1. Bệnh nhân xơ tử cung và u xơ tử cung
Nhân xơ tử cung là một dạng u lành tính phát triển ở tử cung. Chúng là các tế bào mô bị xơ hóa do sự tăng sinh quá mức ở tử cung. Những u, cục này:
- Gọi là nhân xơ nếu có kích thước nhỏ hơn 3cm
- Gọi là u xơ nếu kích thước lớn hơn 3cm
Như vậy về bản chất hai loại xơ này được xem là giống nhau. Chúng đều là u lành tính phát triển phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh nở. Hai loại này đều có thể xuất hiện ở dạng đơn nhân hoặc đa nhân. Đặc biệt chúng không liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư tử cung. Và cũng hiếm khi loại u này phát triển thành ung thư.
Điểm khác nhau giữa nhân xơ và u xơ tử cung chính là kích thước. Đây là yếu tố sẽ tác động khác nhau đến tử cung.
- Nhân xơ tử cung khá nhỏ nên không không ảnh hưởng nhiều đến hình dạng cũng như chức năng của tử cung
- Nếu nhân xơ phát triển thành u xơ với kích thước lớn hơn thì sẽ tác động đến tử cung theo nhiều mức độ. Chúng có thể làm biến dạng tử cung gây tắc vòi trứng , chèn ép gây tắc nghẽn vòi trứng. Hoặc khối u nếu bị vỡ có thể gây xuất huyết, nhiễm trùng tử cung và buồng trứng.
Nhiều phụ nữ không hề biết mình bị nhân xơ tử cung do không có triệu chứng bất thường nào. Bác sĩ có thể vô tình phát hiện ra loại u này trong một cuộc kiểm tra vùng chậu hay siêu âm trước sinh.
2. Bệnh nhân xơ tử cung có gây ra triệu chứng bất thường nào không
Nhiều phụ nữ bị nhân xơ, thậm chí u xơ tử cung không xuất hiện triệu chứng bất thường. Điều này là do vị trí, kích thước và số lượng của khối u.
Nếu nhân xơ tử cung gây ra triệu chứng, chúng có thể bao gồm:
- Chảy máu kinh nguyệt nặng
- Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài hơn 1 tuần
- Áp lực hoặc đau vùng chậu
- Đi tiểu thường xuyên do khối u làm tăng kích thước tử cung, gây chèn ép lên bàng quang
- Khó làm trống bàng quang
- Táo bón
- Đau lưng hoặc đau chân
Trong một số trường hợp hiếm gặp, khối nhân xơ hoặc u xơ có thể gây ra những cơn đau dữ dội, cấp tính. Đây là khi tốc độ phát triển của khối u vượt quá khả năng của nguồn cung cấp máu cho nó và nó bắt đầu hoại tử.
3. Nhân xơ tử cung thường phát triển ở vị trí nào của tử cung
Các khối nhân xơ (u xơ) có thể phát triển ở nhiều vị trí khác nhau của tử cung:
- Nhân xơ (u xơ) phát triển trong lớp cơ của thành tử cung
- Nhân xơ (u xơ) phát triển dưới lớp niêm mạc thành ngoài tử cung
- Nhân xơ (u xơ) phát triển ngoài tử cung
Số lượng và kích thước của các khối u sẽ ảnh hưởng đến tử cung ở các mức độ khác nhau. Từ đó, các triệu chứng biểu hiện cũng khác nhau.
Các trường hợp tử cung bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi khối nhân xơ đã phát triển thành u xơ có thể gồm:
- Tắc nghẽn vòi trứng, biến dạng tử cung gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
- Khối u bị vỡ gây xuất huyết, nhiễm trùng tử cung và buồng trứng
- Gây sảy thai hoặc thai lưu
4. Nguyên nhân gây bệnh nhân xơ tử cung
Bệnh nhân xơ tử cung có thể do nhiều nguyên nhân gây ra bao gồm:
- Thay đổi cấu trúc gen : Các khối nhân xơ hay u xơ thường chứa các gen có cấu trúc thay đổi so với các tế bào mô cơ tử cung bình thường
- Nội tiết tố : Estrogen và progesterone là hai loại nội tiết tố kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt. Đây là bước chuẩn bị cho quá trình mang thai trong trường hợp trứng thụ tinh thành công. Đây dường như cũng là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của u xơ.
