều kiện chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả các biến chứng liên quan.
3. Triệu chứng khi bị cận thị nặng
Bệnh nhân có cận thị nặng thường nhìn thấy những đường lượn sóng hoặc những điểm mờ đục trong tầm nhìn của họ. Đôi khi còn bị mất thị lực. Cách chữa cận thị nặng đòi hỏi phải khám mắt định kỳ để kiểm tra tổn thương võng mạc. Vì trong nhiều trường hợp, các triệu chứng không rõ ràng.
4. Nguyên nhân cận thị nặng
Tình trạng cận thị nặng đôi khi là do di truyền và được đánh dấu bằng nhãn cầu kéo dài phát triển quá lâu. Điều này làm giảm tỷ lệ bình thường của nhãn cầu, do đó ánh sáng đến tập trung ở phía trước của võng mạc, thay vì nằm ở trên nó như bình thường. Kết quả là, làm thị lực mờ, cũng như một số biến chứng có thể xảy ra như:
- Thoái hóa võng mạc
- Tăng áp lực mắt có thể dẫn đến bệnh tăng nhãn áp
- Bệnh đục thủy tinh thể có nhiều khả năng phát triển hơn
- Mắt trở nên dễ bị thương tích và chấn thương
5. Cách chữa cận thị nặng hiệu quả cho trẻ em và người lớn
5.1. Đeo kính
Cách chữa cận thị nặng phổ biến nhất là đeo kính đeo mắt hoặc kính áp tròng, giúp lấy lại ánh sáng vào võng mạc. Kính áp tròng có thể gây ra các biến chứng (ví dụ, khô mắt, biến dạng giác mạc, phản ứng miễn dịch, nhiễm trùng), nhưng đem lại thuận lợi cho các hoạt động mà khi không đeo kính sẽ thực hiện khó khăn hơn (ví dụ như chơi thể thao).
Cận thị độ càng cao, nguy cơ phát triển các bệnh về mắt cùng những thay đổi liên quan đến cận thị càng nặng. Nếu võng mạc của bị hư hại thì có thể đeo kính cũng không giúp nhìn rõ được mà phải dùng các biện pháp khác.
5.2. Phẫu thuật khúc xạ
Việc điều trị phẫu thuật cận thị nặng luôn luôn rất khó khăn. Gia đình và bản thân người bệnh - trên 18 tuổi - có thể lựa chọn các phương pháp bắn mắt cận thị bằng tia laser như LASIK, PRK và phakic IOL. LASIK thường không được sử dụng cho cận thị nặng trên -10,00 đến -12,00 D, có thể tạo ra các vấn đề thị giác đáng kể.
Không giống như những người mắc tật cận thị nhẹ, bệnh nhân bị cận thị nặng thường không được khuyến khích phẫu thuật laser trên bề mặt hoặc cắt lớp bên trong giác mạc. Lựa chọn tốt nhất cho người bị cận thị nặng là cấy ghép ống kính nội nhãn phakic IOL (giữa giác mạc và thấu kính tinh thể). Kỹ thuật điều trị cận thị này đặt vào bên trong mắt bệnh nhân một thấu kính nhỏ được điều chỉnh phù hợp với tình trạng cận thị của mắt.
Việc cấy ghép thấu kính Phakic tương tự như kỹ thuật hiệu chỉnh sử dụng kính áp tròng. Sự khác biệt là kính áp tròng được đeo trên giác mạc trong khi ống kính phakic được cấy vào buồng sau, hoặc trước của mắt, trong khi vẫn giữ được thấu kính tinh thể tự nhiên ở cùng một vị trí. Ưu điểm chính của kỹ thuật này là thấu kính phakic có thể khắc phục được độ cận lên tới -25D, tạo lỗ rạch 2,5mm tự lành mà không cần khâu.
Không có cách chữa cận thị nặng nào có thể ngăn chặn sự phát triển các biến chứng của cận thị nặng hoặc bệnh lý. Hiện nay, việc điều trị chỉ nhằm cải thiện thị lực cho người mắc tật khúc xạ này. Điều quan trọng là phải kiểm tra mắt càng sớm càng tốt nhất là ở trẻ em. Nếu nhận thấy bất kỳ thay đổi về khả năng thị lực, hay có dấu hiệu cận thị nào, thì bố mẹ mau đưa trẻ đến bệnh viện để tìm cách can thiệp càng sớm càng tốt.
Nguyên Bình tổng hợp
