1. Giới thiệu về hạt đác
Hạt đác là đặc sản nổi tiếng của Nha Trang (Khánh Hòa) được nhiều người yêu thích. Chúng có hương vị mềm ngọt, giòn giòn ăn kèm các món tráng miệng khác cực thú vị.
1.1. Hạt đác là gì?
Hạt đác được lấy từ cây đác phân bố chủ yếu ở vùng Nam Trung Bộ. Nếu hạt thốt nốt là đặc sản miền Tây thì hạt đác chính là đặc sản của miền Trung nắng gió điển hình là Nha Trang. Được biết để trồng được cây đác cao lớn phải mất 10 năm, từ khi ra hoa đến thu hoạch quả phải mất thêm 3 năm. Sau khi thu hoạch cây đác sẽ không còn khả năng ra trái cho đến khi chết đi.
Nhìn hình dáng bên ngoài quả đác khá giống quả dừa nhưng nhỏ hơn. Chúng kết thành từng buồng lớn bên trong mỗi quả sẽ có khoảng 3 - 4 hạt. Hạt đác được tách lấy ra ngoài có màu trắng đục, da trơn láng, vị ngọt bùi, béo béo, giòn sần sật.
Nhiều người thường nhầm lẫn hạt đác với hạt thốt nốt tuy nhiên chúng là 2 loại khác nhau. Hạt thốt nốt gần giống dừa nước, có mùi thơm đặc trưng, dẻo mềm, cắn vào hơi rỗng ruột, chứa nước. Ngoài ra ruột thốt nốt có màu trắng nõn, ngọt tự nhiên. Trong khi đó hạt đác không mùi, hình bầu dục, dẻo cứng, đặc ruột, giòn giòn dai dai.
1.2. Công dụng của hạt đác đối với sức khỏe?
Hạt đác chứa dồi dào vitamin, khoáng chất có nhiều lợi ích cho sức khỏe như protein, chất xơ, vitamin A, B, canxi, natri, sắt, kali, magie, acid lauric, chloride... Chính vì thế ăn hạt đác mang đến nhiều cải thiện bất ngờ.
Theo đó chúng có khả năng làm giảm đau do viêm khớp nhờ Galactomannan (một loại cacbonhydrat thường dùng như thành phần sản xuất thuốc trị viêm khớp). Ngoài ra hạt đác còn chứa nhiều canxi giúp phòng ngừa loãng xương, hỗ trợ hấp thụ magie giúp xương cứng cáp, chắc khỏe.
Hạt đác chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa. Chúng cung cấp nguồn dinh dưỡng, nặng lượng thúc đẩy tế bào, mô, cơ bị tổn thương được phục hồi, rèn luyện thể lực.
Hạt đác chứa nhiều chất xơ rất có lợi cho quá trình giảm cân. Ngoài ra các vitamin trong hạt này cũng hỗ trợ rất tốt để làm đẹp da.
1.3. Hạt đác rim ăn với gì ngon?
Hạt đác rim thường được dùng làm nguyên liệu cho các món ăn vặt như trái cây dằm , sữa chua, chè hạt đác, trà sữa ... Các món ăn có thêm hạt đác sẽ tăng thêm hương vị thơm ngon, giòn dai, béo mềm, dẻo dai cực hấp dẫn.
1.4. Cách chọn hạt đác ngon và bảo quản đúng cách
Bạn nên chọn hạt đác có màu trắng đục vừa phải. Không nên chọn loại hạt quá trắng vì có thể chúng đã bị xử lý qua chất tẩy.
Chọn loại hạt đác không mùi, hạt tươi, mềm, không quá cứng.
Phân biệt hạt đác với hạt thốt nốt để không mua nhầm.
Hạt đác có thể giữ tươi lâu trong tủ lạnh. Theo đó bạn có thể bảo quản chúng trong vòng 1 tháng trong tủ lạnh. Tuy nhiên nếu không có tủ lạnh bạn có thể ngâm chúng trong nước sạch hay nước muối loãng ở nhiệt độ thường. Hằng ngày rửa sạch chúng, thay nước mới có thể bảo quản trong 2 tuần. Lưu ý trong lúc ngâm nước cần sử dụng nước máy (không dùng nước mưa).
2. Cách làm đác rim thơm
Nguyên liệu : 500gram hạt đác, 1/2 quả thơm, 30gram gừng thái sợi, 1 lát chanh, ít muối, 150gram đường.
Cách thực hiện
Ngâm hạt đác trong tô nước cho vào thêm ít nước cốt chanh. Sau 15 phút vớt hạt đác ra rửa sạch lại.
Bắc nồi nước sôi lên bếp cho thơm thái lát mỏng vào chần sơ 1 phút thì vớt ra để ráo nước. Kế đến bỏ hạt đác vào trụng 2 phút thì vớt chúng ra, để ráo.
Bỏ hạt đác, đường, thơm vào tô trộn đều để ướp qua đêm cho thấm đều (hoặc vài giờ).
