1. Nguyên dân dẫn đến tình trạng bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt
Bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt là một hiện tượng khá phổ biến do da trẻ còn quá mỏng nên rất dễ bị những yếu tố bên ngoài tác động vào và thường sẽ gây ra những khó chịu nhất định. Tuy nhiên, việc nổi mẩn đỏ này không đơn thuần là do trẻ bị dị ứng với môi trường bên ngoài mà còn tùy vào kích cỡ, màu sắc của những nối nẩm mà nó sẽ tiềm ẩn nhiều nguyên nhân khác nhau, được chia làm hai loại chính:
1.1 Trẻ bị nổi mẩn đỏ trên mặt do những tác nhân bên ngoài
Các tác nhân bên ngoài được coi là nguyên nhân cơ bản nhất khiến da của trẻ bị nổi những mẩn đỏ gây không ít khó chịu cho con.
Đầu tiên phải kể đến là do sự thay đổi thất thường của thời tiết hoặc do bé đã quen môi trường trong bụng mẹ và chưa thích nghi được với môi trường sống bên ngoài. Với tình trạng này, mẹ có thể vệ sinh sạch sẽ vùng mặt của bé với nước muối loãng để loại bỏ vi khuẩn có trên da bé.
Nguyên nhân tiếp theo là do những thực phẩm mẹ sử dụng hàng ngày có quá nhiều đạm như tôm, cua, thịt gà,..., những sản phẩm dưỡng da, sữa tắm, khăn, dầu gội,... có thành phần gây kích ứng với làn da vốn đã mỏng manh của trẻ hoặc thực phẩm mẹ cho bé ăn dặm có những loại khiến trẻ bị dị ứng gây mẩn đỏ. Mẹ cần tìm hiểu rõ nguyên nhân và ngưng sử dụng những thực phẩm/ sản phẩm đó để giảm bớt tình trạng này cho trẻ.
Bé sơ sinh bị mẩn đỏ ở mặt rất có thể là do bị côn trùng cắn. Với nguyên nhân này, mẹ rất nên phải kiểm tra lại môi trường xung quanh bé, diệt hết bọ gậy và phát quang xung quanh nhà, sử dụng màn che khi bé ngủ để tránh muỗi, kiểm tra kĩ những chỗ bé có thể bò hoặc trườn tới để tránh con bị kiến, côn trùng cắn,... và mẹ cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ về những loại thuốc bôi da cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là da mặt khi con có những vết cắn, để tránh đẻ lại sẹo về sau.
Nếu những nguyên nhân trên không phải là tác nhân gây ra tình trạng nổi mẩn đỏ ở mặt bé, thì mẹ hãy nghĩ ngay đén những bệnh lý về da, để nhanh chóng tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục phù hợp.
1.2 Bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt do những bệnh lý về da
Nổi mẩn đỏ trên mặt là tình trạng mà hầu hết bé nào cũng sẽ mắc phải. Nhưng những nốt mẩn đỏ này lại do nhiều nguyên nhân khác nhau với những biểu hiện khác nhau. Vậy nên mẹ cần tìm hiểu kĩ về tình trạng mẫn đỏ này để có thể dễ dàng phân biệt và điều trị cho bé kịp thời.
1.2.1 Bé bị mẩn đỏ trên mặt do bệnh chàm (Eczema)
Chàm Eczema là tình trạng viêm da mạn tính thường gặp ở những trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên. Nguyên nhân của tình trạng này vẫn chưa được xác định rõ nhưng lại thường thấy ở những bé sinh ra trong gia đình có tiền sử về bệnh rối loạn dị ứng, hen suyễn, mề đay,... Khi bị bệnh chàm , trẻ thường có những biểu hiện ban đầu là nổi các mẩn đỏ ở mặt, sau đó lan rộng ra toàn thân thành những mụn nước li ti gây ngứa ngáy, khó chịu và đóng vảy ở một số trẻ da khô. Nếu không vệ sinh tốt vùng chàm này có thê gây ra các tổn thương sâu và để lại sẹo.
