1. Tạo môi trường dạy trẻ 3 tuổi học chữ
Bước đầu tiên quan trọng trong việc chuẩn bị để dạy trẻ 3 tuổi học chữ là tạo được hứng thú, gây được sự chú ý của trẻ đối với chữ. Bố mẹ có thể kể cho trẻ nghe những câu chuyện cổ tích trong những cuốn truyện với màu sắc bắt mắt và cỡ chữ to. Lúc này, trẻ sẽ bắt chước hành vi đọc sách của người lớn. Trẻ sẽ bắt "đọc" sách và làm quen với các chữ cái.
Tính sở hữu của trẻ 3 tuổi khá cao, bố mẹ có thể viết tên của trẻ lên cửa phòng của trẻ để thể hiện chủ quyền của trẻ. Đồng thời, bố mẹ có thể dạy trẻ những chữ cái đầu tiên được ghép từ tên của trẻ. Khi trẻ bắt đầu hứng thú, bố mẹ có thể dạy thêm các chữ cái có trong tên của bố mẹ. Tuy nhiên bố mẹ lưu ý là những tên có số chữ cái ít thôi để trẻ dễ nhớ và làm quen với chữ cái.
Ngoài ra, bố mẹ có thể cho trẻ nghe nhạc về các chữ cái như "O tròn như quả trứng gà", học các bài vè, đồng dao, những bài thơ dạy trẻ 3 tuổi dễ thuộc để lôi cuốn trẻ.
2. Dạy trẻ 3 tuổi học chữ với các trò chơi
Bố mẹ có thể kiếm các loại bánh quy có hình chữ cái và dạy trẻ. Khi trẻ trả lời đúng thì trao phần thưởng cho trẻ bằng chính chữ cái đó.
Mẹ có thể tái sử dụng những tấm lịch cũ. Phía sau mỗi tấm lịch, mẹ ghi một chữ cái và có thể nhấn mạnh chữ cái đó bằng hình ảnh mà bé yêu thích.
Các trò chơi là muôn vàn, chỉ cần bố mẹ chịu khó quan sát trẻ muốn gì, thích gì. Sau một thời gian kiên nhẫn thì việc dạy trẻ 3 tuổi học chữ cái không khó khăn gì, mà còn có thể gắn kết các thành viên trong gia đình lại với nhau. Trong quá trình chơi, nếu trẻ tỏ ra bị cuốn hút theo trò chơi này thì hãy tiếp tục giúp trẻ học thêm các chữ cái khác. Nhưng nếu trẻ không có hứng thú gì đối với trò chơi, thì cũng đừng nhồi nhét trẻ quá. Không có một bằng chứng nào cho thấy rằng trẻ nhận biết chữ cái sớm thì sau này sẽ đọc tốt.
3. Dạy trẻ làm quen với các chữ cái kèm ví dụ
Để dạy trẻ 3 tuổi học chữ thì điều đầu tiên bố mẹ cần chuẩn bị một bảng chữ cái bắt mắt hoặc các bảng chữ cái in trên các trang giấy lớn có các hình thù, cây cỏ đẹp treo ở phòng trẻ hoặc tường nhà để tạo không gian có nhiều chữ cái. Khi trẻ hứng thú với các hình ảnh thì bố mẹ có thể khéo léo dạy trẻ các chữ cái đi cùng.
Khi dạy trẻ, bố mẹ có thể dùng ngón tay hoặc thước chỉ vào hình ảnh và chữ cái, đề nghị trẻ đọc lên bằng miệng nhờ đó trẻ có thể nhớ lâu hơn. Học trực quan thông qua các giác quan luôn tạo được hứng thú cho trẻ.
Hiện nay, trong các nhà sách đã có các flashcard về chữ cái khá gọn, tiện lợi để bố mẹ có thể mang theo để dạy trẻ bất cứ khi nào, ở đâu.
