Chúng ta không thể không thừa nhận tình trạng thực tế rằng, nhiều trẻ dù đã lớn nhưng không biết quét nhà, rửa chén, lau dọn…Tình trạng này thậm chí là khá phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Vậy làm sao để dạy trẻ những việc đơn giản này, dưới đây là 8 cách có thể kích hoạt động cơ của trẻ để con có thể vui vẻ hoàn thành việc vặt trong nhà và những công việc nhàm chán khác, bạn hãy tham khảo nhé.
1. Hãy làm việc như một nhóm thật ăn ý
Một cách đơn giản và hiệu quả để khuyến khích trẻ làm việc nhà là hãy làm cùng nhau. Hãy mở những bản nhạc trẻ yêu thích và biến ngày cuối tuần thành một buổi tiệc khiêu vũ (việc nhà) vui vẻ. Bạn đừng sợ trẻ không làm nên chuyện, vì bạn có mặt ở đó và có thể làm mẫu hoặc hướng dẫn con nên chắc chắn mọi việc sẽ đâu vào đấy.
2. Hãy tạo một video quảng cáo của riêng bạn
Bạn có thể cùng con quay lại cảnh mọi người làm việc nhà, có thể cho các bé thay phiên nhau làm việc này. Bạn hãy đảm bảo quay được thật nhiều cảnh “hành động” thể hiện được sức mạnh việc lau chùi của “chiến sỹ lau của kính sạch nhất thế giới” (hoặc những danh hiệu vui khác gắn liền với việc trẻ làm để con cảm thấy thật thú vị và có ý nghĩa).
3. Hãy tạo ra vận may và sự bất ngờ
Đối với những trẻ yêu thích sự bất ngờ, bạn có thể viết công việc nhà lên que kem và cho các con bắt thăm. Trẻ có thể tráo đổi các que “nhiệm vụ” với nhau nếu cả hai cùng đồng ý. Nếu muốn, bạn có thể sơn các que kem với màu sắc khác nhau tương ứng với màu của phòng cần dọn dẹp, hoặc tương ứng với một công việc bạn tự quy định (ví dụ như màu xanh lá cây = lau nhà bếp; màu hồng = bằng lau cửa kính…) để trẻ cảm thấy con được tự do lựa chọn.
4. Hãy biến thời gian làm việc nhà thành khoảng thời gian chơi đùa vui vẻ
Điều này không có nghĩa là tạo điều kiện cho trẻ thay vì dọn nhà thì nghịch phá đồ đạc mà là biến thời gian làm việc nhà trở nên vui vẻ thoải mái chứ không gò bó. Ví dụ bạn có thể chỉ định một trẻ làm đầu bếp và một trẻ làm DJ (hoặc cho trẻ tùy chọn). Đầu bếp có thể chọn một món ăn đơn giản cho bữa tối (như saladhay khoai tây nghiền) và DJ sẽ chọn những bài hát hoặc giai điệu yêu thích để cả nhà cùng nhau nhảy hoặc hát theo nhạc trong khi chuẩn bị bữa tối, hay khi rửa bát. Một số trò chơi khác cũng có thể rất thú vị đó là giả vờ làm robot hay một nhân vật trong bộ phim nào đó khi giặt quần áo hoặc trẻ lần lượt hát thật to khi lau dọn phòng.
5. Hãy cho trẻ trải nghiệm những thử thách khó khăn
Một số người được khuyên thưởng cho trẻ những hình dán khi con hoàn thành việc nhà. Trẻ có vẻ thích phần thưởng này nhưng nó không có tác dụng lâu dài. Vì vậy trong dài hạn, thay vì dùng phần thưởng, bạn hãy cho con trải nghiệm những thử thách với mức độ khó tăng dần lên. Ví dụ như nếu trẻ có thể đã giúp lau dọn được chuồng hamster rồi, bạn có thể yêu cầu con tự dọn một mình, sau đó dọn chuồng thật nhanh. Hay đồi với việc làm vườn, sau khi trẻ có thể nhổ cỏ, bạn có thể yêu cầu con trồng cây, cào đất…Như vậy trẻ sẽ luôn được làm điều gì đó mới lạ và việc con đổ một chút mồ hôi sẽ không có gì là nghiêm trọng cả.