U xơ chứa nhiều thụ thể estrogen và progesterone hơn các tế bào cơ tử cung bình thường. Chúng có xu hướng co lại sau mãn kinh do giảm sản xuất hormone
- Các yếu tố tăng trưởng khác : Các chất giúp cơ thể duy trì các mô cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của u xơ, ví dụ như ínuslin
- Ma trận ngoại bào : (hay cấu trúc nền ECM). ECM là vật liệu giúp kết nối các tế bào lại với nhau, giống như vữa giữa các viên gạch. ECM thường tăng lên trong các khối u xơ làm cho chúng bị xơ hóa. Chúng cũng lưu trữ các yếu tố tăng trưởng và gây ra những thay đổi sinh học trong chính các tế bào
Các bác sĩ tin rằng nhân xơ hay u xơ tử cung phát triển từ một tế bào gốc trong mô cơ trơn của tử cung. Một tế bào duy nhất phân chia liên tục, cuối cùng tạo thành một khối chắc chắn, khác biệt với các mô gần đó.
Mô hình phát triển của nhân xơ (u xơ) cũng khác nhau. Chúng có thể phát triển chậm, nhanh hoặc giữ nguyên kích thước. Một số khối u trải qua quá trình tăng trưởng và một số có thể tự co lại.
Nhiều khối u xơ đã có trong khi mang thai co lại hoặc biến mất sau khi sinh khi tử cung trở lại kích thước bình thường.
5. Những ai thuộc nhóm nguy cơ cao có khả năng bị bệnh nhân xơ tử cung
Có rất ít yếu tố nguy cơ được biết đến đối với u xơ tử cung, ngoài việc là phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Các yếu tố có thể tác động đến sự phát triển của u xơ bao gồm:
- Chủng tộc : Mặc dù bất kì phụ nữ nào trong độ tuổi sinh sản đều có thể phát triển nhân xơ đến u xơ tử cung. Nhưng phụ nữ da đen có nhiều khả năng bị loại bệnh này hơn phụ nữ thuộc những chủng tộc khác. Ngoài ra, phụ nữ da đen bị khối u xơ ở độ tuổi trẻ hơn (hoặc lớn hơn), cùng với các triệu chứng nghiêm trọng hơn.
- Di truyề n: Nếu mẹ hoặc chị gái của bạn bị u xơ, bạn cũng có nguy cơ phát triển chúng.
- Các yếu tố khác : Những phụ nữ có kinh nguyệt sớm (trước 12 tuổi), bị béo phì, thiếu vitamin D, có chế độ ăn nhiều thịt đỏ ít rau xanh, trái cây và sữa, hay những người uống nhiều đồ uống có cồn dường như tăng nguy cơ phát triển khối u xơ hơn phụ nữ bình thường.
6. Bệnh nhân xơ tử cung có nguy hiểm không
Các khối nhân xơ hoặc u xơ kích thước nhỏ thường ít gây nguy hiểm. Nhưng chúng có thể gây khó chịu, hay dẫn đến biến chứng như giảm hồng cầu khiến bạn bị mệt mỏi, thiếu máu hoặc đôi khi cần truyền máu (dù trường hợp này khá hiếm gặp).
Đối với việc mang thai, các khối nhân xơ thường không ảnh hưởng đến thai kì. Tuy nhiên, u xơ tử cung, đặc biệt là khối u dưới niêm mạc có thể gây sảy thai, nặng hơn là vô sinh.
7. Có thể phòng ngừa bệnh nhân xơ tử cung không
Các nghiên cứu về bệnh nhân xơ, u xơ tử cung vẫn đang được thực hiện ở nhiều nơi cho đến nay. Nhưng có rất ít bằng chứng khoa học về cách ngăn ngừa chúng. Tuy không thể phòng ngừa, điều đáng mừng là chỉ một tỷ lệ nhỏ các khối u cần phải điều trị.
Mặc dù vậy, một lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp bạn giảm nguy cơ mắc căn bệnh này.
Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy phương pháp tránh thai bằng nội tiết tố có thể liên quan đến nguy cơ bị u xơ thấp hơn.
Bệnh nhân xơ tử cung có nguy hiểm không hy vọng đã được giải đáp qua phần thông tin ở trên. Đây là một tình trạng ít khi gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản của bạn. Mặc dù vậy, bạn vẫn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ một cách thường xuyên. Như vậy bác sĩ có thể phát hiện bất cứ biểu hiện bất thường nào. Từ đó sẽ có cách can thiệp kịp thời và phù hợp.
Theo Mayo Clinic
Lily Nguyễn lược dịch