Bố mẹ cũng cần lưu ý là trẻ giai đoạn này có thể phát âm sai chữ cái. Vì vậy, bố mẹ nên nhẹ nhàng nhắc lại chữ đó. Đồng thời cần tránh la mắng trẻ, vì ở tuổi này trẻ chỉ dừng ở mức làm quen và tạo hứng thú chứ không yêu cầu trẻ phải đọc chuẩn, như vậy là quá sức với trẻ.
4. Bố mẹ cũng cần học để dạy trẻ 3 tuổi học chữ cái
Điều cuối cùng cần chuẩn bị trước khi dạy trẻ 3 tuổi học chữ đó là bố mẹ cũng cần phải ôn lại cách đọc các chữ cái. Tiếng Việt có một số chữ cái có cách đọc gần giống nhau như "B" và "P", "X" và "S", thêm vào đó là giọng đọc của mỗi vùng miền. Bố mẹ nên tham khảo cách đọc chuẩn để dạy trẻ 3 tuổi học đúng chữ cái đúng chữ cái ngay từ đầu.
5. Nguyên tắc bố mẹ nên áp dụng khi dạy con 3 tuổi học chữ
Dạy trẻ 3 tuổi học chữ hiệu quả cần tuân thủ một số nguyên tắc nhất định. Tâm lý trẻ 3 tuổi luôn mong muốn khẳng định cái tôi, bắt chước các hành động của người lớn, kể cả hành động đọc sách báo,... Bố mẹ có thể tận dụng điều này để dạy con làm quen chữ cái với những bí quyết dưới đây.
5.1. Dạy trẻ làm quen với mặt chữ
Một số bố mẹ vì mong muốn con mình học thuộc, học nhanh mà cho trẻ học nhiều chữ cái cùng lúc. Tuy nhiên, dù trẻ có hứng thú với các chữ cái, bố mẹ cũng cần kiên nhẫn và dừng lại ở việc dạy trẻ 3 tuổi học chữ từng chữ một và chỉ ở mức độ làm quen. Và để giúp con làm quen dễ dàng, như đã đề cập, bố mẹ cần kèm theo ví dụ cụ thể để con dễ hình dung, nắm bắt.
Bố mẹ có thể ghi tên của con lên các vật dụng của trẻ như ở cửa phòng, ở balo để trẻ nhận diện được tên mình cũng như các chữ cái. Ví dụ: bé tên Mon có thể chỉ cho bé các chữ M,O,N. Khi trẻ hứng thú với các chữ cái tên mình thì mới dạy tiếp các chữ còn lại, tránh việc nhồi nhét quá nhiều khiến bé không theo kịp.
5.2. Dạy trẻ 3 tuổi học chữ kết hợp vui chơi
Như ở trên đã phân tích thì chỉ dạy trẻ 3 tuổi học chữ ở mức độ làm quen nên bố mẹ vừa dạy chữ vừa kết hợp vui chơi với bé. Dạy trẻ làm quen hay học qua các trò chơi thú vị sẽ làm con hứng thú hơn, dễ nhớ hơn. Mỗi lần dạy con học chữ, bố mẹ chỉ cần dạy trẻ trong thời gian ngắn và kết thúc khi trẻ cảm thấy không thích. Bố mẹ có thể chơi cùng con, kiếm tất cả các chữ "O" có ở trên bàn, vừa chơi vừa khuyến khích con tìm đúng chữ cái.
Ngoài ra, các bài hát dễ thuộc như " O tròn như quả trứng gà, Ô thì đội mũ, Ơ thì mang râu " cũng là cách để trẻ vui và phân biệt giữa các chữ cái gần giống nhau. Bố mẹ có thể chơi trò chơi tìm chữ cái trên một cuốn truyện, ai tìm nhiều chữ O hơn thì sẽ là người chiến thắng. Mẹ cũng có thể đố con tìm chữ A trong một tờ báo và tô đậm vào chữ A đó.