6. Hãy cho trẻ được luôn phiên lựa chọn nhiệm vụ cho mình
Hãy để trẻ thay phiên chọn món và tự nấu ăn tối ít nhất 1 lần 1 tuần, tuy nhiên hãy khuyến khích trẻ không nấu cùng 1 món 2 lần trong 1 tháng (trừ khi đó là một món được yêu cầu trong tiệc sinh nhật). Việc này sẽ giúp trẻ linh động hơn trong việc lên kế hoạch nấu nướng đồng thời làm cho nấu ăn trở nên một hoạt động vui vẻ chứ không nhàm chán. Ngoài ra, để kích thích sự sáng tạo của trẻ , bạn có thể cho phép con tự nấu một món ăn mới lạ nào đó (miễn là làm từ nguyên liệu thông thường và có thể ăn được). Hoặc bạn có thể yêu cầu trẻ lau dọn phòng của anh, chị, em thay vì phòng riêng của trẻ.
7. Hãy vì một mục đích lớn lao hơn
Khi trẻ được tham gia vào một việc gì đó lớn lao hơn bản thân trẻ, con sẽ dần hình thành một mục đích sống. Dù nhiều trẻ có thể thể hiện rằng mình không thích và không muốn can hệ gì tới những việc lặt vặt trong nhà, tuy nhiên âm thầm bên trong, con vẫn cảm thấy được mình quan trọng, mình được cần đến và mình có mối quan hệ mật thiết với những thành viên khác trong gia đình. Bạn hãy khen ngợi và động viên trẻ bằng những câu đơn giản nhưng đầy ý nghĩa như: “Cám ơn sự giúp đỡ của con, cả nhà chúng ta là một đội tuyệt vời”. Đồng thời hãy đập tay với trẻ bất cứ khi nào bạn và con ở cùng khi con đang làm việc như dắt chó đi dạo hay san bằng một núi quần áo dơ…
8. Hãy cho phép trẻ được tự quản
Sự áp đặt không thúc đẩy trẻ. Hãy để con được phát huy ý thức tự lực và tự đảm bảo của chúng. Thay vì dùng ngôn ngữ dạng ra lệnh và kiểm soát, hãy yêu cầu trẻ bằng những gợi ý nhẹ nhàng sẽ có tác dụng hơn. Ví dụ bạn có thể nói: “Sẽ cực kỳ hữu ích nếu con…(làm việc gì đó)”, hay “Nhìn này, 5 giờ rồi đó, đã đến giờ cho Snowball ăn”…Bạn cũng có thể làm cho con tự tin hơn bằng cách nói “Trong nhà tôi, các bé tự dọn giường vì chúng trông rất xinh đẹp”. Trẻ càng cảm thấy được tự quản, con sẽ càng có động lực để tự giác thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ của chúng từ đầu đến cuối.
Như vậy, để trẻ vui vẻ phụ giúp việc nhà , cách tốt nhất để truyền cảm hứng cho trẻ là làm việc với động lực tự nhiên, nội tại của trẻ để con cảm thấy mình là người hữu ích, thậm chí là người đóng góp sự sáng tạo cho gia đình. Khi được làm việc cùng bố mẹ và các thành viên khác, trẻ sẽ cảm thấy chúng là một phần của một cái gì đó lớn hơn bản thân chúng. “Đây là lý do làm việc nhà tốt cho trẻ em” Dan Pink, tác giả của Drive cho biết. “Làm các việc vặt trong nhà cho trẻ thấy rằng gia đình được xây dựng dựa trên nghĩa vụ chung và mọi người trong gia đình cần giúp đỡ nhau”.
Theo Parents
Lily Nguyễn lược dịch
