Mang thai ngoài tử cung là biến chứng sản khoa thường gặp trong giai đoạn sớm của thai kì. Tình trạng này vô cùng nguy hiểm, có thể dẫn đến nguy cơ vô sinh, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ bầu. Việc nhận biết những dấu hiệu có thai ngoài tử cung sớm nhất sẽ giúp các chị em xử lý kịp thời, đảm bảo sức khỏe sinh sản và tính mạng của mình.
1. Có thai ngoài tử cung là gì?
Có thai ngoài tử cung được hiểu là là trường hợp thai không nằm trong buồng tử cung, mà nằm ở các vị trí bên ngoài tử cung như ở vòi trứng, cổ tử cung, buồng trứng, ổ bụng, nhưng hay gặp nhất là thai nằm ở vòi trứng.
2. Đối tượng nào có nguy cơ mang thai ngoài tử cung?
- Nguyên nhân hàng đầu khiến thai phụ có thai ngoài tử cung là do mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa và bệnh lây truyền qua đường tình dục như: viêm vùng chậu, viêm màng dạ con và các về đề liên quan đến ống dẫn trứng đều tăng nguy cơ bị thai ngoài tử cung từ lậu, chlamydia , hoặc do nạo phá thai. Phụ nữ bị tắc, hẹp vòi trứng bẩm sinh, mắc các bệnh u nang buồng trứng, lạc nội mạc tử cung… cũng là người dễ bị mang thai ngoài tử cung.
- Phụ nữ trên 35 tuổi mang thai cũng có nguy cơ cao bị thai ngoài tử cung
- Những người đã từng được điều trị thai ngoài tử cung có nguy cơ cao bị lại trong các lần mang thai sau.
- Những người đã từng phẫu thuật, điều tri liên quan đến cơ quan sinh sản, bao gồm cả thắt ống dẫn trứng, mở ống dẫn trứng, thậm chí phẫu thuật vùng xương chậu... đều có nguy cơ cao bị thai ngoài tử cung.
- Những người từng sử dụng ma túy, nghiện thuốc lá, sống lâu dài trong môi trường có khói thuốc lá cũng rất dễ bị mang thai ngoài tử cung. Nguyên nhân là do chất độc nicotin sẽ phá hủy các nhung mao trên thành ống dẫn trứng, giảm cử động vòi trứng khiến cho quá trình hợp tử di chuyển về tử cung gặp nhiều khó khăn.
- Phụ nữ từng làm thụ tinh ống nghiệm cũng có nguy cơ cao bị thai ngoài tử cung.
- Phụ nữ đặt vòng tránh thai cũng có thể gặp phải nguy cơ bị thai ngoài tử cung. Chính vì vậy, biện pháp tránh thai an toàn được các bác sĩ chuyên khoa khuyên dùng là hãy sử dụng thuốc tránh thai hằng ngày hoặc sử dụng bao cao su.
3. Những dấu hiệu có thai ngoài tử cung sớm nhất
Thai ngoài tử cung rất nguy hiểm, có thể gây biến chứng đến sức khỏe sinh sản về sau, thậm chí là tử vong. Vì thế, phụ nữ cần nhận biết rõ dấu hiệu có thai ngoài tử cung để có thể xử lý kịp thời, đúng đắn.
3.1 Dấu hiệu có thai ngoài tử cung rất giống dấu hiệu mang thai bình thường
Mang thai ngoài tử cung cũng bao gồm đầy đủ những dấu hiệu giống như mang thai bình thường nên các chị em rất khó phát hiện. Vì vậy, mẹ bầu cần thận trọng, theo dõi kỹ xem những biểu hiện đó có gì bất thường không.
- Chuột rút
Chuột rút nhẹ là biểu hiện thường gặp khi mang thai giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu chị em bị chuột rút nặng kèm theo rong kinh, chảy máu âm đạo… thì có thể mẹ bầu đã bị mang thai ngoài tử cung.
- Ốm nghén trầm trọng
Khi mang thai, hầu hết chị em đều bị ốm nghén. Tuy nhiên, hiện tượng ốm nghén trầm trọng khi nôn, buồn nôn, mệt mỏi, xanh xao, kiệt sức… thì rất có thể, mẹ có thai ngoài tử cung. Lúc này, mẹ bầu nên đến gặp bác sĩ ngay để được kiểm tra, chẩn đoán xác định.
