1. Nguồn gốc món ăn lạc rang húng lìu
1.1. Gia vị húng lìu
Trước khi tìm hiểu cách làm lạc rang húng lìu, bạn hãy tìm hiểu một vài thông tin về món ăn đặc biệt này. Lạc rang húng lìu là sự kết hợp của món lạc rang truyền thống và gia vị húng lìu. Đây là hỗn hợp gồm bốn đến năm loại gia vị được dùng trong ẩm thực của người Việt. Tên gọi húng lìu được đặt theo loài rau húng quế ngọt.
Các thành phần trong món gia vị húng lìu bao gồm: Quế đơn (khác quế thanh), đại hồi, thảo quả, đinh hương. Trong những công thức ít phổ biến hơn, húng lìu bao gồm: Tiểu hồi hương, ngọc khấu, tiêu đen, trần bì (vỏ quýt), hạt mùi gai. Tuỳ thuộc vào tỉ lệ, cách trộn hỗn hợp mà húng lìu có hương vị khác nhau.
Ngoài món lạc rang lúng lìu, gia vị này còn được sử dụng trong các món thịt béo như thịt lợn kho tàu, bò kho, vị nước, các món hải sản hay rau xào. Một số tỉnh miền Bắc còn sử dụng húng lìu cho các món ăn rang và quay. Bên cạnh đó, húng lìu còn chứa nhiều thành phần có tác dụng chữa bệnh. Thành phần húng lìu tương tự với bột ngũ vị hương, do đó có thể được sử dụng để thay thế cho các cá món thịt. Những năm 1920, một số cửa hàng phở đã thêm húng lìu vào nước phở theo xu hướng “phở cải lương” nhưng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn.
1.2. Dinh dưỡng từ hạt lạc
Trong khi đó với hạt lạc (miền Nam gọi là đậu phộng) thường được dùng trong chế biến món ăn, làm bánh kẹo, các loại nước sốt, sản xuất đâu ăn. Lạc (miền Nam gọi là đậu phộng) thường được dùng trong chế biến món ăn, làm bánh kẹo, các loại nước sốt, sản xuất đâu ăn. Ước tính trong 100 gram đậu phộng có khoảng: 567 kcal, 25,8 gram đạm, 16,1 gram tinh bột, 4,7 gram đường, 8,5 gram chất xơ cùng chất béo, omega 3, omega 6 cùng nhiều khoáng chất đặc biệt khác.
Ăn lạc sẽ giúp cơ thể cung cấp một lượng dưỡng chất nhất định. Dinh dưỡng từ lạc tốt cho tim, ngừa sỏi mật. Trong Đông y, hạt lạc tính bình, vị ngọt béo tác dụng nhuận phế, hoà vị, trừ đàm, chỉ huyết. Có thể dùng lạc để chữa ho khan, ít sữa, thiếu máu, bệnh dạ dày, viên thận mạn.
2. Cách làm lạc rang húng lìu ngon chuẩn vị mặn ngọt truyền thống
2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
Để làm món lạc rang húng lìu, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu cơ bản sau:
- Lạc khô: 300 gram
- Đường kính: 200 gram
- Muối ăn: 1 muỗng
- Cát sạch (Cát sẽ giúp lạc rang không bị cháy)
- Húng lìu (Bạn có thể tìm mua húng lìu tại các siêu thị, chợ, cửa hàng bán nguyên liệu nấu ăn…)
Theo kinh nghiệm của nhiều người thích ăn vặt, lạc rang húng lìu có 2 loại cơ bản: Lạc rang húng lìu màu đỏ au (lạc đỏ) và lạc rang húng lìu màu đỏ hồng (lạc trắng). Món lạc rang húng lìu với hạt lạc trắng cò vị thơm bở. Trong khi đó món văn với lạc đỏ lại có vị đậm, bùi. Cả hai 2 loại này đều dậy mùi thơm của bột gia vị. Bạn có thể bốc hạt lạc ăn vừa hít hà mùi húng lìu hoà quyện, cuốn hút.
Lạc (miền Nam gọi là đậu phộng) thường được bày bán tại các cửa hàng đồ khô. Để chọn được những hạt lạc ngon, bạn nên chú ý chọn loại lạc săn, chắc. Khi chế biến món ăn, những hạt lạc này sẽ ngon và giòn lâu hơn. Thông thường, lạc đỏ sẽ chắc hơn lạc trắng. Lưu ý không chọn những hạt lép, ẩm mốc, mọt hay đang mọc mầm. Những hạt lạc có vấn đề này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng món ăn, không tốt cho sức khoẻ.
