1. Chu Kỳ rụng trứng và dấu hiệu
Chu kỳ rụng trứng là hiện tượng xảy ra ở cơ thể người phụ nữ, mỗi tháng cơ thể bạn đều sản sinh ra một số lượng trứng nhất định. Hiện tượng rụng trứng xảy ra vào giữa chu kỳ kinh nguyệt. Mỗi nang buồng trứng sẽ sản sinh ra 1 trứng trong mỗi tháng, trứng sau khi rụng sẽ đi vào ống dẫn trứng tới tử cung. Tại đây, nếu tinh trùng gặp được trứng thì sẽ dẫn đến hiện tượng thụ thai. Nếu không, trứng sẽ bị đào thải ra bên ngoài tử cung và tạo nên hiện tượng kinh nguyệt hàng tháng.
Các dấu hiệu nhận biết chu kỳ rụng trứng sắp đến như sau:
- Núi đôi căng tức: Hàm lượng Progesterone trong cơ thể sẽ tăng lên. Chính sự thay đổi này là lý do khiến ngực bạn đau nhức trong quá trình trứng rụng.
- Nhiệt độ cơ thể tăng: Việc tăng hoóc môn Progesterone cũng đóng vai trò quyết định làm nhiệt độ cơ thể tăng nhanh hơn bình thường
- Tử cung mềm hơn: Đến thời kỳ rụng trứng, cổ tử cung dường như di chuyển lên cao hơn, mềm mại hơn. Đây sẽ là thời điểm tuyệt vời nếu bạn có ý định thụ thai.
- Chất nhầy nhiều hơn: Thời điểm rụng trứng ngoài việc trở nên nhiều hơn thì màu sắc chất nhầy cũng thay đổi và chứa nhiều nước giống như lòng trắng trứng gà.
- Ham muốn tăng cao: Giáo sư Allen Wilcox cho biết có những yếu tố sinh học đặc biệt thúc đẩy ham muốn giao hợp của phụ nữ trong suốt 6 ngày dễ thụ thai nhất của một chu kỳ kinh nguyệt, đó là thời điểm rụng trứng.
- Đau bụng dưới: Nguyên nhân được chuẩn đoán là do các quả trứng vỡ trong các nang buồng trứng. Đau bụng cũng xảy ra khi trứng di chuyển trong ống dẫn trứng để đi đến tử cung.
- Đau đầu: Do sự thay đổi hoóc môn của cơ thể, là một dấu hiệu cho biết bạn đang trong thời điểm “vàng” của chu kỳ kinh nguyệt.
- Thấy có đốm máu nhỏ màu đen ở quần lót (không phải thời gian có máu kinh).
2. Chu kỳ rụng trứng diễn ra như thế nào?
Trong cuộc đời của người phụ nữ, liên quan đến việc sinh sản, trứng sẽ rụng trên 450 lần trong suốt chu kỳ sinh sản của họ, do đó, biết ngày rụng trứng là rất cần thiết. Mỗi phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt khác nhau nên chu kỳ rụng trứng cũng không giống nhau. Sự rụng trứng phụ thuộc vào chu kỳ kinh tiếp theo, chứ không phải của chu kỳ kinh trước. Nếu chu kỳ kinh nguyệt của bạn kéo dài 28 đến 32 ngày, thì rụng trứng có thể xảy ra vào giữa ngày 11 đến ngày 21. Vì thế nếu có quan hệ trong những ngày từ 11-21 thì khả năng có thai là rất cao.
Liên quan đến chu kỳ rụng trứng, có 3 giai đoạn của chu kỳ được phân chia:
- Giai đoạn 1 : Khi đang trong chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể của các chị em sẽ xảy ra 3 hiện tượng chủ yếu là hành kinh, sau đó làm dày nội mạc tử cung, nang trứng sẽ phát triển mạnh mẽ. Trong giai đoạn này, mặc dù trứng chưa thực sự chín và rụng xuống để có thể thụ tinh với tinh trùng nhưng nếu có quan hệ tình dục, nữ giới vẫn có thể mang thai. Nguyên nhân là do tinh trùng ở điều kiện thuận lợi có thể tồn tại được trong vòng 72h và đợi trứng rụng.
- Giai đoạn 2 : Đây là giai đoạn mà trứng đã chín và rụng. Vòi trứng sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ hứng bắt trứng rụng và đợi tinh trùng để thụ thai. Vì thế, nếu quan hệ đúng vào chu kỳ rụng trứng, tỷ lệ mang thai của bạn là rất cao lớn hơn 90%. Chính vì vậy, những cặp đôi đang có ý định tránh thai nên thận trọng và hạn chế quan hệ trong thời điểm này.
