1. Cách làm bánh chưng nhân đậu xanh gói bằng lá dong
Cách làm nhân đậu bánh chưng là một trong những công thức món ngon ngày Tết phổ biến ở miền Bắc. Có tể nói, nhân đậu là “linh hồn” của món bánh chưng. Vỏ nếp của bánh dẻo kết hợp với nhân đậu bùi bùi tạo cảm giác ngon miệng, no lâu. Nhân đậu xanh rất quen thuộc trong chế biến món ngọt, bởi công dụng giải nhiệt, điều hòa hương vị. Vì thế, bánh chưng nhân đậu có mặt trong mâm cỗ ngày Tết là sự lựa chọn hoàn hảo.
Có 2 cách phổ biến sơ chế đậu để làm nhân bánh chưng: hạt đã tách vỏ không sơ chế để trực tiếp vào khuôn, hoặc nghiền nhuyễn ướp gia vị rồi mới bỏ vào khuôn bánh. Cách làm nhân đậu bánh chưng thứ 2 thường được sử dụng nhiều nhất. Đậu xanh được sơ chế qua nhiều công đoạn sẽ dễ dàng thẩm thấu hương vị hơn.
1.1. Nguyên liệu và dụng cụ cần chuẩn bị
Nguyên liệu cơ bản làm nhân đậu bánh chưng:
- Đậu xanh (loại nguyên vỏ, trơn bóng): 200 gram
- Thịt heo ba chỉ: 500 gram
Nguyên liệu làm vỏ bánh chưng:
- Nếp (loại nếp cái hoa vàng): 400 gram
- Nước cốt dừa: 400 ml
Gia vị làm bánh chưng:
- Muối: 5 thìa cà phê
- Tiêu: 2 thìa cà phê
- Hạt nêm: 3 thìa cà phê
- Tỏi, hành tím: mỗi thứ 5 – 6 tép (băm nhỏ)
Dụng cụ gói bánh chưng:
- Lá dong
- Dây lạt: 8 dây
- Khuôn gói bánh
1.2. Cách gói bánh chưng nhân đậu xanh bằng lá dong
Bước 1: Sơ chế nếp làm vỏ bánh chưng
- Cho vào nếp 400 ml nước cốt dừa, 1 thìa cà phê muối, 200 ml nước, trộn đều. Cách làm nhân đậu bánh chưng dùng nước cốt dừa sẽ giúp nếp mềm, dẻo, không bị khô cứng.
- Ngâm nếp với hỗn hợp trên khoảng từ 10 – 12 tiếng.
- Sau khi ngâm nếp đủ thời gian trên, rửa thật sạch lại bằng nước lạnh.
- Cho vào nếp 1 thìa cà phê muối và trộn đều.
Bước 2: Sơ chế nhân đậu bánh chưng
- Ngâm đậu xanh vào nước nóng có pha 1 thìa cà phê muối trong 4 tiếng cho đến khi đậu xanh nở ra, tách vỏ.
- Hấp phần đậu đã tách vỏ trong 20 phút. Để đậu mau chín, tạo một lỗ hỏng ở giữa bề mặt đậu giúp hơi nước dễ dàng thoát ra.
- Sau khi đậu chín, đem đi giã hoặc xoay nhuyễn.
- Cho vào 1 thìa cà phê hạt nêm, 1 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê tiêu, ½ hành tỏi băm vào trộn đều ướp chung với đậu xanh.
- Cuối cùng, vo đậu xanh thành những viên tròn vừa ăn. Cách làm nhân đậu bánh chưng cũng có thể giữ đậu nguyên hạt trải đều hỗn hợp lên mặt bánh.
Bước 3: Sơ chế thịt 3 chỉ
- Cắt thịt 3 chỉ thành từng miếng, mỗi miếng có độ dài khoảng 4 cm.
- Cho 2 thìa cà phê hạt nêm, 2 thìa cà phê muối, 1 thìa cà phê tiêu, phần hành tỏi băm còn lại vào thịt, trộn đều.
- Ướp thịt trong 30 phút để gia vị hoàn toàn ngấm đều.
Bước 4: Sơ chế, rửa sạch dụng cụ gói bánh chưng
- Lá dong: lau sạch, bỏ cuống, cắt thành miếng vuông 30 cm.
- Dây lạt: ngâm vào nước nóng trong 8 tiếng, để cho ráo nước. Sau đó, xé nhỏ mỗi sợi với kích thước 0,5 cm.
- Khuôn gói bánh thì dùng khăn lau khô sạch.
Bước 5: Cách gói bánh chưng nhân đậu xanh thịt bằng lá dong
- Xếp lá dong tạo thành hình góc vuông.
- Để lá dong vào 4 góc vuông trên khuôn bánh, mỗi lá tương đương với một góc.
- Cho 200 gram nếp rải đều lên lớp lá.
- Sắp các viên đậu xanh vào giữa mặt nếp/ trải đều lớp đậu giã nhuyễn lên mặt nếp.
- Cho vài miếng thịt trải đều lên mặt bánh.
- 200 gram nếp còn lại tiếp tục cho vào phủ kín lớp nhân.
- Gói lớp lá dong lại, dùng dây lạt buộc chặt bánh.
Bước 6: Luộc bánh chưng
- Cho bánh vào nồi, đổ nước sôi vào ngập bánh.
- Dùng một vật nặng để lên nắp nồi.
- Cứ cách mỗi giờ đồng hồ, bạn mở nắp nồi kiểm tra mức độ nước. Cách làm nhân đậu bánh chưng liên tục kiểm tra cho đến khi bánh chín là được.
