1. Chỉ số BMI là gì?
Chỉ số BMI (Viết tắt của Body Mass Index) còn được gọi là chỉ số thể trọng, chỉ số khối cơ thể. Chúng là một trong những công cụ thường xuyên dùng để đo lượng mỡ tích trữ trong cơ thể. Theo đó chỉ số này được tính dựa trên chiều cao và cân nặng áp dụng cho nam và nữ trưởng thành từ 18 tuổi trở lên.
Theo đó cách đo chỉ số BMI được thực hiện theo công thức:
BMI=W/(HxH)
Trong đó:
W là cân nặng
H là chiều cao
BMI có đơn vị dùng là kg/m2
Lưu ý chỉ số BMI sẽ không được tính trong trường hợp phụ nữ có thai, người tập thể hình, vận động viên.
2. Cách đo chỉ số BMI dựa theo bảng phân loại mức độ gầy béo
Dựa vào cách tính BMI ở phía trên và bảng phân loại mức độ gầy béo bạn sẽ có cách đo chỉ số BMI đúng chuẩn. Thang phân loại này của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dành cho người Châu Âu và thang phân loại của Hiệp hội đái đường các nước Châu Á (viết tắt là IDI & WPRO) được áp dụng cho người Châu Á.
Dựa vào thang phân loại IDI & WPRO trên bảng thì BMI lý tưởng của người Việt Nam là từ 18,5 đến 22,9. Chúng cho thấy cơ thể bạn đang ở mức cân nặng lý tưởng cần duy trì.
Ngoài cách tính BMI được gợi ý phía trên thì bạn cũng có thể tính nhẩm theo cách dưới đây để dựa vào đó đo chỉ số BMI.
Cân nặng tối thiểu = Số lẻ của chiều cao (cm) x 8 chia 10
Cân nặng lý tưởng = số lẻ chiều cao (cm) x 9 chia 10
Mức cân nặng tối đa = số lẻ chiều cao (cm)
Ví dụ điển hình như bạn cao 1m68, tức là 168cm.
Cân nặng tối thiểu của bạn là : 68 x 8 : 10 = 54,4kg
Cân nặng lý tưởng của bạn là: 68 x 9 : 10 = 61,2kg
Cân nặng tối đa của bạn là: 68kg
Cách đo chỉ số BMI sẽ không hề khó khăn với hai cách tính hướng dẫn phía trên. Dựa vào những con số này bạn đã nhận định được mức cân nặng tối đa cho phép của mình. Khi vượt qua các ngưỡng hãy tìm cách cân bằng lại chúng để bảo vệ sức khỏe.
3. Mất cân bằng BMI và những yếu tố tác động
Mất cân bằng BMI quá nhiều sẽ tạo điều kiện cho mầm mống bệnh tật xuất hiện và phát triển. Chúng ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống, sinh hoạt và tinh thần của mọi người.
3.1. Mất cân bằng BMI
Mất cân bằng tỉ số thể trọng xuất hiện khi cơ thể thể nằm trong khoảng 25 - 29,9 của thang đo. Điều này thể hiện bạn đang bị thừa cân.
Trong trường hợp chỉ số BMI từ 30 trở lên cho thấy bạn đang bị béo phì. Theo thống kê riêng tại Hoa Kỳ khoảng 1/3 phụ nữ đang bị béo phì.
Ngoài ra khi bạn có chỉ số BMI dưới 18,5 điều này thể hiện bạn đang cân nặng thấp. Nếu mức thấp quá lớn chính là biểu hiện của suy dinh dưỡng.
3.2. Những yếu tố tác động đến trọng lượng cơ thể
- Lượng calo dư thừa : Mỗi ngày cơ thể cần nạp một lượng calo cần thiết trong đồ ăn thức uống để đáp ứng nhu cầu hoạt động. Tuy nhiên nếu lượng calo nạp vào quá nhiều không tiêu hao hết sẽ dẫn đến sư thừa. Chúng sẽ lưu trữ dưới dạng chất béo, tạo ra mỡ thừa. Khi vẫn dưa thừa liên tục lầu dần sẽ dẫn đến thừa cân, béo phì.