- Đau bụng hoặc đau vùng xương chậu nghiêm trọng
Triệu chứng đau bụng, đau vùng xương chậu rất phổ biến ở các chị em mang thai. Biểu hiện này ban đầu chỉ là những cơn đau âm ỉ, nhưng sau đó tăng dần. Nếu xuất hiện triệu chứng đau dữ dội, kéo dài, mệt lả, da xanh xao, có thể dẫn đến hôn mê, mẹ cần nhập viện viện ngay để thăm khám và điều trị kịp thời.
- Chảy máu âm đạo
Chảy máu âm đạo khiến mẹ rất dễ nhầm lẫn với chu kỳ kinh nguyệt, một số mẹ nghĩ đó có thể là máu báo có thai, mà không biết rằng nó có thể là cảnh báo nguy cơ sảy thai hoặc mang thai ngoài tử cung.
- Đau lưng trầm trọng
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến biểu hiện đau lưng và từng cơn đau khác nhau. Nhưng nếu mẹ mang thai ngoài tử cung thì cơn đau sẽ diễn ra mạnh hơn và kéo dài, đau ở vùng lưng dưới.
3.2. Dấu hiệu cảnh báo thai ngoài tử cung bị vỡ
Tình trạng thai ngoài tử cung bị vỡ hết sức nguy hiểm. Nếu chị em nhận thấy cơ thể mình xuất hiện những dấu hiệu như chóng mặt, kèm theo hiện tượng mệt mỏi như muốn ngất xỉu, huyết áp giảm mạnh, bụng đau và căng tức vùng trực, vùng vai gáy bị co rút thì cần đến gặp bác sĩ sản khoa ngay. Lúc này, các bác sĩ sẽ thăm khám, chẩn đoán xác định và phẫu thuật nếu thấy cần thiết. Tình trạng này phải được xử lý càng sớm càng tốt, nếu để lâu có thể ảnh hưởng tới tính mạnh của chị em do mất máu hoặc nhiễm trùng.
4. Biện pháp đề phòng và xử lý có thai ngoài tử cung
Để phòng tránh tình trạng có thai ngoài tử cung, phụ nữ nên thực hiện những hướng dẫn sau đây:
- Thường xuyên vệ sinh vùng kín, nhất là trong kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ tình dục,
- Trường hợp đang điều trị viêm nhiễm phụ khoa hoặc sau khi sinh nở, chị em cần giữ vệ sinh thật kỹ, phải đi khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường.
- Nếu là người tiền sử có thai ngoài tử cung, bạn nên thông báo cho bác sĩ trước khi có ý định mang thai vì bạn có nguy cơ bị lại cao hơn người bình thường.
- Không phải bất cứ phụ nữ nào có thai ngoài tử cung đều phải phẫu thuật. Nếu được phát hiện sớm, bác sĩ sẽ có những chỉ định thích hợp, tùy vào tình trạng bệnh nhân, chẳng hạn như tiêm thuốc giúp khối thai tự tiêu, còn nếu thai có kích thước lớn thường sẽ được phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở.
- Khi phụ nữ xuất hiện những dấu hiệu có thai sớm nhất, đặc biệt là có những biểu hiện nguy hiểm như mệt mỏi, khó thở, đau bụng dữ dội do khối thai vỡ máu chảy vào ổ bụng thì chị em phải nhanh chóng nhập viện để xử lý, tránh chần chừ gây nguy hiểm. Để đảm bảo sức khỏe cũng như sức khỏe sinh sản có thể hồi phục trở lại, phụ nữ sau khi điều trị thai ngoài tử cung nên áp dụng biện pháp tránh thai từ 6 - 12 tháng.
Dấu hiệu có thai ngoài tử cung sớm nhất thật ra rất dễ nhầm lẫn với dấu hiệu có thai thông thường. Đây là một bệnh lý sản khoa không mong đợi ở tất cả các phụ nữ trông con. Để có thể phát hiện sớm tình trạng mang thai ngoài tử cung, khi đi thăm khám, mẹ bầu nên nói rõ tình trạng sức khỏe trước đây, tiền sử thai sản của bản thân (có từng nạo phá thai hay không, có mắc bệnh phụ khoa, có thực hiện phẫu thuật vùng ổ bụng lần nào chưa…) để bác sĩ dễ dàng kiểm soát thai kỳ, phòng tránh những bất trắc có thể xảy ra.
Tiên Phạm tổng hợp
