1. Nhu cầu về 4 nhóm thực phẩm dinh dưỡng cho trẻ
Muốn học cách nấu ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi, trước tiên mẹ cần nắm rõ nhu cầu về các nhóm chất dinh dưỡng dung nạp vào cơ thể bé có trong các loại thực phẩm ra sao. Thông thường, cách nấu ăn dặm cho bé phải đảm bảo đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng sau:
- Chất bột đường
Chất này chiếm 50% tổng nhu cầu năng lượng trong ngày của trẻ, cung cấp năng lượng cho cơ thể, tham gia vào thành phần cấu tạo nên tế bào.
- Chất béo
Chất béo là dung môi giúp các vitamin A, D, E, K hòa tan, hấp thu vào cơ thể, vừa là nguồn cung cấp năng lượng vừa là thành phần của màng tế bào và mô não.
Đối với các trẻ dưới 6 tháng cần 45 - 50% chất béo do sữa mẹ cung cấp. Các trẻ từ 7 tháng tuổi trở lên, nhu cầu chất béo cần khoảng 40% trong tổng khẩu phần ăn của trẻ.
- Chất đạm
Chất đạm là vật liệu xây dựng nên các tế bào, nguyên liệu để tạo dịch tiêu hóa, các nội tiết tố trong cơ thể. Trẻ từ 6 tháng tuổi trở xuống có nhu cầu đạm là 2 gam/ kg cân nặng mỗi ngày. Trẻ từ 7 đến 12 tháng tuổi, nhu cầu đạm là 2,2 gam.
Nhu cầu tỷ lệ "đạm động vật" ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng là 100% (có trong sữa mẹ) và trẻ sơ sinh từ 7 đến 12 tháng tuổi là 70%.
- Rau củ và các loại trái cây
Cung cấp các vitamin, chất xơ, nước và một số khoáng chất cho cơ thể bé yêu. Chất xơ sẽ giúp điều hòa nhu động ruột, phòng ngừa các vấn đề tiêu hóa và điều hòa cholesterol trong máu. Khi nhận được đủ lượng rau, trái cây, trẻ gần như rất ít bị táo bón, da mịn màng, ít các bệnh lý nhiễm trùng.
Sau khi đã nắm rõ về thành phần dinh dưỡng của các nhóm chất trên, mẹ mới có thể kết hợp các loại thực phẩm lại với nhau rồi phân chia theo tỷ lệ phù hợp với thể trạng của bé. Mẹ hãy tham khảo một vài thực đơn cùng cách nấu các món ăn dặm, kết hợp đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng ở phần tiếp sau đây.
2. Cách nấu ăn dặm cho bé với một số thực đơn tiêu biểu
Hệ tiêu hóa và đường ruột của bé giai đoạn này còn khá yếu nên khi chế biến đồ ăn dặm, mẹ thường ưu tiên các món cháo hoặc bột ăn dặm. Mẹ có thể tham khảo một số món cháo đơn giản như sau:
2.1 Cháo bí đỏ
Trong bí đỏ có hàm lượng sắt cao, các chất muối khoáng, giàu vitamin và các axít hữu cơ tốt cho cơ thể. Ngoài ra, loại quả nào còn có nhiều nguyên tố vi lượng và các axit amin như: alanine, valin, leucin, cystin, lysin…, các vitamin như B1, B2, PP, B6 đặc biệt có 400g vitamin B5 và có cả các axit béo quý như linoleic, linolenic, 28 mg beta – caroten
Bí đỏ rất tốt cho sự phát triển trí não của con vì vậy sản phẩm chứa nhiều chất axit glutamine. Chất này có vai trò quan trọng trong việc trợ giúp phản ứng chuyển hóa ở các tế bào thần kinh và não, bồi dưỡng não. Không những vậy, trẻ ăn nhiều bí đỏ còn giúp tăng dường hệ miễn dịch, giúp bé khỏe mạnh và phát triển tốt hơn.
Cách chế biến:
- Sau khi sơ chế bí đỏ thì mẹ thái nhỏ và hấp đến khi chín mềm.
- Tiếp theo dùng rây nghiền nhuyễn bí đỏ.
