1. Tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi ở Việt Nam
Trên thế giới hiện này hiện nay có khoảng 800 triệu người bị nghèo đói kéo dài và 150 – 160 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng nhẹ cân, 182 triệu trẻ em còi cọc. Tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi chủ yếu tập trung ở các nước đang phát triển, nhất là các nước châu Á và châu Phi (Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới).
Tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi trong 3 thập kỉ qua đã được cải thiện đáng kể. Theo đó, tính từ năm 1985 đến năm 2014, tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ dưới 5 tuổicó xu hướng giảm rõ rệt, từ 51,5% xuống còn 14,5 %. Bên cạnh đó, tỷ lệ thấp còi cũng giảm từ 59,7% xuống còn 24,9%. Suy dinh dưỡng trẻ thấp còi chiếm 24,6% vào năm 2015 và có sự chênh lệnh khá lớn giữa các vùng miền, đặc biệt là các tỉnh Tây Nguyên và vùng núi phía Bắc (tỷ lệ thấp còi tương ứng là 34,2% và 30,3%).
Từ báo cáo kết quả khảo sát của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2014,tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5tuổi đã được các tổ chức y tế quan tâm nhiều và đồng thời đưa ra các biện pháp nhằm cải thiện tình trạng này từng ngày. Tuy rằng việc này đã đem lại nhiều kết quả đáng giá nhưng nhìn chung tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em vẫn còn cao, đặc biệt quan tâm nhất làtình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổiở nước ta.
2. Các nguyên nhân lý giải tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi và hậu quả
Có thể thấy rằng, tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em được gây nên bởi nhiều nguyên nhân khác nhau:
Nguyên nhân hàng đầu là do nghèo đói. Đối với những quốc gia kém phát triển hay đang rơi vào tình trạng chiến tranh, có thể dễ dàng thấy rằng nghèo đói ảnh hưởng rất lớn đến tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi.
Nguyên nhân thứ 2 không thể bỏ qua đó là sự thiếu kiến thức của người dân. Trong xã hội đang phát triển hiện nay thì kiến thức là một nguồn vốn rất quý giá. Việc trao dồi kiến thức chăm sóc trẻ từ các bậc cha mẹ ảnh hưởng và có hệ quả rất lớn đối với tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi. Bởi vì cha mẹ là người quyết định rất lớn đối với cách thức chăm sóc con , nếu các bậc cha mẹ không đủ kiến thức về dinh dưỡng, thì rất khó để cải thiện thiện tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi nói chung và cho con em họ nói riêng.
Bệnh tật cũng là một nguyên nhân ảnh hưởng đến tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi và rất khó kiểm soát. Việc bảo vệ sức khỏe trẻ em không tốt, hoặc dịch bệnh hoành hành cũng ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển về thể chất và tinh thần của trẻ em.
Suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi có thể dẫn đến những hậu quả như: trẻ em thấp còi, thiếu dinh dưỡng, ảnh hưởng đến thể chất của thế hệ người Việt sau này. Việc thiếu dinh dưỡng tác động đến sự phát triển trí não của trẻ một cách toàn diện. Thiếu dinh dưỡng ảnh hưởng đến việc học tập, tiếp thu kiến thức của trẻ nhỏ. Những trẻ em này sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc tham gia các hoạt động cộng đồng và hòa nhập xã hội. Từ đó thấy rằng, tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi đem lại nhiều hệ quả mà chúng ta cần phải quan tâm nhiều hơn, để hạn chế trường hợp xấu nhất.
3. Giải pháp cải thiện tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi
- Sử dụng thực phẩm giàu Canxi phù hợp với lứa tuổi kết hợp với vitamin D3 và Mk7 (sữa và các chế phẩm từ sữa, cá nhỏ,…), những chất này rất cần cho sự phát triển về chiều cao và bảo vệ khung xương khỏe mạnh của trẻ.
- Ăn nhiều rau và trái cây để cung cấp đầy đủ vitamin và chất xơ.
- Hạn chế nước có gas sẽ làm tăng khả năng ăn uống của trẻ em.
- Kết hợp các hoạt động thể chất phù hợp và có thời gian hoạt động ngoài trời hợp lý giúp trẻ phát triển tối đa chiều cao, tăng cường sức khỏe.
- Ở độ tuổi dưới 5, ngoài những bữa ăn chính, ba mẹ nên cho con em mình ăn thêm 2-3 bữa phụ. Đây là cách tốt nhất để bổ dung những dưỡng chất dinh dưỡng còn thiếu trong bữa chính.
- Tiêm phòng, tẩy giun định kỳ, dọn dẹp vệ sinh nhà cửa, sử dụng và chế biến món ăn bằng nguồn nước sạch,…Đây chính là những biện pháp hiệu quả giúp cải thiện tốt hơn tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi ở Việt Nam hiện nay.
Tình hình suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi đang có nhiều biến chuyển phức tạp. Đây cũng là một vấn đề cần được báo động hiện nay. Phối hợp với các cơ quan chức năng y tế, cha mẹ nên đưa con đi tiêm ngừa đầy đủ các loại vac-xin để tăng sức đề kháng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ dễ dàng vượt qua những cơn bệnh bất chợt và tăng sức khỏe cho trẻ. Điều này cũng góp phần cải thiện hơn nữa tình trạng thiếu dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi ở nước ta nói chung.
Minh Tâm tổng hợp
