1. Chuẩn bị nguyên liệu trước khi gói bánh chưng
Trong văn hóa ẩm thực đầu năm của người miền Bắc, bánh chưng đã trở thành một món ăn không thể thiếu để dâng lên bàn thờ tổ tiên. Loại bánh này mang ý nghĩa sum vầy, đoàn viên trong năm mới do cách gói đùm bọc nhiều lớp cũng như sử dụng kết hợp các loại nguyên liệu sau đây:
- Gạo nếp : Đây là loại lương thực gắn liền với người dân Việt Nam từ xưa đến nay. Hạt gạo được chọn gói bánh chưng thường là gạo nếp cái hoa vàng, hạt to tròn đều, mới thu hoạch vào vụ mùa. Nguyên liệu này tượng trưng cho mùa màng bội thu.
- Đỗ xanh : Loại đỗ được chọn gói bánh thường là đỗ mới, ruột vàng, bở, hạt mẩy. Nguyên liệu này kết hợp với thịt ba chỉ để tạo ra nhân bánh mang ý nghĩa đủ đầy, sung túc.
- Lá dong hoặc lá chuối: được chọn để gói bánh bên ngoài. Nguyên tắc lựa chọn thường là chọn những loại lá bánh tẻ, khổ rộng vừa phải, đều nhau, không bị rách, có màu xanh mướt. Phần lá này gói bánh lại tạo nên ý nghĩa đoàn viên, đùm bọc.
- Lạt buộc : Các sợi lạt được chẻ từ ống giang, mỏng, mềm, dẻo dai. Hình ảnh lạt buộc bên ngoài chiếc bánh chưng cũng giúp người ta liên tưởng đến ý nghĩa của sự gắn kết.
Ngoài ra, trong cách gói bánh chưng chuẩn các gia vị như muối, hạt tiêu cũng được sử dụng để hương vị chiếc bánh thêm phần đậm đà, đặc sắc. Một số vùng nhất định, người ta còn cho thêm hành tím để bánh thơm ngon hơn.
Một trong số những lưu ý cần đặc biệt quan tâm ngay lúc này là bạn nên chuẩn bị đủ số lượng nguyên liệu để có được số bánh mong muốn. Nếu trong thời gian gói mà thiếu nhân, gạo nếp hay lá thì sẽ mất thêm rất nhiều thời gian và gây phiền phức cho bạn.
2. Sơ chế nguyên liệu trước khi gói bánh
Việc sơ chế nguyên liệu trong cách gói bánh chưng mà Yeutre.vn giới thiệu sau đây là rất quan trọng. Việc làm này không chỉ giúp bạn gói bánh nhanh mà còn làm cho hương vị của bánh thơm ngon bất ngờ.
Bạn cần sơ chế riêng từng loại nguyên liệu gói bánh đã chuẩn bị ở trên. Cách làm cụ thể như sau:
Trước tiên, bạn ngâm đỗ xanh trong nước khoảng 2 tiếng để đỗ nở. Sau đó, đỗ được đãi sạch và nhặt bỏ những hạt xấu. Để đỗ có vị ngon và đậm đà, hãy cho thêm một thìa muối và đỗ, trộn đều rồi mang đi đồ chín, đánh tơi khi đỗ còn nóng. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng đỗ còn sống nhưng cần tăng thời gian ngâm đỗ.
Thịt ba chỉ được đem đi rửa sach, thái thành từng miếng to bản, dày khoảng 2cm. Sau đó, nguyên liệu này được ướp gia vị vừa đủ, thêm tiêu để tăng sự thơm ngon của bánh.
Tiếp theo, bạn ngâm gạo nếp khoảng 2 tiếng trước khi gói. Sau đó, nguyên liệu này được vớt ra để ráo nước rồi xóc với một ít muối trắng. Để bánh xanh và thơm hơn, bạn có thể dùng nước lá nếp xay để ngâm gạo nếp.
Lá dong rửa sạch 2 mặt một cách nhẹ nhàng rồi đem phơi chỗ mát, thoáng gió cho ráo nước. Sau đó, bạn dùng dao hoặc kéo tách phần sống lá riêng ra, cắt sát vào lá nhưng không làm rách lá.
3. 2 cách gói bánh chưng phổ biến nhất hiện nay
Học cách gói bánh chưng nhanh và đẹp sẽ giúp bạn tiết kiệm được thời gian của mình. Sau đây là 2 cách gói phổ biến nhất:
3.1. Cách gói bánh chưng bằng khuôn
Sử dụng khuôn gói bánh chưng luôn là lựa chọn số một của những người mới bắt đầu. Cách làm này đơn giản theo từng bước sau đây:
- Bước 1 : Bạn xếp 2 lá bên dưới theo chiều úp mặt xuống, vuông góc với nhau. Sau đó, hãy đặt 2 lá khác chồng lên trên với phần mặt lá trở lên. Tiếp theo, khuôn được úp ngược ở chính giữa lá.
- Bạn định hình lá dong bằng cách gói chiếc khuôn lại, tạo ra các nếp gấp trên lá. Sau đó, bạn mở lá, lấy khuôn ra.
