1. Về vòng kinh ở nữ giới
Như chúng ta đã biết, vòng kinh ở nữ giới liên quan mật thiết đến sức khỏe sinh sản và khả năng mang thai của họ. Vòng kinh sẽ xuất hiện khi phụ nữ còn là bé gái đến tuổi dậy thì, diễn ra trong suốt tuổi thanh xuân của họ và chấm dứt ở một thời điểm nhất định khi họ ở độ tuổi trung niên. Điều này có thể chưa cần đến những thông tin mang tính khoa học, mà là những ghi chú rất phổ thông chúng ta tất cả đều biết đến.
Liên quan đến vòng kinh, tất nhiên phải bàn về trứng ở phụ nữ vì vòng kinh chính là chu kỳ hoạt động của buồng trứng. Mỗi phụ nữ từ khi sinh ra đã có buồng trứng chứa nang noãn và khi dậy thì, mỗi tháng sẽ có 1 nang noãn phát triển trưởng thành, chuẩn bị cho việc thụ thai.
Theo căn bản khoa học, nếu sau 1 ngày kể từ khi trứng rụng mà không được thụ tinh thì sẽ chết. Lúc này lớp nội mạc do tử cung hình thành để tạo môi trường tốt cho trứng và tinh trùng gặp nhau sẽ teo lại và bắt đầu quá trình bong tróc.
Cùng lúc đó, hormone estrogen và hormone LH cũng sẽ tiết ra ít hơn khiến cho các mạch máu nuôi dưỡng nội mạc bị đứt, với sự co bóp của tử cung những mạch máu này sẽ bị đào thải ra ngoài cùng với trứng và lớp nội mạc bị bong tróc ra tạo nên chu kì kinh nguyệt.
Chu kì kinh nguyệt hay vòng kinh ở phụ nữ là tập hợp những thay đổi sinh lý được lặp đi lặp lại nhiều lần, chu kì này xảy ra từ lúc dậy thì cho đến lúc mãn kinh.
Căn cứ vào vòng kinh, chúng ta có thể phần nào theo dõi được sức khỏe sinh sản nói riêng và sức khỏe nói chung ở phụ nữ. Một chu kỳ kinh có thể ngắn hay dài nhưng đều đặn là biểu hiện tình trạnh sức khỏe ở chị em tương đối ổn định. Ngược lại, nếu chu kỳ đảo lộn, diễn ra không đều đặn, thì phần nào được xem là một sự báo hiệu cho sức khỏe của bản thân cần phải lưu ý hơn, thậm chí là cần kiểm tra phát hiện bất ổn để xử lý kịp thời, nhằm bảo vệ sức khỏe.
Nói về sinh sản, vòng kinh chính là một trong những căn cứ quan trọng, giúp xác định thời điểm rụng trứng tương đối chính xác. Nhờ đó, cơ hội tăng khả năng thụ thai sẽ đến với những chị em đang mong con và có thể tránh thai tự nhiên hiệu quả nếu đang ở giai đoạn kế hoạch chưa muốn có em bé.
2. Cách tính vòng kinh để tăng cơ hội mang thai
2.1 Cách theo dõi chu kỳ kinh nguyệt cụ thể qua 3 giai đoạn
Một chu kì được tính từ ngày đầu tiên hành kinh của chu kì này cho đến ngày đầu tiên hành kinh của chu kì sau. Một chu kì thông thường có độ dài từ 26 đến 32 ngày kèm theo một số hiện tượng như đau âm ỉ bụng dưới, dễ cáu gắt, nhức mỏi, đau lưng....
Chu kì kinh nguyệt được chia làm hai giai đoạn, giai đoạn tăng nang và giai đoạn hoàng thể:
Giai đoạn tăng sinh là khi FSH từ tuyến yên được phát ra nhiều hơn kích thích sự tăng trưởng của nang trứng, đồng thời kích thích sản sinh ra estrogen để kích thích sự dày lên của lớp nội mạc tử cung.
Rụng trứng vào ngày thứ 14 của chu kì sau khi được phản hồi từ estrogen tuyến yên sẽ tiết ra hormone LH để kích thích các nang trứng giải phóng noãn trứng vào ống dẫn trứng.
Giai đoạn hoàng thể là giai đoạn sau khi các nang phá vỡ phát triển thành hoàng thể thoái hóa chậm, lúc này sẽ sản sinh ra chất ức chế sự phát triển của các nang trứng.
Chu kỳ kinh nguyệt là quá trình xảy ra khi trứng không được thụ tinh lúc này hoàng thể thoái hóa lượng hormone estrogen và lh suy giảm khiến nội mạc bong tróc, dẫn đến chảy máu và gây ra kinh nguyệt.
2.2 Cách tính thời điểm rụng trứng
Căn cứ vào thời điểm rụng trứng các cặp vợ chồng sẽ lên phương án tác chiến để có thể thụ thai dễ dàng. Thông qua cách tính vòng kinh để tăng cơ hội có thai là việc làm cần thiết đối với các cặp đang khao khát có con.
Tính ngày rụng trứng đối với người có chu kì kinh nguyệt đều
Thông thường đối với một người có chu kì kinh nguyệt từ 28 ngày sẽ rụng trứng vào ngày thứ 14 của chu kì. Vì trứng chỉ tồn tại trong vòng 1 ngày mà tinh trùng có thể sống sót sau 3 ngày, nên việc quan hệ trong khoảng thời gian rụng trứng là việc cần thiết để mang thai.
- Cách tính ngày rụng trứng đối với chu kì bất thường
Đối với người có chu kỳ kinh nguyệt không đều, ngày rụng trứng sẽ không theo quy tắc trên, chị em nên tham khảo bảng này để có thể căn ngày rụng trứng chính xác, thông qua chu kì kinh nguyệt để tăng cơ hội mang thai.