- Giai đoạn 3 : Giai đoạn này được gọi là giai đoạn hoàng thể - giai đoạn sau của hiện tượng rụng trứng. Từ ngày thứ 20 của chu kỳ kinh nguyệt cho đến ngày đầu tiên của kỳ kinh tiếp theo. Thời điểm này do trứng mới rụng và đang trong quá trình phân hủy, chuẩn bị cho kỳ kinh nguyệt sắp tới, nên khả năng thụ thai sẽ không xảy ra vì nội mạc tử cung bị ngừng tưới máu và trở nên thoái hóa. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ngoại lệ, có thai ngoài ý muốn là do trứng đôi rụng không cùng thời điểm.
3. Cách xác định chu kỳ rụng trứng
Nói về cách xác định chu kỳ rụng trứng, có hai cách phổ biến như dưới đây để xác định chu kỳ rụng trứng chính xác, khi các dấu hiệu rụng trứng không rõ ràng.
3.1 Công thức tính chu kỳ rụng trứng theo kỳ kinh nguyệt
Cơ sở để áp dụng phương pháp này không chỉ căn cứ vào khả năng thụ thai trong các giai đoạn ở một chu kỳ kinh nguyệt, mà còn dựa trên thời gian kéo dài của giai đoạn hoàng thể. Theo đó, giai đoạn này luôn kéo dài 14 ngày. Tức là, từ thời điểm rụng trứng cho tới ngày hành kinh của chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo luôn là 14 ngày. Từ đó, công thức tính toán được đưa ra như sau:
Gọi A là tổng số ngày trong 1 chu kỳ kinh nguyệt
Gọi X là ngày rụng trứng
Ta có công thức tính như sau: A – 14 = X
Ví dụ: Nữ giới có vòng kinh nguyệt kéo dài 31 ngày, ta có thể tính ngày rụng trứng như sau: 31 – 14 = 17
Vậy, ngày rụng trứng của trường hợp là ngày 17 của chu kỳ kinh nguyệt. Nếu phụ nữ có quan hệ tình dục từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt cho tới ngày 17 thì khả năng thụ thai là hoàn toàn có thể xảy ra. Ngoài ra, một chu kỳ kinh nguyệt có thể dao động nhẹ trong khoảng 1 – 2 ngày nên vào ngày 18 – 19 của chu kỳ kinh nguyệt, các chị em cũng nên thận trọng với việc quan hệ, nếu chưa muốn có con. Và, từ sau ngày rụng trứng tới thời điểm hành kinh của chu kỳ tiếp theo, được xác định là ngày an toàn để quan hệ.
3.2 Cách xác định ngày rụng trứng bằng cách dùng que thử rụng trứng
Dùng que thử rụng trứng cũng là một phương pháp để tính chu kỳ rụng trứng, cách này vừa chính xác lại vừa đơn giản. Cơ chế của que thử rụng trứng là phát hiện nồng độ LH có trong nước tiểu. Bước vào thời kỳ rụng trứng nồng độ LH sẽ tăng cao, nên chị em có thể dễ dàng phát hiện được đây có phải là thời điểm trứng rụng hay không. Dùng que thử rụng trứng, chị em có thể thực hiện theo các bước sau:
Lấy nước tiểu cùng một thời điểm, que thử chỉ được sử dụng 1 lần và dùng trong 10 phút. Nhúng que thử vào nước tiểu, sau 10 đến 15 giây lấy que thử đặt nằm ngang trên mặt phẳng khô sạch và chờ đọc kết quả sau 5 phút. Kết quả thông qua que thử như sau:
- Chưa rụng trứng: Nếu trên que thử xuất hiện 1 vạch hoặc 1 vạch đậm và 1 vạch mờ.
- Có biểu hiện rụng trứng: Nếu trên que thử xuất hiện cả hai vạch, hai vạch có màu đậm hoặc bằng nhau báo hiệu trứng có thể xảy ra trong vòng 24 đến 48h giờ tới. Nếu muốn có thai chị em nên quan hệ sau 24 giờ và trước 48 giờ kể từ thời điểm thử.
- Không đạt: Nếu trên que thử không có vạch nào có nghĩa là chị em đã thao tác sai, hay mẫu nước tiểu không đạt hay do bảo quản que không đúng cách, chị em nên thử lại.
4. Có thai theo ý muốn dựa vào chu kỳ rụng trứng
Chu kỳ rụng trứng được cho là điểm mấu chốt giúp các cặp đôi có thể tránh thai tự nhiên nếu đang kế hoạch. Dù thế, điều được quan tâm hơn chính là dựa vào chu kỳ rụng trứng, mà các cặp vợ chồng đang muốn có con, có thể xác định thời gian thụ thai thành công nhất. Tuy nhiên, kết hợp việc xác định chu kỳ rụng trứng, việc có thai còn phụ thuộc vào những yếu tố khác, chúng ta cùng tham khảo chi tiết ngay dưới đây nhé.
