1. Đồ chơi cho bé 1 tuổi và những lợi ích
1.1. Lợi ích về mặt thể chất, vận động
- Trẻ ở độ lên 1 là độ tuổi đã bò nhanh, tập đứng và chập chững tập đi. Hầu hết các trẻ ở độ tuổi này đều có thể bám đứng và lần đi từng bước, trẻ rất tự tin trong việc bám vào những điểm tựa phù hợp để tập đi. Một số trẻ thậm chí đã đi được một vài bước ở độ tuổi này mà không cần bám hay cần chúng ta đỡ hoặc giữ tay con. Tuy nhiên, thời gian tự đứng của con còn rất ngắn và bước đi của con chưa tự tin. Đồ chơi cho bé 1 tuổi lúc này với các loại đồ chơi có thăng bằng và độ vững chắc để làm điểm bám cho bé là rất có ích. Nhờ các người bạn này, con vừa vui chơi vừa tập đi một cách vững bước hơn.
- Bàn tay trẻ 1 tuổi cũng đã khéo léo hơn rất nhiều. Con phối hợp tay và mắt rất tốt và kiểm soát tốt hơn ngón tay và bàn tay mình so với trước đó.
- Độ tuổi lên 1 là độ tuổi trẻ đã bắt đầu có nhận thức rõ rệt hơn về đồ vật và đồ chơi. Nếu như trước 1 tuổi, bạn đưa chiếc điện thoại nhựa cho bé, con có thể ném đi. Hay nếu bạn đưa cho bé một cái lúc lắc cầm tay, con chỉ cầm đó rồi có thể bỏ xuống và đập lên. Nhưng ở 1 tuổi, khi bạn đưa điện thoại nhựa hay một đồ vật có vẻ giống điện thoại, con đã nhận thức được chức năng của nó nếu được dạy, và con sẽ dùng để áp vào tai. Khi bạn đưa một chiếc lúc lắc cầm tay, con sẽ cầm chắc và lúc lắc để nó tạo ra tiếng thay vì quăng ra nệm hoặc xuống đất rồi đập tay lên đó.
- Có những bé đã bắt đầu hình thành khái niệm giả vờ và sự tưởng tượng rất đáng kinh ngạc. Ví dụ, con có thể giả vờ uống với một chiếc ly không có nước, khi bạn đưa ly cho con cầm. Hay, nếu bạn đưa cho con một quả chuối hay đồ chơi có hình khối có vẻ giống điện thoại, bé có thể sử dụng nó để làm điện thoại,...
Như vậy, bạn có thể thấy, về mặt thể chất vận động, việc chọn đồ chơi phù hợp sẽ hỗ trợ con rất nhiều, giúp trẻ làm chủ từ bước đi cho tới hoạt động bàn tay, phối hợp tay mắt của con. Điều này vô cùng thuận lợi, làm nền tảng để con chuyển sang các nhiệm vụ khó khăn hơn sau đó.
1.2. Lợi ích về mặt ngôn ngữ và cảm xúc
1.2.1. Về ngôn ngữ
Khi con được 1 tuổi, con đã có một bước tiến rất lớn trong vấn đề ngôn ngữ và giao tiếp. Đa phần trẻ 1 tuổi đã bắt đầu nói bằng ngôn ngữ của bản thân và tập nói, ghi nhớ những từ đơn giản. Trẻ còn có thể dùng cử chỉ tay chỉ vào đồ vật để kết hợp minh họa khẳng định hay xác nhận cùng ngôn ngữ của mình.
Đồ chơi phù hợp sẽ góp phần giúp con nhớ được các từ mới mình được học, điều này cũng vô cùng hữu ích trong việc mở rộng vốn từ của bé.
1.2.2. Về cảm xúc
Về mặt cảm xúc, một cơn giận dữ hay cáu gắt của trẻ có thể bị giảm nhẹ, phân tán và xoa dịu nếu bạn đưa một vài món đồ chơi cho con. Hoặc, một quyển sách cũng có thể khiến trẻ bị chú ý mà giảm sự giận dữ đi.
