1. Việc kiêng cữ sau sinh có nên không?
Câu hỏi này cũng cần được đề cập vì trong cuộc sống hiện đại, một bộ phận nhỏ các mẹ có xu hướng muốn từ bỏ việc kiêng cữ sau sinh. Lý do là các mẹ cho rằng, nhiều phụ nữ phương Tây không kiêng cữ sau sinh, vẫn hồi phục bình thường.
Thực sự, việc kiêng cữ sau sinh là điều mẹ hoàn toàn nên làm. Vì trong quá trình chuyển dạ, mẹ đã mất rất nhiều sức lực. Do đó sau khi vượt qua quá trình này, mẹ cần có được một chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi rất phù hợp mới có thể hồi phục một cách nhanh chóng.
Theo quan niệm ngày xưa, sau khi sinh nếu mẹ không thực hiện việc kiêng cữ khắt khe sẽ dễ bị ốm, đau nhức xương khớp, nhức đầu thường xuyên,...Vì vậy, các mẹ cần phải ở cữ trong vòng 3 tháng. Trong đó, mẹ không được nói chuyện với người lạ, không đọc sách, tắm rửa và chỉ ăn được những món ăn đơn giản,... Tuy nhiên về sau này, qua những nghiên cứu các chuyên gia đã chứng minh rằng, việc kiêng cữ chỉ nên thực hiện trong 1 tháng, những quan niệm quá khắt khe hay sai lầm cần phải được gỡ bỏ.
Như thế, kiêng cữ sau sinh là việc nên làm, vậy chị em sau sinh kiêng gì thì hợp lý mà vẫn đảm bảo sức khỏe, chúng ta tiếp tục cùng nhau tìm hiểu chi tiết hơn ngay dưới đây nhé.
2. Phụ nữ sau sinh kiêng gì?
2.1. Phụ nữ sau sinh nên kiêng sử dụng nước lạnh
Ông bà ta ngày xưa thường quan niệm, mẹ sau sinh không được gội đầu, tắm rửa, đánh răng,... nhưng điều ngày chỉ đúng một phần. Bởi vì nếu không vệ sinh cơ thể sạch sẽ mẹ càng có nhiều nguy cơ mắc bệnh hơn. Điều mẹ cần kiêng ở đây là tránh việc tiếp xúc với nước lạnh thường xuyên, hay trong thời gian lâu, vì nước lạnh có thể dẫn đến việc đau xương khớp sau này và có thể khiến mẹ bị nhiễm lạnh, nhiễm khuẩn, chuột rút,... Do đó, khi vệ sinh cơ thể, mẹ cần được thực hiện ở nơi kín gió, sử dụng nước ấm và không quá lâu mẹ nhé.
2.2. Phụ nữ sau sinh nên kiêng các đồ uống có cồn, chất kích thích
Những đồ uống có cồn, chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê, thực phẩm chứa caffeine,... đã được khuyến cáo là không nên sử dụng trong khoảng thời gian thai kỳ, và sau khi sinh xong, mẹ cũng cần phải kiêng. Vì nhóm thực phẩm này có thể khiến mẹ bị huyết áp cao, ảnh hưởng đến chất lượng sữa và tất nhiên, sức khỏe của bé cũng sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều. Vì thế, trước khi sử dụng thực phẩm nào, mẹ nên tập thói quen kiểm tra thông tin dinh dưỡng liên quan vì rất có thể chúng sẽ chứa những chất mẹ đang cần kiêng cữ.
2.3. Kiêng quan hệ tình dục tối thiểu 4-6 tuần sau sinh
Trong khoảng 4 - 6 tuần đầu tiên sau khi sinh, mẹ nên kiêng hoàn toàn việc quan hệ vợ chồng. Nguyên nhân là do, cơ thể mẹ lúc này đang còn yếu và cần một khoảng thời gian nhất định để hồi phục. Do đó, việc kiêng cữ ngay lúc này là rất cân thiết để giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm trùng, tổn thương và chảy máu vùng kín của mẹ.
2.4. Kiêng làm việc nặng
Trong khoảng thời gian ít nhất là 3 tháng, mẹ cần kiêng làm việc nặng, đây chính là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng sa tử cung. Vì sau khi sinh, tử cung của mẹ vẫn còn to và nặng, trong khi đó, các dây chằng giúp nâng đỡ ở phần đáy chậu vẫn còn yếu và chưa thể phục hồi. Điều này, sẽ khiến dạ con rất dễ bị sa xuống dưới, đặc biệt là ở những mẹ đã sinh con nhiều lần.
Một lưu ý nhỏ cho mẹ nữa là, nếu vận động nặng bằng tay, ví dụ như việc giặt quần áo, mang đồ, xách đồ nặng,...sau này sẽ khiến gân tay nổi lên nhiều, rất xấu đấy ạ.
2.5. Kiêng nằm phòng quá kín - điều nhất định phải đề cập khi bàn về vấn đề phụ nữ sau sinh kiêng gì
Chúng ta cũng thấy rõ một điều, phụ nữ Việt sau sinh đa phần đều "ở yên" trong phòng, trong nhà "kín như bưng". Việc đi ra ngoài được xem là "tối kị" với hầu hết các mẹ sau sinh.
