1. Hệ thống các kĩ năng tự phục vụ cho trẻ từ 3 tuổi
- Nhận biết được dụng cụ, đồ dùng cá nhân
3 tuổi, các trẻ bắt đầu đi học mẫu giáo, người lớn cần dạy trẻ biết các vật dụng cá nhân như ba lô, nệm, ly... bằng các kí hiệu hình ảnh "Con thích ăn trái gì nhất? Như vậy, mẹ sẽ đính hình quả táo lên vật dụng của con. Và khi đi học về, con nhớ tự kiếm ba lô có hình quả táo nhé!"
Ngoài ra, 3 tuổi trẻ đã có thể tự lựa chọn và tự thay đồ các loại quần áo dễ mang như áo thun, quần thun, tự mang giày đúng chân phải trái. Bố mẹ có thể lựa các màu sắc, các hình ảnh mà trẻ thích để trẻ hứng thú hơn trong việc chọn đồ và tự mang đồ. Một số trẻ chưa phân biệt được phải trái thì bố mẹ có thể làm kí hiệu, như chân phải là chân con có mang chiếc lắc này nè và chiếc giày được mẹ khoanh dấu riêng ở đế giày.
- Vệ sinh cá nhân
Khi trẻ được 3 tuổi, trẻ đã có thể tự đi vệ sinh. Sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn trẻ cũng phải có thói quen rửa tay đúng cách.
Trong lúc ăn, bố mẹ có thể dạy trẻ cách lau miệng cho sạch sẽ.
Trẻ lúc này đã có thể tự bày và dọn dẹp đồ chơi đúng nơi quy định. Những lần đầu có thể trẻ làm trong miễn cưỡng, bố mẹ có thể tổ chức cuộc thi để xem bé và mẹ ai là người dọn nhanh hơn. Bố mẹ hãy biến những nhiệm vụ cho trẻ thành trò chơi để tạo hứng thú cho trẻ.
Trẻ cũng có khả năng gấp chăn màn cá nhân của mình sau khi ngủ dậy. Các vật dụng này nhỏ và cần vừa sức với trẻ.
Trẻ cũng có thể phụ giúp bố mẹ những công việc trong nhà như dọn cơm, lấy đồ cho mẹ, cùng mẹ nhặt rau, lau bàn ăn...
- Kĩ năng nơi công cộng
- Bố mẹ và thầy cô dạy trẻ cần phải xếp hàng nơi công cộng để đợi đến lượt mình. Trẻ cần biết cảm ơn và xin lỗi đúng người và phù hợp với hoàn cảnh.
2. Bố mẹ cần làm gì để dạy trẻ 3 tuổi kĩ năng tự phục vụ?
Một số trẻ không có khả năng tự phục vụ vì lí do trẻ được bố mẹ quá nuông chiều con hoặc do trẻ bị thiếu hụt sự quan tâm dạy dỗ cần thiết của bố mẹ. Trong 1 số trường hợp, bố mẹ đã để trẻ chơi, tiếp xúc với công nghệ thông tin quá sớm, nên trẻ không còn hứng thú với các hoạt động xung quanh cùng với bố mẹ.
Bố mẹ cần lưu ý trong việc dạy kĩ năng tự phục vụ cho trẻ:
- Phân công công việc cụ thể cho trẻ : Mặc dù trẻ đã có thể bắt chước hành động của người lớn nhưng vì khả năng còn có hạn nên bố mẹ cần có sự phân công công việc cụ thể cho trẻ. Những lúc trẻ làm chưa tốt, bố mẹ hãy kiên nhẫn và tránh làm thay cho trẻ.
- Bố mẹ làm gương : Bố mẹ có thể làm mẫu để trẻ bắt chước làm theo, sau đó để trẻ tự làm. Tuy nhiên, bố mẹ cũng nên làm công việc của mình trong thời gian trẻ làm để trẻ có cảm giác công bằng và trẻ học cách phân chia công việc phù hợp với khả năng của mình.
- Khen thưởng : Trẻ 3 tuổi thích tự mình làm mọi thứ nhưng khi nhận thêm lời khen, trẻ sẽ dễ dàng bị cuốn hút và có động lực làm việc tốt hơn. Những lúc trẻ làm chưa tốt, bố mẹ có thể chỉ ra chỗ chưa tốt và động viên khích lệ trẻ "Con nhớ đánh răng xong thì để bàn chải chung chỗ với mọi người, con lớn rồi mà!".
- Kiên nhẫn : Trẻ có thể còn vụng về trong việc sắp xếp, dọn dẹp các công việc nhưng bố mẹ chú ý kiên nhẫn, tạo nhiều cơ hội để trẻ ghi nhớ luyện tập, để trẻ có thể thuần thục hơn, tránh làm thay việc cho trẻ dù có sốt ruột như thế nào đi chăng nữa bố mẹ nhé.
Dạy trẻ kĩ năng tự phục vụ từ lúc lên 3 là một việc làm khá cần thiết. Bố mẹ dành thời gian kiên nhẫn dạy trẻ, trẻ sẽ học được nhiều điều khi tiếp xúc với môi trường giáo dục tốt và ngược lại. Rèn luyện và dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ từ nhỏ sẽ giúp trẻ chủ động và tự lập, thích nghi cuộc sống dễ dàng nhẹ nhàng hơn, ở cả thời điểm hiện tại của trẻ, cũng như khi trẻ lớn lên.
Như Hà tổng hợp
