1. Thiếu canxi ở trẻ có nguy hiểm không?
Canxi là một chất đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển về thể chất của bé. Là thành phần chính trong xương, là kết cấu để nâng đỡ toàn bộ cơ thể trong suốt quá trình phát triển. Canxi duy trì sự hoàn chỉnh cho cơ thể và đảm bảo cho quá trình trao đổi chất, tuần hoàn máu, đông tụ máu, sự hưng phấn của thần kinh, truyền đạt thông tin, duy trì các chức năng của tế bào, duy trì phản ứng nhanh nhẹn và tác dụng của các hoocmôn. Canxi có chức năng tham gia các phản ứng chuyển hóa, điều hòa môi trường trong cơ thể như mạch máu, tế bào…
Nếu thiếu canxi, trẻ sẽ bị chậm phát triển chiều cao, bị biến dạng xương tay, chân; chậm mọc răng, rụng tóc, nhiễm trùng đường hô hấp do lồng ngực bị méo… Bên cạnh đó, nếu tình trạng thiếu canxi lâu dài, trẻ có nguy cơ đi “chân chữ bát”, “chân vòng kiềng” sau 1 tuổi. Một nguy cơ quan trọng nữa là trẻ sẽ bị thiếu máu, nguyên nhân do xương kém phát triển thì tủy xương cũng trễ nải trong chức năng tạo máu. Ngoài ra, khi bị thiếu canxi, cơ bắp của trẻ cũng bị nhão, thành bụng yếu khiến bị “bụng ỏng”.
2. Những dấu hiệu phổ biến cho thấy trẻ thiếu canxi
2. 1. Khó ngủ, ngủ không ngon giấc
Một số chuyên gia chỉ ra rằng có khoảng 1/4 số trẻ bị mắc chứng khó ngủ, mất ngủ ở các mức độ khác nhau. Hiện tượng này chủ yếu được biểu hiện thông qua việc ngáy, nghiến răng, dễ bị tỉnh giấc, khó thở khi ngủ... Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này của trẻ, và một trong có một nguyên nhân mà các mẹ cần lưu ý, đó là do trẻ bị thiếu canxi.
Canxi giúp điều tiết sự cân bằng giữa trạng thái hưng phấn và ức chế của vỏ não. Khi cơ thể thiếu canxi, gây ảnh hưởng đến hoạt động trao đổi chất của hệ thần kinh trung ương, dẫn đến tình trạng vỏ não liên tục trong trạng thái hưng phấn, khiến trẻ đã đến giờ ngủ vẫn không tài nào ngủ được.
2.2. Đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm
Trẻ bị thiếu vitamin D trong giai đoạn mới sinh thường mắc chứng đổ mồ hôi trộm. Trẻ dưới 1 tuổi đa số hay thiếu vitamin D do đây là giai đoạn hệ xương phát triển mạnh mẽ nhất, ngoài ra trẻ sinh non, trẻ sinh nhẹ cân, trẻ mắc các chứng bệnh nhiễm khuẩn, trẻ bị rối loạn tiêu hóa kéo dài, trẻ còi xương… là những đối tượng bị thiếu hụt vitamin D trầm trọng. Nếu để ý, các mẹ dễ nhận thấy trẻ thường hay ra mồ hôi nhiều ở trán, vùng gáy ngay cả khi thời tiết đang lạnh, đặc biệt là lúc trẻ ngủ nên trẻ hay rụng tóc ở phần sau gáy.
2.3. Giật mình khóc đêm
Thiếu canxi làm ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của hệ thần kinh trung ương, hoạt chất làm chậm dẫn truyền thần kinh (từ tryptophan sang melatonine), làm thư giãn não, tạo giấc ngủ sâu bị ức chế, khiến trẻ hay giật mình, khó ngủ, ngủ hay mơ màng và bất an. Do đó, trẻ thường xuyên ngủ không ngon giấc, quấy khóc.
Thiếu canxi cũng làm chậm các quá trình trao đổi chất, khiến trẻ chậm lớn, thấp còi. Sức khỏe không đảm bảo cùng với sự trằn trọc khi ngủ sẽ khiến trẻ dễ bị kiệt quệ, mệt mỏi, càng làm cho giấc ngủ chập chờn và quấy khóc nhiều hơn. Tiếng khóc của bé không bình thường, khóc thét, co cứng toàn thân, mặt đỏ, tím, càng dỗ, càng ru và cho bé trẻ càng khóc. Mỗi lần như vậy có thể kéo dài vài giờ hoặc thậm chí suốt đêm.
2.4. Nhận thức chậm và khó thích ứng với mọi thứ xung quanh
Đây cũng là một trong các dấu hiệu trẻ thiếu canxi. Khi bị thiếu canxi sẽ khiến cho trẻ dễ bị rối loạn tâm lý, phát triển chậm. Điều này có thể dẫn đến bé nhận thức chậm hơn so với trẻ khác, sự phản xạ cũng kém hơn. Có nhiều bé còn có biểu hiện không quan tâm đến mọi vật và những người xung quanh.
