1. Khô cá dứa là khô gì?
Khô cá dứa là loại khô được làm từ cá dứa (còn được gọi là cá tra bần). Đây là loài cá da trơn, có phần thịt béo ngọt, ít mỡ và có nhiều chất dinh dưỡng như: Vitamin A,D, omega 3,... rất có lợi cho sức khoẻ người tiêu dùng. Cá dứa có thể chế biến được nhất nhiều món ngon như phi lê cá dứa, cá dứa kho tộ... nhưng được mọi người biết đến nhiều nhất là khô cá dứa một nắng. Khô cá dứa là đặc sản ở Cà Mau, Vũng Tàu và đặc biệt nổi tiếng nhất ở Cần Giờ.
2. Cách phân biệt khô cá dứa thật và khô cá dứa giả
Khô cá dứa là một sản phẩm được đánh giá cao do cá dứa có nhiều Omega và DHA, khó đánh bắt vì vậy có giá trị kinh tế cao. Chính vì lẽ đó, hiện nay trên thị trường không thiếu các sản phẩm khô cá dứa bị làm giả từ cá tra, cá basa vì chúng có hình dáng giống nhau. Để tránh mua nhầm khô cá dứa giả, các bạn cần lưu ý những điều sau đây:
- Chỉ lưng đen : Đây là điểm dễ phân biệt nhất của sản phẩm khô cá dứa thật. Khô cá dứa thật sẽ có sợi chỉ lưng đen chạy dọc ở hai bên còn khô cá dứa giả sẽ không có. Người bán có thể thuyết phục bạn là do cá dứa nuôi nên không có sọc dọc đen.
- Phần thịt và mỡ : Khô thật sẽ có lớp thịt chắc và không có lớp mỡ trắng dưới da. Khô giả sẽ có phần thịt mềm và đặc biệt là rất nhiều mỡ dưới da do cá basa, cá tra có nhiều mỡ hơn cá dứa.
- Phần vây : Khi chế biến khô cá dứa thật, người bán luôn để lại chiếc vây. Vây cá dứa sẽ thon dài, có màu vàng hồng còn vây cá basa to, cong, màu xám. Thường những nơi chế biến khô cá dứa giả sẽ cắt bỏ phần vây này.
- Phần lưng : Khô cá thật sẽ có màu hơi, khô giả lưng sẽ có màu nâu, xám.
- Khô cá dứa thật có rất ít xương , khoảng 95% là thịt chỉ có một đường xương sống nhỏ dễ dàng tách bỏ.
- Có thể phân biệt được khô cá thật hoặc khô cá dạ thông qua cách bảo quản : khô cá thật phải được bảo quản ở tủ đông, nếu khô được để ở môi trường bình thường có giả.
- Vì cá dứa là một loài cá có giá trị kinh tế cao, nên khô cá dứa dao động từ 450.000đ-500.000đ một ký. Khô cá dứa giả có giá từ 150.000đ-300.000đ.
3. Cách bảo quản khô cá dứa tại nhà
Khi các bạn mua khô cá dứa về nên bỏ ngay vào ngăn đá tủ lạnh và được bọc kỹ lưỡng để giữ được độ tươi ngọt. Vì một con khô cá dứa thường có kích thước tương đối lớn, nên nếu trong một lần ăn sẽ khó có thể ăn hết. Vì vậy, khi ăn các bạn nên lấy một phần vừa đủ để rã đông, tránh việc rã đông một con khô nhiều lần sẽ mất một lượng lớn chất dinh dưỡng.
Các bạn có thể chia khô cá dứa ra nhiều phần nhỏ vừa ăn vào hộp nhựa hoặc vào túi hút chân không để bảo quản. Việc này giúp hạn chế tình trạng rã đông khô nhiều lần và giữ khô trong hộp nhựa hoặc túi chân không sẽ không bị mất nước và bảo quản chất lượng khô tốt nhất.
4. Những món ngon được chế biến từ khô cá dứa
4.1. Khô cá dứa chiên với các loại nước sốt
4.1.1. Cách chiên khô cá dứa
- Khô cá dứa: rửa sạch, để ráo, cắt vuông vừa ăn.
- Bắc chảo lên bếp, đợi chảo nóng cho một ít dầu ăn vào. Đến khi dầu nóng, cho khô cá dứa vào chiên.
- Chiên khô cho đến khi một mặt hơi vàng, rồi đảo lại mặt kia cho vàng (thường sẽ là 1.5 phút cho mỗi mặt).
- Khi khô đã vàng mọi người vớt ra khỏi chảo, trước khi mọi người lấy cá ra nên vặn lửa lớn tầm 10-15 giây để cá vừa có thể nhã dầu vừa giữ được độ giòn.
Khô cá dứa chiên đến đây là bạn đã có thể ăn với cơm nóng. Nhưng để phần khô có thể ngon và đậm đà hơn các bạn nên rim khô cá dứa với hai loại nước sốt dưới đây.
4.1.2. Khô cá dứa chiên mắm ngọt
Nguyên liệu
- Nước mắm
- Đường
- Tỏi
- Ớt
- Dầu ăn
Cách làm
- Bạn có thể sử dụng lại chảo vừa chiên khô, cho thêm ít dầu, đợi đến khi dầu nóng cho tỏi, ớt phi thơm.
- Tỏi, ớt vừa vàng tới, cho đường và nước mắm (các bạn dựa vào khẩu vị hằng ngày của các thành viên trong gia đình mà cho vào một lượng vừa ăn) vào khuấy trong vòng 1 phút, đến khi thấy nước mắm kẹo nhẹ lại.