2.2. Cách làm lạc rang húng lìu truyền thống
2.2.1. Nấu đậu phộng và rang húng lìu
- Lạc khô nhặt bỏ các phần hư, hạt hỏng, rửa sạch bụi. Cho lạc vào nồi nước vừa nấu sôi ngâm khoảng 2 – 3 phút. Tiếp đến, chắt bỏ phần nước ngâm.
- Phần húng lìu sau khi mua về rang sơ trên bếp đến khi dậy mùi thơm. Sau đó chia phần húng lìu đã rang thành hai phần: Một nửa bạn nghiền nhỏ, nửa còn lại bóp thành từng cánh.
2.2.2. Pha dung dịch đường, húng lìu, muối
- Cho khoảng 50 ml nước vào chén, thêm 200 gram đường, 1 muỗng canh bột húng lìu, 1 muỗng cà phê muối. Khuấy đều đến khi các nguyên liệu trong bát tan hết.
- Cho lạc đã ngâm ở bước 1 vào ngâm khoảng 15 giờ đồng hồ. Trong thời gian ngâm, bạn chú ý xóc đều cho lạc ngấm. Sau khi lạc ngấm hỗn hợp gia vị, đổ ra rổ, rải đều cho thoáng, hong gió từ 2 – 3 giờ đồng hồ đến khi lạc khô.
2.2.3. Cách làm lạc rang húng lìu truyền thống bằng chảo
- Đem cát biển rửa nhiều lần cho thật sạch. Làm nóng chảo, cho cát vào rang đến khi nóng khô rồi cho cát đã nóng vào lạc rang cùng. Lưu ý để lửa vừa, đảo lạc liên tục cho chín đều.
- Trường hợp không sử dụng chảo và cát biển, bạn có thể nướng lạc bằng lò. Kinh nghiệm này sẽ tiết kiệm được thời gian, cách làm lạc rang húng lìu sẽ giản tiện hơn. Theo đó, bạn cần bật lò nóng ở nhiệt độ 150 độ C trước 10 phút. Bước tiếp theo, cho lạc vào nướng từ 1 – 1,5 giờ đồng hồ tuỳ vào lượng lạc đã chuẩn bị. Trong quá trình nướng lạc, bạn nên kiểm tra nhiệt thường xuyên kết hợp đảo để lạc chín đều.
2.2.4. Cách ủ đậu phộng rang húng lìu tự làm tại nhà
- Sau khi lạc rang húng lìu chín, bạn đổ ra rổ cho cát lọt xuống dưới. Sau đó dùng khăn bọc lạc và phần húng lìu còn lại ủ trong khoảng 1 giờ đồng hồ. Cách làm này sẽ giúp món lạc rang húng lìu bạn vừa chế biến giòn và thơm hơn.
3. Cách làm đậu phộng rang húng lìu bằng lò vi sóng
Bạn chuẩn bị một khay sạch, lót 1 lớp giấy nến lên khay. Rải đều đậu phộng lên khay, để chúng tách nhau chứ không dính liền. Cho khay đậu phộng vào lò vi sóng, chỉnh mức nhiệt độ cao, rang ít nhất 15 phút là lạc chín đều. Trong lúc rang, lâu lâu, bạn nhớ canh lấy khay lạc ra, dùng đũa đảo nhẹ lên vài lần để hạt đậu chín đều nhé. Nếu có máy sấy thực phẩm, bạn có thể dùng công cụ này để rang lạc. Với loại máy này, bạn sấy nửa tiếng với mức 200 độ C là được.
4. Cách làm lạc rang húng lìu bằng nồi chiên không dầu
Với nồi chiên không dầu, bạn cho lạc vào khay, đóng lại. Sau đó, chỉnh mức 180 độ C, rang liên tục trong 6 – 7 phút là hoàn tất. Đậu phộng rang vẫn giòn và thơm đúng chuẩn truyền thống.
Món lạc rang húng lìu thơm ngon nhất khi ăn nóng. Từng hạt lạc căng mẩy, béo bùi kết hợp mùi thơm của húng lìu sẽ kích thích vị giác của bạn, đặc biệt trong những ngày mưa. Khi đi xa, bạn có thể cho món ăn vặt lạ miệng này vào hộp hay lọ thuỷ tinh để ăn vặt, bổ sung kịp thời chất dinh dưỡng. Bạn cũng có thể đóng gói, hút chân không để tặng bạn bè, người thân món ăn đặc sắc này. Có thể thấy, cách làm lạc rang húng lìu không quá khó. Tuy nhiên món ăn ngon đòi hỏi bạn phải biết canh thời gian thật chuẩn để đạt đến độ thơm, giòn như ngoài hàng. Chúc bạn thành công với món ăn thật đặc sắc này!
Hồng Ngọc tổng hợp