Việc mẹ thường xuyên nằm trong phòng kín hay mặc quá nhiều quần áo sẽ khiến sức khỏe của cả 2 mẹ con ảnh hưởng rất nhiều. Vì khi ở trong phòng kín, vi khuẩn, muỗi,... sẽ có nơi ẩn nấp, xâm nhập gây bệnh cho cả mẹ và bé. Chưa kể, không khí ngột ngạt, bí bách sẽ dễ gây ra chứng trầm cảm sau sinh rất nguy hiểm. Tốt nhất mỗi sáng, mẹ nên dành nhiều thời gian để tắm nắng cùng con để hồi phục sức khỏe cũng như tăng sức đề kháng cho cả bé yêu. Một lưu ý nhỏ cho mẹ là, mẹ chỉ nên tắm nắng trước 7h và mỗi lần không được quá 30 phút nhé.
2.6. Kiêng cữ trong việc ăn uống
Việc sinh nở đã khiến cho mẹ mất rất nhiều sức lực, do đó thời gian này mẹ cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, cũng như các thực phẩm hỗ trợ, để lấy lại sức cũng như cung cấp đủ sữa chất lượng cho bé yêu. Trong mỗi bữa ăn của mẹ cần được đảm bảo luôn có các chất như đạm, tinh bột, đường, rau xanh,...
Bên cạnh đó, mẹ cũng cần:
- Không ăn đồ lạnh, thức ăn lên men như các loại dưa muối, thức ăn qua đêm, đồ ăn sống nhằm hạn chế tình trạng nhiễm khuẩn và các ký sinh trùng gây bệnh.
- Tránh ăn các thực phẩm chế biến sẵn vì chúng thường có nhiều muối, đường, các chất bảo quản không tốt cho sức khỏe của mẹ mới sinh.
- Không nên ăn cải bẹ xanh/ cải đắng vì chúng sẽ gây ra tình trạng són tiểu.
- Cần kiêng một số đồ ăn tính hàn như rau bí đỏ, khổ qua, bắp cải, lê, dưa gang, thịt trâu; bánh kẹo nhiều đường, đặc biệt là đường mạch nha vì chúng sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và chất lượng sữa.
- Nếu mẹ sinh mổ , cần hạn chế ăn đồ nếp, hải sản, rau muống, thịt bò, lòng trắng trứng gà,... vì chúng là những thức ăn làm tăng quá trình tạo mủ viêm gây ra sẹo lồi.
3. Những bí quyết hay dành cho mẹ sau sinh
Để việc kiêng cữ sau sinh không là nỗi ám ảnh thường trực, thì mẹ có thể tham khảo thêm những bí quyết hay được nhiều mẹ bỉm sữa truyền tai nhau nhu dưới đây:
- Tư thế nằm nghiêng là phù hợp nhất cho các mẹ sinh mổ, vì nằm nghiêng làm giảm co thắt tử cung.
- Kê thật nhiều gối xung quanh mình vì như thế giúp mẹ giảm đau khi đứng lên, ngồi xuống. Kê gối ở bụng cũng làm giảm đau khi cười nói, hắt hơi.
- Mẹ có thể sử dụng những viên thuốc ngậm ho để giảm cơn ngứa rát, vì nếu ho nhiều sẽ rất dễ làm bục chỉ khẩu và khiến vết thương lâu lành.
- Tắm vòi sen với nước ấm giúp cơ thể được thư giãn.
- Mỗi ngày, mẹ nên dành chút thời gian nói chuyện với chồng và chia sẻ với anh ấy những điều thú vị hay những khó khăn mà mẹ đang gặp phải trong thời gian ở cữ của mẹ sau sinh .
- Xoa bóp, làm mặt thư giãn cùng với các loại tinh dầu từ thiên nhiên như: tinh dầu dừa, oliu,... sẽ giúp da mẹ trông tự nhiên, không bị nhăn hay lộ rõ vết rạn.
- Sữa chua và salad trộn là một lựa chọn không tồi để áp dụng vào cách giảm béo bụng sau sinh tại nhà đấy mẹ.
- Một điều quan trọng mà các mẹ cần nhớ là tất cả các mẹ đều có khả năng có đủ sữa cho con bú, ngay cả khi mẹ sinh đôi, vì thế đừng quá lo lắng mẹ nha. Vấn đề là hãy để tinh thần thoải mái, ăn uống khoa học thì sữa sẽ về đủ cho con bú.
Ông bà ta vẫn thường nói "Có kiêng có lành", do đó, mặc dù có những quan niệm kiêng cữ không còn phù hợp chúng ta cần loại bỏ, nhưng không phải tất cả các quan niệm kiêng cữ theo dân gian đều hoàn toàn sai. Trong vấn đề phụ nữ sau sinh kiêng gì, Chuyên mục Mẹ sau sinh của Yeutre.vn cho rằng, mẹ nên tìm hiểu thật kỹ lưỡng, cân nhắc theo tình hình sức khỏe thực tế của mình để chọn lựa những điều cần kiêng sao cho phù hợp. Có như thế, sức khỏe của mẹ mới đảm bảo, lại không ảnh hưởng đến con và mẹ cũng không phải chịu nhiều áp lực trong giai đoạn ở cữ của mình.
Hiền Anh tổng hợp
