Những điều kiêng kỵ ngày tết không phải ai cũng biết. Để tránh gặp phiền toái trong những ngày đầu xuân năm mới, bạn hãy cùng tìm hiểu cùng Topnews.com.vn nhé!
1. Không quét nhà, đổ rác vào ngày mồng Một
Vào những ngày đầu năm mới, các gia đình đều kiêng quét nhà. Bởi theo quan niệm dân gian, nếu quét nhà là sẽ hất tài lộc ra khỏi cửa. Chính vì thế, trước Tết các gia đình tổng vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng để đón tết. Nếu cần phải quét thì cũng không đổ rác đi mà tập trung vào một góc trong nhà, hết ba ngày tết mới đổ đi.
Bên cạnh đó, kiêng đổ rác cũng là điều dễ thấy ở nhiều gia đình Việt Nam và Trung Quốc trong những ngày đầu năm mới. Bởi theo quan niệm từ người xưa đổ rác ngày đầu năm sẽ đuổi Thần Tài ra khỏi nhà, từ đó tiền tài không thể tới với gia đình.
2. Kiêng cho lửa, nước vào đầu năm
Lửa có màu vàng, màu đỏ, tượng trưng, điều này tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc. Vì vậy, nếu cho lửa ngày đầu năm tức là cho đi vận may, khiến gia đình có nguy cơ gặp nhiều điều xui xẻo, tai vạ.
Bên cạnh đó, nước là một trong những nguyên tố khởi nguyên của vũ trụ. Nên người Việt Nam quan niệm, nước tượng trưng cho sự sinh sôi “Tiền vào như nước”. Hình ảnh nước đầy ăm ắp tượng trưng cho sự may mắn, mát lành và được ví như nguồn tài lộc của muôn nhà. Chính vì thế, kiêng cho nước vì sợ mất đi sự may mắn, mát mẻ đó. Trước khi bước sang năm mới, nhà nào cũng lo đổ nước đầy bể, dự trữ nước đủ cho sinh hoạt trong những ngày Tết.
3. Không đi chúc Tết sáng mồng Một
Người Việt Nam thường tránh đi chúc Tết sáng đầu năm vì không muốn xông đất nhà người khác. Với người Việt Nam người xông đất rất quan trọng, ảnh hưởng đến cả gia đình trong một năm. Ngày mồng một Tết người Việt Nam thường chỉ đi thăm họ hàng, người thân.
4. Không làm đổ vỡ đồ dùng
Gương, bát, đĩa, ly… là những vật dụng rất dễ vỡ. Trong khi đó, dân gian vẫn luôn có quan niệm việc rơi vỡ đồ dùng vào những ngày đầu năm sẽ khiến gia đình không gặp được điều cát lành. Không chỉ vậy, rơi vỡ đồ còn báo hiệu sự chia lìa, đổ vỡ của gia đình. Nên rất kiêng kị việc đổ vỡ đồ dùng trong ngày Tết.
5. Khiêng kỵ tranh cãi, bất hòa trong ngày Tết
Vào những ngày Tết, mọi người thường cố giữ hòa khí, không tranh cãi, gắt gỏng dù mọi việc có khó chịu đến thế nào. Người lớn tránh quát mắng, trẻ con không khóc lóc để giữ cho hòa khí một năm luôn vui vẻ, hòa thuận.
6. Kiêng mặc quần áo màu đen- trắng
Với người Việt Nam, màu đen – trắng tượng trưng cho sự tang tóc, điều xui xẻo. Nên vào ngày Tết thường tránh mặc quần áo nhiều màu đen hoặc trắng. Thay vào đó, họ thường mặc những bộ quần áo mới với nhiều màu sắc sặc sỡ như đỏ, vàng, mong muốn một năm mới gặp nhiều may mắn, vui vẻ.
7. Kiêng vay mượn đầu năm
Ngày đầu năm đều tránh cho vay, đi vay, đòi nợ hay trả nợ. Vì theo quan niệm của người xưa, nếu cho ai đó vay mượn tiền bạc, đồ đạc trong những ngày đầu năm. Cả năm đó gia đình sẽ rơi vào cảnh túng thiếu. Điều kiêng kỵ này xuất phát từ quan niệm, ngày đầu xuân mở cửa để đón lộc vào nhà. Ngược lại, nếu cho mượn hoặc trả sẽ giống như “dâng” tài lộc vào tay người khác.