- Bước 2 : Bạn cho nguyên liệu vào giữa phần lá đã được định hình theo thứ tự gạo nếp, đỗ xanh, thịt heo, đỗ xanh, gạo nếp. Sau đó, hãy gói bánh lại theo nếp gấp đã có trên lá.
- Bước 3 : Bạn dùng tay giữ bánh cố định rồi khéo léo dùng lạt buộc chặt phía bên ngoài. Lưu ý, phần gây lạt thừa được cài vào bên trong các lớp lạt trước đó để chiếc bánh gọn gàng hơn.
3.2. Cách gói bánh chưng bằng tay
Cách gói bánh chưng ngon và đẹp bằng tay thật ra không khó như nhiều người đã nghĩ. Hãy thực hiện theo các bước hướng dẫn của Yeutre.vn để hoàn thành chiếc bánh nhanh chóng nhé!
- Bước 1 : Bạn xếp 2 lá vuông góc với nhau, có mặt phải úp xuống dưới rồi thực hiện tương tự với 2 lá khác nhưng có mặt úp lên trên, 2 lớp chồng lên nhau.
- Bước 2 : Bạn đổ 1 bán con gạo nếp vào phần chính giữa lá mới xếp, thêm đậu xanh rồi thịt lên trên. Tiếp theo, bạn cho tiếp một lớp đỗ và cuối cùng và gạo nếp vào.
- Bước 3 : Bạn lần lượt gấp các lá dong bên phải và trái, giấu các mép thừa của lá vào bên trong. Ở hai bên còn lại, hãy dùng 2 ngón của mỗi tay bóp lá dong phần trên vào trong tạo thành hình thang, gập lại phần trên lại.
- Bước 4 : Bạn dùng lạt mềm để buộc bánh lại, vặn xoắn lạt trước khi gài vào bên trong để cố định chiếc bánh và lạt không bị bung. Sau khi hoàn thành, bạn lật ngược bánh, dùng tay ấn nhẹ để bánh được chặt hơn.
4. Cần lưu ý điều gì khi gói bánh chưng?
Để có được chiếc bánh chưng ngon với màu xanh tuyệt đẹp và vẻ ngoài vuông vắn thì người gói cần tuân thủ nhiều nguyên tắc. Trong đó, những điều được lưu ý nhất là:
- Kỹ càng trong khâu lựa chọn nguyên liệu : Bạn cần lựa chọn được lá dong/lá chuối theo tiêu chuẩn đã nói đến ở phần trên, thịt ba chỉ tươi ngon và gạo nếp trong mùa vụ mới.
- Sơ chế đúng cách : Việc gia giảm gia vị và sơ chế nguyên liệu đúng cách quyết định phần lớn đến hương vị chiếc bánh sau khi thành phẩm. Do đó, đây là một trong những lưu ý cần được chú trọng đối với tất cả người gói bánh.
- Cẩn thận khi gói bánh : Các thao tác gói bánh cần được thực hiện đúng, nếp gấp lá gọn gàng và dây lạt buộc chắc chắn. Bên cạnh đó, bạn cũng cần ghi nhớ vị trí đặt nguyên liệu để phần nhân bánh nằm chính xác ở vị trí trung tâm bánh.
- Áp dụng một số mẹo gói bánh như trộn gạo nếp với nước lá giềng giã nát, tuân thủ bí quyết xếp lá…
Cuối cùng, dù bạn có gói bánh đẹp như thế nào nhưng nếu khâu luộc bánh không đúng thì cũng sẽ thất bại. Do đó, hãy cẩn thận khi luộc bánh với các bí quyết sau đây:
- Luộc đủ thời gian để bánh nhừ và thơm ngon, giữ lửa cháy liên tục. Lượng nước được đổ vào nồi cần ngập bánh. Đây là lý do bạn luôn thấy nhà ai mà luộc bánh chưng ngày Tết thì đều cần phải có người canh lửa đổ nước đúng lúc trong suốt quá trình luộc.
- Bạn cần kiểm tra lượng nước trong nồi luộc thường xuyên. Khi châm thêm thì nên sử dụng nước nóng để bánh không bị nửa chín nửa sống, dễ bị lại gạo sau này.
- Xếp lớp lá dưới đáy nồi trước khi cho bánh lên trên để khi luộc không bị cháy, khét. Xếp bánh gọn gàng để không chiếm diện tích nồi.
- Sau khi luộc, bạn vớt bánh ra, dùng vật nặng đè lên để ép phần nước thừa ra ngoài, giúp bánh chắc và ngon hơn. Khâu ép bánh chưng khá quan trọng, là một trong những bí quyết để bánh ngon, lâu hư. Vì thế khi thực hiện khâu này, bạn cũng làm thật cẩn thận nhé.
Trên đây là hướng dẫn cách gói bánh chưng đẹp dành cho người mới bắt đầu từ Yeutre.vn. Hi vọng rằng với những bí quyết đã được chia sẻ, bạn sẽ áp dụng thành công và tạo ra những chiếc bánh chưng thơm ngon, đẹp mắt cho gia đình trong những ngày đầu năm mới.
Như Nguyễn tổng hợp