1. Vì sao trẻ sơ sinh lại cần được chú ý chăm sóc vào mùa lạnh
Chúng ta vẫn biết là trẻ sơ sinh cần được chăm sóc và hỗ trợ đặc biệt trong một khoảng thời gian nhất định, cho đến khi sức chịu đựng của bé trở nên tốt hơn. Tuy nhiên trong thời tiết lạnh thì sự chăm sóc ấy càng cần được tăng lên gấp đôi.
Khi trời lạnh, sự giảm nhiệt độ sẽ kích hoạt các quá trình khác nhau trong cơ thể để giữ an toàn và đảm bảo các cơ quan quan trọng hoạt động tốt. Phần lớn năng lượng sẽ được dùng để duy trì nhiệt độ cơ thể để thích nghi với sự thay đổi của môi trường, do vậy sự phân bố đến các khu vực khác cũng bị phân tán bớt. Đây là lúc mà hệ thống miễn dịch của cơ thể bị ảnh hưởng tạo điều kiện cho các loại virus, vi khuẩn tấn công trẻ làm khả năng bị ốm của trẻ tăng lên.
2. Các vấn đề về sức khỏe mà trẻ sơ sinh có thể gặp phải trong mùa lạnh
Chăm sóc da cho trẻ sơ sinh trong mùa lạnh chỉ là phần nổi của tảng băng. Một trong những vấn đề chính về sức khỏe mà trẻ thường gặp phải là các bệnh liên quan đến đường hô hấp do virus gây ra, cụ thể gồm:
- Cúm và viêm phế quản : cả hai căn bệnh này đều ảnh hưởng đến khu vực cổ họng của trẻ.
- Viêm thanh khí phế quản cấp và rhinovirus (một loại virus phổ biến gây cảm lạnh, hiếm hơn là gây viêm phổi và viêm tiểu phế quản) cũng có thể gây ra vấn đề nghiêm trọng cho trẻ nếu không được giám sát cẩn thận.
- Một loạt các loại virus nhạy cảm với đường hô hấp có thể dẫn đến hàng loạt vấn đề từ đơn giản đến phức tạp đối với sức khỏe của trẻ.
3. Những triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng ở trẻ trong mùa lạnh
Hầu hết các bệnh nhiễm trùng xảy ra ở trẻ trong mùa lạnh thường có các triệu chứng rõ rệt và rất dễ nhận thấy. Những biểu hiện chính của chúng gồm:
- Trẻ ho dữ dội dẫn đến nôn ói
- Trẻ khó thở, hơi thở ngắn
- Trẻ bị khò khè khi ngủ hoặc sau khi ho
- Trẻ bị đau ở ngực do phổi bị viêm vì nhiễm trùng đường hô hấp
- Trẻ bị chảy nước mũi liên tục, sốt, ho, nhức đầu và mệt mỏi
4. Cách chăm sóc trẻ sơ sinh mùa lạnh và 12 điều hữu ích mẹ nên biết
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh mùa lạnh với 12 điều hữu ích dưới đây bạn có thể tham khảo và áp dụng để đảm bảo sức khỏe cho trẻ cũng như hạn chế trẻ bị nhiễm bệnh nhé.
4.1. Bạn hãy sử dụng máy duy trì độ ẩm không khí
Ở một số khu vực nhất định vào mùa lạnh nhiệt độ có thể giảm khá nhiều, do đó hệ thống sưởi hoặc máy sưởi di động thường được sử dụng để giữ ấm cho trẻ. Tuy nhiên những thiết bị này lại làm cho không khí cũng như da trẻ bị khô . Việc lắp đặt máy tạo độ ẩm trong phòng trẻ sẽ giúp độ ẩm được duy trì một cách tối ưu.
4.2. Bạn hãy sử dụng kem dưỡng ẩm cho trẻ
Làn da sơ sinh của trẻ cực kì nhạy cảm và thời tiết khắc nghiệt của mùa lạnh không “đối xử” nhẹ nhàng với chúng chút nào. Để giữ cho da của trẻ được mềm mại bạn hãy sử dụng các loại kem dưỡng da dành riêng cho trẻ sơ sinh. Những sản phẩm có chiết xuất từ kem sữa hoặc bơ là cách tuyệt vời giúp bạn duy trì làn da sáng, mềm cho trẻ.
