Việc ngồi lâu trên máy tính có lẽ đó là vấn đề lo lắng hàng đầu của hầu hết những người lập trình, nhân viên văn phòng, blogger… Trong bài viết dưới đây Chuyên mục Sức khỏe sẽ tổng hợp những tác hại của ngồi máy tính nhiều cũng như giải pháp để bảo vệ sức khỏe. Hãy tham khảo tiếp nội dung dưới đây bạn nhé!
1. Tác hại của ngồi máy tính nhiều
1.1. Dây chằng trở nên yếu
- Khi chúng ta ngồi với máy tính thì chỉ có bàn tay, cổ và các ngón tay của chúng ta là hoạt động liên tục trong khi toàn bộ phần thân người lại gần như bất động. Nếu như 1 ngày chúng ta phải làm việc với máy tính 8giờ/ ngày, chưa kể đến tăng ca, làm thêm giờ thì sẽ gây ảnh hưởng lớn đến dây chằng. Chúng sẽ trở nên yếu, dễ bị tổn thương và nhanh mỏi cơ hơn.
- Khi ngồi quá lâu nó còn làm cơ bắp toàn thân bị nhức mỏi cùng với nguy cơ gai đốt sống lưng rất cao. Ngoài ra còn khiến toàn thân nhức mỏi, cơ bắp yếu hơn. Vì vậy khi làm việc bạn hãy thực hiện các động tác đơn giản như: Xoay lưng, vươn vai, duỗi chân tay cứ 10 – 15 phút/lần. Bên cạnh đó, điều cần chú ý nhất chính là phải ngồi đúng tư thế.
1.2. Phổi giảm khả năng hấp thu oxy
- Ngồi máy tính quá lâu thì đồng nghĩa với việc bạn sẽ không tốn nhiều năng lượng, chúng ta thường có xu hướng thở nông. Nếu tình trạng này kéo dài liên tục sẽ làm phổi giảm khả năng hấp thu oxy. Khi đó lượng máu cung cấp cho việc nuôi cơ bắp, hệ thống tiêu hóa, các cơ quan nội tạng và bộ não cũng bị ảnh hưởng khiến cơ thể không thể hoạt động được tối ưu.
- Bên cạnh đó thì nếu bạn ngồi máy tính quá 5 giờ/ngày sẽ khiến tinh thần, sức đề kháng bệnh tật, hoạt động của tim đều bị suy giảm tối thiểu là 10%. Để khắc phục thì bạn nên thỉnh thoảng hít một hơi thật sâu. Có thể tập yoga để học cách điều hòa khí thở của mình một cách tốt nhất.
1.3. Ảnh hưởng đến thị lực
- Tác hại của ngồi máy tính nhiều mà chúng ta không thể không nhắc đến chính là gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực. Sức khỏe của mắt bị ảnh hưởng, gây căng thẳng, mệt mỏi và thậm trí là gây khô mắt. Vì khi nhìn vào máy tính sẽ khiến cho tần suất chớp mắt giảm đi. Mắt cũng không thể tạo được độ ẩm đủ cũng như khiến mắt phải căng ra nên thường sẽ mỏi mắt.
- Một lời khuyên dành cho bạn đó là quy tắc 20 – 20. Cứ 20 phút thì bạn nên rời mắt khỏi màn hình máy tính, nhìn ra xa khoảng 20 feet (khoảng 6m) ít nhất là trong vòng 20 giây. Hoặc bạn cũng có thể nhắm mắt lại trong vài phút để mắt được nghỉ ngơi và có thể bắt đầu làm việc hiệu quả hơn. Có thể bổ sung thêm thuốc nhỏ mắt ở bên.
1.4. Ảnh hưởng đến nhan sắc
- Sóng điện từ từ máy tính và điện thoại không ảnh hưởng quá nhiều đến cơ thể con người. Nhưng nếu làm việc quá nhiều với máy tính thì có thể khiến da bị sạm đen, nhăn nheo và thiếu sức sống. Lý do chính là các sóng điện từ có khả năng tấn công vào bạch huyết khiến việc loại bỏ chất thải từ các mô và tế bào trong cơ thể bị ảnh hưởng. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ khiến hệ thống bài tiết của da bị ảnh hưởng.
- Da bạn sẽ không được cung cấp đầy đủ dưỡng chất, trở nên xanh, yếu, dễ nổi mụn, cơ thể và hơi thể hay có mùi hôi. Bạn nên uống đủ nước mỗi ngày, massage da mặt thường xuyên, ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C và nên ngồi cách màn hình tối thiểu là 30cm trở lên.