- Như vậy là đã hoàn thành cách làm bánh chưng xanh nhân đậu rồi rồi. Bánh có thể ăn liền khi còn nóng hoặc để nguội đều rất thơm ngon.
2. Hướng dẫn cách làm nhân đậu bánh chưng kiểu chay với hạt sen
Đổi vị cho món bánh chưng kiểu mặn, trong mâm cỗ ngày Tết có thể thay thế bằng món bánh chưng kiểu chay. Hạt sen là lựa chọn hoàn hảo trong thành phần các món chay ngon với công dụng giải nhiệt, an thần. Hơn nữa, đây còn là nguyên liệu thường thấy trong các bài thuốc đông y.
Sự kết hợp giữa nhân đậu xanh với hạt sen làm cho bánh chưng kiểu chay “gấp đôi” độ hấp dẫn. Tất cả đều nhờ vị bùi bùi của đậu xanh và hạt sen, độ giòn của nấm mèo. Dù thiếu vắng hương vị béo béo tan chảy trong lớp mỡ thịt, sự ngọt thanh của hạt sen đã giúp mâm cỗ ngày Tết thêm phần thanh đạm, tròn vị.
2.1. Nguyên liệu làm bánh chưng nhân đậu xanh chay với hạt sen
Phần nguyên liệu cơ bản tương tự như cách làm nhân đậu bánh chưng kiểu mặn. Thay thế nhân thịt, đi kèm với nhân đậu là hạt sen và mộc nhĩ (nấm mèo), cùng các thành phần sau:
- Hạt sen: 100 gram
- Mộc nhĩ (nấm mèo): 100 gram
- Dầu điều: 1 thìa cà phê
- Dầu mè: 1 thìa cà phê
- Nước tương: 2 thìa cà phê
- Hạt nêm chay: 1 thìa cà phê
- Muối: 1 thìa cà phê
- Tiêu: 1 thìa cà phê
2.2. Cách làm bánh chưng chay với nhân đậu hạt sen
- Hạt sen: rửa sạch, loại bỏ tâm sen, hấp chín và tán nhuyễn.
- Mộc nhĩ ngâm cho nở rồi cắt sợi.
- Cho tất cả các nguyên liệu vào phần đậu xanh đã tán nhuyễn, trộn đều và vo thành viên.
- Thực hiện các công đoạn gói lại, hấp chín như cách làm nhân đậu bánh chưng mặn công thức đầu tiên là xong. Giờ thì dọn lên thưởng thức thôi nào!
3. Hướng dẫn làm nhân đậu bánh chưng ngọt hương vị gấc
Hương vị gấc ngọt, thơm cung cấp vitamin A và C giúp sáng mắt và làm đẹp da. Theo quan niệm của người Việt, màu đỏ hoặc cam tượng trưng cho sự may mắn. Sắc cam đặc trưng của gấc được sử dụng nhiều trong chế biến món ngon vị ngọt, như: nấu xôi, tạo màu cho vỏ bánh. Lớp vỏ hương gấc của bánh chưng ẩn bên trong là nhân đậu xanh cùng với vị ngọt giòn của nho khô, táo tàu kích thích sự tò mò của “fan thích các loại bánh kiểu ngọt”.
3.1. Nguyên liệu làm bánh chưng ngọt nhân đậu xanh
Nguyên liệu chủ chốt vẫn là nếp và đậu xanh dùng với liều lượng như 2 công thức ở trên. Bạn bổ sung thêm vài nguyên liệu mới gồm:
- Trái gấc: 1 trái
- Táu tàu, nho khô: mỗi thứ 100 gram (cắt nhỏ)
- Đường: 4 thìa cà phê đường
- Muối: 2 thìa cà phê
- Rượu trắng: 50 ml (1 ly uống rượu)
3.2. Hướng dẫn cách làm nhân đậu bánh chưng ngọt với gấc
3.2.1. Cách sơ chế gấc làm vỏ bánh chưng nhân đậu xanh
- Cho 50 ml rượu trắng vào hạt gấc. Việc sử dụng rượu trắng sẽ giúp màu gấc lên màu bóng đẹp hơn.
- Dùng tay vò hạt gấc để lọc lấy nước.
- Trộn đều nước gấc với nếp, cho thêm 1 thìa cà phê muối.
- Ngâm nếp trong 10 – 12 tiếng.
- Sau thời gian ngâm xong rửa sạch nếp.
- Cho vào 1 thìa cà phê muối, trộn đều.
3.2.1. Cách gói bánh chưng nhân đậu xanh ngọt
- Đậu xanh sau khi được sơ chế như hướng dẫn trên thì cho vào táo tàu và nho khô.
- Cho hết số đường vào hỗn hợp, trộn đều, vo viên.
- Gói và luộc bánh tương tự các cách làm nhân đậu bánh chưng đã hướng dẫn ở trên.
Bên cạnh cách làm bánh chưng truyền thống, bạn có thể đổi vị bằng những hương liệu đã gợi ý trên, để cùng thưởng thức bữa ăn đoàn viên bên người thân dịp đầu năm mới. Ngày Tết, kết hợp cách làm nhân đậu bánh chưng ăn kèm muối củ kiệu chua ngọt là ngon “hết sảy”. Tùy khẩu vị, ăn nhân bánh chưng chay hay mặn, bạn hãy chọn công thức nấu ăn phù hợp với mình và gia đình nhất để thưởng thức ngày xuân hạnh phúc đang về nhé!
Đào Trúc tổng hợp