Bệnh sốt xuất huyết ở trẻ là gì?
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus Dengue gây ra và lây lan từ người nhiễm virus sang người lành bằng vết muỗi vằn đốt. Có hai loại muỗi vằn truyền bệnh với tên khoa học lần lượt là Aedes aegypti và Aedes albopictus, nguy hiểm và chủ yếu nhất vẫn là Aedes aegypti.
Sốt xuất huyết xảy ra ở tất cả các nước nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới. Còn ở Việt Nam, bệnh có tỷ lệ lưu hành rất cao và phổ biến - ở cả Bắc, Trung, Nam và Tây Nguyên, không phân biệt thành thị hay nông thôn. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường phát triển mạnh thành dịch khi đến mùa mưa, ở xứ nóng, vùng có nhiều cây cối rậm rạp như trồng nhiều cao su, cà phê,... Đặc biệt cần lưu ý nhất là khoảng tháng 7, 8, 9, 10.
Bệnh sốt xuất huyết ở trẻ nguy hiểm thế nào?
- Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh.
- Thường bùng phát thành dịch lớn với nhiều người mắc cùng lúc, chủ yếu là trẻ em, làm cho công tác điều trị trở nên quá tải và gặp nhiều khó khăn.
- Có thể gây tử vong cho trẻ em, gây nên tổn thất và thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội.
- Do virus Dengue gây ra với 4 tuýp gây bệnh khó chẩn đoán phân biệt được ký hiệu là D1, D2, D3 và D4. 4 tuýp này đều phổ biến ở Việt Nam và luân phiên gây dịch với nhiều biến chứng phức tạp. Do miễn dịch được tạo thành sau khi mắc phải bệnh chỉ có hiệu lực với riêng từng tuýp nên nguy cơ mắc sốt xuất huyết nhiều lần bởi các tuýp khác nhau là rất cao, đặc biệt là ở trẻ em.
Bệnh sốt xuất huyết thường xảy ra với những trẻ nào?
Sốt xuất huyết thường xảy ra ở những trẻ trong độ tuổi từ 2 đến 9, càng lớn thì tỷ lệ mắc bệnh càng ít. Cần lưu ý hơn, với những bé bụ bẫm, nặng kí thì khi mắc bệnh sẽ dễ có xu hướng diễn tiến nặng hơn.
Sốt xuất huyết thường xảy ra vào đầu mùa mưa, cao điểm từ tháng 6 đến 10 Âm lịch, giảm dần vào cuối năm, thường bùng phát mạnh ở những nơi dân cư tập trung đông đúc, vệ sinh môi trường kém, khí hậu nóng.
Sốt xuất huyết ở trẻ có biểu hiện gì?
1. Thể bệnh sốt xuất huyết nhẹ
- Trẻ có dấu hiệu đau đầu dữ dội vùng trán, sau nhãn cầu.
- Trẻ sốt cao đột ngột tăng từ 39 đến hơn 40 độ C, kéo dài từ 2 đến 7 ngày, khó hạ sốt, diễn biến nhanh.
- Có thể nổi mẩn đỏ, phát ban ngoài da.
2. Thể bệnh sốt xuất huyết nặng
Bao gồm các dấu hiệu đã nêu ở thể bệnh nhẹ, kèm theo một hoặc nhiều dấu hiệu dưới đây:
- Dấu hiệu xuất huyết: Xuất hiện các chấm, nốt xuất huyết ngoài da, bé chảy máu cam, chảy máu chân răng, vết bầm tím chỗ tiêm, nôn/ ói ra máu, phân đen (do bị xuất huyết nội tạng).
- Trẻ lên cơn đau bụng, buồn nôn, chân tay lạnh, người vật vã, hốt hoảng (hội chứng choáng do xuất huyết nội tạng gây mất máu, tụt huyết áp), nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
Khi nghi ngờ trẻ bị sốt xuất huyết, hãy đưa trẻ đến ngay đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.
Phòng ngừa sốt xuất huyết cho trẻ thế nào?
Theo bác sĩ Lê Xuân Thủy, Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế thì cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, lăng quăng/ bọ gậy và phòng chống muỗi đốt, bằng cách:
1. Loại bỏ nơi ở của muỗi, lăng quăng/ bọ gậy
- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không thể đẻ trứng vào trong.
- Thả cá hoặc mê-zô vào các dụng cụ chứa nước lớn (như bể, giếng, chum, vại...) để diệt lăng quăng/ bọ gậy.
- Rửa và thay các dụng cụ chức nước vừa, nhỏ (lu, khạp…) hàng tuần, hoặc mỗi vài ngày thì càng tốt.
- Thu gom và hủy các vật dụng phế thải trong/ ngoài nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/ vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá..., dọn vệ sinh môi trường, dọn dẹp các bụi rậm, cây cỏ nhiều, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
- Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/ tủ đựng chén bát, ống cống, thay nước bình hoa.
2. Phòng chống muỗi đốt
- Mặc quần áo dài tay cho trẻ.
- Cho trẻ ngủ trong màn/ mùng kể cả ban ngày.
- Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi, kem trị côn trùng đốt,...
- Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi an toàn cho trẻ.
- Cho trẻ bị sốt xuất huyết nằm trong màn/ mùng, tránh muỗi đốt để hạn chế lây bệnh cho người khác.
- Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.
Trúc Nguyễn