- Ngoài ra còn một tác hại của việc ngồi máy tính nhiều ảnh hưởng đến nhan sắc nữa là gây ra tình trạng mỡ thừa ở vùng bụng, đặc biệt là dân văn phòng. Vậy nên bạn nên hạn chế bớt lại lượng calo nạp vào cơ thể, tuy nhiên đừng quá ít.
1.5. Tác hại của ngồi máy tính nhiều là vô sinh
Các sóng điện từ nếu tiếp xúc nhiều sẽ khiến lượng máu cung cấp cho khoang chậu không đủ. Lượng dưỡng khí trong máu ít đi, “sức sống” của “chiến binh” giảm sút.
- Với phụ nữ: Việc ngồi lâu còn khiến cho nữ giới đến chu kỳ kinh nguyệt sẽ đau bụng dữ dội, tuần hoàn khí huyết gặp trở ngại. Khí huyết ứ đọng sẽ dẫn đến tắc mạch máu, ống dẫn trứng không thông và có thể dẫn đến vô sinh. Ngoài ra nó còn làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân và cả đứa bé trong bụng. Nhiều trường hợp còn gây nguy cơ dị tật cho trẻ.
- Với nam giới: Lượng bức xạ của máy tính sẽ làm tăng số lượng tinh trùng bị dị tật. Giảm khả năng sinh sản ở nam giới, thậm chí còn có thể gây vô sinh nếu tình trạng này kéo dài.
1.6. Ảnh hưởng xấu đến chân, tay
Tác hại của ngồi máy tính nhiều là phù chân
Thường thì ai ngồi máy tính lâu sẽ quên việc vận động thể chất. Phần dưới của cơ thể bị cố định trong thời gian dài liên tục và không được hoạt động thường xuyên. Từ đó, chân bạn có thể xuất hiện các triệu chứng sưng phù, mạch máu ở chân lồi lên. Bạn sẽ cảm thấy đau khi di chuyển, đặc biệt là ở phần gần các ngón chân. Tình trạng này được gọi là “chân cà rốt”, là điềm báo của bệnh tĩnh mạch cong và sưng phù.
Khớp cổ tay và ngón tay bị sưng và to lên
- Cả bàn tay sẽ liên tục hoạt động khi sử dụng máy tính như gõ bàn phím, điều khiển chuột. Khi tình trạng này kéo dài thì ngón trỏ và ngón giữa sẽ có biểu hiện đau nhức và có thể bị tê liệt. Về sau các khớp cổ tay và ngón tay sẽ bị to hơn hoặc biến dạng xấu xí.
- Bạn nên hạ thấp vai, lựa chọn độ cao bàn ghế phù hợp. Không tì cổ tay vào cạnh bàn vì sẽ gây chèn ép các dây thần kinh ở cổ tay. Ngoài ra nên co duỗi thẳng các ngón tay khoảng 10 – 15 giây để phục hồi khả năng hoạt động của tay.
1.7. Một số tác hại khác của việc ngồi máy tính nhiều
- Mắc bệnh trĩ: Có hơn 50% dân số Việt Nam mắc phải căn bệnh trĩ. Việc ngồi quá lâu với máy tính có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ đến 72,9%. Vì vậy bạn nên đứng lên và vận động đi lại sau mỗi 45 – 60 phút.
- Ảnh hưởng đến giấc ngủ: Thói quen xem máy tính trước khi ngủ hoặc để máy tính bên cạnh khi ngủ có thể gây ảnh hưởng khá lớn đến não bộ của bạn. Giấc ngủ của bạn sẽ không sâu và ngon. Bạn sẽ cảm thấy nhức đầu, choáng váng sau khi ngủ dậy bởi vì não của bạn đã phải chịu đựng sự tác động của sóng điện từ và những bức xạ nhiệt từ máy tính phát ra.
- Tim mạch bị ảnh hưởng: Hệ thống tim sẽ làm việc hiệu quả hơn thông qua các hoạt động đứng lên, di chuyển nhiều.
- Tăng nguy cơ mắc ung thư: Có thể là ung thư đại tràng, vú và tử cung. Là hậu quả của việc cơ thể sản xuất dư thừa insulin, khuyến khích sự tăng trưởng của tế bào. Thêm nữa là ngồi một chỗ thì nồng độ chất chống oxy hóa trong cơ thể sẽ tăng lên, khiến các gốc tự do gây ung thư được loại bỏ.