Cách chăm sóc khi trẻ bị chàm, mẹ nên:
- Hạn chế tối đa các thực phẩm có thể gây ngứa, dị ứng cho con như tôm, trứng, hải sản, thịt gà,...
- Trẻ bị chàm kéo dài cần được đưa đến bác sĩ chuyên khoa và sử dụng những loại thuốc hỗ trợ.
- Khi các vết chàm nổi thành những mụn nước nhỏ li ti mẹ nên sử dụng các loại dung dịch có tính sát khuẩn nhẹ để bôi cho trẻ.
- Và đặc biệt, không được tự ý bôi thuốc hoặc đắp những loại lá lên vùng da bị chàm. Điều này có thể làm tình trạng của bé thêm nặng nề hơn.
1.2.2 Bé bị nhiễm nấm Candida
Nấm Candida ở trẻ sơ sinh thường được biểu hiện dưới dạng một hay nhiều nốt trắng ngà nổi lên, ửng đỏ và xung quanh rìa có thể đóng vảy khô với những đốm nhỏ lan nhanh tới những vùng kẽ của da. Nó có thể xuất hiện từ nhiều nơi trong khoang miệng và lan ra bên ngoài vùng da của bé đặc biệt là vùng má, nướu, vòm họng, đùi, bẹn,... Loại nấm này cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến chứng tưa lưỡi và để lại những ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe của bé. Nguyên nhân chính gây bệnh nấm Candida là do vùng khoang miệng của con không được vệ sinh sạch sẽ và còn đọng lại thức ăn như sữa, nước ngọt, đồ ăn,... những bé không được thay tã thường xuyên tạo môi trường ẩm ướt khiến loại nấm này phát triển mạnh.
Cách điều trị và phòng bệnh nấm Cadida cho bé:
- Mẹ cần thường xuyên kiểm tra những vùng da dễ bị nhiễm nấm Cadida và đưa bé đi khám nếu có những triệu chứng trên để có được lộ trình điều trị phù hợp.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng khoang miệng cũng như những vị trí kẽ tay, kẽ chân.
- Luôn đảm bảo rằng những vật dụng cá nhân của con luôn sạch sẽ và khô thoáng.
1.2.3 Bé cũng có thể bị rôm sảy
Thời tiết nóng bức của mùa hè rất dễ gây ra tình trạng rôm sảy ở trẻ hoặc có thể do mẹ mặc cho bé quá nhiều đồ khiến tuyến mồ hôi của con bị tắc nghẽn. Mẩn đỏ do rôm sảy ở trẻ thường sẽ mọc lên thành những mảng đỏ, đôi khi sẽ xuất hiện mụn mủ màu trắng hoặc những mụn nước nhỏ đan xen nhau. Vị trí thường xuất hiện rôm sảy là ở mặt, trán, cổ, lưng và mông của con. Bệnh rôm sảy thường sẽ kéo dài hơn những bệnh khác, tuy không nguy hiểm nhưng sẽ ngây ngứa ngáy khó chịu và nếu trầy xước có thể gây nhiễm trùng da thứ phát.
Để đối phó với tình trạng này của bé, mẹ có thể:
- Dùng nước nấu từ các loại lá có tính mát như khế, chè, mướp đắng, sài đất, chanh... để tắm cho trẻ.
- Mặc quần áo có độ thấm hút tốt và để bé ở trong phòng thoáng mát, sạch sẽ.
- Mẹ có thể dùng khăn xô mềm, lau nhẹ nhàng vùng da bị rôm, sảy của con.
- Hạn chế sử dụng xà phòng khi tắm vì có thể gây kích ứng.
- Cắt móng tay để bé không thể gây trầy xước, đặc biệt là vùng mặt.
Nếu tình trạng rôm sảy kéo dài quá 10 ngày thì mẹ nên đưa bé đi khám để tìm rõ nguyên nhân và cách điều trị.
