1. Khi nào bắt đầu vệ sinh răng miệng cho bé
1.1. Trình tự mọc răng của trẻ theo từng giai đoạn phát triển
Trẻ sơ sinh mới chào đời không có răng, đến tháng thứ 6 thì trẻ mới bắt đầu mọc răng sữa. Tuy nhiên, tùy vào thể trạng mà có trẻ mọc răng sớm từ lúc 3 - 4 tháng tuổi, có trẻ lại mọc răng muộn hơn 6 tháng tuổi. Nếu mọc răng trong vòng 1 năm đầu đời thì mẹ đừng quá lo lắng, bởi trẻ vẫn có khả năng phát triển bình thường. Chiếc răng đầu tiên thường là răng cửa ở giữa, hàm dưới. Thời kỳ mọc răng sữa bắt đầu khi trẻ được 5 đến 8 tháng tuổi. Đến tháng 12 trẻ có khoảng 6 răng và có đầy đủ một hàm răng sữa gồm 20 răng (10 răng ở hàm trên và 10 ở hàm dưới), khi trẻ được 24 tháng.
Trong quá trình phát triển từ 6 đến 20 tuổi, 32 chiếc răng vĩnh viễn sẽ thay răng sữa. Bởi răng vĩnh viễn có vai trò quan trọng và không thể mọc lại được. Mẹ cần dạy con cách vệ sinh răng miệng hợp lý để bảo vệ hàm răng chắc khỏe cho bé.
1.2. Khi nào bắt đầu vệ sinh răng miệng cho bé
Từ lúc bé chưa mọc răng mẹ đã cần lau nướu cho bé vì thao tác này có tác dụng tích cực đến sức khỏe nướu và răng miệng sau này. Mẹ hãy lau nướu cho bé bằng một miếng vải mềm ẩm một lần mỗi ngày. Mẹ nên kết hợp vệ sinh răng miệng cho bé vào thời gian tắm.
Khi răng bé vừa mọc, các bậc cha mẹ nên sử dụng bàn chải với đầu nhỏ tròn và lông mềm để đánh răng cho trẻ. Cho đến khi bé 18 tháng tuổi, ba mẹ nên chải răng cho bé bằng nước sạch, mỗi lần một ngày sau bữa ăn cuối cùng vào buổi tối.
Với trẻ từ 18 tháng đến 6 tuổi, mẹ nên cho con dùng loại kem đánh răng có hàm lượng flouride thấp. Bởi theo các chuyên gia, nếu trẻ dưới 6 tuổi nuốt phải một lượng nhiều fluoride thì có thể bị nhiếm fluoride. Điều này có thể làm một lớp màng bao quanh răng trẻ, gây tổn hại cho men răng và dẫn đến đau răng.
Lượng kem đánh răng cho bé bằng hạt đậu là tốt nhất, nó không tạo quá nhiều bọt gây trở ngại cho việc đánh răng. Trẻ từ 3 tuổi trở lên, mẹ có thể hướng dẫn trẻ sự dụng chỉ nha khoa để làm sạch răng.
2. Cách vệ sinh răng miệng đúng chuẩn cho bé
2.1. Chọn dụng cụ vệ sinh răng miệng phù hợp
Để biêt cách vệ sinh răng miệng đúng chuẩn cho bé. Trước hết, ba mẹ cần biết cách chọn cho bé những dụng cụ vệ sinh răng miệng phù hợp.
Trên thi trường hiện có vô số kiểu dáng và mẫu mã bàn chải đánh răng khác nhau. Khi lựa chọn bàn chải đánh răng cho bé, ba mẹ cần lưu ý chọn loại bàn chải có đầu nhỏ. Khích thước nhỏ sẽ phù hợp với miệng của con. Lông bàn chải phải có độ cứng vừa phải để làm sạch một cách tốt nhất mà không làm tổn thương nướu răng.
