1. Bệnh ở trẻ em vào mùa hè -phòng tránh làm sao?
Vào mùa hè, nhiệt độ tăng cao, thời tiết nắng nóng, khí hậu nóng ẩm mưa nhiều ký sinh trùng, vi-rút và vi khuẩn gây bệnh có cơ hội phát triển mạnh mẽ làm cho các bé rất dễ bị bệnh nếu không được chăm sóc chu đáo. Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu, bé trải qua một thời gian nắng nóng kéo dài nên việc bị bệnh là không thể tránh khỏi. Để phòng tránh bệnh vào mùa hè có đặc trưng thời tiết thế này, bố mẹ chăm sóc con chú đáo cụ thể qua 3 tiêu điểm sau đây:
1.1 Chế độ dinh dưỡng phù hợp trong mùa hè
- Thời tiết oi bức, nên bữa ăn của bé cần chia nhỏ và có nhiều canh rau, ít dầu mỡ… Cho bé ăn bổ sung với những món mát như: chè hạt sen, bánh flan, sữa chua...
- Thức ăn của bé cần tránh để ngoài nhiệt độ môi trường hơn 2 giờ.
- Mẹ cần bổ sung đồ uống hợp lý cho trẻ để giúp giải nhiệt, tăng cường trao đổi chất. Mẹ nên cho trẻ uống nước thường xuyên, lượng nước cần là khoảng 100ml/kg cân nặng/ngày.
- Bé nên ăn nhiều trái cây chứa nhiều vitamin và dưỡng chất, chất xơ giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống được các bệnh mùa Hè.
- Không nên cho bé ăn quá mặn hoặc quá cay. Không cho trẻ uống các chất kích thích như rượu, bia, cafe ...
1.2 Chế độ sinh hoạt khoa học
- Cha mẹ cần thực hiện tiêm chủng cho trẻ vào mùa hè để phòng tránh bệnh tật, đặc biệt là đối với trẻ dưới 1 tuổi khi hệ miễn dịch còn non yếu.
- Nên để trẻ ngủ đủ 8 – 10 tiếng/ngày vừa tốt cho sức khỏe vừa đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh toàn diện.
- Cho trẻ rửa tay nhiều lần trong ngày bằng nước rửa tay, đặc biết là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Nhà cửa phải thông thoáng, lau dọn sạch sẽ bằng chất tẩy rửa hằng ngày.
- Lau mồ hôi và thay quần áo cho trẻ thường xuyên.
1.3 Vận động mùa hè
- Không nên để trẻ chơi ngoài trời nắng nhất là vào buổi trưa và xế chiều.
- Không để trẻ chơi quá lâu trong phòng điều hòa có nhiệt độ thấp.
- Khi chơi trẻ ra nhiều mồ hôi làm ướt áo, cần thay cho trẻ ngay để không bị nhiễm lạnh gây viêm đường hô hấp.
- Không cho trẻ tắm ao, hồ, sông quá lâu mà không có sự giám sát của người lớn.
2. 4 nhóm bệnh ở trẻ em vào mùa hè thường gặp nhất
2.1 Nhóm bệnh về tiêu hóa ở trẻ em
2.1.1 Tiêu chảy
Khi thời tiết nóng ẩm và có mưa, các loại ruồi, vi khuẩn sinh sôi, gây ra các bệnh về tiêu hóa ở trẻ. Tiêu chảy cấp có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng 80% xảy ra ở trẻ dưới 2 tuổi. Tác nhân gây tiêu chảy thường gây bệnh bằng đường phân – miệng: phân người bị tiêu chảy làm nhiễm bẩn thức ăn, nước uống hoặc do tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây.
Dấu hiệu
- Đi ngoài quá nhiều lần, phân lỏng có mùi tanh.
- Trẻ thường quấy khóc và sốt.
Cách phòng bệnh
- Với trẻ sơ sinh đang bú mẹ, không ăn thêm thức ăn nào khác.
- Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, rửa tay cho trẻ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Chế biến thức ăn cho bé hợp vệ sinh, các công cụ nấu ăn sạch sẽ.
- Cho trẻ uống nhiều nước, dinh dưỡng hợp lý.
2.1.2 Bệnh tả
Nguyên nhân là do ăn uống mất vệ sinh, không giữ vệ sinh cá nhân. Bệnh này xảy ra ở cả người lớn và trẻ em. Mẹ cần giữ trẻ mùa hè kỹ lưỡng hơn khi mùa hè đang đến gần.
