1. Những nguyên nhân gây cận thị ở trẻ hiện nay
Theo thống kê của Bệnh viện Mắt Trung ương, hiện có khoảng 3 triệu trẻ em trên cả nước mắc tật khúc xạ về mắt. Trong đó, có 2/3 là trẻ bị cận thị, tập trung chủ yếu ở đô thị với tỷ lệ chiếm 30-35%, còn ở vùng núi và nông thôn thì con số này là 15-20%.
Nói đến nguyên nhân gây cận thị ở trẻ em thì có rất nhiều. Theo các chuyên gia y tế, trẻ bị cận thị thường xuất phát từ những lý do phổ biến được liệt kê dưới đây.
1.1. Chế độ dinh dưỡng
Đường và tinh bột là 2 loại thực phẩm có thể làm tăng lượng insulin làm ảnh hưởng tới nhãn cầu. Chính điều này có thể dẫn đến nhãn cầu dài bất thường và gây cận thị ở trẻ. Những chất này chứa nhiều trong thức ăn nhanh gây hại và nước ngọt, món ăn vặt vỉa hè không đảm bảo an toàn vệ sinh,...mà trẻ em vẫn thường tiêu thụ.
1.2. Yếu tố di truyền
Nếu trong gia đình có bố mẹ cận thị thì khả năng di truyền sang con cao hơn so với bố mẹ không cận thị. Theo một nghiên cứu, khả năng cha mẹ đều cận thị di truyền cho con với tỷ lệ lên đến 33-60%, nếu chỉ cha hoặc mẹ cận thị thì con có khả năng cận thị di truyền là 23-40%. Trong trường hợp bố mẹ đều không cận thị thì khả năng con cận thị khoảng 6-15%. Tuy nhiên, nếu cha mẹ cận thị trên 6 Diop (đơn vị đo độ cong của mắt kính) thì khả năng con cận thị là 100%.
1.3. Điều kiện ánh sáng từ môi trường
Ánh sáng giúp mắt nhìn rõ mọi thứ. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu trẻ học tập ở nơi ánh sáng yếu sẽ dễ gây đau đầu, căng thẳng, mệt mỏi và chảy nước mắt. Nghiên cứu được thực hiện bởi Ian Morgan, tại Đại học Quốc gia Úc, cho kết quả rằng, nếu trẻ tiếp xúc mỗi ngày 3 giờ với lượng ánh sáng có cường độ ít nhất là 10.000 lux thì có thể được bảo vệ khỏi tật cận thị.
Tuy nhiên, không phải loại ánh sáng nào cũng tốt cho mắt của trẻ. Ánh sáng xanh từ màn hình tivi, máy vi tính, điện thoại, chơi ipad liên tục,...xuyên qua các lớp lọc ánh sáng tự nhiên của nhãn cầu đến đáy mắt gây ra các triệu chứng như khô mắt, mờ mắt, nhức mắt…Bên cạnh đó, nếu để mắt tiếp xúc quá lâu với ánh nắng mặt trời hay mặt trăng đều ảnh hưởng xấu đến mắt, có thể gây ra cận thị ở trẻ.
1.4. Sự nghỉ ngơi của mắt
Một trong những nguyên nhân gây cận thị ở trẻ là do mắt không được nghỉ ngơi đầy đủ. Việc học tập ngày nay nặng hơn rất nhiều. Hằng ngày, trẻ phải dành 8 tiếng học ở trên lớp, khi về nhà lại vẫn tiếp tục học bài, làm bài tập,…thời gian học kéo dài làm mắt bị quá tải.
Thêm vào đó là những thiết bị hiện đại như tivi, điện thoại thu hút sự chú ý của trẻ, thậm chí nhiều bé liên lục dán mắt vào màn hình tivi, điện thoại khiến mắt không được nghỉ ngơi, không tiếp xúc được với ánh sáng mặt trời trong thời gian cần thiết. Từ đó, dẫn đến nguy cơ cận thị ở trẻ.
1.5. Do tư thế ngồi học sai cách
Các bác sĩ khuyến cáo tư thế ngồi học không đúng và học tập nơi không đủ ánh sáng là một trong những nguyên nhân gây cận thị hàng đầu ở trẻ em thuộc mọi độ tuổi. Ngoài ra, việc xem tivi, máy vi tính, điện thoại với khoảng cách quá gần cũng là nguyên nhân khiến khả năng nhìn của mắt giảm sút.
2. Cận thị ở trẻ có thể phòng ngừa được không?
Từ những liệt kê nguyên nhân gây cận thị kể trên, các chuyên gia y tế khuyến cáo bố mẹ nên tìm biện pháp phòng ngừa cho con ngay từ sớm. Theo đó, cần tập những thói quen tốt cho con, đồng thời, áp dụng ngay cách giảm độ cận thị tự nhiên nếu phát hiện con có dấu hiệu cận thị sớm.
Sau đây mà một số gợi ý mà các mẹ có thể áp dụng:
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho bé hợp lý. Đồng thời, cần cung cấp đầy đủ các loại thức ăn tốt cho mắt trẻ bao gồm vitamin A và vitamin D. Hai chất này có nhiều trong cà rốt, cà chua, khoai lang…Với vitamin D, cơ thể trẻ có thể tự tổng hợp dưới ánh nắng mặt trời tự nhiên.
- Việc cân băng giữa học tập và nghỉ ngơi là điều vô cùng quan trọng để bảo vệ mắt của bé khỏe mạnh. Cứ học 45 phút phải để cho mắt thư giãn, giữ khoảng cách giữa mắt và sách khoảng 25-40 cm. Mỗi ngày, nên tập cho bé xem tivi đúng cách với thời lượng chỉ khoảng 1 tiếng và cách màn hình 3m. Khi học trên máy tính thì ngồi cách 20 feet (6m), cứ làm việc 20 phút thì cho mắt nghỉ 20 giây.
- Ngay từ nhỏ, cần điều chỉnh và tập cho con tư thế ngồi học đúng cách để tránh các hiện tượng như cận thị hoặc loạn thị, tật gù lưng ở trẻ,...
- Hằng ngày nên cho con chơi đùa ngoài trời với bố mẹ, hoặc với trẻ khác. Một số nghiên cứu cho thấy, các trò chơi ngoài trời sẽ làm giảm khả năng cận thị của trẻ. Theo tiến sĩ Nhãn khoa Donald Mutti của Đại học Nhãn khoa, Bang Ohio, thì: “ Dữ liệu cho thấy rằng, nếu hoạt động ngoài trời hơn 14 giờ trong tuần, một trẻ có gen di truyền cận thị sẽ giảm nguy cơ phải đeo kính xuống gấp 3 lần .”
Việc tìm hiểu đúng nguyên nhân gây cận thị sẽ giúp bố mẹ có được những giải pháp tối ưu trong việc phòng tránh và khắc phuc tật cận thị ở trẻ. Người ta thường ví đôi mắt chính là cánh cửa sổ mở lối vào tâm hồn của một con người. Vì thế, đừng để mọi người nhìn tâm hồn của con yêu mình qua "hai mảnh ve chai", bố mẹ nhé.
Nguyên Bình tổng hợp