Tính ngày rụng trứng bằng cách đo nhiệt độ cơ thể
Biểu đồ đo nhiệt độ cơ thể cũng là một phương pháp hữu ích để nâng cao khả năng thụ thai, thông thường vào ngày rụng trứng nhiệt độ cơ thể sẽ tăng lên từ 0,3 đến 0,5 độ C, tốt nhất nên theo dõi dự biến đổi của nhiệt độ cơ thể trong 3 đến 4 tháng để xác định tốt hơn.
2.3 Dùng que thử rụng trứng
Đối với phương pháp cách tính vòng kinh để tăng cơ hội mang thai thì đây việc dùng que thử rụng trứng được xem là chính xác nhất. Sử dụng que thử rụng trứng tương tự như cách sử dụng que thử thai. Lấy nước tiểu vào cốc trong khoảng thời gian từ 10h00 đến 20h00 sau đó nhúng que thử vào trong vòng 5 phút, nếu xuất hiện hai vạch đỏ càng rõ thì sẽ càng gần ngày rụng trứng.
2.4 Lưu ý để nâng cơ hội thụ thai theo ý muốn
- Thường xuyên tập thể dục.
- Cần thả lỏng tinh thần không gây áp lực.
- Để nâng cao cơ hội có thai cần một chế độ ăn uống lành mạnh.
- Sau khi quan hệ nên nằm yên 20 phút và không nên đi vào nhà tắm ngay.
- Trong vòng 3 tháng khi chuẩn bị mang thai không nên sử dụng các loại thuốc.
3. Cách tính vòng kinh để tránh thai tự nhiên
Xu hướng tránh thai ngày nay ngày càng được đề cập nhiều cũng như là một lựa chọn ưu tiên của nhiều cặp vợ chồng. Trong cách tránh thai tự nhiên, cũng tương tự như cách tính vòng kinh để thụ thai, chị em phụ nữ có thể tính vòng kinh, căn cứ vào đây để đánh dấu những thời điểm khả năng mang thai cao để tránh quan hệ và lưu ý thời gian an toàn để duy trì đời sống chăn gối mà vẫn kế hoạch được.
Về cách tính để tránh thai dựa vào vòng kinh, chị em có thể áp dụng cách tính ngày rụng trứng như trên, để xác định thời điểm an toàn và không an toàn.
3.1 Cách tính vòng kinh để xác định thời điểm an toàn và không an toàn cho việc tránh thai.
Dựa vào bảng tính ngày rụng trứng, nếu vòng kinh của chị em là 28 ngày và đều đặn thời điểm an toàn tương đối rơi vào khoảng thời gian từ ngày bắt đầu có kinh đến trước ngày trứng rụng, tức là từ ngày thứ 1 đến thứ 7 của vòng kinh.
Thời điểm tránh thai an toàn trong chu kỳ 28 ngày được xem là tuyệt đối rơi vào sau 1 ngày trứng rụng, đến ngày cuối cùng của vòng kinh, tức là từ ngày 20 đến ngày 28 của vòng kinh.
Thời điểm không an toàn là từ ngày chuẩn bị rụng trứng đến khi trứng rụng tức là vào khoảng thời gian từ ngày thứ 14 đến ngày thứ 19 của vòng kinh.
Nếu vòng kinh của chị em dài hơn 28 ngày, có xê xích và không đều đặn, chị em lấy vòng kinh ngắn nhất trừ 20 và vòng kinh dài nhất trừ 10, kết quả của vòng ngắn nhất đến vòng dài nhất chính là thời điểm không an toàn cho tránh thai. Cũng từ dấu mốc này, chị em có thể dự đoán thời điểm tránh thai hiệu quả.
Cụ thể:
Vòng kinh ngắn nhất 26 ngày: 26-20 = 6
Vòng kinh dài nhất 30 ngày: 30-10 = 20
Khoảng thời gian không an toàn cho tránh thai sẽ là từ ngày 6 đến ngày 20 của vòng kinh.
3.2 Lưu ý về tránh thai bằng cách tính vòng kinh
Cách tính vòng kinh chính xác nhất diễ ra với chị em có vòng kinh đều đặn nên việc áp dụng tránh thai tự nhiên theo cách này mang lại hiệu quả nhất định.
Tránh thai bằng cách tính vòng kinh không có hiệu quả cao đối với chị em có vòng kinh không đều. Tác dụng tránh thai của phương pháp này có nhiều rủi ro vì tình trạng và thời điểm rụng trứng còn phụ thuộc nhiều vào sức khỏe, cảm xúc của cơ thể. Điều này dẫn đến việc trứng rụng không rơi vào thời điểm chính xách như chị em tính toán, dễ dẫn đến việc bể kế hoạch.
Tránh thai căn cứ vào vòng kinh không hạn chế hay phòng tránh được các bệnh lây qua đường tình dục.
Có thể thấy rằng, cách tính vòng kinh ở phụ nữ đúng thực là một điều chị em cần nắm được. Dù cách tính này dùng để theo dõi sức khỏe của bản thân, tăng khả năng thành công cho kế hoạch có con hay tránh thai vì kế hoạch hóa, chị em cũng cần đảm bảo tuân thủ những lưu ý cần thiết trong cách tính, cũng như nên kết hợp các cách cùng nhau để độ chính xác được cao hơn. Chúc chị em luôn khỏe, an tâm và cảm thấy dễ dàng trong việc tính vòng kinh vì sức khỏe của mình.
Nguyễn Hợp tổng hợp