Kế đến bạn đổ hỗn hợp hạt đạc vào chảo bắc lên bếp. Dùng sạn đảo đều hạt đác sên nhỏ lửa đến khi đường sền sệt lại. Trong lúc sên thêm vào ít muối, cho thêm gừng tạo hương thơm. Không sên quá khô làm hạt đác bị cứng không ngon.
Như vậy bạn đã hoàn thành cách làm hạt đác rim thơm cực ngon. Chúng được xem như một loại mứt để ăn kèm các món bánh, món chè , trái cây khác. Ngoài ra bạn có thể chừa lại nhiều nước hơn như loại siro để pha nước uống giải khát.
3. Cách làm hạt đác rim đường thốt nốt
Nguyên liệu: 680gram hạt đác, 690gram thốt nốt, 800gram đường thốt nốt, 2 ống vani.
Cách thực hiện
Cho 800gram đường thốt nốt vào chảo, đổ thêm 400ml nước lọc. Bật bếp nấu khuấy đều đến khi đường thốt nốt tan hết. Sau đó hạ nhỏ lửa trung bình cho hết hạt đác và dừa thốt nốt đã rửa sạch vào.
Rim hạt đác và dừa thốt nốt trên lửa nhỏ đến khi đường rút bớt, sền sệt lại (vẫn còn nước vừa) thì tắt bếp. Kế đến bạn cho vào vài ống vani để tăng thêm mùi thơm.
Để đến khi hạt đác nguội hẳn bạn cho chúng vào lọ thủy tinh cất trong tủ lạnh ăn dần. Với món hạt đác rim đường thốt nốt vàng nâu đẹp mắt này bạn có thể dùng chúng với ly sữa tươi mát lạnh thơm ngon. Món ăn vừa bổ béo chất lượng vừa thỏa mãn cơn thèm ăn vặt tuyệt vời.
4. Cách làm hạt đác rim chanh dây
Nguyên liệu: 1kg hạt đác, 300gram chanh dây (vắt lấy 100ml nước cốt), 300gram đường phèn.
Cách thực hiện
Bỏ hạt đác cào thau rửa vài lần nước cho sạch nhớt, để ráo. Bắc nồi nước lên bếp nấu sôi cho vào ít muối. Thả hạt đác vào nấu sôi khoảng 15 phút thì vớt chúng ra, rửa sạch lại để ráo.
Bỏ hạt đác vào thau thêm hết đường phèn vào trộn đều ngâm khoảng vài giờ. Kế đến cắt chanh dây nạo hạt bỏ vào thau hạt đác trộn đều. Nếu thấy nhiều hạt bạn có thể lọc bỏ bớt.
Bắc chảo lên bếp đổ hết hạt đác vào rim trên lửa nhỏ vừa. Nêm nếm độ chua ngọt lại cho vừa khẩu vị, hỗn hợp sền sệt lại thì tắt bếp.
Để hạt đác rim chanh dây nguội thì cho vào hủ thủy tinh cất trong tủ lạnh. Chúng có thể kết hợp ăn với sữa chua dầm mát lạnh, thơm ngon. Món ăn vặt thích hợp để giải nhiệt, giảm stress những bữa trưa nóng bức.
5. Cách làm hạt đác rim cam
Nguyên liệu: 1kg hạt đác, 3kg cam, 500gram đường phèn, 1 bó lá dứa.
Cách thực hiện
Hạt đác rửa sạch bỏ vào nồi nước sôi chần khoảng 2 phút. Kế đến vớt chúng ra rửa sạch lại, để ráo nước. Cam rửa sạch, cắt đôi vắt lấy 1 lít nước cam.
Bắc chảo lên bếp cho vào 1 lít nước cam ép. Kế đến thêm vào 500gram đường phèn khuấy đều trên lửa nhỏ vừa. Kế đến cho hạt đác vào nấu cùng.
Khi hạt nước cam hạt đác sôi lên nêm nếm lại khẩu vị vừa miệng. Rim hạt đác khoảng 40 phút để chúng mềm hơn, nước sền sệt lại thì tắt bếp. Trong lúc rim cho bó lá dứa rửa sạch vào để tăng thêm hương thơm.
Đác rim cam cho vào ly thêm đá mát lạnh làm sảng khoái mùa hè. Loại nước giải khát giúp tỉnh táo, tập trung và làm việc hiệu quả hơn.
Đác rim còn có thể kết hợp nhiều loại nguyên liệu khác như dâu tây, dâu tằm, lá dứa, quả atiso đỏ... để tạo ra nhiều hương vị, màu sắc khác nhau. Chúng có thể kết hợp đưa vào các món chè, các món nước giải khát, món ăn tráng miệng, sữa chua , sữa tươi... Hương vị mềm dẻo, giòn dai, ngon ngọt hấp dẫn hứa hẹn sẽ mang đến món ăn vặt ngon tuyệt vời.
Ngọc Hân