- Sau đó cho khô đã chiên vào và trở đều các mặt cho hoàn toàn thấm nước sốt. Rim cho đến khi nước sốt thấm vào khô, tắt bếp và bày ra đĩa.
4.1.3. Khô cá dứa rim sốt giấm đường
Nguyên liệu
- Nước mắm
- Đường
- Tỏi, ớt
- Giấm
- Dầu ăn
Cách làm
- Băm nhỏ tỏi, ớt.
- Pha nước sốt: Cho vào chén 1 muỗng canh nước mắm, 2 muỗng canh nước lọc, 2 muỗng đường, 2 muỗng canh giấm, ớt băm nhỏ và khuấy đều (có thể tăng giảm gia vị tùy theo khẩu vị của bạn.)
- Bắc chảo lên bếp, khi chảo đã nóng thêm dầu ăn và phi thơm tỏi. Tỏi vàng cho phần nước sốt vào khuấy đến khi kẹo lại. Sau đó cho phần khô đã chiên vào (để lửa nhỏ) rim đến khi thấm đều các mặt là có thể gắp ra đĩa.
Món khô cá dứa chiên mắm ngọt hoặc giấm đường đều rất đơn giản mà lại vô cùng bắt cơm và sẽ ngon tuyệt khi có thêm vài lát dưa leo ăn cùng. Như vậy ngoài món mực chiên mắm hao cơm hay các món chiên mắm phổ biến khác như gà chiên mắm chẳng hạn, nay có thêm món khô cá dứa chiên mắm để gia đình bạn đổi vị rồi.
4.2. Canh chua khô cá dứa
Nguyên liệu
- Khô cá dứa 1 nắng
- Vắt me, nước mắm, ớt và các gia vị thường ngày
- Bạc hà, cà chua, đậu bắp, rau thơm, giá,....
Cách làm
- Cắt khô cá dứa thành khúc vừa ăn.
- Cắt cà chua thành từng múi, đậu bắp và bạc hà cắt chéo, rửa sạch giá và rau thơm.
- Chiên sơ khô đến khi phần thịt chắc lại (để lửa nhỏ).
- Cho nước sôi vào vắt me, lấy phần nước cốt và bỏ hạt me.
- Bắt nồi lên bếp, cho một ít dầu và tỏi phi thơm. Khi tỏi vàng thêm nước vào và khi nước sôi cho tiếp phần nước cốt me.
- Cho cà chua và đậu bắp vào trước, đến khi sôi cho bạc hà và giá.
- Nêm nếm gia vị vừa miệng. Tắt bếp và cho rau thơm vào.
Đây là một món siêu ngon, có thể giúp bạn giải nhiệt khi hè về và cảm thấy ấm áp hơn khi đông đến, ngày lạnh về.
4.3. Khô cá dứa kho tộ
Nguyên liệu
- 500g khô cá dứa
- 100g thịt ba chỉ
- 1 trái dừa tươi
- Tỏi, hành lá, nước màu
- Hạt nêm, nước mắm, đường....
Cách làm
- Làm sạch khô và cắt khúc. Rửa sạch thịt ba chỉ, thái miếng nhỏ.
- Ướp khô với ½ muỗng canh nước mắm, 1 muỗng hạt nêm, 1 muỗng cà phê nước màu và ướp khô từ 15 đến 30 phút để khô được thấm gia vị.
- Cho 1 ít dầu ăn và tỏi băm nhỏ vào niêu đất phi thơm. Cho thịt ba chỉ vào đảo đều cho đến khi hơi xém cạnh. Xếp thịt vào ở dưới nồi và cá xếp ở trêm và cho nước dừa vào khoảng hơn nửa nồi (nên để lửa riu riu để thịt và khô chín từ từ và thấm gia vị hơn).
- Đến khi nước trong nồi đặc sệt lại thì nêm nếm theo khẩu vị của bạn. Cho thêm hành lá, tiêu xay, vài lát ớt trên bề mặt và tắt bếp.
4.4. Khô cá dứa gỏi xoài
Nguyên liệu
- Khô cá dứa
- Xoài xanh, cà rốt, rau thơm
- Ớt, tỏi, hành phi, chanh
- Nước mắm và các gia vị thường dùng
Cách làm
- Làm sạch khô và để ráo. Phi thơm tỏi trên chảo rồi cho khô cá dứa và chiên vàng đều 2 mặt. Gắp ra đĩa có giấy thấm dầu, sau đó xé nhỏ.
- Rửa sạch xoài xanh và cà rốt, gọt vỏ, thái sợi dài và cho vào ngăn mát tủ lạnh để xoài giòn hơn.
- Nhặt sạch rau thơm và thái rối.
- Nước trộn gỏi: Cho 1 muỗn nước mắm, 2 muỗng đường, tỏi băm, ớt băm và nước cốt chanh, sau đó trộn đều, nêm nếm hợp khẩu vị.
- Cho tất cả nguyên liệu xoài xanh, cà rốt thái sợi, khô cá dứa, rau thơm vào trộn đều với nước gỏi và trộn đều trong thau rộng. Để khoảng 10 phút cho các nguyên liệu thấm đều, cho ra đĩa và thêm hành phi.
Trên đây là các món ăn từ khô cá dứa vừa đơn giản lại vừa ngon và cách để bạn phân biệt được khô cá dứa thật và khô cá dứa giả. Yeutre.vn mong rằng các bạn độc giả sẽ có một bữa ăn với cá dứa thật ngon và ấm cúng bên gia đình thân yêu.
Nguyễn Ngọc Yến Vy