- Tuổi cao : Thông thường cân nặng sẽ tăng thêm khi bạn ngày một lớn tuổi và già đi.
- Yếu tố gen di truyền : Một số trường hợp bit rối loạn di truyền, gia đình có gen to lớn khiến bạn dễ bị béo phì.
- Quá trình mang thai : Trong thời gian thai kỳ bạn thường sẽ tăng cân nhanh. Sau khi sinh con bạn vẫn phải ăn uống đầy đủ nhiều dưỡng chất để lợi sữa. Lâu dần chị em sẽ không thể trở lại cân nặng như mức bình thường trước khi mang thai.
4. Đo chỉ số BMI ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?
Cách đo chỉ số BMI cho thấy chúng đang vượt qua ngưỡng cho phép quá cao hoặc quá thấp sẽ dẫn đến tình trạng nguy kịch cho sức khỏe. Vấn đề sẽ trở nên nghiêm trọng khi các vấn đề liên quan đến béo phì xuất hiện.
Cơ thể bạn sẽ có thể tìm ẩn các bệnh nguy hiểm khi chỉ số BMI quá cao như bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh về túi mật, chứng ngưng thở khi ngủ, bệnh về khớp, vô sinh, máu nhiễm mỡ... Đặc biệt đây cũng là nguy cơ dẫn đến một số loại bệnh ung thư nguy hiểm. Điển hình như ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, ung thư đại tràng và túi mật, ung thư buồng trứng...
Ngoài ra khi BMI ở mức quá thấp sẽ dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng, suy nhược cơ thể, giảm khả năng miễn dịch, vận động kém, teo cơ...
5. Cách đưa chỉ số BMI về trạng thái lý tưởng an toàn
- Để cách đo chỉ số BMI luôn có kết quả lý tưởng việc đầu tiên cần làm là bạn cần phải tính lượng calo nạp vào. Đối với người thiếu cân thì lượng calo nạp vào phải nhiều hơn lượng calo thất thoát. Còn đối với người thừa cân thì ngược lại. Hãy tập thể dục thường xuyên để đốt cháy năng lượng dư thừa tích tụ trong cơ thể. Mọi người nên thực hiện chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh nhiều rau xanh.
- Đối với người đang thừa cân nên hạn chế cách loại thức ăn dầu mỡ, nhiều chất béo. hãy cắt giảm lượng calo nạp vào cơ thể bằng cách không uống nước có đường và có gas như nước ngọt. Tập trung ăn nhiều rau xanh, rau củ quả... Không những thế bạn còn phải thay đổi thói quen ăn uống. Chia nhỏ bữa ăn và tránh ăn quá nhiều cùng một lúc nhằm hạn chế năng lượng nạp vào quá nhiều.
- Dành thời gian vận động, rèn luyện thể dục thể thao. Theo đó bạn không cần quá sức tập luyện liên tục. Theo đó bạn hãy chia nhỏ tập ngày 3 lần mỗi lần 20 - 30 phút. Duy trì thói quen đều đặn sẽ giúp bạn đốt cháy mỡ thừa trở về mức cân nặng lý tưởng, sức khỏe dẻo dai.
- Thực hiện chế độ sinh hoạt, giờ giấc khoa học. Ngủ trước 11 giờ đêm, không làm việc quá sức, giữ tinh thần thoải mái. Vì thức khuya, stress cũng là nguyên nhân khiến bạn dễ béo phì hoặc biến ăn gây suy nhược.
- Khi tình trạng của bạn đã chênh lệch chỉ số BMI đáng báo động tốt nhất bạn nên đến tham khảo ý kiến bác sĩ. Họ sẽ cho bạn lời khuyên về kế hoạch ăn uống hợp lý, cân bằng và đảm bảo chất dinh dưỡng.
Đo chỉ số BMI vô cùng quan trọng vì nó cho thấy tình hình sức khỏe của bạn. Vì thế mọi người nên trang bị cho mình cách đo BMI để bảo vệ sức khỏe, qua điều chỉnh chế độ sinh hoạt hợp lý. Hi vọng rằng bài viết sẽ cung cấp kiến thức bổ ích giúp bạn hoàn thiện thân hình bảo vệ sức khỏe thật tốt nhé.
Ngọc Hân