8. Khiêng xuất hành ngày mồng Năm
Ngày mồng Năm là ngày nguyệt kị. Người Việt thường không xuất hành đầu năm vào ngày này. Dân gian có câu “Mùng năm, mười bốn, hai ba – Đi chơi còn lỗ nữa là đi buôn”. Người Việt tin rằng mùng 5 không thích hợp cho các cuộc du xuân lấy lộc hay khai trương đón khách. Do đó, bạn không nên xuất hành ngày mùng 5, 14, 23.
9. Kiêng để tang vào ngày mồng Một
Ngày mồng Một là ngày vui của tất cả mọi người. Nên những nhà nào có tang sẽ được cất khăn tang trong vòng ba ngày. Nếu có người mất đúng vào ngày mồng Một thì gia chủ sẽ không phát khăn tang ngay mà để sang sáng mồng Hai. Còn nếu nhà có người mất vào ngày 30 thì gia chủ thường thực hiện tang lễ trong ngày hôm đó tránh để sang ngày mồng Một. Những gia đình có tang tránh đi chúc Tết, thăm hỏi người khác.
10. Kiêng nói những điều xui
Những phát ngôn đầu năm sẽ có ảnh hưởng đến những chuyện sẽ xảy ra trong năm. Vì vậy, bạn đừng nên nói những từ xui xẻo như “Chết mất” hay “Tiêu rồi”, “Hỏng rồi”. Đó là những từ không may mắn, thay vào đó bạn nên nói chuyện với mọi người bằng những từ ngữ dễ chịu, vui vẻ và những câu mang lại may mắn không chỉ cho bản thân mà cho cả người xung quanh mình.
11. Kiêng kỵ treo tranh xui vào ngày Tết
Không treo những bức tranh như đánh ghen, đi kiện… Bởi nó có thể mang điều xui đến cho gia chủ. Ngày tế, chỉ nên treo những bức tranh tượng trưng cho sự may mắn, sinh sôi, phát đạt.
12. Kiêng kỵ ăn món xui ngày Tết
Trong những ngày đầu năm, người Việt thường không ăn thịt vịt, thịt chó, cá mè, mực, ốc,… vì theo quan niệm dân gian, những món ăn này sẽ mang tới điềm xấu. Đây là những món ăn không tốt cho năm mới. Ngoài ra, một số vùng còn không ăn tôm vì sợ đi giật lùi như tôm, từ đó công việc sang năm sẽ lùi chứ không tiến.
13. Kiêng mua đồ xui
Dân gian có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, mua gì đầu năm cũng là một việc rất quan trọng. Bởi nó là món hàng đầu tiên gia chủ mang về nhà. Món hàng mua đầu năm được coi là mua để lấy hên, lấy lộc. Bởi “của mua là của được”. Món hàng này mang nhiều ý nghĩa tâm linh hơn thực dụng. Đầu năm kiêng mua dao, thớt, chày, cối… Người ta hay mua muối ngay sáng sớm mùng Một với hàm ý cả năm đậm đà, ý vị.
14. Khiêng xông nhà khi không hợp tuổi
Xông nhà hay còn gọi là xông đất. Đây là phong tục tập quán lâu đời của người Việt. Nếu như có một người khách đầu tiên đến chúc Tết gia đình bạn trong năm mới thì người đó chính là người xông đất cho gia đình bạn. Nếu như người đó hợp tuổi với gia đình bạn, hoặc là người luôn gặp may mắn trong cuộc sống thì gia đình bạn sẽ có được nhiều điều may mắn trong năm mới. Vì vậy, những người “nặng vía”, không hợp tuổi với gia chủ đừng nên đến xông nhà ngày đầu năm. Người có tang không nên xông đất nhà người khác để tránh xui xẻo.
15. Khiêng đóng cổng, đóng cửa nhà
Đóng cửa nhà ngày Tết sẽ khiến gia đình nghèo đói, túng thiếu, trừ khi đi chúc Tết, thăm hỏi. Bởi theo quan niệm dân gian, đóng cửa nhà sẽ khiến các vị thần linh không thể vào chơi nhà. Đồng thời thể hiện sự bất kính đối với các vị thần linh, vì đó, gia đình sẽ nghèo khó quanh năm.
