Đặc biệt, mỗi loại tranh sẽ có cách vệ sinh và bảo quản riêng. Bài viết dưới đây chia sẻ với bạn một vài thông tin cần thiết trong việc vệ sinh và bảo quản tranh.
1. Hướng dẫn cách vệ sinh các loại tranh
Tranh thêu thường được lồng khung kính để bảo quản.
Tranh lồng khung kính
Nếu tranh lồng trong khung kính nghĩa là tranh đã được bảo vệ. Các loại tranh thường dùng cách bảo quản này là tranh lụa, tranh thêu, tranh xếp giấy, tranh đá quý hay tranh bột màu. Vì các loại tranh này dễ bị bụi bẩn bám và dễ bị tác động bởi nhiệt độ hay môi trường bên ngoài.
Theo đó, vệ sinh các tranh đã lồng trong khung kính khá đơn giản vì bạn chỉ cần làm sạch khung kính bảo vệ là được. Tuy nhiên, bạn cũng cần đến các dụng cụ làm sạch chuyên dụng khác như: nước xịt kính, khăn lông mềm, chổi mềm, nước sạch và nên tiến hành theo các bước sau:
- Đầu tiên, quét sạch bụi bám trên tranh với chổi mềm. Sau đó xịt nước rửa kính lên khung và lau sạch bằng khăn mềm theo chiều kim đồng hồ để làm sạch mặt kính. Chú ý chỉ nên xịt nước rửa kính vừa đủ không nên xịt quá nhiều khiến nước tràn và ngấm vào tranh gây hư hỏng.
- Lau phần khung gỗ bọc ngoài nhưng chỉ nên lau với nước sạch, không nên dùng aceton hay xăng thơm vì có thể gây hỏng lớp sơn. Cẩn thận lau sạch các khe hẹp để lấy sạch bụi bẩn.
Tranh treo trực tiếp trên khung
Tranh treo trực tiếp trên khung thường là tranh sơn dầu, tranh sơn mài hay tranh gốm. Đặc điểm của các bức tranh này là không thấm nước, dễ lau chùi và có thể dùng nước để cọ rửa trực tiếp.
Tranh sơn dầu dễ lau rửa trực tiếp
Để làm sạch các bức tranh này đơn giản bạn dùng khăn mềm thấm nước, vắt sạch và lau trực tiếp lên tranh. Chú ý không dùng các chất tẩy mạnh, đặc biệt là với khung gỗ viền tranh.
Nếu tranh bám các vết bẩn cứng đầu nên phủ lên vết bẩn bông gòn thấm ướt để chừng vài tiếng đồng hồ để làm mềm vết bẩn và lau sạch chúng với khăn tẩm cồn. Bạn nên lau một lớp dầu lanh qua các tranh này để giúp chúng sáng bóng trở lại sau khi đã lau sạch bụi bẩn.
Khăn dùng để lau tranh nên chọn loại khăn mềm, không xơ gai để tránh vết xướt trên tranh.
Với những bức tranh sơn mài, nếu vết bẩn quá khó tẩy rửa bạn có thể dùng vòi hoa sen để xịt sạch. Gọt vỏ một củ khoai tây, cắt lát và thoa nhẹ lên tranh, sau đó lau lại bằng khăn ẩm sẽ giúp cho tranh sơn mài sáng bóng lại như cũ.
Tranh, ảnh ép gỗ
Tranh ép gỗ vệ sinh đơn giản.
Tranh ép gỗ được ép thẳng lên bề mặt gỗ và được bảo quản bởi một lớp laminate hay nhựa trong suốt. Kiểu tranh này là vệ sinh đơn giản nhất, bạn chỉ cần dùng chổi và quét bụi thường xuyên cho chúng. Nếu trên tranh dính các vết bẩn bám, bạn làm sạch với khăn giấy hoặc khăn ẩm là được.
2. Những điều lưu ý để bảo quản tranh đúng cách
Bảo quản tranh đúng cách là cách tích cực nhất giúp tranh duy trì được vẻ đẹp của mình, lâu cũ hơn. Những điều dưới đây bạn nên luôn tuân thủ nhé.
- Vệ sinh cho tranh hàng tháng, nên sử dụng chổi mềm và khăn mềm khi quét và lau bụi cho tranh. Không nên dùng các chất như xăng, aceton hay dầu thơm… để lau các vết bẩn vì sẽ làm ảnh hưởng đến chất liệu của tranh.
- Tranh nên được treo ở nơi khô thoáng nhưng không nên treo ở nơi có ánh sáng trực tiếp hay các chỗ có nhiệt độ cao như gần bếp hay lò sưởi. Nếu bạn muốn sử dụng ánh sáng cho tranh nên dùng đèn có công suất thấp và đặt cách các bức tranh khoảng 10cm.
Tranh sơn mài.
- Với khí hậu ẩm như Việt Nam, nên lót một lớp cao su mỏng sau khung tranh để ngăn cho hơi ẩm không ngấm vào tranh gây nhòe hay mốc…
- Nên kiểm tra thường xuyên khung tranh hay mặt sau của các bức tranh ép gỗ vì đây thường là chốn ưa thích của các loại côn trùng như mối, mọt, kiến… Việc kiểm tra thường xuyên giúp cho bạn phát hiện và xử lý kịp thời các hư hỏng do côn trùng gây ra.
- Nên lồng kính các loại tranh như tranh thêu tay, tranh lụa, tranh giấy xoắn…. Bạn cũng nên dán bít các rãnh giữa khung và tấm ốp sau lưng tranh bằng băng keo để ngăn ngừa côn trùng chui vào và làm hư hỏng tranh. Tuy nhiên, khi lồng kính cũng cần phải để tranh cách mặt kiếng vài milimet, không nên dán sát tranh ép vào kiếng vì như vậy dễ làm tranh ẩm mốc, hư hỏng.
- Không nên lồng kính cho tranh sơn dầu vì có thể gây thiếu dầu, khô dầu, rạn nứt.
- Khi không treo tranh, muốn vận chuyển đi nơi khác hay cất giữ, với tranh lụa nên kẹp giữa 2 tấm carton và nẹp lại để tranh không xê dịch, tránh cuộn tranh sẽ gây hư hỏng khi cuộn vào trải ra.
- Nên đặt tranh vào từng giá riêng và tránh xa tầm với của trẻ nhỏ.
- Nếu tranh sơn dầu ẩm mốc nhẹ có thể dùng nước lau chuyên dụng để tẩy mốc. Nên dùng vecni chống khô dầu để bảo quản tranh. Chanh hay củ hành chà lên bề mặt mốc của tranh sơn dầu cũng có tác dụng khử mốc hiệu quả.
- Tranh sơn mài cũng nên được treo trong môi trường không quá ẩm (độ ẩm tốt nhất khoảng 60%). Nếu thời tiết quá lạnh thì nên đặt tranh nằm phẳng trong vài tuần.
Yeutre.vn (Tổng hợp)
Xem thêm các bài viết khác nếu bạn quan tâm:
