1. Cách giáo dục trẻ thông minh sớm nhờ phương pháp Steiner
Steiner là một trong những cách giáo dục trẻ thông minh sớm mà hiện nay trên thế giới có hàng ngàn trường học lẫn các gia đình áp dụng. Ra đời từ năm 1919, phương pháp steiner của triết gia người Đức nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của những người làm giáo dục.
Khi áp dụng giáo dục trẻ theo phương pháp Steiner tức là lúc chúng ta đề cao sự tự do khám phá của đứa trẻ. Trong đó có 3 yếu tố mà phương pháp giáo dục này nhấn mạnh gồm “suy nghĩ”, “cảm xúc” và “ý chí”. Với những ai muốn con cái mình thông minh sớm thì đây là một sự lựa chọn thú vị, phương pháp giáo dục Steiner sẽ mang đến cho con cái bạn biết khám phá chính mình, biết đam mê lẫn có một lý tưởng sống ngay từ bé. Đây cũng là phương pháp giáo dục khác biệt với những phương pháp giáo dục hiện nay, cụ thể bố mẹ có thể dễ dàng nhận thấy ưu điểm và những yếu điểm rất cụ thể sau:
1.1. Ưu điểm của Phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Steiner
- Tự khám phá kiến thức.
- Gần gũi với thiên nhiên.
- Phát huy trí tưởng tượng, tư duy riêng biệt.
- Không bảng điểm, không thành tích, không áp lực.
- Quan sát, cảm nhận cuộc sống theo gợi ý giáo viên.
- Tự khám phá đam mê, theo đuổi đam mê.
- Được là chính mình khi trưởng thành.
1.2. Nhược điểm của Phương pháp giáo dục truyền thống hiện nay
- Nhồi nhét kiến thức.
- Làm bạn với sách vở, trường học khô khan.
- Kìm hãm trí tưởng tượng, đóng khuôn tư duy.
- Điểm số, thành tích, cạnh tranh đầy áp lực.
- Học theo những gì giáo viên giảng dạy.
- Mất phương hướng, không tìm thấy đam mê của mình.
- Không tin vào bản thân mình.
2. Phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Montessori
Montessori là một cách giáo dục trẻ thông minh sớm nổi tiếng trên toàn thế giới và hiện nay ở Việt Nam nhiều trường mầm non lẫn tiểu học đã áp dụng. Điểm cốt lõi của phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Montessori chính là nhằm phát huy tinh thần sáng tạo, độc lập tự do cho trẻ. Bên cạnh đó, phương pháp Montessori còn rất chú trọng đến quá trình phát triển, đổi thay tâm sinh lý của mỗi đứa trẻ.
Với những bố mẹ có con trong giai đoạn từ 2 - 6 tuổi có thể áp dụng cách giáo dục trẻ thông minh sớm này bởi qua đây trẻ sẽ phát triển một cách đồng đều về khả năng nhận thức cũng như các kỹ năng xã hội, học tập, giao tiếp lẫn tinh thần đoàn kết, tập thể cao.
Nếu so sánh phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Montessori với phương pháp giáo dục truyền thống hiện tại ta có thể những điểm như sau:
2.1. Ưu điểm của phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Montessori
- Không áp đặt, tôn trọng tự do của trẻ khi chọn cách học riêng.
- Học đi đôi với hành (tham gia các hoạt động thực tiễn, thực tập các kỹ năng sống.
- Thân thiện, không thưởng, không phạt, không áp đặt thành tích.
- Cho trẻ không gian tập trung một cách tuyệt đối (ví dụ khi trẻ đang chơi một trò chơi say mê thì không làm phiền trẻ).
- Học trong thiên nhiên, sống trong thiên nhiên, phiêu lưu trong không khí trong lành.
- Trẻ tự học, giáo viên lẫn gia đình chỉ khuyến khích, hướng dẫn.
2.2. Phương pháp giáo dục truyền thống hiện nay
- Áp đặt cách học theo sách giáo khoa, giáo án của giáo viên.
- Thiếu những giờ thực hành, thiếu chương trình kỹ năng sống.
- Thưởng, phạt rõ ràng, áp đặt điểm số, thành tích khiến môi trường thiếu thân thiện.
- Hiếm có những giờ tập trung cho trẻ. Môi trường khiến trẻ bị phân tâm, mất tập trung.
- Học trong lớp, ít có giờ đi khám phá thiên nhiên.
- Giáo viên và phụ huynh “nắm tay chỉ việc” cho trẻ.
3. Cách giáo dục trẻ thông minh sớm Glenn Doman
Glenn Doman là phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm bằng cách kích thích sự phát triển não bộ của trẻ. Cụ thể, theo tác giả của phương pháp giáo dục này thì tiềm năng phát triển trí tuệ của một đứa trẻ nằm ở giai đoạn sơ sinh cho đến 6 tuổi. Và ông Glenn Doman đặc biệt nhấn mạnh trong khoảng thời gian vàng đó thì cha mẹ là người đóng vai trò cực kỳ to lớn trong việc phát triển trí thông minh của con cái mình.
Với phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Glenn Doman thì não phải của trẻ sẽ được kích thích phát triển trí nhớ, xử lý tư duy lẫn phân tích bằng cách học trực quan. Đây không phải là việc “ép học” mà ngược lại đây là một phương pháp giáo dục học tập tự nhiên. Khi áp dụng phương pháp giáo dục Glenn Doman bố mẹ sẽ sử dụng những hình ảnh học tập gọi là Dot card, Flash card để trẻ vừa chơi vừa học.
Nếu bố mẹ áp dụng phương pháp giáo dục Glenn Doman thì cần nhớ 4 lưu ý sau:
- Không được nôn nóng đòi trẻ biết liền, cần có thời gian.
- Khuyến khích con học mọi nơi (có thể công viên, trên xe buýt… không nhất thiết đến giờ là ngồi ở nhà học).
- Khéo léo kết hợp việc đọc thẻ như một trò chơi, bên cạnh đó rất quan trọng “thái độ” của bố mẹ.
- Khi con muốn ngừng thì lập tức ngừng, không ép.
4. Phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Reggio Emilia
Khởi phát từ Ý, nhưng phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm Reggio Emilia được nhiều nhà giáo dục học đánh giá là “gần gũi với châu Á”. Bởi cách giáo dục trẻ thông minh này có nhiều phần hòa hợp với triết lý của đạo Phật.
Cụ thể, khi áp dụng phương pháp giáo dục đặc biệt này điều bố mẹ sẽ nhận được là những đứa con biết hiểu, yêu, sáng tạo qua việc học cách thiết lập các mối quan hệ trong cuộc sống. Cách giáo dục trẻ thông minh sớm Reggio Emilia sẽ:
- Giúp trẻ hiểu chính mình.
- Giúp trẻ hiểu về cuộc sống xung quanh mình.
- Giiúp trẻ hiểu mối quan hệ giữa con người với nhau.
- Giúp trẻ biết mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên.
- Giúp trẻ phát triển mối quan hệ ý tưởng và sáng tạo.
Bên cạnh đó, cách giáo dục trẻ bằng phương pháp Reggio Emilia còn có nhiều ưu điểm như giúp trẻ chủ động trong việc học, trẻ thỏa sức thể hiện sự sáng tạo của mình, mối quan hệ giữa nhà trường và phụ huynh rất khăng khít,...
5. Cách giáo dục trẻ thông minh sớm Pestalozzi
Cách giáo dục trẻ thông minh sớm Pestalozzi đề cao quá trình tự quan sát để đi đến suy luận, tìm kết quả của mỗi đứa trẻ. Trong phương pháp giáo dục này trẻ sẽ được hòa hợp với thiên nhiên, từ đây mỗi đứa trẻ sẽ khám phá trên những hướng dẫn của giáo viên. Phương pháp giáo dục Pestalozzi không đưa ra những bài tập hay đáp án cụ thể mà dựa vào từng tình huống trẻ sẽ được khuyến khích tự tìm cho mình một câu trả lời.
Có 4 nguyên tắc trong cách giáo dục trẻ thông minh sớm Pestalozzi như sau:
- Trẻ bắt đầu với khái niệm “hữu hình” trước khi làm quen với khái niệm “trừu tượng”
- Trẻ bắt đầu với thiên nhiên xung quanh mình trước khi tìm hiểu những vùng khác xa hơn.
- Trẻ làm bài tập dễ trước khi làm quen với bài tập khó.
- Trẻ học cách làm một việc từ tốn, chắc chắn, không vội vàng.
Nói tóm lại, hiện nay có rất nhiều phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Bố mẹ có thể không cần tìm hiểu hết những phương pháp đó, hoặc áp dụng hết những cách để con mình thông minh hơn người. Điều cần thiết chính là việc bố mẹ hiểu con cái mình để từ đó chọn cho con một phương pháp giáo dục phù hợp nhất. Hãy nhớ rằng, bên cạnh gen di truyền, dinh dưỡng thì việc lựa chọn phương pháp giáo dục cũng là một yếu tố quyết định tương lai của bé.
Đức Lộc tổng hợp