16. Kiêng tắm rửa, gội đầu
Ở nhiều nơi, trong dịp Tết thường kiêng tắm rửa, gội đầu trong ngày Tết bởi e ngại thần tướng hao mòn, kiến thức, tài năng cùng phúc lành đã có trong năm cũ bị trôi sạch. Cũng kiêng giặt giũ vào mồng một Tết vì nó ứng với ngày thủy bá, vị thần của sự sinh sôi, thịnh vượng, việc xả đi nhiều nước sẽ làm tổn phúc lộc. Cho nên, mọi người hay tắm, gội thật sạch vào ngày 30 tết.
17. Kiêng kỵ ngủ dậy muộn ngày Tết
Theo quan niệm của người Trung Quốc, nếu bạn ngủ vào ban ngày trong những ngày đầu năm thì bạn sẽ lười biếng cả năm đó. Hơn nữa, trong những ngày Tết, nhiều người sẽ tới chơi nhà, chúc Tết nhưng bạn lại ngủ thì quả thực rất thiếu tôn trọng khách.
18. Kiêng dùng vật nhọn, sắc
Đầu xuân, tránh dùng các vật nhọn và kỵ các vật sắc chĩa vào nhà bởi nó có sát khí, có thể cắt đứt lương duyên, vận hội, tuổi thọ của gia chủ. Để khắc phục, mọi người thường cất bớt dao kéo đi, chỉ chừa lại cái cần dùng. Và treo gương bát quái nhằm hóa giải hung tính, hay dán bùa phù, đặt hình tứ linh trấn địa, trừ tà, thu hút khí lành.
19. Kiêng ăn dở, bỏ thừa đồ ăn
Dù món ăn ngày Tết thế nào, cũng tránh ăn nhè, nhả bã, bỏ phí, nếu không cả năm sẽ bị mất mùa, đói khát… Đặc biệt tránh để thừa cơm, gạo khiến sau này lấy phải người chồng/vợ bị rỗ nặng. Tránh chống đũa vào bát gây sự chậm trễ trong công việc. Thua lỗ khi buôn bán và nếu làm nghề nấu ăn thì rất ít khách. Để chữa lại việc bỏ dở ăn uống, ở các lần sau người ta thường ăn cam, dưa, xoài, đu đủ… Nhờ có màu đỏ hồng, vị ngọt thơm sẽ mang lại sự may mắn và thành công… Trẻ con thường được khuyên không ăn chân gà tránh viết xấu như gà bới, văn phong cẩu thả, lại hay gây lộn.
20. Kiêng mở tủ vào mùng Một
Dù là loại tủ gì, kể cả tủ quần áo, cũng không nên mở vào ngày mùng 1 Tết. Bởi việc này sẽ làm thất thoát tiền tài và vận may suốt cả năm. Vì thế, người xưa thường chuẩn bị sẵn quần áo cần mặc, treo ra ngoài trước giao thừa.
21. Kiêng kỵ ăn đuôi cá ngày Tết
Ở miền Bắc có một số nơi cầu may năm mới bằng việc ăn cá chép – loài cá vượt vũ môn hóa rồng. Nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu năm mới thì trong năm đó sẽ được hanh thông trong chuyện học hành, thăng tiến. Tuy nhiên, nhằm tăng sự may mắn, người ta tránh ăn phần đuôi, để luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới, chứ không chỉ đủ ăn đủ mặc.
22. Kiêng trượt chân, vấp ngã
Trẻ con, thanh niên thường được người có tuổi dặn dò phải đi đứng cẩn thận, ngay ngắn trong ngày Tết, tránh trượt chân, vấp ngã vì như vậy sẽ bị dông cả năm. Trượt chân hay vấp ngã tượng trưng cho sự xui xẻo, trục trặc trong công việc.
23. Kiêng kỵ ngày Tết việc ngồi hoặc đứng trước cửa
Việc đứng hay ngồi án ngữ trước cửa chính trong dịp năm mới không chỉ vô duyên mà còn được coi là hành động gây phương hại đến vượng khí gia đình. Luồng khí tốt lành của năm mới trên đường vào nhà sẽ bị chặn lại, hao tán đi, khiến gia đình đó không được may mắn, thành công, hạnh phúc.
24. Kiêng vỗ vai, quàng vai người khác
Hành động thân mật, bỗ bã này nếu được bạn thực hiện trong những ngày đầu năm mới thì rất có thể gây ra sự khó chịu, thậm chí phản ứng tiêu cực. Nhiều người cho rằng khi bị người khác vỗ vai, quàng vai vào dịp Tết, họ sẽ bị xui xẻo, gặp chuyện buồn về tình duyên hay hạnh phúc gia đình.