Chọn kem đánh răng cho bé ba mẹ nên nhớ không nên chọn kem đánh răng tạo quá nhiều bọt, và kem phải có mùi vị phù hợp với sở thích của bé. Tránh chọn những mùi vị có thể gây khó chịu cho bé. Nếu bé bị nhiệt miệng , nên tạm thời dừng dùng kem và cho bé súc miệng bằng nước muối là tốt nhất.
Khi bé đã làm quen với việc chải răng, ba mẹ có thể kết hợp cho trẻ dùng chỉ nha khoa . Từ 3 tuổi trở lên là bé đã có thể sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch các kẽ răng khó tiếp cận. Khi chọn chỉ nha khoa, ba mẹ nên nhớ chọn loại chỉ có kích thước nhỏ, dai, mềm, không xơ cứng để chúng dễ luồn qua kẽ răng của bé.
2.2. Dạy con cách vệ sinh răng miệng phù hợp
Khi trẻ khoảng 4 - 5 tuổi, ba mẹ cần bắt đầu cho bé tự đánh răng. Song song với đó, vì trẻ vẫn chưa có những kỹ năng tự làm sạch răng nên cần phải có sự hỗ trợ của người lớn. Chọn một tư thế để có thể dễ dàng nhìn thấy miệng của bé. Ba mẹ có thể để bé ngồi trên đùi của mình. Di chuyển bàn chải đánh răng nhẹ nhàng thành vòng tròn nhỏ để làm sạch bề mặt trước của răng bé. Nghiêng bàn chải đánh răng phù hợp và nhẹ nhàng chải mặt ngoài, mặt trong và mặt nhai của mỗi răng. Có thể chải lưỡi cho bé để loại bỏ vi khuẩn và cho bé hơi thởi thơm mát.
Nếu bé không muốn đánh răng, mẹ có thể tìm cách để tạo hứng thú đánh răng cho bé. Ba mẹ có thể cho bé sử dụng bàn chải pin để tăng tính mới lạ. Thưởng quà sau khi bé đánh răng, hoặc hát một bài hát yêu thích cho con nghe trong khi mẹ giúp bé đánh răng.
Nên đánh răng cho bé trong vòng hai phút, có thể sẽ mất thời gian nhưng răng của bé sẽ sạch hơn. Xung quanh các đường viền nướu của răng trẻ cần được đánh nhẹ nhàng.
Ba mẹ có thể cho trẻ dùng chỉ nha khoa ít nhất hai lần một tuần. Tay trẻ khi mới bắt đầu sử dụng sẽ không kiểm soát đươc độ dài của chỉ, do đó mẹ cần giúp con cố định sợi chỉ.
- Lấy một sợi chỉ dài tầm 30 cm, cố định trên hai ngón tay trẻ sao cho vẫn còn một khoảng ngắn ở giữa.
- Hướng dẫn trẻ dùng ngón tay cái và ngón tay trỏ giữ sợi chỉ, sao cho khoảng cách giữa hai tay dài khoảng 4 -5 cm, sau đó đẩy chúng lên xuống giữa hai kẽ răng cửa.
- Với răng hàm, cần hướng dẫn trẻ quấn nhẹ chỉ vào chân răng. Dùng tay đẩy nhẹ chỉ xuống đảm bảo chỉ vừa chạm viền nướu để vệ sinh.
Trong quá trình trẻ thao tác, bạn lưu ý luôn nhắc trẻ nhẹ nhàng. Cho bé sử dụng đoạn chỉ sạch cho răng tiếp theo.
"Cái răng cái tóc là góc con người" từ xa xưa ông cha ta đã chú trọng về vẻ đẹp hàm răng, ngày nay điều này không chỉ nói riêng về thẩm mỹ mà còn là sức khỏe răng miệng, khớp cắn. Bởi vậy, việc cha mẹ quan tâm đến sức khỏe răng miệng của trẻ ngay từ nhỏ, vệ sinh răng miệng cho con và dạy con cách vệ sinh răng miệng đúng cách, là điều cần thiết và không nên xem nhẹ.
Oanh Nguyễn tổng hợp