Triệu chứng
Nôn mửa, hai nhãn cầu cảm giác sâu vào trong, làn da mất đi độ đàn hồi và thậm chí giảm số lần đi tiểu. Trong trường hợp nặng, trẻ có thể bị bất tỉnh vì suy kiệt.
Cách chữa bệnh
Cho trẻ đến bệnh viện hoặc cho trẻ dùng dung dịch ORS để giữ lượng nước trong cơ thể trẻ. Mặc dù phương pháp này chỉ là một phần trong phương pháp điều trị, nhưng có hiệu qủa tới 80-99%.
2.1.3 Táo bón, đầy hơi
Dấu hiệu
- Đầy hơi: Có biểu hiện như quấy khóc, không chịu ăn uống, sờ bụng thấy phình to hơn bình thường, trẻ có thể bị trớ hoặc nôn, khó ngủ vào đêm.
- Táo bón: Số lần đi đại tiện giảm, phân khô, mỗi lần đi đại tiện đều gặp khó khăn; trẻ có thể bị đau bụng, buồn nôn.
Cách trị bệnh
- Vào mùa hè bố mẹ hãy cho con uống thêm các loại nước uống trái cây chữa táo bón rất hiệu quả.
- Không nên cho bé uống các loại nước ép từ các loại quả mọng như: kiwi, dứa (trái thơm), bưởi, cam, quýt, mơ, mận, đào…
- Tắm nước ấm cho trẻ sơ sinh sẽ giúp bé cảm thấy thư giãn, thoải mái, giảm cảm bớt khó chịu do bệnh gây ra.
- Tốt nhất nên cho trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bú ít nhất 6 tháng. Mỗi ngày nên cho bé bú từ 5-8 lần.
2.2 Nhóm bệnh về hô hấp ở trẻ em
2.2.1 Bệnh đường hô hấp
Viêm đường hô hấp trên được chia thành 2 loại: Viêm đường hô hấp trên cấp tính và viêm đường hô hấp trên mạn tính. Vào thời tiết nắng nóng, trẻ em sẽ uống và ăn nhiều đồ lạnh, ngồi máy quạt, điều hòa,... Điều này làm đường hô hấp của bé bị tổn thương, gây ra viêm đường hô hấp .
Bệnh đường hô hấp là một tổ hợp bệnh: sốt cao, hắt hơi, sổ mũi, chảy mũi, ngạt mũi, tắc mũi, đau rát họng, ho, khàn tiếng, lạc tiếng, giọng mũi, khản đặc có khi mất tiếng, mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi cơ khớp,...
Triệu chứng: Sốt, có khi kèm run, ho, hắt hơi, chảy nước muỗi,...
Cách phòng bệnh
- Không nên cho trẻ ăn và uống đồ lạnh nhiều vào mùa hè.
- Hạn chế việc ra mồ hôi ở trẻ, lau mồ hôi thường xuyên.
- Hạn chế sử dụng quạt, điều hòa nhiều.
- Không nên vui chơi ngoài trời quá lâu.
- Hạn chế tiếp xúc với dịch tiết hô hấp những người có biểu hiện ho, chảy mũi, sốt.
2.2.2 Viêm mũi họng
Triệu chứng: sốt cao, ho, hắt hơi, chảy mũi, ngạt mũi, khàn tiếng, đau đầu…
Trẻ dễ bị sốc nhiệt vào mùa hè. Đặc biệt là khi cho trẻ ăn và uống các đồ lạnh quá nhiều làm thay đổi nhiệt độ trong vòm họng trẻ một cách đột ngột làm trẻ bị viêm họng, nặng hơn sẽ là ung thư vòm họng.
Cách phòng bệnh
- Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột.
- Vệ sinh sạch sẽ răng miệng cho trẻ.
- Hạn chế cho trẻ ăn và uống đồ lạnh vào mùa hè .
- Không tắm cho trẻ khi trẻ mới chơi xong.
- Bổ sung nước, rau xanh và chế độ dinh dưỡng cho bé đầy đủ.
2.2.3 Cảm cúm
Thời tiết nóng ẩm là cơ hội tấn công của vi khuẩn, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột từ phòng điều hòa ra nhiệt độ ra ngoài tạo cơ hội cho bệnh cảm cúm xuất hiện. Đây là một trong 5 căn bệnh phổ biến thường gặp ở trẻ nhất vào mùa hè.
Dấu hiệu: Mệt mỏi, đau đầu, ho, sổ mũi, sốt nhẻ, quấy khóc,...
Cách phòng chống
- Nên chú ý về sự thay đổi nhiệt độ và tránh mồ hôi thấm ngược vào cơ thể bé.
