1. Trẻ béo phì vì đâu nên nỗi
Ngày nay, số lượng trẻ em béo phì tại Việt Nam đang ở mức báo động. Nguyên nhân phần lớn gây béo phì ở trẻ em là do chế độ ăn uống không lành mạnh như: trẻ ăn quá nhiều, dùng quá nhiều các thực phẩm giàu năng lượng; các thực phẩm có chứa nhiều đường; chất béo...Điều này làm dư thừa dinh dưỡng, dẫn đến việc những chất dinh dưỡng này chuyển hóa thành chất béo dự trữ, khiến cơ thể của trẻ có lượng mỡ cao gây ra tình trạng béo phì. Một yếu tố đi song hành cùng với chế độ dinh dưỡng không đảm bảo là việc trẻ nạp quá nhiều năng lượng nhưng lại lười vận động, thích ngồi một chỗ để coi tivi, xem phim, chơi điện tử hay đọc truyện...làm gia tăng nguy cơ béo phì ở trẻ. Ngoài ra, có thể kể đến một số nguyên nhân khác như: trẻ bị rối loạn nội tiết tố, hormone, di truyền, rối loạn chuyển hóa...
Trước khi đi vào câu trả lời trẻ béo phì nên ăn gì cha mẹ cũng cần tìm hiểu thêm những tác động tiêu cực diễn ra ở trẻ em béo phì như thế nào.
Đầu tiên có thể kể đến là trẻ béo phì dễ mắc các chứng bệnh nguy hiểm sau này như: đái tháo đường, cao huyết áp, xơ vữa động mạch, mỡ bọc tim... có thể dẫn đến tình trạng đột quỵ, tai biến mạch máu não gây tử vong. Bên cạnh đó, trẻ béo phì cũng có nguy cơ dậy thì sớm, rối loạn kinh nguyệt ở bé gái hoặc thậm chí gây vô sinh, bệnh xương khớp... Chưa dừng lại ở đó, trẻ béo phì có xu hướng mặc cảm, tự ti về ngoại hình quá khổ của mình nên thường thu mình lại, có thể dẫn đến các rối loạn tâm lý và cũng thường bị bạn bè xa lánh, nói xấu, bắt nạt... khi đến trường. Chính vì lẽ đó, việc trẻ béo phì nên ăn gì để có thể giảm cân hiệu quả là vấn đề cấp thiết mà cha mẹ cần quan tâm nhiều hơn.
2. Trẻ béo phì nên ăn gì để giảm cân hiệu quả
Chế độ dinh dưỡng là yếu tố quyết định đến sự thành công trong việc giảm cân của trẻ. Do đó, cha mẹ nên đầu tư và tuân thủ nguyên tắc trong việc xây dựng kế hoạch giảm cân cho con bằng cách lập khẩu phần ăn một cách khoa học cho con. Nếu cần thiết, cha mẹ cũng có thể phối hợp với các bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng để cùng đưa ra lộ trình can thiệp cho trẻ béo phì, nhằm giúp trẻ cải thiện tình trạng cân nặng, sức khỏe của mình nhanh chóng và hiệu quả.
Thông thường, theo kinh nghiệm của nhiều cha mẹ đã từng kinh qua, cũng như lời khuyên từ các chuyên gia y tế dinh dưỡng, thì trẻ béo phì nên giảm cân với chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể kể ra như sau:
Ăn nhiều rau xanh và trái cây
Trong khẩu phần ăn của trẻ béo phì, nếu cha mẹ không biết trẻ béo phì nên ăn gì thì việc cha mẹ nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh và hoa quả là một lựa chọn đúng đắn. Bởi vì trong những thực phẩm này không những chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng, mà những loại rau xanh và trái cây còn có chứa nhiều xơ. Một số rau củ tốt cho trẻ béo phì có thể kể đến như: dưa chuột, dưa gang, củ đậu, củ dền, rau xà lách,... Chất xơ có trong những loại thực phẩm này sẽ giúp trẻ cảm thấy no nhưng không tăng năng lượng cho trẻ. Bên cạnh đó, chất xơ kiểm soát và hạn chế lượng đường trong máu nên quá trình chuyển hóa đường thành chất béo dự trữ được giảm đi đáng kể.
Tiếp nhận lượng đạm vừa đủ
Bên cạnh việc tiêu thụ nhiều rau xanh và trái cây, cha mẹ nên cho trẻ béo phì ăn những loại thực phẩm để cung cấp đủ đạm cho trẻ, lưu ý là chỉ với lượng vừa đủ như: các loại hải sản, cá, thịt nạc, thịt gà, các loại đậu đỗ.... Trẻ luôn cần đủ đạm để được đảm bảo về sự phát triển, cũng như có năng lượng thực hiện những hoạt động hằng ngày.