- Lấy phần bí đã nghiền cho vào nồi nước cháo trắng sao cho tạo thành hỗn hợp sánh mịn, quấy đến khi bí sôi là có thể tắt bếp. Chờ cháo nguội bớt có thể cho bé ăn. Lưu ý, mẹ nên cho bé ăn cháo khi cháo còn ấm.
2.2 Cháo cải ngọt nấu đậu phụ non
Trong cải ngọt có chứa thành phần chất đường, vitamin B1, axit pamic, coban, iot. Còn đậu phụ non lại chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu như phosphorus, ccopper và selenium, và một nguồn rất tốt của protein, canxi và mangan. Cải ngọt kết hợp với đậu phụ non thành một món ăn dặm thanh mát, rất lợi cho hệ tiêu hóa của trẻ 6 tháng tuổi.
Cách chế biến:
- Đầu tiên mẹ rửa sạch rau sau đó đem luộc chín, nghiền nhỏ và lọc qua rây để loại bỏ chất xơ. Đậu phụ cũng thực hiện tương tự.
- Tiếp đến, trộn rau, đậu phụ và cháo trắng đã nghiền lại với nhau, có thể thêm ít nước luộc rau cải để cháo loãng dễ ăn.
- Đun sôi hỗn hợp này trên bếp đến khi cháo sôi sánh mịn lại là được.
2.3 Cháo bí đỏ thịt heo
Khi con đã quen dần với các loại rau thì mẹ có thể thêm thịt động vật vào để đa dạng hóa khẩu vị ăn. Thịt heo kết hợp bí đỏ là sự lựa chọn hoàn hảo. Bởi món cháo này đem đến nhiều vitamin, chất đạm giúp con lớn nhanh, khỏe mạnh và phát triển trí não rất tốt.
Cách chế biến:
- Mẹ ninh xương heo trong 30 phút để lấy nước dùng.
- Lấy gạo nấu với nước xương đến khi cháo chín nhừ, bỏ thịt heo xay nhuyễn đến khi thịt chín, đun nhỏ lửa lại.
- Với bí đỏ, bạn đem hấp rồi nghiền nhuyễn, bỏ vào hỗn hợp cháo với thịt. Thế là mẹ đã có món cháo ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi cực ngon và lại dễ nấu nữa rồi.
Lưu ý, những món ăn cho con mẹ chỉ nên nấu chín vừa đủ, không nấu quá lâu vì sẽ làm mất đi vitamin có trong thực phẩm
2.4 Cháo cá cà rốt
Cà rốt có chứa beta-carotene - một chất nhuộm màu tuyệt vời có thể chuyển đổi thành vitamin A khi tiêu hóa. Để mang đến dưỡng chất tốt nhất cho con, mẹ chỉ nên chọn những củ cà rốt có màu đậm bởi nó chứa nhiều chất beta-carotene hơn so với những loại thông thường.
Cách chế biến:
- Đầu tiên mẹ sơ chế sạch cà rốt rồi nghiền nhuyễn.
- Thịt cá hấp chín, bỏ xương, nghiền qua rây.
- Tiếp theo trộn cà rốt, cá với cháo trắng, đun nhỏ lửa đến khi cháo sánh mịn.
- Chờ đến khi cháo nguội là mẹ có thể cho bé ăn được rồi, mẹ nên cho bé ăn khi cháo còn ấm. Lần đầu tiên thử món cháo với cá chắc chắn bé nào cũng thích thú và ăn sạch chén cho mà xem.
Với những tháng đầu tiên ăn dặm, mẹ nên cho bé ăn từ loãng đến đặc dần. Nếu con không hợp tác ăn thì không nên ép. Chú trọng đến vấn đề đa dạng hóa thực đơn ăn dặm dần, để tránh gây nhàm chán đến khẩu vị của con.
Cách nấu ăn dặm cho bé từ 6 tháng tuổi sẽ rất dễ dàng, nếu như mẹ nắm nguyên tắc cơ bản về nhóm dinh dưỡng cần thiết và cách kết hợp khoa học các thành phần nguyên liệu với nhau. Thực hiện theo các cách chế biến gợi ý ở trên, chắc chắn việc ăn dặm cho bé không còn là thử thách với mẹ. Chúc mẹ nấu những món ăn thật ngon, thật hấp dẫn để kích thích vị giác của bé cưng nhà mình nhé.
Tuyết Nguyễn tổng hợp