2.5. Biếng ăn, chán ăn
Trẻ biếng ăn, chán ăn hoặc chỉ ăn mỗi món mình yêu thích cũng có liên quan đến việc thiếu canxi, nguyên tố canxi dung nạp vào trong cơ thể không đủ dễ dẫn đến ăn uống không ngon. Tình trạng biếng ăn ở trẻ kéo dài sẽ ảnh hưởng rất lớn tới quá trình phát triển của trẻ, đồng thời gây tổn hại đến trí thông minh, khả năng nhận thức của trẻ. Biếng ăn, cơ thể không hấp thụ được các dưỡng chất quan trọng sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, sức đề kháng yếu kém, điều này sẽ dễ dàng “mở đường” cho các virus gây bệnh tấn công.
2.6. Bé hay bị nhức mỏi, đau chân
Canxi là thành phần chính của xương và răng, thiếu canxi làm cho xương của trẻ bị yếu, nhiệm vụ nâng đỡ cơ thể của xương cũng không thể hoàn thành nhiệm vụ, khiến cho bé thường có những biểu hiện đau nhức xương đặc biệt là ở chân và tay trong khi di chuyển. Xương mềm và yếu cũng khiến trẻ lười vận động và hay ngồi một chỗ. Từ việc lười vận động sẽ càng khiến trẻ trở nên yếu kém hơn và dễ mắc bệnh béo phì.
Ngoài ra, nếu mẹ để ý thấy con hay bị chuột rút ở chân thì điều đó cũng chứng tỏ trẻ đang bị thiếu canxi. Triệu chứng này hoàn toàn có thể nhận biết dễ dàng được ở những trẻ lớn từ 18 tháng tuổi trở lên.
2.7. Hay nấc cụt, ọc sữa
Triệu chứng bé hay có những cơn co thắt thanh quản gây khó thở, nấc cụt, ọc sữa…cũng là những biểu hiện của chứng thiếu canxi. Những trường hợp nặng còn có thể ngưng thở và thở nhanh, bé xuất hiện các cơn tăng nhịp tim và có thể gây suy tim.
2.8. Thóp liền quá muộn
Thóp là vùng mềm giữa các xương sọ bên trên trán của trẻ sơ sinh. Thóp liền sớm quá hoặc muộn quá đều không tốt. Nếu thóp liền lại quá sớm sẽ hạn chế sự phát triển của não, ảnh hưởng đến trí tuệ. Còn thóp đóng lại muộn có thể là dấu hiệu trẻ thiếu canxi khiến còi xương, suy dinh dưỡng hoặc não to bất thường. Thông thường thóp sẽ khép lại khi trẻ được 12–18 tháng tuổi.
2.9. Trẻ biết đi muộn, bị biến dạng xương và khớp
Hầu hết thiếu hụt canxi ở trẻ dưới 1 tuổi đều biểu hiện ở chân. Chân cong hình chữ O, chữ X, cơ bắp lỏng lẻo, yếu mềm. Xương mềm khiến các bé biết lẫy, bò, đứng, đi rất muộn so với các bạn đồng trang lứa.
2.10. Rụng tóc vành khăn
Hiện tượng bé rụng tóc hình vành khăn (tóc đằng sau gáy không mọc) có thể là dấu hiệu sớm của còi xương mà nguyên nhân chính là do thiếu vitamin D dẫn đến rối loạn chuyển hóa canxi. Tình trạng này không chỉ xảy ra ở những trẻ suy dinh dưỡng mà những trẻ mập mạp cũng rất dễ mắc. Khi gặp trường hợp này, các mẹ nên chú ý đến sức khỏe của bé.
2.11. Sâu răng, chậm mọc răng
Canxi cũng là một thành phần quan trọng của răng. Do dó, thiếu hụt canxi trong cơ thể cũng ảnh hưởng đến răng, gây sâu răng. Trẻ em thiếu canxi có thể mọc răng trễ hơn so với các bé cùng tuổi. Một số em bé khi đến tuổi mọc răng vẫn có răng như bình thường, tuy nhiên răng mọc lệch, so le, bố trí không đều khoảng cách giữa các răng, răng lỏng, sớm rụng cũng là biểu hiện thiếu hụt canxi ở trẻ.
3. Phòng chống tình trạng thiếu canxi ở trẻ như thế nào?
Nuôi con sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời- Đảm bảo nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu
- Khi trẻ bắt đầu ăn dặm nên ưu tiên những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và canxi, nên cho trẻ ăn thêm dầu, mỡ,…
- Đối với trẻ sơ sinh, nên tắm nắng hàng ngày từ 15 – 20 phút cho bé
- Bổ sung các thực phẩm giàu canxi như: tôm, cua cá, sữa, rau lá xanh đậm như: rau ngót, rau dền, mồng tơi,…
Yeutre.vn (Tổng hợp)