1.2.4 Do bé bị mụn nhọt
Bé sơ sinh có thể bị mẩn đỏ ở mặt do mụn nhọt hay còn gọi là mụn bọc, mụn mủ, chúng rất dễ nhận thấy vì hình dạng khá to và mọc riêng lẻ trên mặt, má hay trán của con. Nguyên nhân của tình trạng này là do nang lông của bé bị tấn công bởi tụ cầu và viêm nhiễm, ban đầu chúng chỉ là một mẩn đỏ nhỏ, dần dần sẽ trở nên sưng nóng to, khi hóa mủ sẽ gây vỡ, đau nhức và cực kì khó chịu.
Khi bé bị nổi mụn nhọt mẹ cần:
- Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ và không cọ xát vào vị trí mụn nhọt để tránh bị nhiễm khuẩn.
- Khi các mụn nhọt trên da bé bị vỡ, mẹ nên dùng nước muối sinh lý để vệ sinh.
- Tuyệt đối không được tự ý nặn những mụn nhọt khi chưa có dấu hiệu vỡ, điều này sẽ gây đau, thậm chí là nhiễm khuẩn.
- Trong trường hợp mụn của bé quá to, mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được xử lý.
1.2.5 Bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt do nhiễm trùng da
Nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh thường được chuẩn đoán là do virus, vi trùng, nấm, kí sinh trùng gây nên, nó được biểu hiện ra bên ngoài bằng những mẩn đỏ, mụn mủ, mụn nước,.. khi các mụn này vỡ ra sẽ tạo nên những vết loét, trợt da hoặc những vệt mủ lớn hơn. Bên cạnh đó, bé còn có những biểu hiện khác như nổi hạch, sốt, mệt mỏi và biếng ăn.
Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do cách vệ sinh da cho bé chưa đúng, thời tiết nóng gây tình trạng thoát mồ hôi chậm, tổn thương vùng da do té ngã, do trẻ sử dụng thuốc kéo dài, hệ thống miễn dịch suy giảm, độc tố do côn trùng cắn,...
Đối với các trường hợp bé bị mẩn đỏ do nhiễm trùng da, mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ để được chuẩn đoán nguyên nhân và mức độ tổn thương để có hướng điều trị hiệu quả nhất.
1.2.6 Bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ trên mặt do sởi, sốt phát ban
Những biểu hiện khi trẻ bi sởi hoặc sốt phát ban đó là da của con sẽ mọc nhưng mẩn đỏ ở mặt, bụng, lưng, ngực,... kèm theo sốt cao và các dấu hiệu về đường hô hấp, quấy khóc nhiều hay bỏ bú. Nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng này là do virus herpes 6 hoặc virus herpes 7 gây nên, do trẻ tiếp xúc trực tiếp với người bệnh,... Bệnh sởi, phát ban được coi là bệnh lý nghiêm trọng, nó sẽ để lại di chứng về sau nếu không được điều trị đúng cách. Vì thế nếu nhận thấy bé có những triệu chứng của bệnh lý này mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế để được chuẩn đoán và sự theo dõi của bác sĩ.
Điều đầu tiên mẹ cần làm khi phát hiện con có những triệu chứng của bệnh sởi, phát ban:
- Thường xuyên theo dõi thân nhiệt của trẻ, nếu tình trạng nóng, sốt không thuyên giảm mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ để được chuẩn đoán và điều trị.
- Tắm rửa cho bé bằng nước ấm, cần lưu ý nguồn nước phải đảm bảo sạch sẽ.
- Kiêng gió ngoài trời và mẹ nên để không khí trong phòng thoáng mát, tránh tình trạng ra mồ hôi nhiều.
- Chú ý đến chế độ dinh dưỡng thích hợp khi trẻ bị sởi, phát ban.
1.2.7 Bé có những mẩn đỏ do mụn kê
Những mụn đỏ trên mặt của bé có thể là do mụn kê hay hay còn gọi là nang kê, mụn sữa, đây là bệnh được coi là khá phổ biến ở bé sơ sinh trong khoảng 3 tuần đầu tiên. Mụn kê thường xuất hiện ở trán, mặt, tay, chân,... của con, ban đầu, mụn chỉ xuất hiện là những chấm đỏ sau đó sẽ lan dần thành từng mảng, làm da bì và tấy đỏ. Tình trạng này sẽ chuyển biến nặng hơn nếu con bị nóng, sốt hoặc tiếp xúc trực tiếp với sữa mẹ, nước bọt và các chất tẩy rửa. Nguyên nhân có thể là do các hormone bé nhận được từ mẹ hoặc do trẻ bị phì đại tuyến bã. Mụn kê khi mới xuất hiện không gây đau và ngứa nên mẹ cần chú ý để tránh nhầm lẫn với tình trạng rổm sảy.
