1. Những điều chúng ta cần biết về trẻ ở độ tuổi lên 3
Trước tiên, các cha mẹ hãy lưu ý một số đặc điểm của trẻ 3 tuổi để hiểu hơn về tâm lý của con nhé. Việc này sẽ rất hữu ích đối với bạn khi chăm sóc con, cũng như giải quyết được những khó khăn trong vấn đề ăn uống của trẻ.
Trẻ 3 tuổi thường có một số biểu hiện chung về ăn uống như sau:
- So với trẻ sơ sinh và trẻ mới tập đi, thì trẻ 3 tuổi có dạ dày nhỏ và nhu cầu năng lượng thấp hơn so với độ tuổi.
- Trẻ có thể thấy no dù ăn rất ít. Vì vậy bạn hãy để trẻ ăn theo nhu cầu đói/ no của mình.
- Ở độ tuổi này, trẻ không bị tác động bởi kích thước của khẩu phần ăn lành mạnh và giàu dinh dưỡng, chúng sẽ ngừng ăn khi thấy no. Nhưng nghiên cứu cho thấy rằng đối với những thực phẩm có nhiều đường, chất béo và muối thì trẻ lại có thể ăn rất nhiều. Do vậy, bạn cần kiểm soát khẩu phần ăn của loại thực phẩm này và hướng trẻ đến những loại đồ ăn thức uống lành mạnh hơn.
2. Những loại thực phẩm bạn nên ưu tiên lựa chọn
Để xây dựng chế độ ăn giàu dinh dưỡng cho trẻ 3 tuổi, bạn hãy lưu ý một số điểu sau:
- Kể từ lúc 2 tuổi, bạn có thể chuyển sang sữa tách béo hoặc ít béo cho trẻ. Chất béo có thể đến từ những nguồn khác nhau như: các loại hạt, dầu ô liu hay một số loại phô mai.
- Bạn hãy cố gắng đưa ngũ cốc nguyên cám hoặc các loại thực phẩm làm từ ngũ cốc nguyên cám vào thực đơn của trẻ. Việc cho trẻ thử loại thực phẩm này từ sớm để giúp tăng cường vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng từ thực vật. Trẻ em cần dung nạp các chất dinh dưỡng một cách cân bằng, tuy nhiên chúng không cần phải ăn đủ mọi chất dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn, thậm chí mỗi ngày. Bạn hãy nhìn vào bức tranh toàn cảnh, hãy cho trẻ làm quen với đa dạng các loại thực phẩm. Đồng thời tập trung vào không khí bữa ăn gia đình hơn là chỉ nhắm vào thực phẩm mà thôi.
- Vì dạ dày của trẻ 3 tuổi vẫn còn khá nhỏ, và trẻ không thể tiêu thụ được khẩu phần ăn lớn nên trẻ sẽ cần những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng. Một số loại đáp ứng được yêu cầu này đó là khoai lang và các loại hạt. Bạn có thể chế biến chúng thành những món ăn nhẹ một cách dễ dàng và hấp dẫn ngay cả đối với trẻ biếng ăn.
3. Mẹo ăn uống giúp bạn đối phó với trẻ 3 tuổi biếng ăn
Đối với trẻ 3 tuổi, đặc biệt những bé biếng ăn, một số mẹo dưới đây có thể giúp ích cho bạn:
- Bạn hãy lên thực đơn hàng ngày với các loại thực phẩm đa dạng, và để trẻ ăn nhiều hay ít tùy con. Việc này sẽ giúp bạn không rơi vào tình trạng phải làm đầu bếp ngắn hạn, và trẻ cũng không trở thành một thực khách quá kén chọn thức ăn.
- Bạn hãy cùng ăn với trẻ và làm gương trong việc ăn uống tích cực, từ thái độ đến việc thưởng thức món ăn. Bạn hãy cố gắng tập trung vào việc tạo không khí ấm cúng cho bữa ăn gia đình hơn là việc trẻ ăn hay không ăn gì.
- Bạn hãy cho trẻ thử các loại món ăn đa dạng từ kích thước, hình dạng, kết cấu đến nhiệt độ.
- Bạn hãy cho em bé 3 tuổi của mình phụ việc trong bếp khi bạn nấu ăn hay dọn bàn. Việc này sẽ giúp trẻ thấy hứng thú hơn khi ăn những món ăn mà con góp sức nấu nướng.
- Bạn hãy dọn thức ăn ra bàn trong những đồ đựng lớn sau đó để trẻ tự lấy lượng đồ ăn mà trẻ muốn hoặc hỏi trẻ xem trẻ muốn bạn múc cho trẻ bao nhiêu. Khi trẻ được tự quyết định, bé sẽ thấy có hứng ăn hơn.