Thật ra ngay cả trong những ngày bình thường, nhiều người Việt đương đại cũng tránh tối đa việc bị người khác vỗ vai hay quàng vai.
25. Kiêng chúc Tết người đang nằm ngủ
Ngày xưa đất tuy rộng nhưng không phải gia đình nào cũng có nhà to để phân ra thành phòng ngủ, phòng ăn, phòng khách. Vì thế không hiếm trường hợp, khách đến chúc Tết thấy vẫn có người nằm ngủ do phải thức khuya vào tối giao thừa. Đã đến nhà người ta thì phải xởi lởi mà chúc Tết, thế nhưng họ không nê chúc người đang nằm ngủ đó. Nếu không, những lời chúc tốt đẹp lại bị xem như lời trù ẻo, muốn cho người ta phải nằm li bì trên giường bệnh.
Vì thế, nếu có lòng, khách phải đợi đến khi người đó ngủ dậy mới nói ra lời chúc với họ.
26. Kiêng đánh thức người khác trong ngày mùng 1 Tết
Trong trường hợp đi chúc Tết nhà người khác. Muốn dành lời chúc cho người đang ngủ nhưng không thể đợi lâu. Tốt nhất là bạn nên chờ dịp khác chứ không được đánh thức dậy. Không chỉ khách, mà ngay cả người nhà cũng không nên đánh thức ai dậy trong ngày này, mà phải để người ta tự dậy. Nếu không, người nằm ngủ sẽ phải chịu sự thúc giục của người khác quanh năm.
27. Kiêng kỵ ngày Tết – Không sử dụng kim chỉ
Người xưa quan niệm rằng, việc may vá trong năm mới sẽ khiến gia chủ vất vả, khổ sở, chịu cảnh thiếu trước hụt sau trong năm đó. Nhiều người còn quan niệm rằng, phụ nữ có thai đụng tới kim chỉ trong ngày mồng 1 Tết sau này mắt con sẽ bị dẹt như cây kim.
28. Kiêng kỵ để cối xay gạo trống vào ngày Tết
Một số vùng quê Nam bộ, họ tin rằng việc để cối xay gạo trống đầu năm sẽ đồng nghĩa với việc thất bại, mất mùa trong năm tới. Vì thế, họ thường cho lúa sẳn vào trong cối với một ý nghĩa lúc nào gạo cũng đầy bồ, một năm làm việc hanh thông, thuận lợi.
29. Kiêng người có tang đi chúc Tết
Tết Nguyên đán là ngày vui của mọi nhà. Vì vậy những gia đình khi có tang sẽ cất khăn tang trong vòng 3 ngày. Trong ngày mồng 1 đầu năm, họ cũng kiêng đi chúc Tết, xông đất các nhà khác. Bởi theo quan niệm của người xưa, người có tang đi chúc Tết sẽ khiến chủ nhà gặp xui xẻo cả năm.
30. Kiêng quan hệ nam nữ
Không chỉ ngày Tết mà cả ngày mùng 1, ngày rằm, người phương Đông có quan niệm kiêng khem, tránh việc gần gũi nam nữ. Bởi lẽ theo quan niệm cổ xưa, việc quan hệ nam nữ vào những ngày này sẽ dẫn đến vận hạn đen đủi, không may mắn, thậm chí là đại hạn. Đây là điều kiêng kỵ bạn cũng nên tránh cho ngày xuân thật vui và đầy may mắn.
31. Kiêng kỵ ăn cháo ngày Tết
Tương truyền, chỉ có những gia đình nghèo khổ mới phải ăn cháo. Do đó ngày mồng 1 nên nấu cơm để ăn. Bên cạnh đó, sáng ngày đầu năm, muôn thần sẽ tề tựu, việc ăn cơm nóng cũng thể hiện sự tôn kính với tổ tiên và các vị thần linh.
Mỗi vùng miền có những phong tục khác nhau vì thế kiêng kỵ ngày Tết khác nhau. Tuy nhiên, đây là những điều kiêng kỵ chung bạn cần biết để tránh khi gặp phải tình huống khó xử. Chúc bạn và gia đình luôn gặp nhiều may mắn và hạnh phúc!
Lê Linh tổng hợp