Cơm lam là món ăn đặc sản nổi tiếng không chỉ có ở vùng Tây Bắc mà còn xuất hiện tại nhiều khu vực vùng cao khác. Món cơm này được nấu theo phương thức rất đặc biệt, đựng trong ống tre hoặc nứa, nướng trực tiếp trên than hồng.
1. Chuẩn bị nguyên liệu để nấu món cơm lam
Để nấu món cơm lam, chị em cần chuẩn bị những nguyên liệu sau đây:
- 1kg gạo nếp cái hoa vàng, hạt tròn mẩy, màu trắng sữa
- 7 - 8 ống tre hoặc nứa
- 3 - 4 tàu lá chuối
- 2 củ gừng tươi, nước dừa tươi
- Rơm, than củi
2. Cách đơn giản nấu món cơm lam
Cách chế biến món cơm lam vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần thực hiện theo các hướng dẫn cụ thể như sau:
Sơ chế nguyên liệu
Trước tiên, gạo nếp đem rửa sạch, ngâm trong nước khoảng 5 - 7 tiếng đồng hồ. Sau đó, chị em vớt ra rổ, để ráo. Công đoạn này giúp cơm sau khi nấu nở mềm, dẻo ngọt và có mùi thơm đặc trưng.
Lá chuối đem rửa sạch, lau khô. Điều cần lưu ý lúc này là thao tác nhẹ nhàng, tránh mạnh tay khiến lá rách. Sau đó, chị em khéo léo cắt lá cắt thành từng miếng vuông nhỏ, xếp ngay ngắn trên khay đựng và bắt tay vào thực hiện bước tiếp theo.
Gừng được gọt sạch vỏ, rửa sạch, giã nhuyễn. Khi thực hiện, chị em cẩn thận để nước gừng không bắn vào mắt gây cay xót.
Chế biến cơm lam
Đầu tiên, chị em trộn đều gạo với gừng giã nhuyễn, cho thêm chút muối vào đảo đều để món cơm thêm đậm vị. Tiếp theo đó, lá chuối được cuộn tròn lại để bịt kín một đầu ống nứa; đầu còn lại đổ gạo vào. Lưu ý, đổ gạo nếp cách miệng ống một khoảng để cơm chín đều, nở ra vừa khít với ống, không bị bung lá.
Ở bước tiếp theo, chị em cho nước dừa tươi ngập gạo, lấy lá chuối cuộn tròn và bịt đầu còn lại của ống tre/nứa cho chắc chắn, đảm bảo nước không bị đổ ra ngoài trong quá trình nấu chín cơm lam.
Chị em nhóm lửa với rơm và than. Khi bếp cháy rực hồng, các ống cơm được đặt lên trên để nướng. Trong khi thực hiện, ống cơm cần xoay liên tục để phần cơm bên trong chín đều.
Người nấu nhận biết cơm chín khi thấy hơi nước bốc lên từ miệng ống và hương thơm ngào ngạt. Thông thường, thời gian nấu kéo dài khoảng 1 tiếng đồng hồ. Sau khi nướng xong, chị em để một lúc cho bớt nóng, dùng dao tước bỏ lớp ngoài, chỉ để lại lớp lạt mỏng bên trong.
Khi ăn, chị em dùng dao tách lấy phần cơm dẻo bên trong, chấm với muối vừng hoặc ăn kèm thịt quay, gà nướng đều rất ngon.
3. Một số lưu ý để món cơm lam luôn ngon
Điều quan trọng nhất khi thực hiện món cơm lam ngon chuẩn vị Tây Bắc là phải chọn được loại gạo nếp ngon. Theo đó, tốt nhất là chị em nên chọn hạt nếp dẻo, tròn mẩy, màu trắng sữa tươi mới, ngửi có mùi thơm, khi ăn sống có vị ngọt nhẹ.
Bên cạnh đó, việc chọn ống tre/nứa đúng loại cũng rất quan trọng trong việc tạo nên hương vị của món cơm lam. Bạn nên chọn ống còn tươi, có màu xanh đậm, đường kính nhỏ vừa bằng khúc mía, dài khoảng 30 phân là được.
Ngoài món cơm lam truyền thống chỉ nấu bằng gạo nếp, bạn có thể biến tấu đôi chút để món ăn thêm lạ miệng. Theo đó, việc trộn thêm khoai hoặc sắn sẽ giúp món ăn có vị bùi và thơm ho.
Bên cạnh việc nướng cơm lam trên bếp củi hoặc than, bạn cũng có thể xếp cơm lam vòng tròn quanh đống lửa để tận dụng hơi nóng làm chín cơm.
Chị em nội trợ đừng quên học cách làm cơm lam được chia sẻ chi tiết trên đây để thết đãi cả nhà nhé! Mọi thành viên trong gia đình sẽ không khỏi bất ngờ khi được thưởng thức món cơm lam nóng hổi, thơm lừng dù chưa từng đặt chân đến vùng cao. Hãy cùng những người yêu thương trải nghiệm hương vị bình dị nhưng tuyệt vời này nhé.
Hà Vy tổng hợp