Ngoài ra, bạn cũng biết đấy, trẻ 1 tuổi bắt đầu phát triển tương tác xã hội, cảm xúc cá nhân rõ ràng hơn và độ đeo bám của trẻ với bạn cũng cao hơn. Trẻ thích tự do khám phá, thích độc lập nhưng cũng lo âu về sự bị tách rời bố mẹ, nhất là bố mẹ. Trong tình huống này, việc bạn cùng chơi đồ chơi với trẻ hoặc đưa đồ chơi cho trẻ cũng là cách để giảm sự lo âu, góp phần củng cố cho yếu tố phát triển sự độc lập của trẻ.
Nói chung, đồ chơi thú vị luôn có tác dụng rất hiệu quả trong việc làm xao lãng cơn giận, thậm chí là xoa dịu cơn đói hoặc sự mệt mỏi hay sự hoảng sợ và bất an của trẻ.
1.3. Lợi ích về quan sát, thị giác
Trẻ 1 tuổi rất thích khám phá, nếu bạn để cho con bò tự do trong nhà, con có thể tìm đến những góc quanh thích thú một cách nhuần nhuyễn như thế con đã biết nó từ lâu. Bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi mỗi lần để con được tự do chơi, con sẽ bò đến một góc kẹt phía ghế salon hay kệ tivi và cầm ra một chú vịt nhựa mắc kẹt ở đó từ hồi nay, hay một món đồ chơi hình khối nhỏ vừa tầm tay, mà bạn không hề nhớ vì lý do gì nó đã từng ở đó.
Sẽ không có gì là bất ngờ nếu bạn đưa cho con một chiếc muôi lớn mà bạn hay múc canh, con sẽ bò đi tìm một chiếc hộp hoặc tô nhựa mà con hay chơi và khuấy vào đó.
Thị giác và sự quan sát của trẻ 1 tuổi phát triển rõ ràng và nhanh đến mức có thể khiến bạn phải thốt lên ngạc nhiên "không biết con nhìn thấy điều này từ lúc nào". Chính vì thế, hãy thật cẩn thận với trẻ 1 tuổi vì trẻ quan sát tốt, nhìn rõ và ghi nhớ rất nhiều thứ.
Và, để giúp con phát triển tốt nhất, phát huy hết về quan sát lẫn thị giác trong thời gian này, việc bạn chọn các loại/ nhóm đồ chơi phù hợp kể cả các hoạt động vui nhộn thích hợp, chắc chắn đều đều là một phần đóng góp cực tốt cho tiến trình này của bé.
2. Các loại đồ chơi tốt cho bé 1 tuổi
- Xe đẩy bằng gỗ hay xe tập đi cho bé phù hợp hoặc chiếc ghế nhỏ vừa cho bé chơi vừa giúp tập giữ thăng bằng và tập đi vững vàng.
- Các loại sách hình đơn giản hoặc hình ảnh mô phỏng các đồ vật, con vật, màu sắc. Các món đồ chơi thú vị này sẽ góp phần giúp con phát triển thị giác, óc quan sát và cảm xúc rất tốt.
- Nhạc cụ như trống, đàn trò chơi, thơ; truyện; bài hát có vần điệu vui tươi nên được thu âm và có hình ảnh kèm theo. Âm thanh trầm bổng, vần điệu dễ nhớ của các thể loại này sẽ tạo ấn tượng tốt cho cho việc ghi nhớ và phát triển ngôn ngữ, thính giác, sự tập trung của trẻ.
- Các loại bút và giấy không độc hại, phù hợp độ tuổi của trẻ, để giúp trẻ có thể đánh dấu vẽ ra hình ảnh, màu sắc khác nhau. Con sẽ phát huy được hơn về trí tưởng tượng của mình nhờ các món đồ chơi này.