4.3. Bạn đừng sử dụng quá nhiều sản phẩm trên da trẻ
Nếu bạn nói với các cha mẹ hãy chú ý chăm sóc em bé sơ sinh của họ, thì thường họ sẽ làm “hơi quá” lên. Việc sử dụng kem dưỡng da hoặc dưỡng ẩm cho trẻ là nên làm. Tuy nhiên đối với việc giữ trẻ được sạch sẽ và an toàn bạn không cần thiết phải tắm cho bé nhiều lần hoặc sử dụng nhiều loại xà phòng. Vì việc tiếp xúc quá nhiều với các loại xà phòng sẽ khiến da trẻ khô và dễ bị nhiễm trùng hơn. Trong thời tiết lạnh, bạn cho trẻ tắm với nước không là tốt nhất. Việc tắm với xà phòng chỉ nên áp dụng một tuần một lần hoặc lâu hơn.
4.4. Bạn hãy thường xuyên mát xa cho trẻ
Không chỉ mùa lạnh mà bất kể em bé của bạn sinh vào mùa nào, việc mát xa cho trẻ luôn được các bác sĩ và chuyên gia khuyến cáo áp dụng. Việc mát xa kích thích lưu lượng máu trong cơ thể trẻ và làm tăng cảm giác hạnh phúc, điều này gián tiếp làm tăng khả năng miễn dịch của trẻ. Bạn hãy chọn thời điểm thích hợp (sau khi tắm, khi trẻ ngủ dậy,…) và duy trì bầu khí ấm áp để mát xa cho bé. Bạn cũng đừng ngần ngại sử dụng các loại tinh dầu thiên nhiên trong quá trình mát xa.
4.5. Bạn đừng sử dụng chăn quá nặng để đắp cho bé
Đắp một chiếc chăn nặng để giữ ấm cho bé trong mùa đông nghe có vẻ là một giải pháp tốt nhưng thực tế không phải như vậy vì nó không an toàn cho trẻ. Dưới lớp chăn nặng, trẻ sẽ khó di chuyển và khả năng trẻ kéo chăn lên che mặt gây ngộp thở dẫn đến hội chứng SIDS ( hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh ) là rất cao. Bạn nên sử dụng một chiếc chăn mỏng và giữ nhiệt độ phòng phù hợp.
4.6. Bạn hãy cho trẻ mặc quần áo thoải mái
Việc bạn cho trẻ mặc áo len, găng tay, vớ dày liên tục vừa khiến trẻ khó cử động, vừa khiến bạn khó chịu khi mặc đồ cho con. Bạn hãy cho con mặc đồ phù hợp với nhiệt độ phòng, quần áo nên che kín cơ thể con nhưng đừng quá dày, quá nhiều lớp hoặc quá chật khiến con khó chịu. Găng tay và vớ cũng được khuyến khích đeo cho trẻ vì chúng khiến con cảm thấy ấm áp và dễ ngủ.
4.7. Bạn hãy duy trì nhiệt độ ấm áp trong nhà và phòng bé
Giữ cho ngôi nhà bạn và căn phòng của bé được thoải mái và ấm áp trong mùa lạnh là một thách thức không nhỏ. Tốt nhất bạn nên đóng cửa sổ (nhưng vẫn đảm bảo phòng bé và nhà bạn được thông gió) nếu không khí nơi bạn ở thay đổi thường xuyên. Bạn cũng nên sử dụng máy sưởi nếu cần thiết.
4.8. Bạn hãy bám sát lịch tiêm chủng của bé
Mùa lạnh là khoảng thời gian trẻ sơ sinh có xu hướng dễ bị ốm vì mức độ miễn dịch của chúng giảm. Nhưng đó không phải là lý do để bạn bỏ qua bất kỳ loại vắc xin nào vì sợ chúng có thể khiến trẻ bị bệnh. Ngược lại, điều quan trọng là bạn cần cho trẻ đi tiêm phòng đủ và đúng lúc để trẻ không phải đối mặt với những hậu quả có thể xảy ra trong tương lai. Trong trường hợp bạn vô tình bỏ lỡ mũi tiêm của trẻ, hãy báo cho bác sỹ để được chỉ định ngày tiếp theo và đưa trẻ đi tiêm ngừa đúng hẹn.