Uống nhiều nước, thay loại sữa mà không cắt khẩu phần sữa
Ngoài việc cân nhắc cho trẻ béo phì nên ăn gì, cha mẹ cũng cần khuyến khích con uống nhiều nước mỗi ngày để điều hòa các chất trong cơ thể, giúp quá trình bài tiết hoạt động hiệu quả.
Không những thế, cha mẹ không nên cắt khẩu phần sữa trong quá trình giảm cân cho bé, vì sữa giúp trẻ tăng trưởng chiều cao, cung cấp một số vitamin và dưỡng chất quan trọng cho cơ thể phát triển. Điều cần lưu ý ở đây là cha mẹ nên đổi loại sữa cho con. Trẻ béo phì chỉ nên uống những loại sữa có công thức đặc biệt ít béo, ít đường và có năng lượng thấp, như vậy, sẽ giúp con vẫn đủ chất mà không tăng cân.
Thêm vào đó, cha mẹ cũng không nhất thiết phải loại bỏ các chế phẩm từ sữa khỏi khẩu phần, thực đơn của con. Cha mẹ chỉ cần chọn loại có lợi cho trẻ là được, điển hình như sữa chua, mẹ nên chọn cho trẻ béo phì sữa chua không đường.
Không ăn quá nhiều trong 1 bữa
Một số lưu ý trong khẩu phần ăn của trẻ đó là không nên cho trẻ ăn quá nhiều trong cùng một bữa. Mẹ không nên để trẻ bỏ bữa hoặc quá đói vì có thể những lý do này lại khiến trẻ ăn nhiều hơn trong những bữa tiếp theo. Đương nhiên, tiếp nhận nhiều thực phẩm đến dư thừa sẽ khiến việc tích tụ mỡ thừa diễn ra nhanh chóng. Cha mẹ nên chia nhỏ các bữa ăn cho trẻ, mỗi bữa chỉ ăn ít. Cùng với đó, cha mẹ cũng nên chế biến thức ăn cho trẻ béo phì bằng cách hấp, luộc, kho thay vì các món chiên, xào, quá nhiều dầu mỡ.
Song song với việc biết trẻ béo phì nên ăn gì thì cha mẹ cũng cần biết trẻ béo phì nên kiêng ăn gì. Đó là việc cho trẻ béo phì kiêng các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, chứa nhiều đường, chất béo mà đại diện của nhóm thực phẩm này là những loại thức ăn nhanh, đồ đóng hộp, nước có gas...
Khuyến khích trẻ vận động nhiều hơn
Chỉ quá chú trọng vào việc trẻ béo phì nên ăn gì, mà quên mất việc cho trẻ vận động, thì cũng không thể giúp quá trình giảm cân của trẻ hiệu quả như mong muốn. Vì vậy, cha mẹ cần cho trẻ tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao đều đặn trong tuần, ít nhất là 1 giờ/ 1 ngày để trẻ có thể đốt cháy mỡ thừa, tiêu thụ năng lượng đã nạp vào cơ thể. Các môn thể thao giúp bé giảm cân hiệu quả có thể kể đến như chạy bộ, leo núi, chạy xe đạp, bơi lội, nhảy dây... Cùng với đó, cha mẹ cũng cần kiểm soát không để cho trẻ dành nhiều thời gian vào những thói quen xấu như ngồi quá nhiều để xem phim, coi ti vi, chơi game, đọc truyện.... Ở nhà, cha mẹ có thể yêu cầu trẻ thực hiện những công việc nhà đơn giản như: lau dọn nhà cửa, sắp xếp vật dụng, tưới cây...Các hoạt động này vừa sức trẻ, vừa giúp trẻ hoạt động liên tục thay vì ngồi không, vừa giúp trẻ cảm thấy nhiều ý nghĩa hơn qua công việc mình làm.
Thông qua bài viết này, chắc hẳn cha mẹ đã phần nào nắm rõ, việc trẻ béo phì nên ăn gì để có thể kiểm soát cân nặng của trẻ tốt hơn. Điều đó vô cùng ý nghĩa, vì nó có thể giảm những nguy cơ bệnh tật mà trẻ béo phì có thể mắc phải sau này. Hy vọng từng người trong mỗi chúng ta đều chung tay tích cực, để làm giảm tình trạng béo phì của trẻ em hiện nay. Điều này có thể giúp trẻ ngày càng hoàn thiện bản thân mình, phát triển một cách toàn diện, có lối sống lành mạnh, cũng như góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống thế hệ của trẻ, không chỉ hiện tại mà còn kéo dài đến tương lai.
Trần Trần tổng hợp