- Tránh để trẻ bị cảm, giữ vệ sinh cho bé và môi trường xung quanh bé chính là những biện pháp phòng bệnh cần thiết.
- Bạn nên đưa bé đi tiêm phòng hàng năm để kháng lại các virus gây cảm lạnh hay virus gây hại cho hô hấp.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với môi trường có thể gây kích ứng cho trẻ.
2.3 Nhóm bệnh về da ở trẻ em
2.3.1 Rôm sảy, mụn nhọt
Khi trẻ vui chơi trong thời tiết nắng nóng, trẻ bị đổ mồ hôi, điều này cho phép vi khuẩn xâm nhập vào lỗ chân lông. Vi khuẩn này cùng với bụi bẩn và hormone kích động liên quan đến sự phát triển của trẻ và nhiều nguyên nhân khác, kết quả là gây ra rôm sảy, mụn nhọt và các mẩn ngứa đỏ. Trẻ có nguy cơ bị viêm da mãn tính, nặng hơn còn tiến triển thành viêm cầu thận cấp rất nguy hiểm.
Cách phòng bệnh
- Thường xuyên tắm và vệ sinh cho bé. Bạn có thể sử dụng các loại lá như lau diếp cá, lá kinh giới để tắm cho bé.
- Nơi ở của bé thoáng mát, lau mồ hôi thường xuyên cho bé.
- Không bôi phấn rôm trên da trẻ vì phấn rôm sẽ làm bít tắt đường thoát mồ dẫn đến ứ đọng mồ hôi tạo ra nhiều rôm hơn.
2.3.2 Bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu do siêu vi Varicella zoster gây ra. Bệnh sẽ gây ra các tổn thương dạng bóng nước trên da và niêm mạc. Bệnh thủy đậu lây truyền rất nhanh, có thể lây truyền gián tiếp qua tiếp xúc với quần áo hoặc các vật dụng khác đã nhiễm dịch bệnh. Chính vì vậy mẹ cần chăm sóc bé chu đáo hơn, đặc biệt là vào mùa hè.
Biểu hiện
- Sốt, đau đầu, uể oải, chán ăn,...
- Trên da người bệnh có thể xuất hiện những hồng ban có đường kính vài milimet và sau 1-2 ngày mới xuất hiện nốt đậu.
- Mụn bóng nước lúc đầu chứa một chất dịch trong, khoảng 1 ngày sau trở nên đục như mủ rồi 2-3 ngày kế tiếp thì vỡ ra, các mụn sẽ đóng vẩy.
Cách chữa trị
- Nằm trong phòng riêng, thoáng khí, có ánh sáng mặt trời, thời gian cách ly là khoảng 7-10 ngày từ lúc bắt đầu phát hiện bệnh (phát ban) cho đến khi các nốt phỏng nước khô vảy hoàn toàn.
- Hạn chế gãi gây trầy xướt, nhiễm trùng.
- Tắm bằng nước ấm, tránh để mụn nước bị vỡ dễ nhiễm khuẩn và để lại sẹo.
- Kiêng đồ nếp, tanh, đò cay nóng, chiên xào dầu mỡ,...
2.3.3 Bệnh tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng do vi trùng đường ruột Ente’virus (E71) và Coxcakieruses gây nên. Dịch tay chân miệng này lây lan rất nhanh và rất khó kiểm soát ở trẻ em, đặc biệt là vào mùa hè . Nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, bệnh dễ gây biến chứng viêm não ở trẻ, thậm chí gây tử vong. Hiện nay cũng chưa có thuốc đặc trị cho bệnh này.
Nếu để trễ từ 6 đến 12 tiếng, bệnh có thể trở nặng, trẻ lừ đừ, run chi, trợn mắt, rung giật cơ, tim nhanh, mạch nhanh, thở nhanh và có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong.
Biểu hiện của bệnh
- Từ 3 – 7 ngày đầu với các biểu hiện đầu tiên là sốt nhẹ, chảy nước mắt, mỏi mệt, kém ăn, đau họng.
- Trong miệng trẻ đã có thể có những vết loét đỏ như vết lở miệng, xuất hiện nhiều ở vòm miệng, môi trong, lợi, lưỡi,...
- Xuất hiện những vết phát ban dạng phỏng nước, hoặc vết nổi cộm trên da ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối, mông trẻ.
Cách phòng tránh
- Vệ sinh cho trẻ hàng ngày.
- Tránh để trẻ tiếp xúc với những người đang bị bệnh hay những đồ dùng của người bệnh.
