Cách dọn dẹp bàn thờ cuối năm, văn khấn và lưu ý khi lau dọn bàn thờ

Cách dọn dẹp bàn thờ cuối năm là việc làm quan trọng của hầu hết các gia đình Việt. Tuy nhiên, việc dọn dẹp bàn thờ như thế nào là đúng lễ nghi thì có lẽ chưa có nhiều người nắm rõ. Ngay bây giờ, hãy cùng Topnews.com.vn tìm hiểu về cách dọn bàn thờ cơ bản nhất cho ngày cuối năm nhé.

Mục lục

Cách dọn dẹp bàn thờ cuối năm là việc làm hết sức quan trọng, bạn cần phải thật sự thành tâm và nắm rõ những cách làm cơ bản dưới đây.

1. Bao sái

Bao sái là việc vệ sinh bát hương theo cách gọi theo nhà Phật. Đây là một việc rất cần làm lúc năm hết tết đến và thường được làm vào 23 tháng Chạp.
Người thực hiện bao sái nên là đàn ông, gia chủ trong gia đình.
Nếu trong nhà neo người/ người đàn ông vô thần/ người đàn ông không có sự nghiệp thì người phụ nữ có thể thay thế, nhưng cần phải để thân thể sạch sẽ mới được. Tránh bao sái khi đang đến kỳ.
Trước khi thực hiện bao sái cần tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo dài tinh tươm, giữ cho thân thanh tịnh. Trong ngày không nên ăn các món ăn kiêng kị như cá chép, vịt, mực, mắm tôm…
Ngày dọn bàn thờ tốt nhấ: 23, 25 tháng Chạp (âm lịch). Thời gian tốt nhất: 6 – 11h55 trưa hoăc 13 – 17h55 tối. Bạn nên tránh 1 – 12h trưa và sau 18h tối
Nếu làm vào ngày 23 âm, xin lưu ý bao sái cần tỉa chân hương lau dọn trước khi cúng Ông Công Ông Táo.

2. Cách dọn dẹp bàn thờ cuối năm

Bước 1: Chuẩn bị

Trước khi lễ lau dọn nhà cửa sạch sẽ, mở toang các cửa trong nhà, chuẩn bị đĩa cúng hoa quả tuỳ tâm.
10 bông cúc vàng chia làm 2 bình cắm 2 bên (không có 2 bình thì 1 bình 5 bông cũng được).
Rượu trắng và 1 củ gừng để nguyên vỏ giã nát + khăn sạch (giã gừng và đổ rượu vào, ngâm khăn vào rượu ít nhất 30 phút trước khi lau dọn).

Bước 2: Thắp hương trước khi dọn dẹp

Thắp 1 nén hương và khấn xin phép gia tiên/ các quan thần linh/ thần tài để thông báo xin được dọn dẹp bàn thờ xin các Ngài tạm lánh sang 1 bên để thực hiện việc dọn dẹp (văn khấn mẫu ở cuối bài).
Đợi hương tàn hết thì mới bắt đầu dọn.

Bước 3: Hạ các đồ muốn lau dọn xuống

Lưu ý:

Tuyệt đối không được hạ và di chuyển bát hương (có 1 số vùng miền cứ 23 là đổ hết tro trong bát hương, sau đó cho tro mới vào bốc lại).
Không dốc, đổ bát hương, mà nên bốc từng nắm, tránh âm phần bị động.
Cần chuẩn bị 1 cái bàn to và cao, phủ vải hoặc giấy đỏ để hạ đồ thờ cúng (bài vị, di ảnh, bình hoa, chén nước,… xuống và để ngay ngắn đồ thờ cúng lên bàn).
Không lau đồ trực tiếp trên bàn thờ.
Dùng khăn sạch đã ngâm rượu gừng từ 30 phút trở lên để lau toàn bộ các đồ thờ.
Sau đó dùng thêm 1 khăn khô lau lại. Lau lần lượt từng món, không nên lau vội vàng, không kẹp đồ thờ vào nách, chân hoặc háng. Không được vứt đồ thờ cúng lăn lóc mà phải để ngay ngắn, trang nghiêm.

Người thực hiện bao sái nên là đàn ông, gia chủ trong gia đình.

Bước 4: Bao sái, rút tỉa chân hương

Rửa 2 tay sạch bằng rượu gừng trước khi thực hiện.
Dùng 1 tay giữ chặt bát hương xuống để tránh làm cho bát hương bị xê dịch.
Dùng khăn khô, chổi khô lau quét toàn bộ bụi trên miệng, xung quanh bát hương.
Sau khi lau dọn, lấy 2 tay (lưu ý là 2 tay) rút tỉa từng chân hương 1 cho tới khi chân hương còn số lẻ 1/3/5/7/9.
Thường bát hương thần linh nên để lại 5 chân hương (ngũ hành tề tụ).
Những bát hương khác thì để lại 3 chân hương (sinh tài).
Chỗ chân hương rút ra để lại lên bàn có phủ vải/ giấy đỏ, sau đó hoá hết chân hương đó đi, tro tàn gom lại và thả ra sông có dòng chảy nếu có thể.
Sau đó lấy thêm 1 khăn sạch khô lau dọn tàn từ chân hương cũ rơi xuống.
Dùng khăn đã ngâm rượu gừng lau lại 1 lần xung quanh bát hương là hoàn thành.
Lấy khăn khô lau và thu dọn hết toàn bộ bụi, tro trên bàn thờ xuống.
Thêm 1 khăn sạch khác cũng đã ngâm rượu, lau lại toàn bộ bàn thờ, sau đó lại dùng khăn khô lau lại 1 lần nữa.

Bước 5: Đặt lại đồ cúng

Đặt lại đồ thờ cúng và thay nước, thay chum gạo muối (nếu có). Sau đó, khấn xin thỉnh các Ngài về, báo cáo con đã xong việc.

3. Lưu ý khi thực hiện cách dọn dẹp bàn thờ cuối năm

Nếu nhà có bàn thờ Phật, tượng Phật, ảnh Phật xin lưu ý không dùng rượu để lau mà nên dùng khăn thấm nước sạch đã được ngâm cánh hoa hồng vàng để lau. Nếu không có thì nước ngũ vị hương hay nước trắng bình thường cũng được.
Khi lau rửa bài vị của tổ tiên cần phải dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh.
Tuyệt đối không được lau bài vị của tổ tiên trước bài vị của thần Phật. Người xưa quan niệm làm như vậy là bất kính, mạo phạm đối với thần Phật.

4. Văn khấn khi lau dọn bàn thờ cuối năm

Nam mô a di Đà Phật!

Con xin tấu lạy Chín phương Trời, Mười phương chư Phật, chư Phật Mười phương

Con xin tấu lạy vua cha Ngọc Hoàng thượng đế, Hoàng thiên hậu thổ, ngũ phương ngũ thổ, long mạch thổ, thần Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Tín chủ con là:………………

Ngụ tại:………………….

Con xin tấu lạy vong linh các cụ gia tiên cửu huyền thất tổ, bà tổ cô và các bà cô các đời, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ dòng họ …. tại…… (địa chỉ nhà ở, quê).

Hôm nay là ngày … tháng Chạp năm … ,con xin phép được bao sái lại bàn thờ gia tiên để cho sạch sẽ để tiễn năm cũ, đón năm mới tới, mong chư vị Phật Thánh, các cụ gia tiên tiền tổ, bà tổ cô, ông mãnh, cô bé đỏ, cậu bé đỏ của họ … chấp thuận.