Trước tiên, Yeutre.vn sẽ lý giải vì sao chất lượng trứng lại có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng sinh sản của phụ nữ sau này.
1. Chất lượng của trứng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ra sao
Chất lượng của trứng sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng sinh sản ở phụ nữ. Nếu trứng kém chất lượng thì khả năng thụ thai sẽ khó thành công hơn. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, phụ nữ trong độ tuổi từ 15 - 25 có đến 40% khả năng thụ thai trong mỗi chu kỳ. Đối với phụ nữ ở độ tuổi tiền mãn kinh, tỉ lệ này chỉ còn 25%. Nguyên nhân là ở độ tuổi tiền mãn kinh có xu hướng ít trứng hơn và chất lượng trứng cũng kém dần.
Một số lý do cho thấy, chất lượng trứng thấp là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng sinh con của chị em :
- Trứng kém chất lượng dẫn đến việc thụ thai rất khó khăn. Nếu có thụ thai thì thai nhi sẽ khó có thể phát triển tốt, không giữ được thai nhi trong vài tuần đầu hoặc gây ra dị tật về sau.
- Khi trứng kém chất lượng thụ tinh được cấy vào tử cung, trứng sẽ không đủ tốt để phát triển dẫn đến sảy thai.
2. Chất lượng trứng như thế nào là tốt
Ở thời kỳ sinh sản của phụ nữ sẽ có một số lượng hữu hạn trứng. Khi trứng rụng có khả năng được thụ thai để hình thành thai nhi. Số lượng trứng không phải là yếu tố quyết định đến khả năng thụ thai mà chất lượng trứng và tinh trùng mới là yếu tố quyết định. Chất lượng của trứng không phải xác định bằng mắt hay quan sát sự phân chia của phôi.
Chất lượng trứng tốt để phát triển thành phôi sau khi được thụ tinh. Một quả trứng khỏe mạnh phải có đầy đủ các nhiễm sắc thể và khả năng kết hợp các nhiễm sắc thể với tinh trùng. Quá trình thụ thai sẽ không thể nếu trứng không có các nhiễm sắc thể cần thiết.
Vậy chị em phụ nữ cần phải kiểm tra cũng như đánh giá chất lượng buồng trứng càng sớm càng tốt, nhất là người đang điều trị vô sinh và phụ nữ độ tuổi ngoài 35. Việc kiểm tra sẽ tiến hành theo các phương pháp khoa học sau.
3. Phương pháp kiểm tra chất lượng trứng
3.1 Xét nghiệm FSH
Có nhiều xét nghiệm máu giúp kiểm tra chất lượng trứng. Xét nghiệm phổ biến nhất là FSH (hóc môn kích thích nang) thường được tiến hành vào ngày thứ 3 của vòng kinh.
Nếu nồng độ FSH cao có nghĩa là buồng trứng không phát tín hiệu đến tuyến yên, nên cơ thể tiết ra nhiều FSH hơn để kích thích buồng trứng. Các bác sĩ đã nghiên cứu hàng nghìn chu kì thụ thai trong hơn 10 năm, và phát hiện những phụ nữ có nồng độ FSH cao có chất lượng trứng thấp và hiếm khi thụ thai với cả trứng của chính mình (tuy nhiên có khi lại nhanh thụ thai với trứng được hiến tặng).
Lý giải khoa học cho vấn đề này vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, chúng ta biết chắc là khi trứng rụng ở những người có nồng độ FSH cao, chúng trông có vẻ bình thường, có khả năng thụ tinh bình thường và cũng có thể phân chia phôi ở ngưỡng trung bình. Tuy nhiên, phôi lại hiếm khi thực hiện các hoạt động phân chia tế bào để đạt đến giai đoạn 8 tế bào và gần như không bao giờ làm tổ.
3.2 Xét nghiệm AMH
Một xét nghiệm mới giúp đo dự trữ trứng của buồng trứng là AMH, một loại hóc môn được tiết ra bởi các tế bào hạt của nang buồng trứng. Nồng độ AMH trong máu có thể phản ánh được khả năng dự trữ trứng.
