1. Nguyên nhân, dấu hiệu trẻ 5 tuổi bị suy dinh dưỡng
Đa phần các trẻ bị suy dinh dưỡng do không được cung cấp đủ vi chất cần thiết, đảm bảo cho sự phát triển toàn diện. Hệ lụy tất yếu của sự thiếu hụt dinh dưỡng là bé bị chậm lớn và dễ mắc các bệnh lý, tình trạng này có thể xảy ra với trẻ ở bất cứ độ tuổi nào và với trẻ 5 tuổi cũng không ngoại lệ.
5 tuổi là giai đoạn trẻ đã được làm quen với môi trường mới, trẻ bắt đầu đến trường và được làm quen với nhiều món ăn phong phú hơn. Nhiều trẻ thích ứng nhanh nên không gặp những thay đổi lớn trong sự phát triển của trẻ, tuy nhiên bên cạnh đó cũng có một số trẻ trở nên biếng ăn, do môi trường sống thay đổi và do con thích nghi chậm hoặc thậm chí là khó thích nghi.
Từ việc biếng ăn do môi trường sống thay đổi hay một vài tác động khác có tính chất tạm thời, khi kéo dài lại có nguy cơ trở thành nguyên nhân làm trẻ bị suy dinh dưỡng. Biểu hiện cụ thể của hệ quả suy dinh dưỡng này là cân nặng và chiều cao khoảng 2 - 3 tháng liền không tăng. Do đó, mẹ cần theo dõi cân nặng và chiều cao của trẻ hàng tháng, để sớm nhận biết trẻ có thuộc đối tượng bị suy dinh dưỡng hay không. Thêm vào đó, các tiêu chí tốc độ tăng trưởng bình thường của trẻ 5 tuổi dưới đây sẽ giúp mẹ có cơ sở tốt hơn để theo dõi tình trạng này như:
- Đối với các bé gái :
18,2 kg, 109,4 cm (tốc độ tăng trưởng bình thường).
13,7 kg, 99,9 cm (trẻ bị suy dinh dưỡng).
- Đối với các bé trai
18,3 - 110 (tốc độ tăng trưởng bình thường).
14,1- 100,7 (trẻ bị suy dinh dưỡng).
2. Chế độ ăn hợp lý dành cho trẻ suy dinh dưỡng 5 tuổi
Khẩu phần ăn đối với trẻ 5 tuổi có sự đa dạng cũng như phức tạp hơn những năm trước đó, vì vậy, mẹ cần chú trọng hơn về tính hợp lý và khoa học trong chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng 5 tuổi. Trẻ suy dinh dưỡng là do thiếu vi chất và các thành phần dinh dưỡng, do đó, chế độ ăn của trẻ cần được đảm bảo đủ các 4 nhóm chất: đạm (protein), chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Về chi tiết của tính khoa học hợp lý này, mẹ có thể tiếp tục theo dõi gợi ý ngay sau đây.
2.1 Trẻ suy dinh dưỡng 5 tuổi cần được tăng cường thêm các bữa phụ
Ngoài các bữa ăn chính (sáng, trưa, chiều), mẹ cần bổ sung cho bé thêm 2 - 3 bữa phụ. Trong các bữa phụ này, bé có thể ăn các món nước như cháo, phở, súp,...Ngoài ra, mẹ cũng cần tăng cường sữa và trái cây cho con.
Mẹ nên lưu ý không cho trẻ ăn vặt như khoai tây chiên, đùi gà chiên, bánh kẹo hoặc uống các nước ngọt có ga trước các bữa ăn. Vì điều này có thể làm trẻ có cảm giác no khi đến bữa. Bên cạnh đó, một số thành phần vị gia có trong một số đồ ăn vặt dễ làm hại đến đường ruột của trẻ, gây rối loạn tiêu hóa dẫn đến khó hấp thu dinh dưỡng.
2.2 Khẩu phần ăn trong 1 ngày dành cho trẻ suy dinh dưỡng 5 tuổi
Ở những trường hợp suy dinh dưỡng, chúng ta đều thấy thường kèm theo chứng biếng ăn, do đó mẹ nên tăng cường bữa phụ và chia nhỏ khẩu phần ăn để trẻ dễ hấp thu hơn.
- 3 bữa ăn chính : Khẩu phần ăn trong các bữa ăn chính cần đảm bảo cung cấp đủ 4 nhóm chất: đạm (protein), chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất.
Mẹ khuyến khích trẻ ăn khoảng 3 bát cơm (mỗi bữa 1 bát) để bổ sung chất bột đường, cung cấp thêm chất đạm với các món ăn được chế biến từ các nguồn thực phẩm giàu đạm như thịt, trứng và hải sản.
Dầu mỡ là nguồn cung cấp nhiều năng lượng và giúp trẻ suy dinh dưỡng tăng cân nhanh nhất, mẹ nên cho khoảng 2 muỗng dầu ăn hoặc mỡ vào mỗi bữa ăn của bé.
Bên cạnh đó, mẹ cần bổ sung các loại vitamin bằng đa dạng các loại rau, khuyến khích trẻ ăn khoảng 2 chén rau củ quả/ mỗi bữa ăn.
- 2 - 3 bữa phụ: Mẹ có thể chọn một trong các món như cháo, phở hoặc bún cho các bữa ăn phụ. Ngoài ra, tùy theo thể trạng của bé mà mẹ nên bổ sung lượng hoa quá, trái cây chín phù hợp với khẩu phần ăn của con. Một số món ăn như sữa chua, phô mai hoặc các loại chè chính là món trẻ ưa chuộng, mẹ có thể lưu ý và bổ sung vào các bữa ăn phụ cho trẻ.
- Sữa cho trẻ : Chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng 5 tuổi cần được cung cấp đủ tổi thiểu là 600ml sữa. Mẹ nên lưu ý khi chọn sữa cho trẻ nhẹ cân , bé cần được bổ sung các sữa giàu thành phần dinh dưỡng để giúp trẻ tăng cân cũng như phát triển tầm vóc nhanh chóng. Vào mỗi tối trước khi ngủ 30 phút, mẹ nên cho trẻ uống sữa, điều này sẽ giúp giấc ngủ của bé được sâu và ngon giấc hơn.
Ngoài việc đảm bảo chế độ ăn uống như trên thì phụ huynh cũng nên cho trẻ tham gia vào các hoạt động ngoài trời , để giúp con yêu phát tiển tầm vóc tối ưu, cũng như giúp con ăn ngon miệng hơn. Mẹ nên chọn cho bé một hình thức vui chơi phù hợp nhất, tránh các hoạt động vận động thể lực quá sức. Chế độ ngủ nghỉ đúng giờ sẽ giúp bé tăng chiều cao và cân nặng nhanh hơn. Liên quan đến giờ ngủ của trẻ, mẹ cần bảo đảm cho trẻ ngủ trước 10h, cũng như cần phải ngủ đủ ít nhất 8h/ ngày.
Tóm lại, chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng 5 tuổi cần khoa học, hợp lý sao cho đảm bảo cân bằng các thành phần dinh dưỡng và cung cấp đủ các lượng vi chất cần thiết. Điều này sẽ giúp trẻ nhanh chóng lấy lại đà tăng trưởng. Bên cạnh đó, mẹ nên theo dõi cân nặng và chiều cao của trẻ thường xuyên kỹ lưỡng, kết hợp đưa trẻ đến khám tại các chuyên khoa nhi, chuyên khoa dinh dưỡng, để sớm khắc phục tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ nhé.
Thủy Nguyễn tổng hợp