4. Một số hướng dẫn chung về khẩu phần ăn, nhóm thức ăn và thực đơn tiêu biểu dành cho trẻ 3 tuổi biếng ăn
4.1 Hướng dẫn chung
Bạn có thể tham khảo những hướng dẫn chung dưới đây về khẩu phần ăn, nhóm thức ăn cũng như thực đơn tiêu biểu dành cho trẻ 3 tuổi, đặc biệt là những trẻ biếng ăn . Tuy nhiên bạn hãy lưu ý rằng trẻ ăn nhiều hơn hay ít hơn lượng thức ăn trong thực đơn mẫu tùy thuộc vào mức độ đói và hoạt động của trẻ.
Mặc dù bạn nên đặt mục tiêu biến trái cây và rau quả thành một phần của mỗi bữa ăn, nhưng bạn cũng cần nhớ rằng ngũ cốc nguyên cám, đạm và chất béo cũng là những chất quan trọng cần thiết của bất kỳ chế độ ăn uống nào, nhất là với trẻ nhỏ.
Bạn hãy theo dõi dấu hiệu đói của trẻ và luôn nhớ rằng trẻ ở độ tuổi này rất mau no (hoặc cảm thấy no), vì vậy hãy chú trọng những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng trong thực đơn của bé 3 tuổi bạn nhé. Đồng thời bạn cần tránh xa những định nghĩa cứng nhắc về “sự khỏe mạnh”, vì những đứa trẻ 3 tuổi không phải là những người lớn thu nhỏ.
4.2 Thực đơn mẫu dành cho trẻ 3 tuổi biếng ăn
4.2.1 Bữa sáng
- Món ăn có thể gồm : 1 lát bánh mì quế (từ ngũ cốc nguyên cám) và nho khô, 1 thìa canh bơ đậu phộng, ¾ ly sữa tách béo
- Hoặc thực phẩm cùng nhóm gồm : 28g (1oz) ngũ cốc nguyên cám, 28g (1oz) thịt/ đậu/ hạt, ¾ ly chế phẩm từ sữa
4.2.2 Bữa 9-10h sáng
- Món ăn có thể gồm : ½ chén việt quất, ½ hũ sữa chua không béo, 1 thìa canh mầm lúa mì nướng, 1 thìa cà phê mật ong
- Hoặc thực phẩm cùng nhóm : ½ chén trái cây, ½ chế phẩm từ sữa
4.2.3 Bữa trưa
- Món ăn có thể gồm : 1 nửa hoặc một cái nhỏ bánh mì kẹp cá hồi, 1 viên lúa mì nhỏ, 1 thìa canh sốt mayo, 2 lá xà lách, ½ chén khoai lang chiên, 1 quả cam nhỏ
- Hoặc thực phẩm cùng nhóm gồm : 56g (2oz) thịt/ đậu, 56g (2oz) ngũ cốc nguyên cám, ¾ chén rau, ½ chén trái cây
4.2.4 Bữa xế
- Món ăn có thể gồ m: ¼ chén cà rốt que, 2 thìa canh súp gà đậu (tương đương 28g – 1oz) thịt/ đậu).
- Hoặc thực phẩm cùng nhóm gồm : ¼ chén rau, 28g (1oz) thịt/ đậu
4.2.5 Bữa tối
- Món ăn có thể gồm : Salad lúa mì với: ½ chén lúa mì nguyên cám, 2 thìa canh dầu o liu, ¼ chén cà chua tươi, rau húng quế, 28g sữa nguyên kem, ½ chén đậu ve hấp hoặc xào với dầu o liu; - ½ chén dâu + ½ ly kem nhỏ
- Hoặc thực phẩm cùng nhóm gồm : 28g (1oz ngũ cốc nguyên cám), ¾ chén rau, ¾ ly chế phẩm sữa, ½ chén trái cây
4.2.6 Bữa khuya
- Món ăn có thể là : 5 chiếc bánh quy (làm từ ngũ cốc nguyên cám), 5 hạt hạnh nhân
- Hoặc thực phẩm cùng nhóm : 28g (1oz) ngũ cốc nguyên cám
Thực đơn cho bé 3 tuổi biếng ăn tiêu biểu như ở trên bạn có thể áp dụng linh động với các loại thực phẩm khác cùng nhóm. Bạn có thể thêm vào bữa ăn của bé một số loại nước sốt tự làm để kích thích khẩu vị của con. Chìa khóa giúp bạn đối phó với sự biếng ăn của trẻ là hãy cung cấp cho con món ăn làm từ các loại thực phẩm đa dạng với khẩu phần nhỏ hơn nhưng nhiều bữa hơn. Như vậy bạn vừa đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, vừa làm cho con hứng thú hơn khi ăn.
Theo Super Kid's Nutrition
Lily Nguyễn lược dịch