4.9. Bạn đừng ngưng cho trẻ bú mẹ
Sữa mẹ là một kho kháng thể và chất dinh dưỡng giúp trẻ tăng cường khả năng miễn dịch và bảo vệ con khỏi những bệnh thông thường. Vì vậy, bạn nên duy trì cho trẻ bú mẹ vì ngoài lợi ích về mặt thể chất, việc cho bú còn khiến trẻ được thư giãn và dễ chịu hơn.
4.10. Bạn hãy duy trì vấn đề vệ sinh của chính bạn
Bạn là “đối tượng” luôn có tiếp xúc trực tiếp với em bé, đó là lý do bạn cần luôn khỏe mạnh và sạch sẽ để tránh ảnh hưởng đến con. Bạn hãy rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn bất cứ khi nào định bế hay chăm sóc bé, sau khi thay tã cho con, trước khi cho con ăn,…và đảm bảo tất cả những người gần gũi hoặc khách thăm cũng làm như vậy.
4.11. Bạn hãy chú ý khi đưa bé ra ngoài trong thời tiết lạnh
Trừ khi ngoài trời có băng tuyết, còn lại thì bạn vẫn có thể đưa trẻ ra ngoài để hít thở không khí trong lành với điều kiện là trẻ được che chắn “từ đầu đến chân” vì bất kì sự tiếp xúc nào của da trẻ với gió lạnh cũng đều có thể khiến con khó chịu. Để biết được nhiệt độ cơ thể bé có bình thường hay không, bạn hãy kiểm tra ngón chân và bụng con: nếu ngón chân con hơi mát và bụng hơi ấm nghĩa là con đang ổn.
4.12. Bạn hãy đưa món súp vào thực đơn ăn dặm của trẻ
Nếu trẻ đã đủ tuổi ăn dặm (trẻ đủ 6 tháng tuổi), bạn có thể cho con làm quen với các món súp vì mùa lạnh là thời điểm tuyệt vời để giới thiệu chúng cho con. Bạn hãy sử dụng nước dùng gà hay rau củ, xay hoặc rây nhuyễn nguyên liệu và nấu súp cho trẻ. Nếu có thể, bạn hãy thử cho một ít tỏi vào món súp của bé vì tỏi được biết đến là một phương thuốc tự nhiên để điều trị bệnh mùa lạnh.
5. Bạn nên làm gì nếu trẻ bị ốm vào mùa lạnh
Đôi khi, ngay cả việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa tốt nhất cũng không giúp em bé của bạn khỏi bị bệnh trong mùa lạnh. Bình thường, một em bé sơ sinh bị ốm đã là một thách thức với cha mẹ và trong mùa lạnh nó còn nghiêm trọng hơn.
Nếu bé bị cúm thông thường hoặc cảm lạnh, bạn hãy dùng dung dịch nước muối (có bán sẵn tại các nhà thuốc) rửa mũi cho bé để giúp con giảm nghẹt mũi cũng như thở được dễ dàng hơn.
Điều quan trọng là bạn cần đảm bảo bé được cung cấp đủ chất lỏng. Bạn hãy tăng cường cho bé bú mẹ hoặc bổ sung chất lỏng qua nước trái cây và súp (nếu bé đã đến tuổi ăn dặm).
Bạn cũng nên thường xuyên ôm ấp và âu yếm trẻ một cách yêu thương cũng như dành nhiều thời gian cho con, vì cảm giác an toàn và thoải mái có thể gián tiếp giúp cơ thể trẻ chống lại sự nhiễm trùng. Mặc dù nếu các biểu hiện và triệu chứng ốm của trẻ có xu hướng xấu đi, bạn hãy đưa trẻ đến bác sỹ hoặc cơ sở y tế ngay.
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh mùa lạnh như đã chia sẻ ở trên đều là những biện pháp bạn có thể dễ dàng thực hiện. Việc chăm sóc bé đúng cách kết hợp với sự phòng ngừa cần thiết để ngăn ngừa bệnh tật là bước đầu của bạn trong việc giúp trẻ trải qua một mùa đông an toàn. Bạn hãy duy trì bầu không khí ấm áp và thực hiện nghiêm túc việc giữ gìn vệ sinh (cho cả bạn và bé cũng như những người xung quanh bé), như vậy bạn sẽ giúp em bé của mình tận hưởng được mùa lạnh đầu tiên trong đời một cách bình an và khỏe mạnh.
Theo FirstCry Parenting
Lily Nguyễn lược dịch
