1. Tầm quan trọng của siêu âm thai
Siêu âm hiện nay là phương pháp theo dõi toàn bộ quá trình thai nghén được áp dụng ở tất cả mọi nơi. Siêu âm thai giúp theo dõi tình hình sức khỏe cũng như sự phát triển của thai nhi trong bụng. Đây cũng là một việc làm quan trọng đánh dấu từng mốc thời gian bầu bí được kiểm tra chặt chẽ. Có thể ví đây như là đôi mắt của bác sỹ, giúp họ nhìn được những hoạt động, hình ảnh bên trong buồng tử cung một cách rõ ràng và nhanh chóng. Nhờ siêu âm, ta mới xác định tuổi thai, phát hiện các bất thường thai kỳ và các dị tật của thai nhi.
Siêu âm thai được thực hiện một cách định kỳ trong các giai đoạn khác nhau của thai kỳ để kiểm tra vị trí và tốc độ phát triển của thai nhi, kiểm tra các dị tật thai nhi, kiểm tra giới tính của thai nhi, xác định cân nặng, chiều cao để điều chỉnh chế ăn của mẹ cho hợp lý. Siêu âm để kiểm tra các vấn đề trong bụng như thai ngoài tử cung, ngôi thai bình thường hay ngược khi sắp sinh, và theo dõi thai nhi khi làm các xét nghiệm đặc biệt như chọc dò ối, nội soi thai hoặc hỗ trợ kỹ thuật mổ lấy thai.
2. Kết quả siêu âm thai có chính xác không?
Có không ít trường hợp khi siêu âm ở hai nơi lại cho ra những kết quả khác nhau, hoặc siêu âm đưa ra một kết quả nhưng thực tế lại là một kết quả khác hoàn toàn. Thực tế, kết quả siêu âm không phải là bất biến, bởi thai nhi luôn cử động nên tư thế của thai cũng thường xuyên thay đổi. Do đó, kết quả siêu âm ở các nơi khác nhau cũng không hoàn toàn giống nhau. Đó là chưa kể trình độ và kinh nghiệm siêu âm, cũng như trang thiết bị ở mỗi nơi là khác nhau. Vì thế kết quả siêu âm thai sẽ có những sai số nhất định và không hoàn toàn chính xác 100%. Như thế, sai số của siêu âm là có và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau kể cả chủ quan lẫn khách quan.
3. Những thông số mẹ bầu cần biết về kết quả siêu âm
3.1. Những thời điểm siêu âm thai quan trọng nhất
- Tuần 4 - 8: Kiểm tra chắc chắn xem thai đã vào tử cung an toàn, làm ổ chắc chắn và tim thai đã có hay chưa.
- Tuần 12 - 14: Xem khoảng sáng sau da gáy nhằm xác định các biểu hiện của hội chứng Down.
- Tuần 20 - 22: Siêu âm tổng quan 25 - 30 phút để xem kích thước sơ thể, vị trí các phủ tạng, đánh giá sự cân đối thai nhi.
- Tuần 37 - 38: Khẳng định lần cuối sự phát triển tương xứng của thai nhi trước sinh.
3.2. Xác định giới tính bé qua kết quả siêu âm thai có chính xác không
Không phải kết quả siêu âm nào cũng dự đoán chính xác 100% về giới tính thai nhi. Bởi có thể trong quá trình siêu âm, bé bắt chéo chân hoặc quay lưng lại. Thông thường sự nhầm lẫn này xảy ra ở những bé gái nhiều hơn so với bé trai, vì bé trai có bộ phận sinh dục rõ ràng hơn. Chính vì vậy, không ít trường hợp siêu âm cho kết quả bé trai nhưng lại sinh ra bé gái.
3.3. Kết luận tuổi thật của thai qua siêu âm là việc không hề dễ dàng
Sau khi siêu âm biết kích thước, hình dạng của thai nhi, bác sỹ xác định tuổi thai dựa vào một bảng đối chiếu (bảng này cho biết các chỉ số của thai nhi bình thường trong các độ tuổi khác nhau). Nhưng kết luận tuổi thai qua siêu âm không hẳn là chính xác, nó chỉ cho biết thai tương ứng với các thai bình thường ở độ tuổi bao nhiêu. Sai số của việc xác định tuổi thai qua siêu âm tỷ lệ thuận với tuổi thai. Trong 3 tháng đầu, sai số nằm trong giới hạn 1 tuần, 3 tháng giữa là 2 tuần, 3 tháng cuối là 3 tuần. Vì vậy tốt nhất là người mẹ nhớ được ngày đầu tiên của lần hành kinh cuối cùng và xác định tuổi thai kể từ ngày này.
3.4. Siêu âm thai cho biết độ chính xác bao nhiêu % về dị tật
Để siêu âm hình thái học một cách cơ bản, thì cần phải sử dụng ít nhất 10 - 14 lát cắt ở các vị trí khác nhau trên cơ thể. Từ đó, mới xác định một cách cơ bản những bất thường về hình thái của thai nhi. Hiện nay, cấu hình của máy siêu âm 4D đạt độ sắc nét rất cao, áp dụng được nhiều công nghệ xử lý hình ảnh tiên tiến nhất, giúp quan sát hình thái thai nhi đầy đủ, chính xác và linh hoạt, giảm được tỷ lệ bỏ sót các dị tật. Tuy nhiên, vẫn còn có những trường hợp các bất thường hình thái không được phát hiện trên siêu âm. Sự bỏ sót này phụ thuộc vào tư thế của thai khi siêu âm và từ kinh nghiệm của người siêu âm.
3.5. Kết quả siêu âm không thể khẳng định chắc chắn 100 % là thai khỏe hay yếu
Kết quả siêu âm chỉ cho ta các thông số về kích thước như đường kính lưỡng đỉnh, chiều dài xương đùi, đường kính bụng... chỉ đủ để khẳng định là tại thời điểm đó, tỷ lệ cơ thể của thai nhi có cân đối và tương xứng cới tuổi thai hay không. Dựa vào siêu âm, bác sỹ chưa thể biết thai nhi có tiềm ẩn một căn bệnh nan y nào không.
Siêu âm thai có chính xác không và những thông tin cần biết về kết quả siêu âm đã được Yeutre.vn tổng hợp và đề cập khá chi tiết. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp mẹ có cái nhìn khách quan hơn về các kết quả siêu âm trong từng mốc thời gian quan trọng của thai kỳ. Có thể sẽ có những trường hợp không tốt liên quan đến thai kỳ, cần phải đưa ra quyết định chấm dứt thai kỳ sau khi siêu âm. Nếu ở trường hợp này, trước khi đưa ra bất kỳ một quyết định nào liên quan đến việc chấm dứt thai kỳ từ các kết luận siêu âm, các ông bố, bà mẹ đều cần phải kiểm tra thật kỹ lưỡng, dưới sự tư vấn từ các bác sỹ chuyên khoa giàu kinh nghiệm về chẩn đoán hình ảnh, cũng như từ các bệnh viện uy tín, với trang bị máy móc siêu âm hiện đại để có độ chính xác cao nhất.
Nguyễn Vũ Thường tổng hợp