- Khi trẻ bị bệnh
- Điều trị tại nhà bằng các phương pháp chườm mát hạ sốt, bù nước và chất điện giải cũng như bổ sung dinh dưỡng cho bé bằng các thức ăn lỏng, dễ tiêu.
- Khi vệ sinh thân thể cho bé mắc bệnh tay chân miệng , cần cẩn thận để không làm vỡ các bóng nước gây nhiễm trùng da.
2.3.4 Chốc lở
Nếu không phát hiện bệnh này kịp thời bé có thể bị viêm hạch bạch huyết, viêm cầu thận,...
Dấu hiệu: Xuất hiện những bóng nước hình tròn, dẹp, sau vài giờ, bóng nước đục dần, có mủ rồi vỡ, đóng vảy màu vàng. Thường bị sưng hạch ở quanh vùng có vết chốc.
Phòng ngừa
- Mẹ nên giữ cho da trẻ sạch sẽ.
- Nên tắm cho bé thường xuyên hơn so với mùa lạnh nhưng không nên tắm quá nhiều lần.
- Rửa sạch vùng bị bệnh bằng xà phòng nhẹ dưới vòi nước và sau đó băng lại.
- Cắt móng tay cho trẻ để trẻ khỏi cào gãi…
- Nên thay quần áo thường xuyên cho bé, cho bé mặc các loại quần áo vải bông nhẹ thoáng và sáng màu.
2.4 Nhóm bệnh nguy hiểm khác ở trẻ em
2.4.1 Bệnh sởi
Bệnh sởi ở trẻ em là do virus sởi gây ra. Bệnh lây từ người này sang người khác qua đường hô hấp.
Biểu hiện
- Lúc đầu: mệt mỏi, biếng ăn và biếng chơi.
- Về sau: sốt từ 38,5 – 40 độ C, dễ quấy khóc, hay hắt hơi, ho khan, sổ mũi và người lả đi.
- Lúc phát bệnh: Sốt cao từ 39-40 độ, kèm theo co giật, mê sảng và phát ban nốt mụn nổi quanh người.
Cách phòng bệnh
- Cho trẻ tiêm vắc xin sởi: mũi đầu tiên phòng bệnh sởi lúc bé được 9 tháng tuổi, mũi tiếp theo là 18 tháng.
- Tắm cho bé sạch sẽ để tránh mắc phải một số bệnh về đường hô hấp.
2.4.2 Viêm màng não mủ
Bệnh này bùng phát nhiều vào mùa hè và rất nguy hiểm cho trẻ. Do thời tiết nóng bức và các bệnh ở trẻ gây nên biến chứng xấu.
Dấu hiệu
- Sốt cao, nôn, rối loạn tiêu hóa, trẻ kém ăn, quấy khóc,...
- Rối loạn ý thức, đau đàu, chóng mặt, giảm hoạt động, thậm chí liệt vận động.
Cách phòng bệnh
- Hiện nay đã có vắc xin phòng bệnh cho trẻ, nên cho trẻ tiêm từ 2 tháng đến 5 tuổi để phòng bệnh cho trẻ.
- Vệ sinh, tắm rửa bé đúng cách.
- Tránh các bệnh tay chân miệng, sởi, quai bị ,... tránh những biến chứng gây viêm màng não.
2.4.3 Viêm não Nhật Bản B
Vào mùa hè, bệnh này xuất hiện do một loại Arbovirus nhóm B gây nên tạo thành bệnh nhiễm khuẩn thần kinh.
Biểu hiện: Sốt cao, đau đầu, nôn, rối loạn ý thức, co giật rồi đi vào hôn mê nhanh chóng.
Cách phòng
- Phòng ngừa bệnh cần phải giữ môi trường trong sạch, nhà ở thoáng mát.
- Nằm màn khi ngủ, phun thuốc diệt muỗi và côn trùng.
- Tiêm phòng vaccin viêm não Nhật Bản cho trẻ đúng lịch.
Trên đây là 4 nhóm bệnh ở trẻ em vào mùa hè mà bố mẹ nào cũng cần phải biết, để kịp thời phát hiện và chữa trị nếu bé yêu nhà mình mắc bệnh. Bên cạnh đó, Yeutre.vn cũng mong rằng, bố mẹ không nên chủ quan, mà luôn cần phải chu đáo chi tiết trong việc chăm sóc bé. Việc chăm sóc con một cách khoa học từ chế độ dinh dưỡng, đến sinh hoạt lành mạnh, thì khả năng bé bị bệnh vào mùa hè sẽ rất thấp. Hãy để bé trải qua mùa hè một cách thoải mái và khỏe mạnh nhé bố mẹ.
Chi Lê tổng hợp