Để điều trị mụn kê cho trẻ, mẹ cần:
- Tuyệt đối không sử dụng bất kỳ loại thuốc nào lên da của trẻ khi không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Trong quá trình vệ sinh, mẹ không nên chà xát vì sẽ gây mất vệ sinh, khiến mụn bị trầy xước và tình trạng ngày càng nặng nề hơn.
- Sau khi tắm, mẹ nên lau khô người cho bé và mẹ cũng có thể dùng nước lá giềng, khế, trà xanh,... để tắm cho con.
1.2.8 Trẻ bị tăng tiết bã nhờn
Tình trạng tăng tiết bã nhờn ở trẻ thường xuất hiện khi con được khoảng 1 tháng tuổi, với các dấu hiệu đặc trưng như xuất hiện nhiều nốt nhọt nhỏ hơn mụn trứng cá, kèm theo mủ, tập trung chủ yếu ở những vùng da nhiều tuyến bã nhờn như trên da đầu, mặt, vùng thân trên cơ thể. Những nốt mụn này cũng có xu hướng lan xuống cổ và khuỷu tay. Nguyên nhân chủ yếu là do nấm Malassezia spp gây ra phản ứng viêm trên da của bé.
Và các mẹ cũng không nên quá lo lắng quá vì những nốt mụn do tăng tiết bã nhờn có khả năng tự biến mất hoặc sẽ được điều trị bằng một loại kem bôi đặc biệt theo sự chỉ định của bác sĩ.
2. Mẹ phải làm sao khi bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt đây?
Da của trẻ sơ sinh thực sự rất nhạy cảm, vì thế, để tránh những kích ứng không đáng có khiến bé sơ sinh bị nhiễm mẩn đỏ ở mặt và toàn thân, ngay từ bây giờ mẹ nên chú ý thật nhiều đến thói quen sinh hoạt, nguồn thực phẩm cung cấp cho bé.
Cụ thể như sau:
- Việc tắm rửa cho bé nên được thực hiện thường xuyên và mẹ nhớ sử dụng những loại xà phòng có nguồn gốc thiên nhiên và dịu nhẹ.
- Hạn chế tình trạng trẻ dùng móng tay gãi, cào xước vùng da đang bị nổi mẩn ngứa.
- Luôn tạo không khí thoáng mát và sạch sẽ trong phòng ngủ của bé và tránh đặt bé nằm ở những nơi quá nóng.
- Nếu bé đang bú sữa mẹ, thì mẹ cũng nên lựa chọn những loại thực phẩm phù hợp để tránh gây dị ứng cho trẻ.
- Không nên dùng khăn quá cứng hoặc lau quá mạnh đặc biệt ở phần mặt để tránh dẫn đến tổn thương da, tợt da gây ửng đỏ, tạo mủ, đau ở trẻ.
Bé sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt mang đến cho mẹ thật nhiều lo lắng. Đây cũng là một trong các bệnh thường gặp ở trẻ em vô cùng phổ biến. Và, trước khi sử dụng bất cứ biện pháp điều trị nào cho con, thì mẹ cũng nên nắm thật rõ nguyên nhân gây nên tình trạng mẩn đỏ đó, đặc biệt là ở vùng mặt. Như thế mới có thể điều trị dứt điểm, cũng như để tránh gây ra những tổn thương không đáng có cho bé sau này. Yeutre.vn hi vọng bài viết này sẽ giúp ích thật nhiều cho mẹ lúc chăm con. Chúc mẹ và bé luôn khỏe mạnh cùng nhận thật nhiều hạnh phúc nhé.
Hiền Anh tổng hợp