5.3. Dạy trẻ 3 tuổi học chữ kết hợp thiết bị điện tử
Hầu hết bố mẹ đều e ngại khi cho trẻ chơi các thiết bị vì sợ ảnh hưởng đến thị giác của trẻ, nhưng những lúc muốn trẻ yên lặng, không quấy rầy thì bố mẹ lại đưa máy cho trẻ. Vấn đề là để trẻ sử dụng như thế nào, thời gian bao lâu, trẻ xem gì chứ không thể cấm đoán trẻ.
Bố mẹ hãy cho trẻ chơi kết hợp với việc học chữ cái trong thời gian quy định. Bố mẹ hãy tận dụng các lợi ích của thiết bị điện tử để dạy chữ cho con hiệu quả. Bố mẹ có thể tham khảo các clip chia sẻ bí quyết dạy trẻ 3 tuổi học chữ trước khi con xem, chú ý các chất lượng đọc và hình ảnh bắt mắt để thu hút trẻ.
5.4. Dạy trẻ học chữ chứ không dạy viết
Bố mẹ không nên quá kì vọng vào việc con có thể viết ngay cả khi trẻ đã biết tất cả mặt chữ. Lúc này vận động tay của trẻ chỉ dừng ở mức độ gắp các vật hoặc xâu các mảnh ghép lại với nhau.
Việc bố mẹ cố tình dạy trẻ viết sẽ là sự can thiệp thô bạo vào khả năng vận động của trẻ khiến trẻ bị tổn thương đồng thời cũng khiến trẻ mất đi hứng thú học tập sau này. Khi trẻ nắm được các mặt chữ, bố mẹ có thể dạy thêm cho trẻ về các dấu, về các con số trong phạm vi từ 1 đến 10 nhưng tuyệt đối không được dạy trẻ viết chữ. Khi con lớn hơn, các kỹ năng cầm nắm vững chắc hơn, phụ huynh có thể bắt đầu luyện con tập viết chữ từ sớm để bé tập vận động ngón tay.
5.5. Dạy trẻ học chữ mọi nơi có thể
Như đã đề cập ngay từ đầu, môi trường để dạy trẻ làm quen hay học là rất quan trọng. Tuy nhiên, môi trường phù hợp lại không quá giới hạn. Bố mẹ có thể tận dụng những khung cảnh, không gian phù hợp. Chữ cái xuất hiện mọi nơi trong cuộc sống hằng ngày của trẻ. Bố mẹ có thể chỉ cho trẻ chữ cái trên bìa cuốn truyện mà trẻ thích, trên hộp sữa mà trẻ uống hằng ngày,... Ngoài ra bố mẹ cũng có thể thiết kế hoặc mua các bảng chữ cái có bán tại các nhà sách treo trong nhà để tăng khả năng tiếp xúc với chữ.
Ngoài việc tác động vào thị giác, bố mẹ có thể thường xuyên mở các bài hát dạy chữ trên Internet để lôi cuốn trẻ vào hứng thú học chữ, hoặc kết hợp cho bé hát karaoke nhạc thiếu nhi để con vừa thuộc mặt chữ, vừa nhận diện được cách đọc.
Là bố mẹ, hẳn ai cũng mong con mình khỏe mạnh và thông minh. Tuy nhiên, ở mỗi độ tuổi, khả năng và mức độ phát triển của các bé khác nhau. Phụ huynh nên áp dụng những bí quyết nêu trên để dạy trẻ 3 tuổi học chữ nhanh chóng, dễ nhận biết, mau thuộc với tinh thần thoải mái và con luôn cảm thấy hứng thú.
Dạy trẻ 3 tuổi học chữ bố mẹ không nên ép trẻ phải viết được chữ cái. Giai đoạn này điều quan trọng nhất vẫn là trẻ có sự hứng thú đối với các con chữ. Việc dạy trẻ nên chỉ ở giai đoạn làm quen. Điều này không chỉ giúp con tiếp nhận thêm thông tin mà còn đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Như vậy, bố mẹ đã thành công trong việc dạy trẻ lên 3 liên quan đến nhận biết một phần môi trường xung quanh qua khái niệm chữ, một cách hiệu quả rồi.
Bích Thuộc & Như Hà