4.1 Tần suất "yêu" của vợ chồng
Để có thai theo ý muốn, chị em phụ nữ không chỉ dựa vào chu kỳ rụng trứng mà còn dựa vào tần xuất "yêu" nữa. Không nên "chăm chăm" đợi "giờ vàng" mà thay vào đó nên quan hệ vài lần trong tuần trứng có thể rụng. Đây là cách tốt nhất để tăng khả năng thụ thai thành công.
Thời gian lý tưởng cho “chuyện ấy” là khác nhau với mỗi người. hàng tháng bạn có khoảng 6 ngày “màu mỡ” cho thụ thai. Trong đó, thời gian tốt nhất “yêu” để đậu thai là 1-2 ngày trước ngày rụng trứng. Tuy nhiên, sẽ khó khăn để tính chính xác 1-2 ngày trước rụng trứng. Do đó, các chuyên gia khuyên vợ chồng bạn hãy thoải mái tận hưởng “chuyện ấy” mỗi 2-3 ngày/lần trong suốt chu kỳ.
Giả sử vợ chồng bạn có sức khỏe sinh sản bình thường, thì khả năng thụ thai dao động như sau:
4% nếu bạn “yêu” 5 ngày trước khi rụng trứng.
15% nếu “chuyện ấy” vào ngày thứ 4 trước khi rụng trứng.
25-28% nếu “yêu” 1-2 ngày trước ngày rụng trứng.
8-10% nếu “yêu” trong vòng 24 tiếng sau khi rụng trứng.
Tuy nhiên chị em cũng cần chú ý, làm chuyện ấy mỗi ngày hay quá nhiều đều không thể làm tăng xác suất thụ thai, ngược lại, còn làm giảm lượng tinh dịch ở chồng và khiến cơ thể cả vợ lẫn chồng đều mệt mỏi. Như thế cũng làm giảm khả năng thụ thai.
4.2 Sức khỏe của hai vợ chồng
Cả 2 vợ chồng đều phải có sức khỏe tốt, không bị các vấn đề về tim mạch, huyết áp,... đặc biệt là người vợ không bị các vấn đề ở cổ tử cung, máu,… Vợ cần ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng nhưng giữ cân nặng vừa phải để có sức khỏe tốt. Phụ nữ quá gầy hay tăng cân nhiều đều khiến cho việc mang thai gặp trở ngại.
5. Những lưu ý khác liên quan đến chu kỳ rụng trứng chị em cần biết
Chu kỳ rụng trứng sẽ có sự khác nhau hay dao động thùy thuộc vào cơ địa của mỗi người. Ngoài những vấn đề liên quan đến chu kỳ rụng trứng đã được trình bày ở trên, chị em cũng cần biết thêm những điều sau:
- Stress, đau ốm hay sự thay đổi các thói quen hàng ngày sẽ làm ảnh hưởng đến thời gian rụng trứng. Vì vậy, cần tránh stress, giữ gìn sức khỏe và duy trì các thói quen lành mạnh trong cuộc sống thường ngày.
- Quá trình trứng đã được thụ tinh thành công sẽ cấy vào tử cung thường xảy ra 6 - 12 ngày sau khi rụng trứng.
- Cơ thể một người phụ nữ sinh ra có hàng triệu trứng chưa lớn, những trứng này sẽ chờ đến thời điểm rụng trứng, thì mới phát triển trưởng thành.
- Chu kỳ kinh nguyệt có thể xảy ra ngay khi trứng chưa rụng.
- Rụng trứng có thể xảy ra ngay khi không có kinh nguyệt.
- Nhiều người có cảm giác đau gần buồng trứng khi rụng trứng.
Có thể nói rằng, hơn hết, chu kỳ rụng trứng rất quan trọng đến việc có con hay là không. Vì thế, việc hiểu và theo dõi chu kỳ rụng trứng là điều mà mọi phụ nữ cần thực hiện. Biết rõ chu kỳ rụng trứng của bản thân không những để chăm sóc sức khỏe nói chung, sức khỏe sinh sản nói riêng được tốt hơn, mà còn là nền tảng để sinh con có kế hoạch. Vì thế, Yeutre.vn hy vọng chị em nên kiểm tra và theo dõi cơ thể để biết chính xác chu kỳ rụng trứng của mình. Nhờ đó, chị em sẽ có khoảng thời gian sống an tâm hạnh phúc hơn, bất kể là mình đang trong kế hoạch hay đang chờ đợi cơ hội thụ thai thành công, để có con theo ý muốn.
Chi Lê tổng hợp