- Nguy cơ tử vong cao: Lười vận động là yếu tố nguy hiểm thứ 4 có thể khiến loài người tử vong. Có thể dẫn đến tử vong do suy nhược, ung thư hay các bệnh mãn tính như tiểu đường loại 2.
2. Bảo vệ sức khỏe cho người thường xuyên sử dụng máy tính
2.1. Thường xuyên nháy mắt
Khi ngồi máy tính quá lâu, mắt bạn phải liên tục tiếp xúc với màn hình. Vì vậy sức khỏe thị lực bị giảm sút một cách nhanh chóng và không tránh tình trạng khô mắt. Thay vì nhìn chằm chằm cả ngày vào máy tính bạn hãy để mắt nghỉ ngơi. Có thể massage mắt bằng cách xoa mạnh hai lòng bàn tay tạo nhiệt rồi sau đó đặt lên mắt 20 giây để giúp mắt giảm căng thẳng. Ngoài ra cứ 20 phút hãy dành ra 20 giây để nhìn vào một điểm khác ở cách xa 20 feet – 6 mét.
2.2. Thường xuyên uống nước
- Nước thực sự rất quan trọng với cơ thể người. Nó chiếm khoảng 70% trọng lượng cơ thể. Chỉ cần thiếu 10% thì cũng có thể gây nguy hiểm cho tính mạng của bạn. Ngoài ra nó còn rất cần thiết trong việc chăm sóc nhan sắc của bạn. Khi cơ thể thiếu nước da sẽ trở nên khô, nhăn nheo và xấu.
- Khi ngồi với máy tính nhiều thì việc uống nước còn giúp tăng cường trao đổi chất, tăng cường độ ẩm cho mắt và giảm cân hiệu quả. Không những vậy uống nước nhiều sẽ làm bạn phải đi vệ sinh. Đây cũng là cách để bạn rời khỏi ghế mình, lúc đó bạn sẽ có thể vận động và nghỉ ngơi.
2.3. Giảm lượng bức xạ từ màn hình
- Ánh sáng từ màn hình máy tính tác động trực tiếp đến mắt khiến mắt bạn rơi vào trạng thái căng thẳng. Vậy nên bạn hãy thay đổi vị trí màn hình máy tính cách xa mắt một khoảng từ 50 – 60 cm. Hoặc có thể điều chỉnh lại độ sáng của màn hình sao cho mắt cảm thấy thoải mái nhất.
- Bạn cũng có thể sử dụng màn hình LCD mới cũng rất tốt cho đôi mắt. Có thể thử trồng hoa thủy tiên và để lọ đặt bên cạnh máy tính. Loại hoa này sẽ giúp bạn hấp thụ phần nào lượng bức xạ khi bạn sử dụng máy tính.
2.4. Sử dụng thiết bị ngoại vi
Nếu chúng ta đặt màn hình đúng tầm nhìn thì tay bạn phải nâng cao hoặc vươn ra xa. Điều này khiến cho cổ tay bị mỏi còn khi cổ tay thoải mái sẽ khiến cho đầu và cổ chịu đau. Bạn nên sử dụng bàn phím và chuột rời để giúp tư thế thoải mái nhất khi làm việc trong thời gian dài. Ngoài ra hãy nghỉ ngơi thường xuyên sau mỗi giờ làm việc và tập một vài động tác thể dục căng cơ trên cánh tay, cổ tay và ngón tay.
2.5. Cài báo thức mỗi giờ
Khi bạn cố gắng làm việc với năng suất nhanh hay quá say mê làm việc thi sẽ quên mất thời gian khiến cho mắt phải liên tục hoạt động liên tục hàng giờ liền. Tuy nhiên chúng ta cần nghĩ ngơi ít nhất từ 5 – 10 phút sau mỗi giờ làm việc cùng với máy tính. Bạn có thể đặt báo thức để nhắc nhở mình nghỉ ngơi đúng giờ. Từ đó bảo vệ đôi mắt khỏi tình trạng suy yếu thị lực.
3. Tư thế ngồi chuẩn khi sử dụng máy tính
- Bạn nên sắm bộ bàn ghế phù hợp với lứa tuổi, hạn chế sử dụng máy tính dưới sàn nhà, trên giường… trong thời gian dài.
- Bạn cần điều chỉnh chiều cao của ghế sao cho phù hợp với tư thế “chuẩn” để tránh các vấn đề liên quan đến mắt và cột sống.