Loại xét nghiệm này cho chúng ta dấu hiệu để chẩn đoán số lượng trứng và số năm cần thiết để thụ thai, nhưng lại không thể kiểm tra được chất lượng trứng. AMH không thay đổi trong suốt chu kì kinh nguyệt của bạn, nên mẫu máu có thể lấy bất kì lúc nào, ngay cả khi bạn đang dùng thuốc tránh thai.
3.3 Xét nghiệm dự trữ trứng
Hầu như cứ 10 người phụ nữ bị chẩn đoán vô sinh sẽ có 1 người gặp vấn đề suy giảm buồng trứng khiến họ không thể mang thai. Rất khó để giải quyết vấn đề dạng này.
Vì vậy, điều quan trọng nhất là phải làm các thử nghiệm dự trữ buồng trứng để đánh giá khả năng sinh sản theo hướng dẫn của bác sĩ.
Phụ nữ có trứng ngay cả trước khi họ ra đời. Trong thời kì này, dự trữ buồng trứng, số trứng được lưu trữ trong các nang đã giảm đáng kể. Ở các năm sau đó, tình trạng này cứ tiếp diễn khiến số lượng trứng càng cạn kiệt. Thực ra, các trứng có xu hướng bị thoái hóa hơn là bị tách khỏi buồng trứng.
Các xét nghiệm khác cũng có khả năng đánh giá dự trữ trứng như:
- Kích thích nang trứng.
- Dùng thuốc kích thích rụng trứng Clomid.
- Xác định số lượng nang thứ cấp.
Chị em có biết, buồng trứng khỏe mạnh sẽ giúp bạn có tâm lý yên tâm hơn về khả năng sinh sản của mình. Để buồng trứng khỏe mạnh, chị em nên chú ý những điều sau đây.
4. Việc cần làm để giúp buồng trứng khỏe mạnh
- Bổ sung sắt trong những ngày "đèn đỏ" : Trong những ngày “đèn đỏ”, cơ thể có thể mất đi một lượng lớn nguyên tố sắt mà sắt lại bổ sung dinh dưỡng cho buồng trứng. Do đó, trong thời gian này, chị em nên ăn nhiều rau và những thực phẩm giàu sắt như nội tạng động vật để giúp buồng trứng khỏe mạnh hơn.
- Bổ sung sản phẩm từ đậu nành: Protein thực vật có trong đậu nành giúp buồng trứng khỏe mạnh hơn. Mỗi ngày ăn một miếng đậu phụ nhỏ là đủ vì nạp quá nhiều protein thực phẩm, đồng thời gia tăng gánh nặng cho thận. Tuy nhiên, ăn đậu phụ luộc sẽ tốt hơn đậu phụ rán bởi vì trong dầu ăn dùng để rán đậu có chứa các axit béo không bão hòa, sẽ phá hủy hoạt tính của protein thực vật, làm giảm tác dụng của protein.
- Hạn chế dùng thuốc giảm đau : Thuốc giảm đau gây ức chế thần kinh não, uống trong thời gian dài sẽ làm “mê hoặc” trung khu não, tốc độ “ra chỉ thị” của não tới buồng trứng chậm, hoạt tính của buồng trứng cũng suy giảm theo.
- Ngoài ra, bạn cũng nên tránh bị ảnh hưởng bởi các bức xạ máy tính: vì bức xạ máy tính sẽ ảnh hưởng tới chất lượng buồng trứng, nhất là khi bạn sử dụng gần vùng bụng. Bức xạ máy tính bảng ít hơn rất nhiều so với máy tính để bàn, muốn tránh tối đa bức xạ máy tính, cách tốt nhất là nạp điện tốt cho máy tính bảng, rút nguồn điện, dùng pin để làm việc.
Chị em đang lên kế hoạch có con, thì việc tiến hành kiểm tra chất lượng trứng là hết sức quan trọng và cần thiết. Để có một sức khỏe sinh sản tốt, điều quan trọng là chị em cần phải chăm sóc sức khỏe của mình một cách thường xuyên. Đi kiểm tra và khám phụ khoa định kỳ để phát hiện những nguy cơ tiềm ẩn, có thể ảnh hưởng tới thiên chức làm mẹ của mình sau này, từ đó lên phương án chữa trị kịp thời. Chúc vợ chồng bạn luôn khỏe mạnh và sớm có tin vui.
Võ Thy tổng hợp