- Các độ vật có thể mô phỏng được đồ vật khác trong thực tế như điện thoại hay các khối hình giống điện thoại, động vật bằng nhựa, đồ chơi nhồi bông, xe nhựa hay các khối hình đa dạng khác. Con sẽ phát huy hơn khả năng tưởng tượng và nhận thức về chức năng đồ vật.
- Những đồ chơi phối hợp được với nhau hoặc các cỡ lớn nhỏ cùng loại chẳng hạn như 3-4 chiếc bát nhựa cùng loại khác cỡ và màu sắc có thể chồng xếp lên nhau, quả bóng to - quả bóng nhỏ,...Nhờ nhóm đồ chơi này, vận động tinh của con không chỉ tốt hơn, mà con còn học được tính trật tự và hình thành các khái niệm về kích cỡ đồ vật.
- Các đồ vật/ đồ chơi phù hợp với trẻ có độ nặng nhưng trẻ có thể cầm được ví dụ một chiếc hộp đựng ít đồ mà bé có thể cầm. Nhóm các đồ chơi này giúp bé phát triển cơ bắp của mình, cũng như sự khéo léo đôi tay và học được cách giải quyết trong việc mang, di chuyển đồ vật.
- Một số đồ chứa như hộp giấy đựng thú nhồi bông nhỏ, một chiếc hộp không nắp đậy hoặc 1 chiếc rổ, 1 cái chậu nhỏ hay một món đồ chơi lớn có thể có thể đựng các món đồ chơi nhỏ lặt vặt. Với các món đồ chơi này, con có thể nhặt đồ chơi nhỏ bỏ vào đồ đựng lớn hơn. Đồ chơi như thế không chỉ giúp bé phát triển hơn về sự quan sát, mà còn có nhiều lợi ích khác như góp phần hình thành ngày càng rõ tính trật tự, tính logic,...
3. Cách chọn đồ chơi cho bé 1 tuổi an toàn
Để chọn đồ chơi cho các bé 1 tuổi bạn lưu ý:
- Chú ý về lợi ích của món đồ chơi có thể mang lại cho bé, phù hợp độ tuổi của con.
- Xem xét về chất liệu, kết cấu đồ chơi phải an toàn không độc hại.
- Đồ chơi không có độ sắc nhọn, dễ vỡ hoặc có nhiều chi tiết nhỏ về trang trí hay kết cấu có thể làm trẻ dễ bị thương.
- Đồ chơi không nhuộm màu hóa chất độc hại, dễ dính màu nhuộm lên tay hay đồ chơi được ướp hương hóa học. Vì, khi trẻ chơi, trẻ hoàn toàn có thể đưa tay vào miệng lúc bạn không kiểm soát, sẽ không tốt cho con.
Ngoài các lưu ý chọn đồ chơi cho bé 1 tuổi, bạn cũng cần chú ý đến khu vực/ phạm vi chơi của bé. Cần bảo đảm không gian xung quanh thoáng và an toàn cho bé.
Có thể nói rằng, đồ chơi cho bé 1 tuổi khi được đem ra bàn luận, chắc chắn là chủ đề vô cùng thú vị với tất cả những ai chưa từng quan tâm sâu sắc trước đó. Vì, mỗi món đồ chơi mà bạn chọn cho trẻ, đều có một tác dụng nhất định nào đó đến trẻ từ quan sát, nhận thức, thị giác, vận động tinh đến ngôn ngữ và cảm xúc. Do vậy, Chuyên mục Có con 1-12 tuổi hy vọng rằng, mỗi khi chọn đồ chơi cho con, bạn hãy dành 5-10 phút để đánh giá món đồ chơi đó trước khi quyết định. Dù chỉ 5-10 nhận định của bạn thôi nhưng có thể mang lại lợi ích rất tích cực cho bé cả một quá trình.
Nguồn tham khảo: Kids Health, NAEYC & Babylist
Cát Lâm tổng hợp