- Luôn giữ cánh tay vuông góc tại khuỷu tay khi đánh máy hoặc điều khiển chuột. Tránh tì đè bàn tay lên bàn phím hoặc chuột. Không dùng quá nhiều lực để gõ hoặc nhấn chuột.
- Điều chỉnh chiều cao của ghế, sao cho đôi chân dễ chịu nhất, tránh gò bó.
- Điều chỉnh phần ghế dựa tiếp xúc với lưng để tránh làm mỏi cơ bắp.
- Tuyệt đối tránh không nằm trên giường hoặc sàn nhà.
- Không kê laptop lên đùi hay bụng vì nhiệt độ máy tăng cao sẽ gây bỏng rát.
- Duy trì khoảng cách giữa mắt với màn hình để giảm tác động xấu và giúp mắt nhìn được tốt hơn. Tránh đặt màn hình hiển thị quá gần hoặc quá xa mắt mình.
- Chú ý tới độ sáng của màn hình, cần thích hợp với điều kiện môi trường để bảo vệ mắt.
4. Những thực phẩm tốt cho người sử dụng máy tính nhiều
4.1. Các loại trái cây
- Nho: Chứa các chất chống oxy hóa, giúp cơ thể tăng cường hệ thống miễn dịch. Làm cho quá trình lão hóa của cơ thể chậm đi và giảm stress khi làm việc. Ngoài ra nó còn có tác dụng phòng ngừa các bệnh về tim mạch, ung thư hay các bệnh về răng.
- Đu đủ: Tác dụng tốt cho cơ thể, nhất là đối với những người thường xuyên tiếp xúc với máy tính. Giúp da trở nên đẹp hơn và ngăn ngừa một số bệnh về mắt, xương,… Ngoài ra đu đủ còn điều hòa tim mạch, cân bằng cơ thể, ngăn ngừa bệnh đái tháo đường, xơ vữa động mạch hay giúp cho máu dễ dàng lưu thông.
- Măng cụt: Bổ sung nhiều dưỡng chất như đạm, canxi, chất xơ, sắt giúp ngăn ngừa ung thư, tinh thần hưng phấn. Giảm cholesterol, hạ huyết áp trong máu, giảm nóng trong và cải thiện khả năng miễn dịch cho cơ thể nếu bạn ngồi một chỗ.
- Táo: Hỗ trợ ngăn ngừa một số bệnh như: tiêu hóa, tiểu đường, tim mạch, ung thư. Nếu bạn đang mệt mỏi, stress, tinh thần thiếu minh mẫn thì việc sử dụng tạo sẽ có tác dụng tốt cho cơ thể. Các chất như ketone, vitamin A, C, E giúp bổ sung năng lượng, trung hòa lượng muối dư thừa cho cơ thể, các hợp chất phenolic trong táo sẽ giúp giảm các chất béo trên thành động mạch.
4.2. Các loại thực phẩm khác
- Cà rốt và những loại rau củ màu cam: Chứa nhiều beta – caroten, loại vitamin A bảo vệ võng mạc và các bộ phận khác của mắt.
- Rau lá xanh: Chứa nhiều lutein, zeaxanthin, các sắc tố thực vật giúp ngăn chặn sự phát triển thoái hóa điểm vàng.
- Trứng: Giàu lutein, zeaxanthin, kẽm và vitamin A. Giúp giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng, khô mắt, tăng cường thị lực.
- Các loại hạt: Giàu axit béo omega-3 và vitamin E, tăng cường sức khỏe mắt.
- Cá: Giàu DHA, loại axit béo. Bảo vệ chống khô mắt, thoái hóa điểm vàng và bệnh đục thủy tinh thể.
- Các loại đậu: Giàu bioflavonoids và kẽm. Giúp bảo vệ võng mạc, làm giảm nguy cơ phát triển thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
- Thịt bò: Bổ sung kẽm giúp cơ thể hấp thu vitamin A hiệu quả.
- Thực phẩm giàu Glucosamin & Collagen: Bồi bổ sụn khớp, tăng tái tạo sụn và tính đàn hồi dẻo dai của xương khớp.
Tác hại của ngồi máy tính nhiều sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn về sau. Còn có rất nhiều tác hại khác mà chúng ta không thể kể hết được. Khi bắt buộc phải sử dụng máy tính thường xuyên thì bạn nên nghỉ ngơi, ăn uống và thể dục hợp lý. Hy vọng với những thông tin tổng hợp trên bạn sẽ biết cách để cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Giữ cho sức khỏe của mình luôn tốt dù có làm việc với máy tính nhiều bạn nhé,
Chi Lê tổng hợp